2008 Küresel Ekonomik Krizinin Örgütsel Etkileri ve Bir Ölçek Geliştirme

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 23, 79 - 105, 01.06.2014

Lütfiye Özdemir

Öz

Araştırmanın amacı, 2008 küresel ekonomik krizinin işletmeler üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırma, Malatya I. ve II. Organize Sanayi Bölgelerinde üretim faaliyetinde bulunan 99 işletme üzerinde yürütülmüştür. Veriler, anket tekniğiyle toplanmıştır. Ölçme aracının güvenilirliliği (Cronbach’s Alpha) .75’tir. Araştırmada cross tablo, faktör analizi, t- testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak, 2008 küresel ekonomik krizinin etkileri; gelişimsel etki, yıkıcı etki ve yönetsel etki olmak üzere üç faktör altında toplanmıştır. İşletmeler kriz deneyiminin olup olmamasına göre krizin yıkıcı etkisinden farklı şekillerde etkilenmişlerdir. Kriz deneyimi olmayan işletmeler, kriz deneyimi olanlara göre, krizin yıkıcı etkisine daha çok maruz kalmışlardır

Anahtar Kelimeler

Kriz, Kriz Yönetimi, Kriz Ekibi, Kriz Planı, Küresel Ekonomik Kriz

The Effects Of The 2008 Global Economic Crisis On Busınesses And Developıng A Scale

Öz

The purpose of the research is to determine the effects of the 2008 Global Economic Crisis on firms. The research is carried out on 99 firms that are engaged in production activity in various sectors in Organized Industrial Zone I and Organized Industrial Zone II in Malatya. The data are collected using survey. Reliability of measurement tool (Cronbach’s Alpha) is 75%. Cross table, factor analysis, t-test and one-way ANOVA analysis are used in the research. As a result, the effects of the 2008 Global Economic Crisis are grouped under three factors, developmental effect, destructive effect and administrative effect. Firms are affected by the destructive effect of the crisis in different ways depending on whether they have past experience of crisis or not. Firms without past experience of crisis compared to those with experience are more exposed to the destructive effect of the crisis

