Yöneticilerin İnovasyon Algısı, İnovasyon Sürecini Yönetme Tarzı ve İşletmelerin İnovasyon Performansı Arasındaki İlişkiler: KOBİ’ler Üzerinde Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 28, 121 - 156, 01.12.2016

Yunus Emre Taşgit Burak Torun

Öz

Bu araştırmanın amacı, yöneticilerin inovasyon algıları, inovasyon sürecini yönetme tarzları ve işletmenin inovasyon performansı arasındaki ilişkileri ve etkileşimleri incelemektir. Araştırma evrenini, Düzce ilinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin üst düzey (sahip) yöneticileri oluşturmaktadır. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmada, yüz yüze anket tekniğiyle toplam 126 anket elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; Dönüşümcü tarzda yönetme üzerinde en yüksek pozitif etkiye sahip olan değişken “Kalite artışı”, Karizmatik tarzda yönetme ve Hizmetkâr tarzda yönetme üzerinde en yüksek pozitif etkiye sahip olan değişken “Krizden Çıkış” ve Stratejik tarzda yönetme üzerinde en yüksek pozitif etkiye sahip olan değişken “Rekabet Avantajı” dır. Ek maliyet algısı tüm yönetim tarzları üzerinde negatif etkiye sahiptir. Diğer taraftan işletmenin inovasyon performansı üzerinde etkili olan en önemli inovasyon sürecini yönetme tarzları, Karizmatik ve Stratejik tarzda yönetmedir

Anahtar Kelimeler

İnovasyon Algısı, İnovasyonu Yönetme Tarzı

The Relationships between Innovation Perceptions of Managers, The Style of Managing Innovation Process and the Companies’ Innovation Performance: A Study on SMEs

Öz

The main purpose of the research is to examine the effect and the relationship between manager’s innovation perceptions, the style of managing innovation process and the companies’ innovation performance. The population of the research is the upper level (owner) managers of SMEs operating in Duzce. Quantitative research was used in the study. Dates were obtained by using face to face questionnaire technique. 126 questionnaires were used for analyzing the data. According to the research findings, the managers’ innovation perception that has the greatest impact positively on managing transformational-style is “quality growth”, the variable with the highest positive impact on managing charismatic style and managing servant style is “out of the crisis” and the variable that has the highest positive impact on managing strategic manner is “competitive advantage”. Additional costs perception from negative perceptions has a negative impact on all management styles. On the other hand, the most important innovation process managing styles that have an impact on companies’ innovation performance are charismatic style and strategic style

