AB ordusu kurma çabaları nereye evrildi ve NATO’yla birlikte nereye evrilebilir?

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 112 - 130, 30.06.2022

Özgür Nuhut

Öz

Rusya, 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’ya saldırdı. Savaş, başlamasından birkaç gün öncesine kadar Rusya tarafından sürekli yalanlanmıştı. Ancak Rusya, daha 2008’de Gürcistan’a saldırırken ve 2014’te Kırım’ı ilhak ederken de aynı politikayı izlemişti. Bununla birlikte, Savaş Ukrayna’nın sahada ciddi bir hazırlık içinde olduğunu gösterdi. Savaşa hazır olmayan ise Avrupa idi. Çünkü Avrupa ABD’nin aksine Soğuk Savaş’tan sonra Rusya ile çok ciddi ekonomik ilişkiler kurmuş, özellikle doğalgaz konusunda Rusya’ya bağımlı hale gelmişti. Bu arada AB, Soğuk Savaş dönemini NATO ve ABD güvenlik şemsiyesi altında ekonomik ve siyasi olarak Dünya’nın başat bir gücü olurken, zaman zaman gündeme alsa da Avrupa ordusu kurmayı başaramamıştı. Bu savaşla birlikte Avrupa Birliği küllenmekte olan Avrupa ordusu fikrini tekrar alevlendirdi ve kuruluşunu onayladı. Bu makale, Avrupa Birliği'nin Dünyada “ben de varım” diyebileceği güçlü ve bağımsız harekât icra edebileceği bir Silahlı Kuvvetlere ihtiyacı olup olmadığını, böyle bir ihtiyaç yoksa bu görevi yine NATO’nun mu devam ettirmesi gerektiği konusunu incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

AB ordusu, AB-NATO ilişkileri, Rusya-Ukrayna savaşı, güvenlik

Where did efforts to build an EU army evolve, and where can they evolve with NATO?

Öz

Russia attacked Ukraine on February 24, 2022. The war was repeatedly denied by Russia until a few days before it started. Russia followed the same policy when it attacked Georgia in 2008 and annexed Crimea in 2014. However, the battles showed that Ukraine was in serious preparation, although Europe was not ready, for the war. Unlike the USA, Europe established very strong economic relations with Russia after the Cold War, and became dependent on Russia especially for natural gas. In the meantime, while the EU was a dominant power in the world economically and politically under the umbrella of NATO and the US security, the EU failed to establish a European army, even though it was on the agenda from time to time. With this war, the European Union reconsidered the idea of ​​the dwindling European army and approved its establishment. This article examines whether the European Union needs an Armed Forces and can carry out strong and independent operations, or whether NATO should continue this task.

Anahtar Kelimeler

security, EU army, EU-NATO relations, Russia-Ukraine war

Kaynakça

• A Strategic Compass for Security and Defence, 24 Mart 2022. https://www.eeas.europa.eu/eeas/ strategic-compass-security-and-defence-1_en (erişim 15 Nisan 2022)
• Akal, Değer. “Rusya’nın Ukrayna’yı İşgaliyle Almanya AB’nin Lider Askeri Gücü mü Olacak?” (01 Mart 2022). https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60569415 (erişim 12 Nisan 2022)
• Akgül Açıkmeşe, Sinem ve Dizdaroğlu, Cihan. “NATO-AB İlişkilerinde İşbirliği ve Çatışma Dinamikleri”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 10, Sayı 40 (Kış 2014), s. 131-163.
• Çelik, Ümit. “AB’nin Küresel Stratejisi ve AB Ordusu Tartışması: EURO Politika, Brexit Sonrası Birleşik Krallık ve AB’nin Geleceği”, 2017:205-217 https://dergipark.org.tr/ tr/pub/europ/issue/44792/557193
• Göksu, Ahmet Taner. Avrupa Birliği ve Güvenlik Politikaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021.
• İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı Kapadokya Meslek Yüksek Okulu. “Batıya Yön Veren Metinler Cilt 3 Aydınlanma Devrim Dalgası 1689-1815. İfadelerini Mevzuatta Bulan Devrim Teorileri, Fransız Vatandaşlarının Talep Ettikleri Özgürlükler Nelerdir?”. https://dusuncetarihi. kapadokya.edu.tr/makale/insan-ve-yurttas-haklari-bildirisi-1789.html (erişim 28 Mart 2022)
• İnat, Kemal ve Cicioğlu, Filiz. “Avrupa Birliği”. Uluslararası İlişkilere Giriş Tarih, Teori, Kavram ve Konular. Der. Kardaş, Şaban ve Balcı, Ali. İstanbul: Küre Yayınları, 2020: 641-654.
• Karabulut, Bilal. Güvenlik, Küreselleşme Sürecinde Güvenliği Yeniden Düşünmek. Uluslararası İlişkilerde Anahtar Kavramlar Serisi:II, Ankara: Barış Kitabevi, 2015.
• Kardaş, Tuncay. “Güvenlik”. Uluslararası İlişkilere Giriş Tarih, Teori, Kavram ve Konular. Der. Kardaş, Şaban ve Balcı, Ali. İstanbul: Küre Yayınları, 2020: 337-349.
• Morkva, Valeriy, Kapadokya Üniversitesi Sovyet Sonrası Rusya Ders Notları, 2021.
• Şahin, Güngör. “Önsöz ve Teşekkür”. Güvenlik Teorileri ve Bölgesel Tehdit Analizleri. Der., Güngör Şahin. İstanbul: Milli Savunma Üniversitesi Yayınları, 2021: V
• The Power Atlas, Military. https://ecfr.eu/special/power-atlas/military/ (erişim 10 Nisan 2022)
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (t.y). Tebliğ. https://sozluk.gov.tr/. (erişim 28 Mart 2022)
• Türközü, Faruk. NATO’nun Değişimi ve Avrupa’nın Güvenliği. İzmir: Janus Publish House Yayınları, 2021.