İlköğretim Öğrencilerine Yapılan Sağlık Taramalarının Öğrencilerin Yaş ve Cinsiyetlerine Göre İncelemesi

Yıl 2022, , 26 - 36, 28.12.2022

Ayla Ünsal , Ahmet Feyyaz Aydın

https://doi.org/10.36731/cg.1101978

Öz

Bu araştırma, ilköğretim öğrencilerine yapılan sağlık taramalarının öğrencilerin yaş ve cinsiyetlerine göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Araştırma, Kırşehir il merkezine bağlı bir köyün ilköğretim okulunda okuyan 256 öğrenciyi kapsamaktadır. Öğrencilerin küçük gruplar halinde el ve saç hijyeni, tansiyon ölçümleri, boy-kilo taramaları yapılmıştır. Her bir öğrencinin tarama sonuçları hazırlanan formlara işlenmiştir. Veriler sayı ve yüzde analizleri ile değerlendirilmiştir.
Öğrencilerin %31.2’si 6-7 yaş, %18.3’ü 8-9 yaş, %23.4’ü 10-11 yaş, %26.9’u 12-13 yaş aralığında olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin %51.1’i kız, %48.8’i ise erkektir. Tarama sonucunda: Tırnak yeme alışkanlığı en fazla 12-13 yaş grubundaki erkek (%27.7) ve kız (%22.2) çocuklarında görülmüştür. Ellerde siğilin en fazla 6-7 yaş erkek (%30) çocuklarında olduğu saptanmıştır. Saçlarda kepeklenme, en fazla 12-13 yaş erkek (%18.3), kız (16.6), 10-11 yaş kız (%18.3) ve 6-7 yaş kız (%16.6), 10-11 yaş kız (%18,3) ve 6-7 yaş kız (%16.6) çocuklarda görülmüştür. Saçlarda yağlanma, en fazla 6-7 yaş kız (%37,5) çocuklarında olduğu belirlenmiştir. Saçlarda bit ve sirke ise sadece 10-11 yaş kız (%100) çocuklarında saptanmıştır. El ve saç bakımında kız öğrencilerin erkek öğrencilerine göre bakımlarının daha yetersiz olduğu belirlenmiştir. Tansiyonu en yüksek değeri olanlar 12-13 yaş grubundaki erkek çocuklarıdır (%44.4). Çocuklardan sadece 9 yaşındaki bir kız ve 13 yaşındaki bir erkek çocuğunun zayıf, sekiz tanesinin obez ve 12’sinin de fazla kilolu olduğu görülmüştür. Bunlar dışındaki tüm çocukların ideal kiloda olduğu bulunmuştur.
Sağlık taramalarında sorun saptanan öğrencilerin velilerine, öğretmenleri ve Kırşehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü İlköğretim Rehberlik Servisi ve Yönetimi aracılığı ile bilgilendirme yapılmıştır. Bu doğrultuda öğrenciler uygun sağlık kuruluşlarına yönlendirilmiş ve öğrencilere ilgili konularda eğitimler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Taraması, Hemşirelik, Okul Sağlığı, Hijyen, Beden Kitle İndeksi

Teşekkür

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Hemşirelik Bölümü öğrencilerine, İlköğretim okulu yönetici, öğretmenleri ve öğrencilerine teşekkür ederiz.

Analysis of Health Screenings Made for Primary School Students According to Students’ Age and Gender

Öz

This research was carried out to examine health screenings for primary school students according to their age and gender.
The research covers 256 students studying in village a primary school in Kırşehir city center. Students’ hand and hair hygiene, blood pressure measurements, height-weight scans were done in small groups. The screening results of each student were recorded on the prepared forms. The data were evaluated by number and percentage analysis.
31.2% of the students were 6-7 years old, 18.3% of the student 8-9 years old, 23.4% of the student, 10-11 years old, 26.9% of the student 12-13 years old. 51.1% of the students are girls and 48.8% of the student are boys. As a result of screening: Nail eating habit was mostly seen in boys (27.7%) and girls (22.2%) in the age group of 12-13. It was determined that the wart was mostly in the children of 6-7 years old boys (30%). Hair dandruff is mostly 12-13 years old boys (18.3%), girls (16.6), 10-11 years old girls (18.3%) and 6-7 years old girls (16.6%), 10-11 years old girls (18.3%) and 6-7 years old girls (16.6%). It has been determined that the lubrication of the hair is mostly in 6-7 year old girls (37.5%). Lice and vinegar in the hair were detected only in 10-11 years old girls (100%). In hand and hair care, it has been determined that female students are inadequate than male students. Those with the highest blood pressure are boys in the age group 12-13 (44.4%). Of the children, only a 9-year-old girl and a 13-year-old boy were underweight, eight were obese, and 12 were overweight. All children except these were found to be at ideal weight.
The parents of the students with problems in health screening were informed through their teachers and Kırşehir Provincial Directorate of National Education Primary Education Guidance Service and Management. Accordingly, students were directed to appropriate health institutions and students were given training on related topics.

