Yaşlanan Nüfus Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? AB Ülkelerinden Yeni Kanıtlar

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 542 - 561, 30.06.2025

Dilek Atılgan

Öz

Yaşlanan bir topluma doğru demografik geçiş küresel bir olgudur. Yaşlanan nüfus artışı, bir ülkenin toplam talebini ve dolayısıyla ülkenin gelir düzeyini doğrudan etkilediği için son yıllarda ekonomi üzerindeki etkileri tartışılmaktadır. Bu bakımdan hızlı yaşlanma oranına sahip AB ülkelerinde bu durumun sürdürülebilirliğinin araştırılması önemlilik arz etmektedir. Bu kapsamda çalışma 1995-2023 dönemi için Avrupa Birliği (AB-27) ülkelerinde yaşlanan nüfusun ekonomik büyümeyi hangi yönde etkilediğini araştırmayı amaçlamaktadır. Yöntem olarak Durbin-Hausman (Durbin-H) eşbütünleşme ve Ortak İlişkili Etkiler (Common Correlated Effects-CCE) eşbütünleşme tahminci testlerinden yararlanılmıştır. Panel geneli katsayı tahminci testine göre ise yaşlanan nüfusun ekonomik büyüme üzerindeki etkisi istatiksel olarak anlamsızdır. Ayrıca yaşlı nüfus ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ülke bazlı incelemelerde farklı bulgular sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

AB Ülkeleri , Yaşlanan Nüfus , CCE Yöntemi

Does Aging Population Effect Economic Growth? New Evidence From EU Countries

Öz

The demographic shift towards an aging society is a global phenomenon. Since the aging population growth directly affects a country's total demand and therefore the country's income level, its effects on the economy have been debated in recent years. In this respect, it is important to investigate the sustainability of this situation in EU countries with the fastest aging rate. In this context, the study aims to investigate in which direction the aging population affects economic growth in the European Union (EU-27) countries for the period 1995-2023. Durbin-Hausman (Durbin-H) cointegration and Common Correlated Effects (CCE) cointegration estimator tests were used as methods. According to the panel-wide coefficient estimator test, the impact of the aging population on economic growth is statistically insignificant. Additionally, the relationship between the elderly population and economic growth presents different findings in country-based studies.

Anahtar Kelimeler

EU Countries , Aging Population , CCE Method

Kaynakça

• Acemoğlu, D. ve Restrepo, P. (2017). Secular stagnation? The effect of aging on economic growth in the age of automation. American Economic Review, 107(5), 174-79.
• Aksoy, Y., Basso, H. S., Smith, R. ve Grasl, T. (2015). Demographic structure and macroeconomic trends. Madrid, Spain: Banko de Espana.
• Bloom, D. E., Canning, D. ve Finlay, J. E. (2010). Population aging and economic growth in Asia. Takatoshi ıt and Andrew Rose (Eds.). In the economic consequences of demographic change in east Asia. University of Chicago Press, 61-89.
• Burgaz, N. ve Kaplan, E. A. (2021). Avrupa’nın demografik değişim sürecinin büyüme, işsizlik ve enflasyonla ilişkisinin analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 3(3), 1064-1085.
• Choudhry, M. T. ve Elhorst, J. P. (2010). Demographic transition and economic growth in China, India, and Pakistan. Economic Systems, 34(3), 218-236.
• Coile, C., Diamond, P., Gruber, J. ve Jousten, A. (2002). Delays in claiming social security benefits. Journal of Public Economics, 84(3), 357-385.
• Demir, O. ve Özkaya, Y. (2021). Nüfusun yaş yapısı-ekonomik büyüme ilişkisi; en büyük 20 ekonomi örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(41), 17-32.
• Ecevit, E., Çetin, M., Yıldız, Ö. ve Doğan, R. (2021). Does the aging population become a constraint to the growth of Turkish economy? New evidence from time series analysis. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (58), 367-398.
• Eser B. ve Küçük Aksu S. (2021). Yaşlanan nüfus, sorunlar ve politikalar: Türkiye için bir değerlendirme. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 541-556.
• Hadri, K. ve Kurozumi, E. (2012). A simple panel stationarity test in the presence of serial correlation and a common factor. Economics Letters, 115(1), 31-34.
• Huang, W. H., Lin, Y. J. ve Lee, H. F. (2019). Impact of population and workforce aging on economic growth: Case study of Taiwan. Sustainability, 11(22), 6301.
• Jayawardhana, T., Anuththara, S., Nimnadi, T., Karadanaarachchi, R., Jayathilaka, R., ve Galappaththi, K. (2023). Asian ageing: The relationship between the elderly population and economic growth in the Asian context. Plos one, 18(4), e0284895.
• Kar, M. ve Ağır, H. (2006). Türkiye'de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: Eşbütünleşme yaklaşımı ile nedensellik testi, 1926-1994. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 51-68.
• Lee, H. H. ve Shin, K. (2019). Nonlinear effects of population aging on economic growth. Japan and the World Economy, 51, 100963.
• Maestas, N., Mullen, K. J. ve Powell, D. (2016). The effect of population aging on economic growth, the labor force and productivity. NBER, Working Paper Series 22452, 1-53.
• Örnek, İ. ve Türkmen, S. (2019). Gelişmiş ve yükselen piyasa ekonomilerinde sürdürülebilir enerji: Çevresel Kuznets Eğrisi yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 109-129.
• Park, D. ve Shin, K. (2011). Impact of population aging on Asia's future growth. In Aging, Economic Growth, and Old-Age Security in ASIA. Edward Elgar Publishing.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics, 435.
• Pesaran, M. H. (2006). Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure, Econometrica, 74(4), 967-1012.
• Pesaran, M. H. Ullah. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Pesaran, M. H. Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A bias-adjusted LM test of error cross-section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
• Reese, S. ve Westerlund, J. (2016). Panicca: Panic on Cross‐Section Averages. Journal of Applied Econometrics, 31(6), 961-981.
• Salman, A. ve Zaib, R. (2012). Effect of age dependency on saving rates. International Journal of Organizational Innovation, 5(1), 163-175.
• Temsumrit, N. (2023). Can aging population affect economic growth through the channel of government spending?. Heliyon, 9(9).
• Türkmen, S., Ağır, H. ve Günay, E. (2019). Seçilmiş OECD ülkeleri̇nde ar-ge ve ekonomi̇k büyüme: Panel eşbütünleşme yaklaşımından yeni̇ kanıtlar. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 14(2), 89-101.
• Uddin, G.A., Alam, K. ve Gow, J. (2016). Population age structure and savings rate impacts oneconomic growth: Evidence from Australia. Economic Analysis and Policy, 52, 23- 33.
• Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, yaşlanan nüfus ve sosyal politika. İş ve Hayat, 3(5), 67-100.
• Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal Of Applied Econometrics, 23,193-233. World Bank (2024). http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=world-development-indicators (Erişim Tarihi: 15.05.2024).
• Yoon, J. W., Kim, J. ve Lee, J. (2014). Impact of demographic changes on inflation and the macroeconomy. International Monetary Fund, 14(210), 1- 23.