Anahtar Kelimeler

Innovation Perception, Innovation Managing Style, Innovation Performance

Kaynakça

• Ağraş, Süleyman, Stratejik liderlik Uygulamalarına İlişkin Türk Turizm Sektörün- deki Türk İşletmelerinde Nitel bir Araştırma, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007) s. 22
• Aragón-Correa, J. A., García-Morales, V. J. and Cordón-Pozo, E, Leadership and Organizational Learning’s Role on Innovation and Performance: Lessons From Spain, Industrial Marketing Management, 36(3), 2007, p. 349-359.
• Bakan, İsmail ve Kefe, İlker, Kurumsal Açıdan Algı ve Algı Yönetimi, Kahraman- maraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2/1, 2012, s. 19-34.
• Barker, Alan, Yenilikçiliğin Simyası, (Çev:Ahmet Kardan), (İstanbul:MESS Yayın- ları, 2001).
• Bass, M. Bernard and Avolio, J. Bruce, The Implications of Transactional and Trans- formational Leadership for Individual, Team and Organizational Develop- ment, (In W. Pasmore & R.W. Woodman (Edt), Research in Organizational Change and Development), (Greenwich, JAI Press, 1990), p. 231-272.
• Bell, R. Mark, Charismatic Leadership Case Study with Ronald Reagan as Exemp- lar, Emerging Leadership Journeys 6.1, 2013, p. 66-74.
• Bengtsson, Maria and Sölvell, Örjan, Climate of Competition, Clusters and Inno- vative Performance, Scandinavian Journal Management, 20, 2004, p. 225–244.
• Birch, Paul ve Clegg, Brian, İş Hayatında Yaratıcılık (Çev: Tülay Savaşer), (İstan- bul: Rota Yayıncılık, 1997), s.7.
• Birchall, David, Tovstiga, George, Morrison, Andy and Gaule, Andrew, Innovation Performance Measurement: Striking the Right Balance, (Grist Ltd., 2004), p. 2.
• Bozkurt, Öznur ve Göral, Murat, Modern Liderlik Tarzlarının Yenilik Stratejilerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 4, 2013, s. 1-14.
• Büyüköztürk, Şener, Anket Geliştirme, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,3(2), 2005, s. 133-151.
• Damanpour, Fariboz and Gopalakrishnan, Shanthi, Theories of Organizational Structure and Innovation Adoption: The Role of Environmental Change, Jour- nal of Engineering and Technology Management, 15, 1998, p. 1–24.
• Davies, B. and Davies, B.J., Strategic Leadership, (in B. Davies (ed.) The Essentials of School Leadership, London: SAGE, 2005), alıntı Yıldız F. Taş, Toplam Kalite Yönetimi ve Stratejik Liderlik, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2009), s. 33-34.
• Day, S. George, İnovasyon Portföyündeki Riski ve Ödülü Yönetmek, 2007, (İnovas- yon Öğretisi, Ankara: MESS Yayınları, 2011) s. 152.
• Dinçer, Ker, Müjde ve Öksüz, Burcu, Hizmetkâr Liderlik Anlayışı İle Örgütsel Va- tandaşlık Davranışı Geliştirmek, Erciyes İletişim Dergisi “akademia” C: 2, S: 2, 2011, s.2-18.
• Drucker F. Peter, Innovation and Entrepreneurship, (New York: H&R Publisher Inc, 1985), p. 14.
• Elenkov, S. Detelin and Manev, M. Ivan, Top Management Leadership and Inf- luence on Innovation: The Role of Sociocultural Context, Journal of Manage- ment 31. 3, 2005, p. 381-402.
• Elkins, Teri, and Keller, T. Robert, Leadership in Research and Development Orga- nizations: A Literature Review and Conceptual Framework, The Leadership Quarterly, 14, 4, 2003, p. 587-606.
• Eraslan Hakkı, Bulu Melih ve Bakan İsmail, Kümelenmeler ve İnovasyona Etkisi: Turizm Sektöründe Uygulamalar, SOİD Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 5 (3), 2008, s. 15-50.
• Ergin, Demirali, Yaşar, Örnekleme, Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 3, 1991, s.111-124.
• Ergün, Ercan and Taşgit, Yunus, Emre, Cultures of Adhocracy, Clan, Hierarchy and Market and Innovation performance: A Case of Hotels in Turkey, Journal of Travel and Tourism Research, Spring & Fall, 2013, p. 132-142.