Anahtar Kelimeler

Health Screening, Nursing, School Health, Hygiene, Body Mass Index

Kaynakça

• Açık, Y., Deveci, S. E., Çelik, G. T., Karaaslan, O. (2006). Elâzığ Yenimahalle Eğitim Araştırma Sağlık Ocağı Bölgesi’nde bulunan ilköğretim okulları birinci sınıf öğrencilerinin sağlık taraması sonuçlarının değerlendirilmesi. Toplum Hekimliği Bülteni, 25(1), 30-34.
• Akbaş, A., Kılınç, F., Yakut, H. İ., Metin, A. (2015). Çocuklarda dermatolojik hastalıklar: 4025 hastanın prospektif analizi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 9(1), 6-11.
• Akısü, Ç., Korkmaz, M. (2005). Tıbbi parazitolojide tedavi. İzmir: Türkiye Parazitoloji Derneği Yayınları, Yayın No: 20.
• Aksayan, S., Emiroğlu, O. N. (2002). Araştırma tasarımı. In: Erefe İ (Ed.) Hemşirelikte araştırma ilke, süreç ve yöntemleri. İstanbul: Odak Ofset, 113.
• Aksın, N., İlhan, F., Aksın, N. E. (2002). Elâzığ merkez ve köylerindeki ilköğretim okullarında bit enfestasyonunun yaygınlığı. Türk Parazitoloji Dergisi, 26(2), 195-198.
• Ayaz, B. (2021). Manyas-Gönen ve Erdek’ten tespit edilen halk hekimliği uygulamaları üzerine bir değerlendirme. Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(1), 69-80.
• Azak, M., Mutlu, B. (2020). Çocuklarda tırnak yeme davranışı: Onikofaji. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(3), 227-232.
• Bayram, V. (2011). Saç ve saçlı derinin sağlığını etkileyen faktörler. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22, 66-70.
• Bei-Fan, Z. (2002). Cooperative meta-analysis group of working group on obesity in China. Predictive values of body mass index and waist circumference for risk factors of certain related diseases in Chinese adults: study on optimal cut-off points of body mass index and waist circumference in Chinese adults. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 11(8), 685-693.
• Buluş, D., Aycan, Z., Vidinlisan, S. (2017). İlköğretim çağındaki çocuklarda obezite ve hipertansiyon sıklığının sosyoekonomik düzey ve beslenme ile ilişkisi. Abant Tıp Dergisi, 6(3), 100-106.
• Can, B., Kavala, M., Türkoğlu, Z., Zindancı, I., Südoğan, S., Topaloglu, F. (2011). İstanbul bölgesinde çocukluk çağında görülen deri hastalıklarının prevalansı. Türkderm, 45(1), 10-13.
• Catala, S., Junco, L., Vaporaky, R. (2005). Pediculus capitis infestation according to sex and social factors in Argentina. Rev Saude Publica, 39(3), 438-443.
• Center for Disease Control (CDC). (2013). BMI Percentile Calculator for Child and Teen. http://apps.nccd.cdc.gov/dnpabmi/Calculator.aspx?CalculatorType=Metric. 11.04.2022.
• Dinehart, L., Manfra, L. (2013). Associations between low-income children's fine motor skills in preschool and academic performance in second grade. Early Education and Development, 24(2), 138-161.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2013). Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesine ve Kontrolüne İlişkin Küresel Eylem Planı 2013-2020. İsviçre: DSÖ Kütüphanesi Yayın Katoloğu Verileri.
• Ergün, A. (2003). Adipocytes secreting substances, resistin and insulin resistance. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 56(1), 25-30.
• Ghanizadeh, A. (2011). Nail biting; etiology, consequences and management. Iranian Journal of Medical Sciences, 36(2), 73-79.
• Güler, Ç. (2004). Kişisel hijyen. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 3(6), 119-131.
• Güler, G., Kubilay, G. (2005). Bir ilköğretim okulu öğrencilerinin fiziksel bakım sorunlarının çözümlenmesinde toplum sağlığı hemşiresinin etkinliği. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 15-23.
• Gün, T. Z. (2019). Çalışan Adölesanların Kişisel Hijyen Bilgi ve Davranışları. Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Haywood, K. M. ve Getchell, N. (2019). Life span motor development. Illinois: Human kinetics.
• Karaaslan, S. (2009). Van ili Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İlköğretim Okulu Öğrencilerinde Pediculus Humanus Capitis’in Yayılışı. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Kıvanç, R. (2020). 24-36 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Özyeterlik Algıları ve Çocuk Yetiştirme Tutumları ile Çocuğun Motor Gelişimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Murray, N. G., Low, B. J., Hollis, C., Cross, A. W., Davis, S. M. (2007). Coordinated school health programs and academic achievement: a systematic review of the literature. Journal of School Health, 77(9), 589-600.
