Kardeşlenme Döneminde Otlatmanın Arpanın Ot ve Tane Verimine Etkileri

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 2, 227 - 233, 24.12.2025

Süleyman Akman , Altıngül Özaslan Parlak

https://doi.org/10.33202/comuagri.1809913

Öz

Serin iklim tahılları vejetatif dönemde otlatma yapıldıktan sonra tane üretimi yapılarak ikili üretim yapılabilir. Bu çalışmada; arpanın kardeşlenme dönemi ile sapa kalkma dönemi arasında keçi ile farklı yoğunlukta otlatılarak arpanın ot verimi ve kalitesi ile tane veriminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Çanakkale İli Lapseki İlçesi Güreci Köyünde tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Arpa kardeşlenme döneminden sapa kalkma dönemine kadar kontrol olarak otlatılmamış, hafif otlatma için arpa 4 cm anız kalıncaya kadar otlatılmış, ağır otlatma içinde arpa dipten keçiler tarafından otlatılmıştır. Arpa ota biçildiğinde en yüksek yeşil ve kuru ot verimi hafif otlatmada belirlenirken, en düşük kuru ot verimi ağır otlatmada belirlenmiştir. Ot hasadın da arpanın bitki boyu en yüksek kontrol parsellerinde olmuştur. Yabancı ot oranı otlatılmayan parsellerde düşük çıkmış fakat istatistiki olarak önemli olmamıştır. Arpanın vejetatif dönemde otlatılması, otun HP (ham protein), NDF (nötr deterjanda çözünmeyen lif), ADF (asit deterjanda çözünmeyen lif), ADL (asit deterjan lignin) oranlarını değiştirmemiştir. Tane için hasat edilen arpanın bitki boyu ot hasatında olduğu gibi en yüksek kontrol de belirlenmiştir. Arpanın otlatılmasıyla; başak uzunluğu, m2’deki başak sayısı, bin tane ağırlığı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, hasat indeksi parametrelerinde bir farklılık olmamıştır. Arpanın biyolojik verimi otlatılmayan ve hafif otlatılan parsellerde en yüksek olmuştur. Arpanın en yüksek tane verimi ise hafif otlatılan ve otlatılmayan parsellerde olurken, ağır otlatmayla tane veriminde %24 ‘lük bir azalma meydana gelmiştir. Bu çalışmanın sonucunda; Hafif otlatma ot ve tane veriminde bir düşmeye neden olmamıştır. Arpa kardeşlenme ile sapa kalkma döneminde 4 cm anız kalacak şekilde hafif otlatma yapılarak hem ot hem de tane verimi elde edilerek ikili üretim yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

otlatma , arpa , ot verimi , tane verimi , ikili üretim , kardeşlenme

Effects of grazing on farage and grain yield of barley during tillering period

Öz

Cool-season cereals can be grown for both forage and grain production after grazing during the vegetative period. This study aimed to determine the forage yield and quality as well as the grain yield of barley by grazing goats at different intensities between the tillering stage and the stem elongation stage. The study was carried out in Güreci Village, Lapseki District, Çanakkale Province, according to the randomized block design with three replications. Barley was not grazed as a control from the tillering stage to the stem elongation stage, for light grazing, barley was grazed until the stubble reached 4 cm in height, for heavy grazing, barley was grazed from the base by goats. When barley was cut to forage, the highest green and dry forage yield was determined in light grazing, while the lowest dry forage yield was determined in heavy grazing. At the forage harvest, the barley plant height was highest in the control (ungrazed) plots. The weed ratio was low in ungrazed plots but was not statistically significant. Grazing of barley during the vegetative period did not change the HP (crude protein), NDF (neutral detergent insoluble fiber), ADF (acid detergent insoluble fiber), ADL (acid detergent lignin) ratios of the forage. Plant height of barley harvested for grain was determined at the highest control as in the forage harvest. There was no difference in the parameters of spike length, number of spikes per m2, 1000 grain weight, number of grains per spike, grain weight per spike and harvest index after barley grazing. The biological yield of barley was highest in ungrazed and lightly grazed plots. The highest grain yield of barley occurs in lightly grazed and ungrazed plots, while heavy grazing resulted in a 24% decrease in grain yield. As a result of this study, light grazing did not cause a decrease in forage and grain yield. By lightly grazing the barley during the tillering and stem elongation stages, leaving 4 cm of stubble, both forage and grain yields can be obtained, enabling dual-purpose crops.

