Lavandin Uçucu Yağının Mısır (Zea mays L.) Çimlenme ve Fide Gelişimine Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 89 - 95, 28.06.2021

Uğur Binbir Cafer Türkmen Yakup Çıkılı Yalçın Coşkun İsmail Tas

https://doi.org/10.33202/comuagri.879320

Cited By: 1

Öz

Tıbbi ve aromatik bitki uçucu yağı bileşenlerinin çoğunun diğer canlı organizmalar üzerinde allelopatik etkileri vardır. Bu bileşenlerin tarımsal üretim üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri olabilir. Sürdürülebilir tarım için yeni tarım teknikleri ve uygulamalarının araştırılması çok önemlidir. Son yıllarda sağlık sorunlarının artmasının ana nedenlerinden biri olduğu gösterilen güvenli gıda eksikliği, bu tür doğal bileşiklerin kullanılması ile bir ölçüde azaltılabilir. Bu çalışma bazı bitkiler üzerine allelopatik etkileri olduğu bilinen lavandin (Lavandula x intermedia) bitkisi uçucu yağının mısır tohumlarının çimlenmesi ve fide gelişim özelliklerine (çimlenme oranında azalma, fide yaş ve kuru ağırlığı, fide nispi nemi, kök ve fide uzunluğu) etkilerini araştırmak amacıyla laboratuvar koşullarında Petri kaplarında iki deneme şeklinde yürütülmüştür. Yapılan varyans analizleri sonucunda, lavandin uçucu yağının incelenen tüm özellikler üzerine önemli etkiye (p<0.05) sahip olduğu tespit edilmiştir. Fide kuru ağırlığı uçucu yağ dozunun 2 µL seviyesinden itibaren etkilenmeye başlamıştır. Fide yaş ağırlığı 4 µL seviyesinden itibaren etkilenmeye başlamıştır. Çimlenme oranında azalma ve fide nispi nemi için uçucu yağın olumsuz etkisi 6 µL seviyesinde başlarken, kök uzunluğu ile fide uzunluğu için bu etki 8 µL dozunda gerçekleşmiştir. Uçucu yağ dozu artışına paralel olarak olumsuz etkinin seviyesi artmıştır. Sonuç olarak, lavandin bitkisi uçucu yağının mısır tohumlarının çimlenmesini ve fide gelişimini olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lavandin, uçucu yağ,, Allelopatik etki,, Mısır

Destekleyen Kurum

Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası

FBA-2019-2784

Teşekkür

Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Koordinasyon Birimi tarafından FBA-2019-2784 proje numarasıyla desteklenmiş ve BAÇEM Ar-Ge Laboratuvarları’nda yürütülmüştür, her iki kuruma da teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abrahim, D., Braguini, W.L., Kelmer-Brach, A.M., Ishii-Iwamoto, E.L., 2000. Effect of four monoterpenes ongermination, primary root growth, an mitochondrial respiration of maize. Journal of Chemical Ecology, 26: 611-624.
• Amini, R.A., 2013. Allelopathic potential of little seed canary grass (Phalaris minor Retz) on seedling growth of barley (Hordeum vulgare L.). Journal of Biodiversity and Environmental Sciences, 3: 85-91.
• Baydar, H., 2009. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bilimi ve Teknolojisi (3. Baskı). SDÜ Yayınları, (51).
• Baydar, H., 2013. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bilimi ve Teknolojisi (Güncellenmiş 6. Basım), Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Coşkun, Y., Taş, İ., Oral, A., Türker, G., Tütenocaklı, T., 2017. Kekik ve Gül Uçucu Yağ Bileşenlerinin Buğday Tohumunda Çimlenme Üzerinde Etkileri. II. Çanakkale Tarımı Sempozyumu, Çanakkale - Türkiye, 14-15 Aralık 2017, ss.5-5.
• Delen, N., Durmuşoğlu, E., Güncan, A., Güngör, N., Turgut, C., Burçak, A., 2005. Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Organizmalarda Duyarlılık Azalışı Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak, Ankara.
• Dudai, N., Poljakoff-Mayber, A., Mayer, A.M., Putievsky, E., Lerner, H.R., 1999. Essential oils as allelochemicals and their potential use as bioherbicides. Journal of Chem. Ecology, 25(5), 1079-1089.
• Duke, S.O., 1991. Plant terpenoids as pesticides. Toxicology of Plant and Fungal Compounds (eds, R.F. Keeler and A.T. Tu), Marcel Dekker, pp. 269-296.
• Haig, T.J., Haig, T.J., Seal, A.N., Pratley, J.E., An, M., Wu, H., 2009. Lavender as a source of novel plant compounds for the development of a natural herbicide. Journal of Chemical Ecology, 35(9), 1129-1136.
• Kara, Y., 2016. Allelopathic effect of different extract concentrations of Lavandula angustofolia (Miller) on seed germination and seedling growth of Zea mays L. and Lens culinaris. Journal of Environmental Protection and Ecology, 17(1), 199-205.
• Kropff, M.J., Walter, H., 2000. EWRS and the Challenges for Weed Research at the Start of A New Millennium. Weed Research, 40: 7-10.
• Nazemi, A.H., Asadi, G.A., Ghorbani, R., 2018. Allelopathic Potential of Lavender’s Extract and Coumarin Applied as Pre-Plant Incorporated Into Soil Under Agronomic Conditions. Planta Daninha, 36.
• Önen, H., 2003. Bazı bitkisel uçucu yağların biyoherbisidal etkileri. Türkiye Herbol. Derg., 6 (1):39-47.
• Paterson, D.T., 1985. Comparative Ecophysıology of Weeds and Crops. (Editör: S.O., Duke) Weed Physiology. Vol.: I., Boca Raton, Florida, CRC Pres, pp: 101-129.
• Rice, E.L., 1984. Allelopathy. Academic Press, pp.,130-188.
• Robinson, J.B., 1983. The Organic Constituents of Higher Plants. Cordus Press.
• Singh, P., Pandey, A.K., 2018. Prospective of essential oils of the genus Mentha as biopesticides: A review. Frontiers in Plant Science, 9(1295), 1-13.
• Taş, İ., Coşkun, Y., Türker, G., Oral, A., Tütenocaklı, T., 2017. Effects of Some Essential Oil Components of Rose and Thyme on The Germination of Corn Seed. The International Joint Science Congress of Materials and Polymers, Ohrid, Makedonya, 25-28 Ağ. 2017, pp.37-37.
• Telci, İ., 2006. Uçucu Yağlar ve Allelopati. Allelopati Çalıştayı, 13-15 Haziran, Yalova.
• Tiliacos, C., Gaydou, E.M., Bessière, J.M., Agnel, R., 2008. Distilled lavandin (Lavandula intermedia Emeric ex Loisel) wastes: a rich source of coumarin and herniarin. J. of Essential Oil Research, 20(5), 412-413.
• Uluğ, E., Kadıoğlu, İ., Üremiş, İ., 1993. Türkiye’nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. TKB, Adana Zirai Mücadele Araştırma Enst., Y. No: 78, Adana, 513s.