Research of Factors Affecting Fathers' Levels of Interest and Abuse towards Preschool Children

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 11, 20 - 32, 08.07.2023

Arzu Özyürek , Aslı Güney , Hatice Keser

https://doi.org/10.36731/cg.1246855

Öz

In this study, it is aimed to determine the factors affecting fathers' interest and abuse levels towards their children, as well as the relationship between fathers' interest in their children and abuse awareness levels. The study group consisted of 97 fathers of preschool age children. The Parental Involvement Scale for the Child and the Parent Abuse Awareness Scale are used to collect the data. In data analysis, descriptive statistics, Spearman Brown Coefficient of Collection and CHAID analysis are used. As a result of the study, it was found that fathers' interest in controlling their children, improving their behaviors and schooling were above medium, and their awareness of abuse was at medium level; It is determined that there is no significant relationship between fathers' interest in their children and abuse levels. It is determined that the most important factor affecting fathers' interest in their children is the age variable, and fathers aged 35 and younger are more interested in their children. It is revealed that the level of abuse of the fathers is not affected by demographic variables and the level of interest towards the child.

Anahtar Kelimeler

Child Development, Child Abuse, Father Involvement, Awareness of Abuse, Preschool Period.

Babaların Okul Öncesi Çocuklarına Karşı İlgi ve İstismar Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, babaların çocuklarına yönelik ilgi ve istismar bilgi düzeylerini etkileyen faktörleri, aynı zamanda babaların çocuklarına karşı ilgi ve istismar farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma grubunu okul öncesi yaş grubu çocuğu olan 97 baba oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Çocuğa Yönelik Anne-Baba İlgisi Ölçeği ve Ebeveyn İstismar Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin normallik dağılımı Kolmogorov-Smirnov, çarpıklık ve basıklık değerleri, ayrıca histogram grafikleri ile incelenmiştir. Çocuğa Yönelik Anne-Baba İlgisi Ölçeği alt faktörlerine göre verilerin normal dağılım göstermediği, Ebeveyn İstismar Farkındalık Ölçeği puanlarına göre normal dağıldığı görülmüştür. Bu nedenle ölçek puanlarının betimsel analizleri verilmiş, iki ölçüm seti arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Spearman Brown korelasyon analizi ve bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri etkileyip etkilemediğini belirlemek amacıyla CHAID analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda babaların çocuklarını kontrole yönelik, davranışlarını geliştirmeye yönelik ve okula yönelik ilgilerinin ortanın üzerinde, istismar farkındalıklarının ise orta düzeyde olduğu; babaların çocuklarına yönelik ilgileri ile istismar bilgi düzeyleri arasında manidar bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Babaların çocuklarına yönelik ilgisini etkileyen en önemli faktörün yaş değişkeni olduğu, yaşı 35 ve daha küçük babaların çocuklarına yönelik ilgilerinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Babaların istismar bilgi düzeyinin ise demografik değişkenler ve çocuğa yönelik ilgi düzeyinden etkilenmediği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Gelişimi, Çocuk İstismarı, Baba İlgisi, İstismar Farkındalığı, Okul Öncesi Dönem., Child Development, Child Abuse, Father Involvement, Awareness of Abuse, Preschool Period.

