Hizmet Güven Endeksi İle BİST Hizmet Sektör Endeksleri Arasındaki Saklı İlişkilerin Yapısal Kırılmalar Altında İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 195 - 220, 30.06.2021

Aynur Süsay Kemal Eyüboğlu

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.792043

Cited By: 3

Öz

Çalışmada BİST hizmet (XUHIZ) sektör alt endeksleri ile hizmet güven endeksi (HGE) arasında saklı ilişkiler araştırılmıştır. Endeksler arasındaki uzun dönemli ilişkinin araştırılması için Fourier ADL eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Test sonuçlarına göre pozitif ve negatif bileşenler de dahil olmak üzere HGE ile XUHIZ alt endeksleri arasında eşbütünleşme ilişkisi bulunamamıştır. Çalışmada ayrıca yapısal kırılmaları dikkate alan simetrik ve asimetrik Granger nedensellik testi de uygulanmıştır. Simetrik nedensellik ilişkisi sonuçlarına göre HGE ile XUHIZ alt endeksleri arasında nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir. Asimetrik nedensellik testi sonuçlarına göre ise pozitif bileşenlerde XELKT hariç HGE’den diğer tüm alt sektörlere doğru saklı nedensellik ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Negatif bileşenlerde ise HGE ile XELKT, XULAS ve XTCRT sektörleri arasında çift yönlü yapısal kırılmalı saklı nedensellik ilişkisi bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Güven Endeksi, BİST Hizmet Sektör Endeksleri, Asimetrik eşbütünleşme, Asimetrik nedensellik

