1980-2013 Dönemi Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişki

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 27, 473 - 490, 01.06.2016

Mustafa Torun Muhammet Karanfil

Öz

Çalışmada 1980-2013 dönemi Türkiye ekonomisi için enflasyon ve faiz oranları arasındaki ilişki ele alınmıştır. Kurulan modellerde faiz oranı, reel döviz kuru ve GSYİH değişkenlerinin enflasyon üzerindeki etkisi incelenmiştir. Modelde bağımlı değişken olarak enflasyon oranı, bağımsız değişkenler ise faiz oranı, reel döviz kuru ve GSYİH değişkenlerinden oluşmaktadır. Yapılan çalışmada değişkenler arasındaki ilişki Johansen eşbütünleşme, Granger nedensellik ve varyans ayrıştırma yöntemleriyle araştırılmıştır. Ulaşılan sonuçta modelde yer alan değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki vardır. Faiz oranından ve GSYİH dan enflasyon oranına doğru bir nedensellik bulunmuştur. Ayrıca faiz oranı ile GSYİH arasında da çift yönlü bir nedensellik olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, Faiz Oranı, Para Politikası, Eşbütünleşme, Nedensellik

Relationship Between Inflation And Interest Rates İn Turkey Economy For The Period 1980-2013

Öz

In this paper, the relationship between inflation and interest rates were discussed Turkey’s economy for period 1980-2013. The effect of interest rate, real exchange rate and GDP on inflation were investigated. Inflation is dependent variable and others are independent variables. In study relationship among variables was investigated by using Johansen cointegration, Granger causality and variance decomposition methodology. Between variables was found a long-term relationship in result of study. Unidirectional causality was found from interest rate and GDP to inflation and moreover between interest rate and GDP was found bidirectional causality as well

Anahtar Kelimeler

Inflation Rate, Interest Rate, Monetary Policy, Cointegration, Causality

Kaynakça

• Bulut, Erol. Makro İktisat-Para-Banka-Türkiye Ekonomisi, 1. Baskı, Martı Kitabevi, Ankara 2007.
• Enders, Walter. Applied Econometric Time Series, John Wiley&Sons, Third Edi- tion, University of Alabama, 1995. https://tr.scribd.com/doc/180318659/ Applied-Econometric-Time-Series-3rd-Edition-Walter-Enders-pdf (Erişim Ta- rihi: 23.04.2015).
• Eren, Aslan. Türkiye Ekonomisi, 4. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2011.
• Granger, W. J. Clive. ‘Investigating Causal Relations by Econometric Models Cross- spectral Methods’, Econometrica, Vol.37, No.3, 1969, 424-438.
• Gujarati, N. Damodar. Temel Ekonometri, Sekizinci Baskı, (Çev. Ü. Şenesen, G. Günlük Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul 2011.
• Kennedy, Peter. Ekonometri Kılavuzu, 5. Baskı, Çev: Muzaffer Sarımeşeli ve Şenay Açıkgöz, Gazi Kitabevi, Ankara 2006.
• Kepenek, Yakup ve Nurhan Yentürk. Türkiye Ekonomisi, 24. Baskı, Remzi Kitabe- vi, İstanbul 2011.
• Maliye Bakanlığı, ‘Yıllık Ekonomik Rapor’ 2014, http://www.maliye.gov.tr/ Documents/Y%C4%B1ll%C4%B1k%20Ekonomik%20Rapor%202014.pdf (Eri- şim Tarihi: 04.06.2015).
• Özgen, Ferhat. B. & Bülent Güloğlu. ‘Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi’, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı.31, 2004, 93-114.
• Tarı, Recep ve Hilal Bozkurt. ‘’Türkiye’de İstikrarsız Büyümenin Var Modelleri İle Analizi (1991.1-2004.3)’’, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı.4, 2006, 12-28.
• TCMB, ‘Finansal İstikrar Raporu’, 2013, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/finansal+istikrar/ finansal+istikrar+raporu (Erişim Tarihi: 10.06.2015).
• TCMB, ‘Finansal İstikrar Raporu’, 2014, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/finansal+istikrar/ finansal+istikrar+raporu (Erişim Tarihi: 10.06.2015).
• TCMB, ‘Finansal İstikrar Raporu’, 2015, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/finansal+istikrar/ finansal+istikrar+raporu (Erişim Tarihi: 10.06.2015).
• TCMB, ‘Enflasyon Raporu’ 2013, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/ tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/fiyat+istikrari/enflasyon+raporu (Erişim Tarihi: 12.06.2015).
• TCMB, ‘Enflasyon Raporu’ 2014, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/ tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/fiyat+istikrari/enflasyon+raporu (Erişim Tarihi: 12.06.2015).
• TCMB, ‘Enflasyon Raporu’ 2015, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/ tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/para+politikasi/fiyat+istikrari/enflasyon+raporu (Erişim Tarihi: 12.06.2015).
• Sevüktekin, Mehmet ve Mustafa Nargeleçekenler. Ekonometrik Zaman Serileri Analizi Eviews Uygulamalı, Geliştirilmiş 3. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, An- kara 2010.
• Sims, A. Christopher. ‘Macroeconomics and Reality’ Econometrica, Vol.48, No.1, 1980, 1-48.