Kaynakça

• Adamsons, K. ve Johnson, S. K. (2013). An updated and expanded meta-analysis of nonresident fathering and child well-being. Journal of Family Psychology, 27(4), 589-599. doi:10.1037/a0033786.
• Ahmadi, Z. ve Shahbazi, M. (2021). Study of relation between intelligence beliefs and father-child relationship with the achievement motivation in male student’s, 11(July), 21-38. doi:10.22055/jac.2021.36643.1792.
• Akgiray, A. (2007). Çocuk İstismarı: 8-10 Yaş Çocuklarda İstismarı Önleme Yöntemleri, 1-45.
• Altıparmak, S., Yildirim, G., Yardimci, F. ve Ergin, D. (2013). Child abuse and neglect based on the information obtained from mothers, and the factors affecting child abuse. Anatolian Journal of Psychiatry, 14(4), 354. doi:10.5455/apd.39819.
• Apaydın Cırık, V., Gül, U. ve Aksoy, B. (2022). Çocukların ve Ebeveynlerin Çocuk Cinsel İstismarı Hakkındaki Bilgi ve tutumları: Kesitsel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14(2), 321-331.
• Beyazit, U. ve Can, G. (2018). Çocuk İstismarı Potansiyelini Yordayan Faktörlerin İncelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 8(1), 87-99. doi:10.13114/MJH.2018.385.
• Bilgen, F. G. ve Karasu, F. (2017). Anneleri Tarafından Çocuklara Uygulanan Duygusal ve Fiziksel İstismar/İhmal Davranışları. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 22-34. doi:10.1017/CBO9781107415324.004.
• Bozcan, E. ü., Berkmen, B., Koran, N. ve Tatlıcalı, E. (2019). 4-6 Yaş Arasındaki Çocukların Ebeveynlerinin İstismara Yönelik Farkındalığı. Folklor/Edebiyat, 25 (97-1), 515-529.
• Büber, Ö. ve Taylan, H. H. (2023). Çocuk İhmal ve İstismarında Ebeveynlerin Farkındalık Düzeyelri. Sosyal Sağlık Dergisi, 3 (1), 89-111.
• Cabrera, N., Tamis-LeMonda, C. S., Bradley, R. H., Hofferth, S. ve Lamb, M. E. (2000). Fatherhood in the Twenty-First Century. Child Development, 71(1), 127-136. doi:10.1111/1467-8624.00126.
• Cansoy, R. ve Türkoğlu, M. E. (2019). Verilerden Anlam İnşa Etme Süreci. S. Turan (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri içinde (1. Basım., ss. 129-129). Ankara: Nobel.
• Çalışkan, Z., Evgin, D., Musalli, E., Akşit, B., Durgun, Ö. N. ve Türe, N. (2019). Annelerin Çocuklarına Yönelik İstismar-İhmal Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Güncel Pediatri, 17(3), 387-99.
• Dereobalı, N., Çırak Karadağ, S. ve Sönmez, S. (2013). Okulöncesi Eğitim Öğretmenlerinin Çocuk İstismari İhmali Şiddet Ve Eğitimcilerin Rolü Konusundaki Görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 50-66.
• Deutsch, F. M., Servis, L. J. ve Payne, J. D. (2001). Paternal Participation in Child Care and Its Effects on Children’s Self-Esteem and Attitudes Toward Gendered Roles. Journal of Family Issues, 22(8), 1000-1024. doi:10.1177/019251301022008003.
• Devlin, J. M., Hill, L, Berry, J., Felder, K. ve Wilson, C. (2019). The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 27 (4), 359-365.
• Dubowitz, H., Black, M. M., Kerr, M. A., Starr, R. H. ve Harrington, D. (2000). Fathers and child neglect. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 154(2), 135-141. doi:10.1001/archpedi.154.2.135.
• Elrod, J. M. ve Rubin, R. H. (1993). Parental involvement in sexual abuse prevention education. Child Abuse and Neglect, 17(4), 527-538. doi:10.1016/0145-2134(93)90027-3.
• Ercan, N. (2018). 4-6 Yaş Grubunda Çocuğu Olan Ebeveynlerin İstismar Farkındalıkları (Diyarbakır Örneği). (Yüksek Lisans Tezi). https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/71539/yokAcikBilim_10229204.pdf?sequence=-1&isAllowed=y adresinden erişildi.
• Erdoğan, Y. ve Aslan, D. (2020). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk İstismarı ve İhmaline Yönelik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 104-132. doi:10.17860/mersinefd.629158.
• Ersöz, F. (2019). Veri Madenciliği Teknikleri ve Uygulamaları (3. Basım.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Fagan, J. (2000). Head Start Fathers’ Daily Hassles and Involvement With Their Children. Journal of Family Issues, 21(3), 329-346. doi:10.1177/019251300021003003.
• Flouri, E. (2006). Parental interest in children’s education, children’s self-esteem and locus of control, and later educational attainment: Twenty-six year follow-up of the 1970 British Birth Cohort. British Journal of Educational Psychology, 76(1), 41-55. doi:10.1348/000709905X52508.
• Güler, N., Uzun, S., Boztaş, Z. ve Aydoğan, S. (2002). Anneleri Tarafından Çocuklara Uygulanan Duygusal ve Fiziksel İstismar/İhmal Davranışı ve Bunu Etkileyen Faktörler. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 128-134.
• Gürşimşek, I., Kefi, S. ve Girgin, G. (2007). Okulöncesi̇ Eği̇ti̇me Babalarin Katilim Düzeyi̇ İle İli̇şki̇li̇ Deği̇şkenleri̇n İncelenmesi̇. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 181-191.
• Hoeboer, C., Roos, Van Son, Spihoven ve Elzinga (2021). The Effect of Parental Emotional Abuse on the Severity and Treatment of PTSD Symptoms in Children and Adolescents. Child Abuse & Neglect, 111, 104775.