Anahtar Kelimeler

Crisis, Crisis Management, Crisis Team, Crisis Plan, Global Economic Crisis

Kaynakça

• Aksu, Metin (2008). Krizleri Fırsata Çevirmenin Yolları: Kriz Yönetimi. İstanbul: Kum- saati Yayınları.
• Aktan, Can www.canaktan.org/yonetim/kriz-yonetim/kriz-yonetim.htm, (25.05. 2011).
• Albrecht, Steve (1996). Crisis Management for Corporate Self–Defence. New York: Amacom.
• Augustine, Norman R. (1995). “Managing The Crisis You Tried to Prevent”. Har- vard Business Review, November-December.
• Aydemir, Muzaffer ve M. Kemal Demirci (2005). “Son Dönemlerde Yaşanan Kriz- lerin İşletmeler Üzerindeki Olumlu Etkilerinin Analizi”. Cumhuriyet Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Dergisi 29 (1): 65-81.
• Baltaş, Zuhal (2003). Değişimde Değer Yaratmak. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baltaş, Acar ve Zuhal Baltaş (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Ki- tabevi.
• Baltaş, Zuhal (2004). Krizde Fırsatları Görmek: Yöneticiler İçin Krizde Yönetim El Kitabı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Budak, Gönül ve Gülay Budak (2006). “Kriz ve Kriz Yönetimi”. Şerif Şimşek ve Said Kıngır (ed.), Çağdaş Yönetim Araçlarından Seçmeler İçinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Can, Halil (1997). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Caponigro, Jeffrey R. (2000). The Crisis Counselor: A Step -By- Step Guide to Managing A Business Crisis. Illinous: Contemporary Book.
• Filiz, Erdinç (2007). Türk Kamu Yönetiminde Kriz Yönetimi. Bursa: Alfa Akademi Ba- sım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Fink, Steven (1986). Crisis Management Planning for The Inavitable. New York: Ama- com.
• Gainey, Barbara S. (2009). Crisis Management’s New Role in Educatioanal Settings. Kennesaw: Heldref Publications.
• Gainey, Barbara S. (2010). “Crisis Management in Public School Districts”. Organi- zation Development Journal, Spring, 89-95.
• Güney, Salih (2004). Açıklamalı Yönetim-Organizasyon ve Örgütsel Davranış Terimler Sözlüğü. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Güney, Semra Arıkan (2002). “Kriz Yönetiminde Halkla İlişkilerin Başarı Şartları”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20 (1): 59-78.
• Gürkan, Haşit (2000). İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Türkiye’nin Büyük Sanayi İşletme- leri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma. Eskişehir.
• Güzel, Simla (2009). “2008 Küresel Ekonomik Krizi ve IMF’nin Önerdiği Ekonomi Politikalarının Krizle Mücadeledeki Rolü”. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi XXVIII (2): 55-69.
• Hargis, Michael ve John D. Watt (2010). “Organizational Perception Management: A Framework to Overcome Crisis Events”. Organization Development Journal 28 (1): 73-87. http:/www.m-w.com/cgi-bin/dictionary (25.04.2011).
• Jaques, Tony (2010). “Reshaping Crisis Management: The Challenge for Organiza- tional Design”. Organization Development Journal 28 (1): 9-17.
• Keown-McMullan, Caroline (1997). “Crisis: When Does A Molehill Become A Mo- untain?”. Disaster Prevention and Management 6 (1): 4-10.
• Kline, Paul (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. New York: Routledge.
• Koçel, Tamer (1993). “İşletmelerde Kriz Durumlarında Yönetim Uygulamaları”. Zaman Yönetimi ve Kriz Yönetimi Semineri 26- 28 Mayıs 1993, Gebze: TÜSSİDE, 1.
• Korkmazyürek, Haluk ve H. Nejat Basım (2009). İş Modeli ve Kriz Yönetimi. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Kreitner, Robert (1989). Management. Boston: Houghten Mifflin.
• Küskü, Fatma (2000). “Krizde İnsan Kaynakları Yönetimi: Türk Tekstil Sektöründe Bir Araştırma”. VIII. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Nevşehir.
• Lalonde, Carole ve Christophe Roux-Dufort (2010). “Crisis Management in Institu- tional Healthcare Setting: From Punivite to Emancipatory Solutions”. Organi- zation Development Journal 28 (1): 19-36.
• Long, Richard K. (2001). “Seven Needless Sins of Crisis (Mis)management”. PR Tactics, August, 13-25.
• Mitroff, Ian I. (1988). “Crisis Management: Cutting Through The Confusion”. Sloan Management Review 29 (2): 15-20.
• Mitroff, Ian I. ve Gus Anagnos (2000). Managing Crises Before They Happen-What Every Executive and Manager Needs to Know about Crises Management. New York: Amacom.
• Mitroff, Ian I., P. Shrivastava ve F. E. Udwadia (1987). “Effective Crisis Manage- ment”. The Academy of Management Executive 1 (3): 283-292.
• Narbay, Mine Şimşek (2006). Kriz iletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Organ, Dennis W. ve W. Clay Hamner (1982). Organizational Behavior. U.S.A.: Bu- siness Pub.
• Özdevecioğlu, Mahmut (2002). “Krizin İşletmelerin Yönetsel ve Örgütsel Yapısı Üzerindeki Olumsuz Etkileri ve Kayseri Sanayi İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (19): 93-114.
• Pauchant, Thierry C. ve Mitroff Ian I. (1992). Transforming The Crisis-Prone Orga- nization: Preventing Individual, Organizational, and Environmental Tragedies. San Fransisco: Jossesy-Bass Publishers.
• Phelps, Norman L. (1986). “Setting Up A Crisis Recovery Palan”. The Journal of Business Strategy 6 (4): 5.
• Pheng, Low Sui ve David K. H. HO (1999). “Crisis Management Survey of Property Development Firms”. Property Management 17 (3): 231.
• Piotrowski, Chris, John D Watt ve Terry Armstrong (2010). “The Interdisciplinary Natura of the Field of Crisis Management: A Call for Research Collaboration”, Organization Development Journal, 28 (3): 87-93.
• Pira, Aylin ve Çisil Sohodol (2004). Kriz Yönetimi: Halkla İlişkiler Açısından Bir Değer- lendirme. İstanbul: İletişim Yayıncılık A.Ş.
• Regester, Michael (1984). Crisis Management: How to Turn Crisis Into An Oppurtu- nity. London: Business Books.
• Rosenthal, Uriel ve Bert Pijenburg (1991). “Simulation-Oriented Scenarios: An Al- ternative Approach to Crisis Decision Making and Emergency Management”. Uriel Rosenthal ve Bert Pijnenburg (ed.), Crisis Management and Decision Ma- king: Simulation Oriented Scenarios İçinde, Dordrecht, Kluwer Academic Pub- lishers.
• Sabuncuoğlu, Zeyyat (1994). “Kriz Yaratan Sebepler, Krizin Olumlu ve Olumsuz Etkileri”. Tepe Yönetici Düzeyinde Yapılan Beyin Fırtınası Sonuçları, Bursa.
• Saunders, Harold H. (1996). “Prenegotiation and Circum-Negotiation”. Chester A. Crocker, Fen Osler Hampson ve Pamela Aall (ed.), Managing Global Chaos İçinde,Washington D. C., United States Institute of Peace Press.
• Smith, Brain ve Vanessa Cunningham (2003). “Crisis at Cardiff”. David Warner ve David Palfreyman (ed.), Managing Crisis İçinde. England, Open University Press.
• Süllü, Zübeyde (2010). “Küresel Ekonomik Kriz Bağlamında: Halkla İlişkiler ve Ekonomi İlişkisi”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (31): 195-209.
• Şimşek, M. Şerif (2002). Yönetim ve Organizasyon. Konya: Günay Ofset.
• Tekin, Mahmut ve Muammer Zerenler (2008). İşletmelerde Kriz Yönetimi.
• Tobler, Adam (1988). “Stratejik Bir Yaklaşım Nasıl Uygulanır?”. Power Özel Ek, Temmuz.
• Tutar, Hasan (2000), Kriz ve Stres Ortamında Yönetim. İstanbul: Hayat Yayınları.
• Türkkan, Erdal (2006). “Ekonomik Kriz ve Güven Faktörü”. Halil Seyidoğlu ve Rıfat Yıldız (ed.), Ekonomik Kriz Öncesi Erken Uyarı Sistemleri İçinde. İstanbul, Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
• Tüz, Melek Vergiel (2001). Kriz ve İşletme Yönetimi. Bursa: Alfa Yayınları.
• Ülgener, Sabri F. (2006). Tarihte Darlık Buhranları. İstanbul: Derin Yayınları.
• Yıldırım, Oğuz (2006). “Kriz Deneyimlerinin Kavramsal Olarak Farklılaştırılması: Latin Tipi Kriz ve Asya Tipi Kriz Modelleri”. Halil Seyidoğlu ve Rıfat Yıldız (ed.), Ekonomik Kriz Öncesi Erken Uyarı Sistemleri İçinde. İstanbul, Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.