Güney Marmara Kalkınma Bölgesinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 115 - 122, 17.07.2018

Seçil Yılmaz Sarp Korkut Sümer

Öz

Bu çalışma, Güney Marmara Kalkınma Bölgesinin (GMKA)
tarımsal mekanizasyon düzeyinin, 1997‑2016 yılları arasındaki değişimini
belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada tüm veriler, Türkiye İstatistik
Kurumu ve Devlet İstatistik Enstitüsü istatistiklerinden alınmıştır. Balıkesir
ve Çanakkale illerinden oluşan GMKA’nın tarımsal mekanizasyon düzeyinin değerlendirilmesinde;
işlenen tarım alanına düşen traktör gücü (kW/ha), 1000 ha işlenen tarım alanına
düşen traktör sayısı (traktör/1000 ha) ve birim traktöre düşen işlenen tarım
alanı (ha/traktör) göstergeleri dikkate alınmıştır. Tarım alanı, traktör yığılmalı
güç ve sayısal yoğunluğu arasındaki ilişkiler incelenerek bölgenin tarımsal
mekanizasyon düzeyinin yıllara bağlı değişimleri değerlendirilmiştir. Ayrıca, ekonomik
traktör ömrü de dikkate alınmış ve parka giren ve çıkan traktör sayıları
kullanılarak park yenilenme oranları hesaplanmıştır. Traktörlerin Türkiye
koşullarında, yıllık kullanım saatleri ve uluslararası standartlar dikkate
alınarak, 20 yılda ekonomik ömürlerini tamamladıkları kabul edilmiştir. Mekanizasyon
düzeyinin değerlendirilmesinde en önemli ölçüt olan traktör parkı, yığılmalı ve
ekonomik park olmak üzere iki farklı bakış açısıyla tartışılmıştır. Sonuç
olarak, yıllara bağlı olarak mekanizasyon düzeyi göstergelerinde yığılmalı park
ile ekonomik park arasında önemli farklılıklar olduğu saptanmıştır. Yığılmalı
verilerin yıllara bağlı değişimleri, mekanizasyon düzeyinin sürekli bir artış
eğiliminde olduğunu gösterirken, ekonomik park verilerinin kullanıldığı
değerlendirme sonuçları yıllara bağlı azalma eğilimi göstermiştir. Türkiye’de
mekanizasyon düzeyinin değerlendirilmesinde traktör ekonomik ömrünün dikkate
alınmasının daha gerçekçi yaklaşımlar sağlayacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal mekanizasyon düzeyi, Çanakkale

