Koz Dağı (Genç / Bingöl) ve Çevresinin Florası

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 39 - 61, 30.06.2022

Abdurrahim Çetin Lütfi Behçet

https://doi.org/10.31594/commagene.1086190

Cited By: 1

Öz

Koz Dağı (Genç-Bingöl) ve çevresinin florası 2019-2021 yılları arasında araştırılmış; alandan toplanan 1506 örneğin teşhis edilmesi sonucunda 289 cins ve 68 familyaya ait 625 takson (415 tür, 147 alttür ve 63 varyete) tespit edilmiştir. Belirlenen bitkilerin ikisi Pteridophyta, 623’ü Spermatophyta üyesidirler. Spermatophyta ait taksonların 621’i Angiospermae, ikisi Gymnospermae alt divizyolarına aittir. Angiospermae üyelerinin 498’i Dicotyledones ve 123’ü Monocotyledones sınıflarında yer almaktadır. Çalışmada tespit edilen 49 takson endemik olup endemizin oranı %7.84’tür.
Belirlenen taksonların fitocoğrafik bölgelere dağılımları; İran-Turan 192 (%30.72), Akdeniz 60 (%9.60), Avrupa-Sibirya 49 (%7.84), çok bölgeli veya bilinmeyen fitocoğrafik bölge 324 (%51.84) şeklindedir. En fazla takson sayısına sahip ilk 10 familya sırasıyla şu şekildedir; Asteraceae (85), Poaceae (65), Fabaceae (52), Caryophyllaceae (38), Lamiaceae (38), Brassicaceae (34), Boraginaceae (29), Apiaceae (23), Rosaceae (20) ve Plantaginaceae (13). En fazla takson içeren ilk 10 cins sırasıyla; Trifolium (14), Astragalus (13), Centaurea (11), Allium (10), Vicia (8), Galium (8), Ranunculus (8), Bromus (8) Veronica (8) ve Silene (7) olarak belirlenmiştir.
Belirlenen taksonların hayat formlarına göre dağılımları; 285 (% 45.60)’i hemikriptofit, 178 (%28.48)’i terofit, 83 (%13.28)’ü kriptofit, 37 (%5.92)’si kamefit ve 42 (%6.72)’si fanerofittir.

Anahtar Kelimeler

Bitki çeşitliliği, Bitki Coğrafyası, taksonomi, Türkiye

The Flora of Koz Mountain (Genç/Bingöl) and its Surroundings

Öz

The flora of Mount Koz (Genç-Bingöl) and its surroundings was studied between 2019-2021. As a result of the identification of 1506 specimens collected from the area, 625 taxa (415 species, 147 subspecies, and 63 varieties) belonging to 289 genera and 68 families were identified. Two taxa of the determined plants are members of Pteridophyta and 623 taxa are members of Spermatophyta. of the Spermatophyta members, 621 taxa belong to Angiospermae and two taxa to Gymnospermae subdivisions. of the Angiospermae members, 498 taxa are in the Dicotyledones and 123 taxa Monocotyledones classes. 49 taxa of the plants identified in the study are endemic and the endemism rate is 7.84%.
The phytogeographical region element distributions of the determined taxa are as follows: Irano-Turanian 192 (30.72%), Mediterranean 60 (9.60%), Euro-Siberian 49 (7.84%), and multi-regional or unknown phytogeographical region 324 (51.84%). The order of the first 10 families with the highest taxa number is as follows: Asteraceae (85), Poaceae (65), Fabaceae (52), Caryophyllaceae (38), Lamiaceae (38), Brassicaceae (34), Boraginaceae (29), Apiaceae (23), Rosaceae (20), and Plantaginaceae (13). The top 10 largest genera are respectively designated as Trifolium (14), Astragalus (13), Centaurea (11), Allium (10), Vicia (8), Galium (8), Ranunculus (8), Bromus (8), Veronica (8), and Silene (7).
Life form evaluation of the determined taxa is as follows: 285 (45.60%) are hemicryptophytes, 178 (28.48%) therophytes, 83 (13.28%) cryptophytes, 37 (5.92%) chamaephytes, and 42 (6.72%) phanerophytes.