• Kaytez, N. ve Deleş, B. (2020). Okul Öncesi̇ Dönemde Çocuğu Olan Anneleri̇n İsti̇smar Farkindalik Düzeyleri̇ni̇n Örselenmi̇ş Çocukluk Yaşantilari Açisindan İncelenmesi̇. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(2), 321-35. doi:10.33715/inonusaglik.724662.
• Kelly, J. B. (2000). Children’s Adjustment in Conflicted Marriage and Divorce: A Decade Review of Research. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 39(8), 963-973. doi:10.1097/00004583-200008000-00007.
• Keser, N., Odabaş, E. ve Elibüyük, S. (2010). Ana—Babaların Çocuk İstismarı ve İhmali Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 4(3), 150-157.
• Kılıç, M. (2020). Ebeveynlerin Çocuk İstismarına Yönelik Farkındalık Düzeyinin Ebeveyn-Çocuk İlişkisine Etkisi, 3-44.
• Koblinsky, S. ve Atkinson, J. (1982). Parental Plans for Children’s Sex Education. Family Relations, 31(1), 29-35.
• Koçak, C. ve Büyükgönenç, L. (2011). Toplumdaki Bireylerin Çocuk İstismarı ve İhmaline Yönelik Bilgi ve Görüşleri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 89-104.
• Lamb, M. E. ve Lewis, C. (2010). The Development and Significance of Father–Child Relationships in Two-Parent Families. Michalle E. Lamb (Ed.), The Role of the Father in Child Development içinde (5. Basım., ss. 94-150). New Jersey: John Wiley & Sons.
• Meraki, S. ve Çalık-Var, E. (2019). Alt-sosyo ekonomik düzeye sahip ailelerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-12.
• Öngider, N. (2013). Anne-Baba ile Okul Öncesi Çocuk Arasındaki İlişki. Psikiyatride Güncel Yaklasimlar, 5(4), 420-440. doi:10.5455/cap.20130527.
• Özmantar, Z. K. (2019). Eğitim Çalışmalarında Sık Kullanılan Araştırma Yöntemleri. S. Turan (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri içinde (1. Basım., ss. 64-64). Ankara: Ankara Nobel.
• Özyürek, A. (2021). Aile ve Ebeveynlik. A. Özyürek ve A. Çetin (Ed.), Farklı Kültürlerde Aile ve Çocuk içinde (ss. 1-30). Ankara: Vize.
• Özyürek, A. ve Ogelman, H. (2022). Anne-Babaların Çocuk Yetiştirme Tutumlarının Belirlenmesinde Güvenirlik Sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37 (1), 43-57.
• Paquette, D. (2004). Theorizing the Father-Child Relationship: Mechanisms and Developmental Outcomes. Human Development, 47(4), 193-219. doi:10.1159/000078723.
• Pekdoğan, S. (2016). Annelerin İstismar Potansiyellerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 2(17), 425-441. doi:10.12984/egeefd.280752.
• Pekdoğan, S. (2017). İstismar Farkındalık Ölçeği Ebeveyn Formu: Ölçek Geliştirme Çalışması. Akademik Bakış Dergisi, (62), 173-185.
• Pekşen Akça, R. (2022). Examination Of The Master’s Theses On The Role Of Fatherhood In Turkey. International Social Sciences Studies Journal, 8(98), 1578-1583. doi:10.29228/sssj. 62166.
• Sucuoğlu, H. (2006). Anne baba ilgisi çocuğun başarısını artırıyor! Çoluk Çocuk Anne Baba Eğitimci Dergisi, 56, 14-15.
• Ruiz, S. Y., Roosa, M. W. ve Gonzales, N. A. (2002). Predictors of self-esteem for Mexican American and European American youths: A reexamination of the influence of parenting. Journal of Family Psychology, 16(1), 70-80. doi:10.1037/0893-3200.16.1.70.
• Sucuoğlu, H., Özkal, N., Yıldız Demirtaş, V. ve Güzeller, C. O. (2015). Çocuğa Yönelik Anne-Baba İlgisi Ölçeğinin Geliştirme Çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 242-263.
• Sullivan, P. M. ve Knutson, J. F. (2000). The prevalence of disabilities and maltreatment among runaway children. Child Abuse & Neglect, 24(10), 1275-1288.
• Taillieu, T. L, Brownridge, D. A, Sareen, J. ve Afifi, T. O. (2016). Childhood Emontional Maltreatment and Mental Disorders: Results from a Nationally Representative Adult Sample from the United States. Child Abuse & Neglect, 59, 1-12.
• Thomas, R. ve Zimmer-Gembeck, M. J. (2011). Accumulating Evidence for Parent-Child Interaction Therapy in the Prevention of Child Maltreatment. Child Development, 82 (1), 177-192.
• Uzun, H. ve Baran, G. (2019). Babaların Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklarıyla İlişkisinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47-60. doi:10.17860/mersinefd.518207.
• Ünal, H. B. (2017). Ebeveyn Çocuk İhmal ve İstismarı Farkındalık Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Uygulanması, 1-75.
• Van Horne, B. S., Caughy, M. O., Canfield, M., Case, A. P., Greeley, C. S., Morgan, R. ve Mitchell, L. E. (2018). First-time maltreatment in children ages 2–10 with and without specific birth defects: A population–Based study. Child Abuse & Neglect, 84, 53-63.
• Yalçın, H., Koçak, N. ve Duman, G. (2014). Anne babaların çocuk istismarıyla ilgili tutumların incelenemesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16(1), 137-143.
• Yolcu, H. ve Tarhan, S. (2021). Çocuğa kötü muamelede risk faktörleri: kuramsal bir çalışma, (Ed.: Ebru Oğuz ve Kürşad Yılmaz) Prof. Dr. İnayet Aydın'a Armağan, ss:307-326. Ankara: Pegem.
• Yoo, D., Derthick, K., Ghassemian, S., Hakizimana, J., Gill, B. ve Friedman, B. (2016). Multi-lifespan Design Thinking (ss. 3607-3619-3607-3619). Proceedings of the 2016 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, sunulmuş bildiri, New York, NY, USA: ACM. doi:10.1145/2858036.2858366.