• Ertuğ, Kaygısız, Zeliha ve Bülbül, Mecit, Emre, İnovasyon Performansı Değerlen- dirme Sürecinde AHS ve GİA Bütünleşik Yaklaşımı: Süt Ürünleri Sektöründe Bir Uygulama, Dumlupınar Üniversitesi SB Dergisi, Sayı 43, 2015, s.149-160.
• Erturgut, Ramazan ve Erturgut, Pınar, Transformasyonel Lider Karizmatik mi? Vizyoner mi? Sağlık Örgütlerinde Bir Araştırma, Elektronik SB Dergisi 34, 2010, s.223-239.
• Ferch, R. Shann, Servant-leadership and Forgiveness, (International Servant-lea- dership Convention, Sponsored by the Greenleaf Center for Servant-leaders- hip, Indianapolis, 2003), p. 13.
• Fındıkçı, İlhami, Bir Gönül Yolculuğu: Hizmetkâr Liderlik, (Ankara: Alfa Yayınları, 2009), s. 76.
• Frick, M. Don, Robert K. Greenleaf: A Life of Servant Leadership, (Sun Francisco: Berret-Koehler Publisher, 2004), p. 6.
• Frishammar, Johan, and Hörte, Åke, Sven, Managing External Information in Ma- nufacturing Firms: The Impact on Innovation Performance, Journal of Product Innovation Management 22.3, 2005, p. 251-266.
• Govındarajan, Vijay and Trimble, Chris, Building Breakthrough Businesses Within Established, Harvard Business Review, 2005, (çev. İlker Gülfidan), (içinde, İş Modeli İnovasyonu, Ankara: MESS Yayınları, 2010), s. 80.
• Gumusluoglu, Lale and Arzu Ilsev, Transformational Leadership, Creativity, and Organizational Innovation, Journal of Business Research 62.4, 2009, p.461-473.
• Hitt, A. Michael and Ireland, R. Duane, The Essence of Strategic Learship: Mana- ging Human and Social Capital, The Journal of Leadership and Organizational Studies, 9/1, 2002, p. 3-14
• Hong, Shangqin, Oxley Les, McCann Philip , A Survey Of The Innovation Surveys, Journal of Economic Surveys, Vol. 26, No. 3, 2012, s.420–444.
• Hu, Albert Guangzhou, R&D Organization, Monitoring Intensity and Innovation Performance in Chinese Industry, Economics of Innovation and New Techno- logy, 12/2, 2003, p. 117-144.
• Iorgulescu, Maria-Cristina, and Anamaria Sidonia Răvar, Measuring Managers’ Perception of Innovation in the Romanian Hospitality Industry, Procedia Eco- nomics and Finance, 6, 2013, p. 512-522.
• Karcıoğlu, Fatih ve Kaygın, Erdoğan, Dönüşümcü Liderlik Anlayışının Yaratıcı- lığa ve Yeniliğe Etkisi, Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 4, Sayı 5, 2013, s. 99-111.
• Kılınç, Tanıl, Liderlikte Durumsallığın Ötesi: Karizmatik Liderlik Yaklaşımı, İstan- bul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, 1996, s. 67-108.
• Kleijnen, Mirella, Lee, Nick and Wetzels, Martin, An Exploration of Consumer Re- sistance to Innovation and Its Antecedents, Journal of Economic Psychology, 30, 2009, p.344-57.
• Koçel, Tamer, İşletme Yöneticiliği, (10. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları, 2005), s. 605.
• Konczak, J. Lee, Stelly, J. Damian and Trusty, L. Michael, Defining and Measu- ring Empowering Leader Behaviors: Development of an Upward Feedback Instrument, Educational and Psychological Measurement, Vol, 60, No:2, 2000, p. 301-313.
• Kotey, Bernice and Sorensen, Anthony, Barriers to Small Business Innovation in Rural Australia, Australasian Journal of Regional Studies, Vol. 20, No.3, 2014, p. 405-429
• Krause, E. Diana, Influence-Based Leadership as A Determinant of The Inclination to Innovate And of Innovation-Related Behaviors: An Empirical Investigati- on, The Leadership Quarterly 15.1, 2004, p. 79-102.
• Kurtuluş, Kemal, Araştırma Yöntemleri, ( İstanbul: Türkmen Kitabevi, 2010), s. 184.