Kaynakça

• Akıncı, İ., ve Çanakçı, M. 2000. Antalya İli Tarım İsletmelerinde Traktör ve Tarım Makinaları Kullanım Sürelerinin Belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi, 43-50, Erzurum.
• Altuntaş E., Aslan İ., 2009. Sivas İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin 1997-2007 Yılları Arasındaki Değişiminin İncelenmesi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 87-95.
• Altuntaş, E., H. Demirtola, 2004. Ülkemiz Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2), 63-70, Tokat.
• ASAE, 2000. ASAE Standards D497.4: Agricultural Machinery Management Data.
• Bakht, G.K., Ahmadi H., Akram A. and Karimi M. 2008. Determination of Optimum Life (Economic Life) for Mf285 Tractor: A Case Study in Center Region of Iran American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 4 (1): 81-85.
• Dartar İ., 2007. Türkiye’nin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Değerlendirilmesi Ve Coğrafi Bilgi Sistemi İle Haritalanması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirci, K. 1986. Büyük Güçlü traktör ve Büyük İş Kapasiteli Makinaların Kullanılma Olanakları. Tarımsal Mekanizasyon 10. Ulusal Kongresi, 5-7 Mayıs. s 23-33, Adana.
• DİE, 2000. Tarımsal Yapı ve Üretim, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü 2000 yılı Türkiye İstatistik Yıllığı, Ankara.
• Erkmen Y., S. Bastaban, A. Çelik, İ. Öztürk, 1990. Türkiye’nin Coğrafik Bölgelere Göre Tarımsal Mekanizasyon Sorunları ve Çözüm Olanakları, 4. Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi, 1- 4 Ekim 1990, Adana.
• Evcim H.Ü. , Ulusoy E., Gülsoylu E.,Tekin B., 2008. Türkiye ‘de bölgelere ve illere göre tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi.
• Evcim, H.Ü., E. Ulusoy, E. Gülsoylu, K.O. Sındır, K.O., E. İçöz, 2005. Türkiye Tarımı makinalaşma Durumu. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Tarım Haftası 2005 Kongresi, 3-7 Ocak 2005, Ankara.
• GMKA, 2017. Güney Marmara Kalkınma Ajansı, https://www.gmka.gov.tr.
• Gürsoy S., 2013. Batman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İlçeler Bazında Değerlendirilmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 2.
• Işık A., Altun İ., 1998. Şanlıurfa-Harran Ovasında Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özellikleri. Tr. J. of Agriculture and Forestry 22 151-160© TÜBITAK
• Işık E., Güler T., Ayhan A., 2003. Bursa İline İlişkin Mekanizasyon Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma.Ulud.Üniv.Zir.Fak.Derg.,17 (2): 125-136.
• Işık, A., 1988. Sulu Tarımda Kullanılan Mekanizasyon Araçlarının Optimum Makina Ve Güç Seçimine Yönelik İşletme Değerlerinin Belirlenmesi ve Uygun Seçim Modellerinin Oluşturulması Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Mekanizasyon Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana, 210s.
• Moens, A. and Wanders, A. A., 1984. Planning Requirements of Agricultural Machinery. Xth Congress of CIGR, Budapest, 1-16.
• Mutlu, N. 2004. Harran Ovasında Sulu Tarım Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Düzeyi ile Uygun Ortak Makina Kullanım Modellerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Özgüven M.M.,Türker U., BEYAZ A., 2010. Türkiye’nin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu. GOÜ,Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2): 89-100.
• Sabancı A., Sümer S.K., Say S.M., 1999 "Levels and Development of Agricultural Mechanisation in Turkey and the World", 7th International Concress on Mechanization and Energy in Agriculture, ADANA, TÜRKIYE, 26-27 Mayıs 1999, pp.485-490
• Sabancı, A., Akıncı, İ., 1994. Dünyada ve Türkiye’de Tarımsal Mekanizasyon Düzeyi ve Son Gelişmeler. Tarımsal Mekanizasyon 15. Ulusal Kongresi, 20-22 Eylül 1994, Antalya.
• Sağlam, C. and Akdemir, B. 2002. Annual Usage of Tractors in North-West Turkey. Biosystems Engineering, Vol 82(1), pp.39-44.
• Saral A., Vatandaş M., Güner M., Ceylan M., Yenice T., 2015.Türkiye Tariminin Makinalaşma Durumu. http://www.zmo. org.tr/resimler/ekler /2004314aa 49d953_ek.pdf?tipi=14
• Sessiz A., Gürsoy S., Eliçin A.K., Akın S., Esgici R., 2012. Diyarbakir İli Tarımsal Mekanizasyon Durum Analizi ve Planlaması Projesi. Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü.
• Sümer S.K., Has M., Sabancı A., 2004. "Türkiye’de Üretilen Tarım Traktörlerine Ait Teknik Özellikler", Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi , cilt.19, ss.17-26. Sümer S.K., Say S.M., Has M., Sabancı A., 2003. "Türkiye’de Ekonomik Traktör Parkı ve Gelişimi", Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi , cilt.18, ss.45-52,
• Sümer S.K., Say S.M., Özpinar S., 2008 "Çanakkale ilinde kullanılmış traktör fiyatlarının değerlendirilmesi", Namık Kemal Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi cilt.5, ss.253-266.
• TÜİK, 2017. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu Resmi internet Sayfası (www.tüik.gov.tr)
• Vurarak Y., Angın N., 2012. Adana İli Tarım Makinaları Varlığında 10 Yıl İçinde Meydana Gelen Değişimler. 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi.
• Yeşilyurt M.K., Eryılmaz T., Gökdoğan O., Yumak B., 2013. Kırıkkale İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2013; 10(2) : 7–13.