Algılanan Örgütsel Destek İle Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki: Gıda Sektörü Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2021, , 493 - 518, 26.12.2021

Mithat Turhan

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.805866

Öz

Yapılan bu araştırma ile algılanan örgütsel destek ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu Ankara ilinde faaliyet göstermekte olan gıda işletmesinde çalışmakta olan 300 iş gören oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, doğrulayıcı faktör analizi, Pearson Korelâsyon analizi ve regresyon analizine tabi tutulmuş olup yapılan analiz ve testler IBM SPSS 23 Demo versiyonu kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda algılanan örgütsel desteğin örgütsel sessizliğin alt boyutlarından olan kabullenici sessizlik ile negatif yönde ilişkisi olduğu ve kabullenici sessizlik üzerinde negatif etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca algılanan örgütsel desteğin savunmacı sessizlik ve korumacı (prososyal) sessizlik ile pozitif yönde ilişkisinin olduğu ve savunmacı sessizlik ve korumacı (prososyal) sessizliği pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Destek, Savunmacı Sessizlik, Kabullenici Sessizlik, Korumacı Sessizlik

Kaynakça

• Akın, Ö.(2020). Dönüşümsel ve etkileşimsel liderliğin örgütsel sessizliğe etkisi. TESAM Akademi, 7(1), 199-228.
• Aube, C., Rousseau, V. ve Morin, E. M. (2007). Perceived organizational support and organizational commitment. Journal of Managerial Psychology, 22, 479-495.
• Bagheri, G., Zarei, R., ve Aeen, M. N. (2012). Organizational silence (basic concepts and its development factors). Ideal Type of management, 1(1), 47-58.
• Boylu, Y., Pelit, E. ve Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44 (511), 55-74.
• Boudrias, J. S., Gaudreau, P., Savoie, A. ve Morin, A. J. (2009). Employee empowerment: From managerial practices to employees' behavioral empowerment. Leadership & Organization Development Journal, 30(7), 625-638.
• Brief, A. P. ve Motowidlo, S. J. (1986) . Prosocial organizational behaviors. Academy Of Management Review, 11, 710–725.
• Brinsfield, C. T., Edwards, M. S. ve Greenberg, J. (2009). Voice and silence in organizations: Historical review and current conceptualizations. Voice and silence in organizations. Bingley, UK: Emerald Group Publishing.
• Büşra, S. (2019). İşletmelerde örgütsel sessizlik ve algılanan örgütsel destek arasındaki ilişki: Otel çalışanları üzerine bir araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Afyon.
• Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: Sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 145-162.
• Cummings, L. L. ve Bromily, P. (1996). The organizational trust inventory (OTI): Development and validation, in Kramer, R. and Tyler, T.(Eds.), Trust in Organizations. CA: Thousand Oaks, Sage.
• Çetin, A. (2020). Organizational silence and organizational commitment: A Study of Turkish sport managers. Annals of Applied Sport Science, 8(2), 1-10.
• Çınar, O., Karcıoğlu, F. ve Alioğulları, Z. D. (2013). The relationship between organizational silence and organizational citizenship behavior: a survey study in the province of Erzurum, Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, 314-321.
• Demirci, D. (2019). Çalışanların örgütsel destek algılarının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkileri: Psikolojik sermayenin bu süreçteki rolü ve bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Dyne, L. V., Ang, S., ve Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of management studies, 40(6), 1359-1392.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied psychology, 71(3), 500.
• Eisenberger, R., Fasolo, P. ve Davis-LaMastro, V. (1990). Perceived organizational support and employee diligence, commitment, and innovation. Journal of applied psychology, 75(1), 51-59.
• Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D. ve Rhoades, L. (2001). Reciprocation of perceived organizational support. Journal of applied psychology, 86(1), 42-51.
• Elçi, M., Karabay, M. E., Alpkan, L. ve Şener, İ. (2014). The mediating role of mobbing on the relationship between organizational silence and turnover intention. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, 1298-1309.
• Fard, P. G. ve Karimi, F. (2015). The Relationship between Organizational Trust and Organizational Silence with Job Satisfaction and Organizational Commitment of the Employees of University. International Education Studies, 8(11), 219-227.
• Gagné, M. ve Deci, E. L. (2005). Self‐ determination theory and work motivation. Journal of Organizational behavior, 26(4), 331-362.
• Gilbert, S., Laschinger, H. K., Leiter, M. (2010). The mediating effect of burnout on the relationship between structural empowerment and organizational citizenship behaviours. Journal of Nursing Management, 18(3), 339-348.
• Gouldner, A. W. (1960). The norm of reciprocity. American Sociological Review, 25(2), 161–178.
• Henriksen, K. ve Dayton, E. (2006). Organizational silence and hidden threats to patient safety. Health services research, 41(4p2), 1539-1554.