Anahtar Kelimeler

Plant diversity, plant geography, taxonomy, Türkiye

Kaynakça

• Akman, Y. (1990). İklim ve Biyoiklim. Palme yayınları, Ankara, s. 1-345.
• Akman, Y. (1993). Biyocoğrafya. Palme yayınları, Ankara, s. 1-379.
• Akman, Y. (1995). Türkiye Orman Vejetasyonu. Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara, s. 1-450.
• Almanar, S. (2003). Aktuzla (Malazgirt-Muş) Florası. (139528) Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Altıok, A. & Behçet, L. (2005). The flora of Bitlis river valley. Turkish Journal of Botany, 29(5), 355-387.
• Anonim, (1984). Bingöl ili Toprak ve Su Kaynakları Geliştirme Projesi. Başbakanlık Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Topraksu Genel Müdürlüğü I. Daire Başkanlığı. Yayın No: 772
• Behçet, L. (1991). Süphan Dağı (Bitlis) florası. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 29-38.
• Behçet, L., & İlçim, A. (2015). Paracaryum bingoelianum (Boraginaceae), a new species from Turkey. Turkish Journal of Botany, 39(2), 334-340. https://doi.org/doi:10.3906/bot-1309-58
• Behçet, L., Özgökçe, F., & Ünal, M. (2009). Krmızı tuzla (Bulanık-Muş), Bahçe tuzlası (Malazgirt-Muş) ve çevrelerinin florası. Biological Diversity and Conservation 2(3), 122-155.
• Cengiz, H. (2016). Göynük Nahiyesi (Karlıova-Bingöl) ve Çevresinin Florası. (441789). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Çakılcıoğlu, U. (2002). Harput (Elazığ) Florası (116569). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Çakılcıoğlu, U., & Civelek, Ş. (2011). Tekevler–Maden (Elazığ) arası sahanın florası. Biological Diversity and Conversation, 4(1), 54-66.
• Davis, P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol 1-9, Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Davis, P.H., Mill, R.R., & Tan, K. (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol.10, Edinburgh: Edinburgh Univ. Press.
• DMİ, (2020). Meteroloji bülteni. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü. Ankara.
• Doğan, M., Behçet, L., & Sinan, A. (2015). Pseudophleum anatolicum, a new endemic species of Pseudophleum (Poaceae) from East Anatolia, Turkey. Systematic Botany, 40(2), 454-460. https://doi.org/10.1600/036364415X688349
• Duran, A., Ünal, F., & Pınar, M. (2003). Türkiye Hesperis L. Cinsinin Revizyonu. Tübitak (TBAG-1748 (198T140) Ankara, s. 1-310.
• Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., & Adıgüzel, N. (2000). Türkiye bitkileri kırmızı kitabı. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği ve Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Emberger, L. (1955). Une classification biogeographique des climats. Rec. Trav. Lab. Bot. Fac. Sc., 7, 3-43.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., & Babaç, M.T. (2012). Türkiye bitkileri listesi (Damarlı bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., & Başer, K. H. C. (2000). Flora of Turkey and the east aegean islands. Vol. 11, Edinburgh Univ. Press. Edinburgh.
• Hamzaoğlu, E., Aksoy, A., Koç, M., & Aydın-Soydam, S. (2015). Türkiye Dianthus (Caryophyllaceae) Cinsinin Revizyonu. TÜBİTAK (111T873) Ankara, s. 545.
• Heywood, V. H. (1985). Flowering plants of the World Oxford University Press. England, s. 335.
