Bezmialem Valide Sultan and the Waqfiyya of the Gureba Hospital

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1 - Sayı: 1 Cilt: 4 Ay:04 Yıl:2014, 123 - 150, 01.04.2014

Kenan Göçer

Öz

In the Ottoman State, public services which are considered among the tasks of the state in the
today's understanding of social state were being provided by the foundations. Services like finance
and defense have been ran by the state and large part of the public service apart form those
mentioned have been conducted via foundations. Foundations contributed also to the economic
life. The hospitals in the Ottoman State that were all around the country, the income and the cost
of the hospitals were all covered by foundations as well. All requirements of Gureba Hospital that
subjects to the present study, and that was built and dedicated by Bezmialem Valide Sultan in
Istanbul were covered the charge by the foundation. In this hospital used by poor and orphan
Muslims was served diagnostic and treatment services to hundreds of thousands of people. This
study has analyzed the Waqfiyya of the Gureba Hospital having an important place in Ottoman
health system.

Anahtar Kelimeler

Foundation, Bezmiâlem, the Gureba Hospital, Waqfiyya, Istanbul.

Bezmiâlem Valide Sultan ve Gureba Hastanesi Vakfiyesi

Öz

Osmanlı Devleti’nde, bugünkü sosyal devlet anlayışına göre devletin görevleri arasında sayılan kamu hizmetlerinin önemli bir bölümü vakıflar aracılığıyla yürütülmüştür. Maliye ve savunma gibi hizmetler devlet tarafından, bunun dışında kalan geniş alandaki kamu hizmetleri ise vakıflar aracılığı ile yerine getirilmiştir. Vakıflar, ayrıca ekonomik yaşama da önemli katkılar sağlamıştır. Osmanlı Devleti’nde ülkenin her tarafında bulunan hastaneler, hastanelerin gelirleri ve giderleri de vakıflarca karşılanmıştır. Çalışmamıza konu olan ve Bezmiâlem Valide Sultan tarafından İstanbul’da inşa edilen ve vakfedilen Gureba Hastanesi’nin bütün ihtiyaçları vakıf tarafından karşılanmıştır. Fakir ve kimsesiz Müslümanların faydalandığı bu hastanede, yüz binlerce insana teşhis ve tedavi hizmeti sunulmuştur. Çalışma, Osmanlı sağlık sistemi içinde önemli bir yeri olan Gureba Hastanesi Vakfiyesini tahlil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vakıf, Bezmiâlem, Gureba Hastanesi, Vakfiye, İstanbul.