Anahtar Kelimeler

grazing , barley , forage yield , grain yield , dual-purpose crops , tillering

Kaynakça

• Anonim, 2016. Çanakkale Meteoroloji İl Müdürlüğü İklim verileri.
• AOAC, 1995. Association of Analytical Chemists. Official Methods of Analysis. 16th ed. Washington: AOAC Internetional.
• Balkan, A., Özdüven, M.L., Nizam, İ., Teykin, E., Tuna, M., 2011. Farklı Fenolojik Dönemlerdeki Otlatmanın Ekmeklik Buğday ve Tritikalenin Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi” Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi (Journal of Tekirdag Agricultural Faculty) 8(1): 93-100.
• Banerjee, D., Upadhyay, R.C., Chaudhary, U.B., Kumar, R., Singh, S., Ashatosh, J.M.G., Polley, S., Mukherjee, A., Das, T.K., De, S., 2014. Seasonal variation in expression pattern of genes under HSP70 family in heat-and cold adapted goats (Capra hircus). Cell Stress and Chaperones. 19:401-408. https://doi.org/10.1007/s12192-013-0469-0
• Frischke, A.J., Hunt, J:R., McMillan, D.K., Browne, C.J., 2015. Forage and grain yield of grazed or defoliated spring and winter cereals in a winter-dominant, low-rainfall environment. Crop Pastures Science, 66: 308-317.
• Gökkuş, A., Birer, S., Alatürk, F., 2017 Farklı anız yükseklikleri kalacak şekilde yapılan biçimlerin arpanın ot verimi ve kalitesine etkileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi 20: 121-125.
• Gökkuş, A., Oral, H., 2022 An Important Forage Source for Animals: Small Grain Pastures. Acta Nat. Sci, 3(1): 1-14.
• Güllap, K., Erkovan, H.İ., Koç, A., 2011. The effect of bovine saliva on growth attibutes and forage quality of two contrasting cool season perennial grasses grown in three soils of different fertility. The Rangeland Journal, 33(3):307-313. . https://doi.org/10.1071/RJ10063
• Kökten, K., Hatipoğlu, R., Tükel, T., 2009. Çukurova Bölgesi Koşullarında Yetiştirilen Fiğ (Vicia sativa L.)+ Buğday (Triticum aestivum L.) Karışımında Otlatma Amenajmanı İlkelerinin Saptanması Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim 2009, Hatay. 509-513.
• Lionello, P., Scarascia, L., 2018. The relation between climate change in the Mediterranean region and global warming. Regional Environmental Change, 18: 1481-1493. https://doi.org/10.1007/s10113-018-1290-1
• Özaslan Parlak, A., Parlak, M., Gökkuş, A., Demiray, H.C.,2015. Akdeniz (Çanakkale) meralarının ot verimi ve kalitesi ile botanik kompozisyonu ve bazı toprak özellikleri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 3(1): 99-108.
• Redmon, L.A., Horn, G.W., Horn, E.G., Krenzer, Yr., Bernardo, D.J., 1995. A review of livestock grazing and wheat grain yield. Boom or bust? Agron.J. 87:137-147.
• TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu, Türkiye yonca üretimi ve verimi. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr ,(Erişim tarihi).
• Van Soest, P. J., 1964. Symposium on nutrition and forages and pastures: New chemical procedures for evaluating forages. J. Anim.Sci. 23:838-845.
• Yau, S.K., 2003. Yields of early plandet barley after clipping or grazing in a semiarid area. Agronomy Journal 95:821-827