Üstün Yeteneğin Güçlükleriyle Baş Etmede Aileye Düşen Sorumluluklar

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 297 - 317, 29.12.2020

Esra Işık Emine Nilgün Metin

Öz

Bu çalışma, üstün yetenekli çocukların ailelerinin karşılaştıkları güçlükleri ele alan çalışmaları inceleyerek bir perspektif oluşturmak ve bu güçlüklerle baş etmede aileye düşen sorumluluklara ve aileye yardımcı olacak çözüm önerilerine yer vermek amacıyla yapılmıştır. Çocuklarının sahip oldukları üstün yeteneklerinden dolayı farklı güçlüklerle karşı karşıya kalan aileler, çocuklarının gelişim ve eğitim süreçlerinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenmektedirler. Bu derleme çalışmada alanyazında “Üstün yeteneğin güçlükleriyle baş etmede aileye düşen sorumluluklar nelerdir?” problemi doğrultusunda yapılan çalışmalar araştırılmıştır. Çalışma kapsamında üstün yeteneğin güçlükleriyle baş etmede aileye düşen sorumlulukların belirlenmesi amacıyla konu ile ilgili literatür sistematik bir şekilde taranmıştır. Karşılaşılan güçlükler ve çözümleyici stratejiler belirlenmiştir. Ulaşılan kaynaklardan elde edilen bilgiler belirli başlıklar halinde özetlenmiş ve çözümleyici stratejiler ilgili araştırmaların sonuçları dikkate alınarak sunulmuştur. Konu ile ilgili yapılan ve ulaşılabilen literatür taraması sonucunda, üstün yeteneğin güçlükleriyle baş etmede aileye düşen sorumluluklar genel olarak dokuz ana başlık halinde kategorize edilmiştir. Daha sonra ailelere rehberlik edebilecek nitelikte olan çözüm önerilerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üstün yetenek, üstün yetenekli çocukların aileleri, karşılaşılan güçlükler

Kaynakça

• Afat, N. (2013). Çocuklarda Üstün Zekânın Yordayıcı Olarak Ebeveyn Tutumları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 155–168.
• Akarsu, F. (2001). Üstün Yetenekli Çocuklar Aileleri ve Sorunları. Ankara: Eduser Yayınları.
• BİLSEM. (2016). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Retrieved from https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf
• Çavuşoğlu, M., & Semerci, N. (2015). Anne Babaların BİLSEM’e Devam Eden Özel Yetenekli Çocuklarına İlişkin Görüşleri (Bartın İli Örneği). Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (21-23 Mayıs 2015) Özel Sayısı, 325–335.
• Çelikten, Y. (2017). Üstün Yetenekli Çocuklar ve BİLSEM. Turkish Journal of Educational Studies, 4(3), 87–104.
• Dağlıoğlu, H. E., & Alemdar, M. (2010). Üstün Yetenekli Bir Çocuğun Ebeveyni Olmak. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 849–860.
• Dalgıç, N. Ş. (2017). Üstün Yetenekli veya Zekâlı Çocuğa Sahip Anne-Babaların Karşılaştıkları Sorunların ve Beklentilerinin Belirlenmesi. Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs.
• Davaslıgil, Ü. (2000). Üstün Çocuklara Sahip Ailelerin Eğitimi. Ankara.