• IPNI, (2022). International Plant Names Index. Published on the Internet http://www.ipni.org, The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. (accessed 15 March)
• IUCN. 2021. The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2021-3. https://www.iucnredlist.org. Accessed on (15 March 2022)
• Karabacak, O., & Behçet, L. (2007). The Flora of Akçadağ (Van-Turkey). Turkish Journal of Botany, 31(6), 495-528.
• Karabacak, O., & Behçet, L. (2014). The flora of Zilan valley (Erciş-Van/Turkey). Biological Diversity and Conversation, 7(3), 20-41.
• Kaya, Y. (1996). Tercan çevresi ile Şengül (Erzincan) ve Bağırbaba (Tunceli) dağlarının florası. Doğa Türk Botanik Dergisi, 20(1), 75-98.
• Kılıç, Ö., & Yıldırımlı, Ş. (2014). Dikme (Kür) (Bingöl merkez) ve Çevresinin Florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 21(1), 69-125.
• Kılıç, Ö., Yıldırmılı, Ş., & Kıranşan, K. (2017). Yüzenadalar (Bingöl-Solhan) Çevresinin Florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 24(2), 131-172.
• Komarov, V.L. (1933-1964). Flora of the USSR. (English translation) Vol. 1-30 Moscow and Leningrad: Akademiya Nauk SSSR.
• Korkmaz, M. (2015). Çayırlı İlçesinin (Erzincan, Türkiye) Floristik Çeşitliliği ve Endemik Bitkileri. Biological Diversity and Conversation, 8(3), 223-247.
• Korkmaz, M., & Turgut, N. (2014). Flora of Ergan Mountain (Erzincan/Turkey). Biological Diversity and Conversation, 7(3), 195-216.
• Kürşat, M., & Karataş, M. (2017). Kambos Dağı florası (Bitlis). Biological Diversity and Conversation, 10(2), 93-112.
• Podlech, D., & Zarre, S.H. (2013). A taxonomic revision of the genus Astragalus L. (Leguminosae) in the old World (with collaboration of M. Ekici, AA. Maassoumi & A. Sytin). Koenigstein. Germany.
• Raunkiaer, C. (1934). The life forms of plants and statistical plant geography. Oxford: Clarendon Press.
• Rechinger, K.H. (1965-1977). Flora of Iranica. Graz. Academisch Druck u Cerlangsanstalt. Graz-Austria.
• Sinan, A., & Behçet, L. (2014). Altıkardeş Dağı ve çevresinin Genç, Bingöl Florası. Biological Diversity and Conversation, 7(3), 98-116.
• The Plant List (2013). Version 1.1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/ (accessed 15 March).
• Towsend, C.C., & Guest, E. (1960-1985). Flora of Iraq. Vol. 1; 2; 4-6; 8; 9. Ministry of Agriculture Repplic of Iraq. Baghdad.
• Tutin, T.G., Heywood, V.H., Burges, N.A., Moore, D.M., Valentine, D.H., Walters, S.M., & Webb, D.B. (1964-1981). Flora Europaea. Unv. Press, Cambridge, Vol. 1-5.
• Türkoğlu, İ., & Civelek, Ş. (2005). Karga dağının (Elazığ) florası. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(2), 370-399.
• Ünal, M., & Behçet, L. (2007). Flora of Pirreşit Mountain (Van, Turkey). Turkish Journal of Botany, 31(3), 193-223.
• Vural, M. (2006). Türkiyenin Kırmızı Liste Taslağı. Anasayfa http://portal.milliparklar.gov.tr.
• Yapar, Y., & Behçet, L. (2018). Hiro Yaylası Adaklı-Bingöl/Türkiye ve çevresinin florası. Biological Diversity and Conversation, 11(3), 126-140.
• Yıldırımlı, Ş. (1995). Munzur Dağları (Erzincan-Tunceli) florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 2(1), 1-78.
• Zohary, M. (1966-1986). Flora Palaestina. Jerusalem Academic Press. Israel. Vol. 1-4.
• Zohary, M. (1971). Geobotanical foundations of the Middle East. Vol 1-2, Gustav Fischer Verlag. Amsterdam.