Kaynakça

• Akkuş, H. T. ve Gülcan, N. (2019). Türkiye’de Farklı Kesimler İçin Oluşturulan Güven Endeksleri Arasındaki Uyum ve Etkileşimin İncelenmesi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(1), 11-19.
• Akkuş, H. T. ve Zeren, F. (2019). Tüketici Güven Endeksi ve Katılım-30 İslami Hisse Senedi Endeksi Arasındaki Saklı İlişkinin Araştırılması: Türkiye Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 53-70.
• Aksoylu, E. ve Görmüş, Ş. (2018). Gelişmekte Olan Ülkelerde Ülke Riski Göstergesi Olarak Kredi Temerrüt Swapları: Asimetrik Nedensellik Yöntemi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 15-33.
• Aydın, Ü. ve Ağan, N. (2016). Rasyonel Olmayan Kararların Finansal Yatırım Tercihleri Üzerindeki Etkisi: Davranışsal Finans Çerçevesinde Bir Uygulama. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 95-112.
• Aydoğan, B. ve Vardar, G. (2015). Yatırımcı Duyarlılığının Borsa İstanbul Sektör Endeks Getirileri Üzerine Etkisi. Maliye ve Finans Yazıları, (104), 29-52.
• Baker, M. ve Wurgler, J. (2007). Investor Sentiment in the Stock Market. Journal of Economic Perspectives, 21(2), 129 – 151.
• Banerjee, P., Arcabic, V. ve Lee, H. (2017). Fourier ADL Cointegration Test To Approximate Smooth Breaks With New Evidence From Crude Oil Market. Economic Modelling, 67, 114-124.
• Baştürk, M. F. (2019). Tüketici Güven Endeksi ile Hisse Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 177, 145-159.
• Bremmer, D. (2008). Consumer Confidence and Stock Prices. 72nd Annual Meeting of the Midwest Economics Association Hyatt Regency, Chicago, Illinois, https://pdfs.semanticscholar.org/5b03/d9a45ac60fd0cc2ae238710a96da2e2cc780.pdf?_ga=2.83030422.1891149941.1593723373-708011757.1593723373 (Erişim Tarihi: 02.07.2020).
• Canbaş, S. ve Kandır, S. Y. (2007). Yatırımcı Duyarlılığının İMKB Sektör Getirileri Üzerindeki Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 219- 248.
• Cangöz, İ. ve Erdoğdu, A. (2019). Sektörel Güven Endeksleri ve BİST Sektör Endeksleri Arasındaki İlişkilerin Simetrik ve Asimetrik Nedensellik Analizi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(3), 833-849.
• Canöz, İ. (2018). Borsa İstanbul 100 Endeksi ile Tüketici Güven Endeksleri Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Fiscaoeconomia, 2(1), 136-153.
• Chen, S. S. (2011). Lack Of Consumer Confidence And Stock Returns. Journal of Empirical Finance, 18, 225 – 236.
• Christ, K. P. ve Bremmer, D. S. (2003), The Relationship between Consumer Sentiment and Stock Prices. 78th Annual Conference of the Western Economics Association International in Denver, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.471.8901&rep=rep1&type=pdf (Erişim Tarihi: 02.07.2020)
• Christopoulos, D. K. ve León-Ledesma, M. A. (2010). Smooth Breaks And Non-Linear Mean Reversion: Post-Bretton Woods Real Exchange Rates. Journal of International Money and Finance, 29(6), 1076-1093.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981), Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Econometrica, 49, 1057-72.
• Enders, W. ve Jones, P. (2015). Grain Prices, Oil Prices, And Multiple Smooth Breaks İn A VAR. Studuies on Nonlinear Dynamics and Econometrics, http://dx.doi.org/10.1515/snde-2014- 0101.
• Eyüboğlu, S. ve Eyüboğlu K. (2018). Hizmet Güven Endeksi İle Hizmet Sektör Alt Endeksleri Arasındaki İlişkisinin Test Edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 271-282.
• Fisher, K. L. ve Statman, M. (2003). Consumer Confidence and Stock Returns. The Journal Of Portfolıo Management, 30(1), 115 – 127.
• Gökalp, B. T. (2019). Hisse Senedi Getirileri İle Tüketici Güven Endeksi Arasındaki İlişki: Diyagonal Vech Modeli Üzerinden Bir Değerlendirme. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 4(1), 139-150.
• Granger, C.W. ve Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration. Department of Economics Working Paper, University of California, 2002 – 02, San Diego.
• Hepkorucu, A. ve Genç, S. (2017). Finansal Varlık Olarak Bitcoin’in İncelenmesi Ve Birim Kök Yapısı Üzerine Bir Uygulama. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 47-58.
• Hsu, C. C., Lin, H. ve Wu, J. (2011). Consumer Confidence and Stock Markets: The Panel Causality Evidence. International Journal of Economics and Finance, 3(6), 91- 98.
• Jansen, W. J. ve Nahuis, N. J. (2003). The Stock Market And Consumer Confidence: European Evidence. Economic Letters,79, 89-98.
• Jiang, S. ve Jin, X. (2020). Effects Of Investor Sentiment On Stock Return Volatility: A Spatio-Temporal Dynamic Panel Model. Economic Modelling, DOI: https://doi.org/10.1016/j.econmod.2020.04.002
• Kadilli, A. (2020). Predictability Of Stock Returns Of Financial Companies And The Role Of İnvestor Sentiment: A Multi-Country Analysis. Journal of Financial Stability, 21, 26-45.
• Kale, S. ve Akkaya, M. (2016). The Relation between Confidence Climate and Stock Returns: The Case of Turkey. Procedia Economics and Finance, 38, 150 - 162.
• Kandır, S. Y. (2006). Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Getirileri İlişkisi: İMKB Mali Sektör Şirketleri Üzerinde Bir Uygulama. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 217 – 230.
• Kaya, A. (2020). Menkul Kıymet Piyasaları ve Tüketici Duyarlılığı Öncül Ardıl İlişkisi: Türkiye Örneği. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, 7(1), 64 – 79.
• Kıyılar, M. ve Akkaya, M. (2016). Davranışsal Finans. Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Korkmaz, T. ve Çevik, E. İ. (2009). Reel Kesim Güven Endeksi İle İMKB 100 Endeksi Arasındaki Dinamik Nedensellik İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38(1), 24 – 37.
• Köse, A. K. ve Akkaya, M. (2016). Beklenti ve Güven Anketlerinin Finansal Piyasalara Etkisi: BIST 100 Üzerine Bir Uygulama. Bankacılar Dergisi, 99, 3- 15.
• Olgaç, S. ve Temizel, F. (2008). Yatırımcı Duyarlılığı Hisse Senedi Getirileri İlişkisi: Türkiye Örneği. TİSK Akademi, 3(6), 224-239.
• Oprea, D. Ş. ve Brad, L. (2014). Investor Sentiment and Stock Returns: Evidence from Romania. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4(2), 23-29.
• Otoo, M. W. (1999). Consumer Sentiment and the Stock Market. Board Of Governons Of The Federal Reserve System, https://www.federalreserve.gov/pubs/FEDS/1999/199960/199960pap.pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020)
• Pata, U. K. ve Ela, M. (2020). Türkiye’de Finansal Gelişmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkileri: Fourier Eşbütünleşme ve Nedensellik Testleri. İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, 30(158), 171-188.
• Schmeling, M. (2009). Investor Sentiment And Stock Returns: Some İnternational Evidence. Journal of Empirical Finance, 16, 394 – 408. Sefil, S. ve Çilingiroğlu, H. K. (2011). Davranışsal Finansın Temelleri: Karar Vermenin Bilişsel ve Duygusal Eğilimleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 247-268.
• Statman, M. (2014). Behavioral Finance: Finance With Normal People, Borsa Istanbul Review, 20, 1-9.
• Sum, V. ve Chorlian, J. (2013). Stock Market Risk Premiums, Business Confidence and Consumer Confidence: Dynamic Effects and Variance Decomposition. International Journal of Economics and Finance, 5(9), 45-49.
• Türkmen Müldür, G. (2019). Geleneksel ve Davranışsal Finans: Tarihsel ve Kavramsal Çerçeve. Artıbilim Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 37-45.
• Usul, H., Küçüksille, E. ve Karaoğlan, S. (2017). Güven Endekslerindeki Değişimlerin Hisse Senedi Piyasalarına Etkileri: Borsa İstanbul Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 685 – 695.
• Yılancı, V. ve Aydın, M. (2017). Oil Prices and Stock Prices: An Asymmetric Panel Causality Approach. Journal of Applied Research in Finance and Economics, 2(4), 9–19.
• Yılancı, V. ve Bozoklu, Ş. (2014). Türk Sermaye Piyasasında Fiyat ve İşlem Hacmi İlişkisi: Zamanla Değişen Asimetrik Nedensellik Analizi. Ege Akademik Bakış, 14(2), 211-220.