• Karsli, M. B., Demirel, T. ve Kurşun, E. (2020). Examination of different reading strategies with eye tracking measures in paragraph questions. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 92-106.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach's alpha reliability coefficient. Psychiatry and Behavioral Sciences, 6(1), 47-48.
• Kulualp, H. G. ve Sarı, Ö. (2019). Destekleme Davranışı ve sosyal değişim teorisi kapsamında kırsal turizmin etkilerinin değerlendirilmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 643-666.
• Morrison, E. W. ve Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management review, 25(4), 706-725.
• Noelle-Neumann, E. (1977). Turbulences in the climate of opinion: Methodological applications of the spiral of silence theory. Public opinion quarterly, 41(2), 143-158.
• Öcal, H. ve Sarnıç, A. (2017). Dönüştürücü liderliğin prososyal örgütsel davranış üzerindeki etkileri ve imalat endüstrisinde bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2). 107-125. Özdevecioğlu, M. (2013). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113-130.
• Öztürk, M. ve Eryeşil, K. (2016). Lider-üye etkileşimi ve örgütsel destek algılarının çalışanların işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19(2), 123-141.
• Panahi, B., Veiseh, S., Divkhar, S., ve Kamari, F. (2012). An empirical analysis on influencing factors on organizational silence and its relationship with employee’s organizational commitment. Management Science Letters, 2(3), 735-744.
• Premeaux, S. F. ve Bedeian, A. G. (2003). Breaking the silence: The moderating effects of self‐monitoring in predicting speaking up in the workplace. Journal of management studies, 40(6), 1537-1562.
• Pinder, C. C. ve Harlos, K. P. (2001). Employee silence: Quiescence and acquiescence as responses to perceived injustice. Research in personnel and human resources management, 20, 331-370.
• Randall, M. L., Cropanzano, R., Bormann, C. A., ve Birjulin, A. (1999). Organizational politics and organizational support as predictors of work attitudes, job performance, and organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 20(2), 159-174.
• Restubog, S.L.D., Bordia, P. ve Bordia, S. (2009). The ınteractive effects of procedural justice and equity sensitivity in predicting responses to psychological contract breach: An interactionist perspective. Journal of Business and Psychology, 24 (2), 165-178.
• Rhee, J., Dedahanov, A. ve Lee, D. (2014). Relationships among power distance, collectivism, punishment, and acquiescent, defensive, or prosocial silence. Social Behavior and Personality: an international journal, 42(5), 705-720.
• Rhoades, L. ve Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: a review of the literature. Journal of applied psychology, 87(4), 698.
• Romzek, B.S. (1989). Personal consequences of employee commitment. The Academy of Management Journal, 33 (3), 649-661.
• Samad, S. (2011). The effects of job satisfaction on organizational commitmentand job performance relationship: A case of managers in Malaysia’s manufacturing companies. European Journal of Social Sciences, 18(4), 602-611.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. ve Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
• Sencer, M. ve Irmak,Y. (1984). Toplum bilimlerinde yöntem. İstanbul: Say Kitap Pazarlama
• Settoon, R. P., Bennett, N. ve Liden, R. C. (1996). Social exchange in organizations: Perceived organizational support, leader–member exchange, and employee reciprocity. Journal of applied psychology, 81(3), 219-227.
• Shore, L. M. ve Tetrick, L. E. (1991). A construct validity study of the survey of perceived organizational support. Journal of applied psychology, 76(5), 637-643.
• Soybakıcı, B. (2019). İşletmelerde örgütsel sessizlik ve algılanan örgütsel destek arasındaki ilişki: Otel çalışanları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Tanrıverdi, H. ve Kılıç, N. (2016). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1(1), 1-18.
• Taşkıran, E. (2011). Liderlik ve örgütsel sessizlik arasındaki etkileşim. İstanbul: Beta.
• Timuroğlu, M. K. ve Alioğulları, E. (2019). Örgütsel güvenin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisi: Erzurum ili araştırma görevlileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 243-264.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Journal of Management & Economics, 17(2), 183-2016.
• Vakola, M. ve Bouradas, D. (2005). Antecedents and consequences of organisational silence: an empirical investigation. Employee Relations, 27 (5), 441-458.
• Yeloğlu, H.O., Serpoush, M. ve Fidanboy, C.Ö. (2015). Örgütsel sessizlik ve örgütsel ses: Çalışanların örgütsel destek algısı açısından bir incelemesi. 3.Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 6-7 Kasım, Tokat, 500-503.
• Yücel, İ., Demirel, Y. (2012). Psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 19-48.
• Zehir, C., Erdoğan, E. (2011). The association between organizational silence and ethical leadership through employee performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 24, 1389-1404.