• Nazari, M., Fakoorziba, M. R., Shobeiri, F. (2006). Pediculus capitis infestation according to sex and social factors in Hamedan, Iran. Southeast Asian J Trop Med Public Health, 37(3), 95-98.
• Onat, A., Sansoy, V., Soydan, İ., Tokgözoğlu, L., Adalet, K. T. (2003). Türk erişkinlerinde kalp sağlığı. İstanbul: Mas Matbaacılık.
• Önsüz, M. F., Zengin, Z., Özkan, M., Şahin, H., Gedikoğlu, S., Erseven, S., Dişli, H., Bektaş, H. (2011). Sakarya’da bir ilköğretim okulu öğrencilerinde obezite ve hipertansiyonun değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 1(3), 86-92.
• Örsal, Ö., Tezcan, S., Çakır, B., Tokur, M., Gülmez, G. (2002). Öğrencilerin kişisel temizlik bilgileri ve durumlarının değerlendirilmesi. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23-28 Eylül 2002 içinde (s. 609-614).
• Özcebe, H., Ulukol, B., Mollahaliloğlu, S., Yardım, N., Kahraman, F. (2008). Sağlık hizmetlerinde okul sağlığı kitabı. Ankara: Yücel Ofset, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 719.
• Özçelik, S., Değerli, S., Aslan, A. (2006). Sivas Alahacı Köyü İlköğretim Okulu öğrencilerinde pediculus yaygınlığının araştırılması. Türk Parazitoloji Dergisi, 30(3), 184-186.
• Özçelik, S., Kulaç, İ., Yazıcı, M., Öcal, E. (2018). Çocukluk çağı deri hastalıklarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı: Tek merkez deneyimi. Türk Pediatri Arşivi, 53, 105-112.
• Payne, V. G., Isaacs, L. D. (2017). Human motor development: A lifespan approach. New York: Routledge.
• Peker, E., Topaloğlu, N., Şahin, E. M., Eşsizoğlu, E., Uludağ, A., Güngör, S., Ağaoğlu, H. (2014). Çocukların vücut ağırlığı ve görünümleri ile iştahları hakkındaki ebeveyn değerlendirmelerinin nesnel ölçütlerle ilişkisi. Türk Aile Hekimleri Dergisi, 18(3), 142-148.
• Qi, Y., Tan, S., Sui, M., Wang, J. (2018). Supervised physical training improves fine motor skills of 5- year-old children. Revista Brasileira de Medicina do Esporte, 24(1), 9-12. Roberts, S., O’Connor, K., Bélanger, C. (2013). Emotion regulation and other psychological models for body -focused repetitive behaviors. Clinical Psychology Review, 33(6), 745-762.
• Sağlık Bakanlığı (SB). (2021). Türkiye bulaşıcı olmayan hastalıklar ve risk faktörleri kohort çalışmaları. Ankara: Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Matbaası.
• Sakarya, M. (2019). Seçilen Siğil Tedavi Yönteminin Farklı Makine Öğrenmesi Algoritmaları ile Başarımının Tahmin Edilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
• Savaşhan, Ç., Sarı, O., Aydoğan, Ü., Erdal, M. (2015). İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türk Aile Hekimleri Dergisi, 19(1), 14-21. Taştepe, T., Akyol, A. K. (2019). 36-47 aylık çocuklarda Peabody Motor Gelişim Ölçeği-2’nin uyarlama çalışması ve motor gelişimin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 61-82.
• Tatman, M. O., Gürcan, Ş., Özer, B., Ertem, A., Şakru, N., Oktun, M. (2005). Edirne merkez ilköğretim okulları öğrencilerinde pedikulus humanus kapitis ve tinea kapitis sıklığı. Trakya Üniv Tıp Fak Dergisi, 22(2), 82-87.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2019-33710, 11.04.2022.
• Usbaş, H. (2020). Miller Fonksiyon ve Katılım Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve 48-95 Ay Arası Çocukların Motor Gelişimlerinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Vander Fels, I. M. J., Te Wierike, S. C. M., Hartman, E., Elferink-Gemser, M. T., Smith, J., Visscher, C. (2015). The relationship between motor skills and cognitive skills in 4–16 year old typically developing children: A systematic review. Journal of Science and Medicine in Sport, 18(6), 697-703.
• Willems, S., Lapeere, H., Haedens, N., Pasteels, I., Naeyaert, J. M., De Maeseneer, J. (2005). The importance of socio-economic status and individual characteristics on the prevalence of head lice in school children. European Journal of Dermatology, 15(5), 387-392.
• World Health Organization (WHO). (2022). HEALTH21: The health for all policy framework for the WHO European Region. https://www.euro.who.int/en/publications/abstracts/health21-the-health-for-all-policy-framework-for-the-who-european-regio. 11.04.2022.
• Yavuz, E. C., Güney, M., Taştepe, T. (2021). 60-71 aylık çocukların ince motor beceri düzeylerinin yaş ve cinsiyet değişkenleri açısından incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 4(7), 1-11.