• Lambert, G. Eric and Hogan, L. Nancy, Wanting Change: The Relationship of Per- ceptions of Organizational Innovation With Correctional Staff Job Stress, Job Satisfaction, and Organizational Commitment, Criminal Justice Police Review, 21(2), 2010, p.160–184.
• Liden, C. Robert., Wayne, J. Sandy, Zhao, Hao and Henderson, David, Servant Le- adership: Development of a Mtiltidimensional Measure and Multi-Level As- sessment, The Leadership Quarterly, 19, 2008, p. 161-177.
• Meyer-Krahmer, Frieder, Recent Results in Measuring Innovation Output, Rese- arch Policy 13, 3, 1984, p. 175-182.
• Murat Göral, Liderlik Tarzlarının Yenilik Stratejilerine Etkisinin Otel İşletmeleri Açısından Değerlendirilmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniver- sitesi, 2012), s.64.
• Naktiyok, Atılhan, Yenilik Yönelimi ve Örgütsel Faktörler, İktisadi ve İdari Bilim- ler Dergisi, Cilt 21, Sayı: 2, Haziran, 2007, s. 211-230.
• Nunnally, C. Jum, (Psychometric Theory, , (New York: McGraw-Hill, 1978), p. 245.
• OECD, Yenilik Verilerinin Toplanması ve Uygulanması İçin İlkeler, (Oslo Kılavu- zu, 2005), s. 51-52.
• Otara, Alfred, Perception: A Guide for Managers and Leaders, Journal of Manage- ment and Strategy, Vol. 2, No. 3; September, 2011, p. 21-24.
• Öztürk, Emrah, Mesci, Muammer ve Kılınç, İzzet, Yenilik Faaliyetlerinin İşletme Performansına Etkisi: Yat Limanları Üzerine Bir Değerlendirme, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (8:2), 2013, s. 97-118.
• Pearson, E. Andrall, Yenilikçilikte Kararlı Olma Yolları, (Çev: Ahmet Kardam), (İs- tanbul: MESS Yayınları, 2003), s. 49.
• Pınar Süral Özer, Engin Deniz Eriş, Örgütler ve Yenilik), (Ankara: Detay Yayıncılık, 2010), s.129-158.
• Porter, E. Michael, The Competitive Advantage of Nations, (London: Macmillan, 1990), p 58.
• Rogers, M. Everett, Diffusion of Innovation, (New York: The Free Press, 2003), p. 134.
• Sabuncu, Birsel, KOBİ’lerde Yenilik ve Engellerinin Tespitine Yönelik Bir Araştır- ma: Denizli Örneği, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6/1, 2014, s. 103-123.
• Spears, C. Larry, On Character and Servant-Leadership: Ten Characteristics of Ef- fective, Caring Leaders, The Journal of Virtues & Leadership, 1.1, 2010, p. 25- 30.
• Stone, Alexandra, Rose, Susan, Lal, Bhavya and Shipp, Stephanie, Measuring Inno- vation and Intangibles: A Business Perspective (Science & Technology Policy Institute, 2008), p. 51.
• Subramanıam, Mohan ve Youndt, A. Mark, The Influence of Intellectual Capıtal on The Types of Innovative Capabilities, Academy of Management Journal, Vol. 48, No. 3, 2005, p. 450–463.
• Toraman, Cengiz, Abdioğlu, Hasan ve İşgüden, Burcu, İşletmelerde İnovasyon Sü- recinde Entelektüel Sermaye Ve Yönetim Muhasebesi Kapsamında Değerlen- dirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi C.XI, S I, 2009, s.91-120.
• Tunçer, Polat, Değişim Yönetimi Sürecinde Değişime Direnme, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 2013, s. 373-406.
• Uğurluoğlu, Özgür ve Çelik, Yusuf, Örgütlerde Stratejik Liderlik ve Özellikleri, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt:12, Sayı:2, 2009, s. 121-156.
• Ünal, Mesud, Bilgi Çağında Değişim ve Liderlik, Marmara Üniversitesi İİBF Dergi- si, Cilt:32, Sayı:1, 2012, s.297-310.
• Van Dierendonck, Dirk, and Nuijten, Inge, The Servant Leadership Survey: Deve- lopment and Validation of a Multidimensional Measure, Journal of Business and Psychology, 26.3, 2011, p. 249-267.
• Wang, Chengqi and Kafouros, Mario, What Factors Determine Innovation Perfor- mance in Emerging Economies? Evidence from China, International Business Review, 6(6), 2009, p. 606-616.