Türk Bankacılık Sektöründe Uluslararası Fonlama Kaynağı Olarak Sendikasyon Kredileri: Yapısı, Süreci, Belirleyicileri

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: Özel Sayı, 211 - 239, 03.09.2021

Adnan Güzel

https://doi.org/10.35408/comuybd.973354

Cited By: 1

Öz

Türk Bankacılık sektörü kaynak yapısı içinde en önemli fonlama kaynağı mevduatlardır. Ancak, Türk bankacılık sistemi içinde mevduatın ortalama vadesinin düşük olması, uzun vadeli kredi taleplerinin finansmanı amacıyla bankaları uluslararası piyasalardan kredi arayışına yöneltmektedir. Bankalar uluslararası piyasalardan farklı şekillerde fon sağlamakla birlikte, sendikasyon kredileri bankaların mevduattan sonra başvurdukları en önemli finansman kaynaklarıdır. Sendikasyon kredisi, bir bankaya bir grup banka veya finansal kurum tarafından konsorsiyum oluşturularak, ortak bir doküman ve aynı şartlarla kredi riskini paylaşma amacıyla sabit veya değişken faizli olarak kullandırılan, bir lider banka tarafından diğer borç verenler ile kredi talep eden banka arasında iletişimin ve nakit akışlarının sağlandığı uzun vadeli ve yüksek tutarlı bir kredi türüdür. Sendikasyon kredileri özellikle 2000’li yıllardan sonra Türk Bankacılık sisteminde kaynak vadesinin uzatılması, fonlama maliyetinin düşürülmesi ve vade riskinin yönetimi amacıyla başvurulan bir uluslararası finansman kaynağıdır. Bankalar yurtiçi kaynaklarının yanı sıra uluslararası piyasalardan uzun vadeli ve düşük maliyetli kaynak sağlayarak yurtiçinde genellikle de büyük ölçekli kredilerin finansmanı özkaynaklarının güçlendirilmesi amacıyla sermaye benzeri kredi kredi olarak kullanılmaktadır. Bankaların uluslararası piyasalardan sağladığı fon kaynakları sendikasyon kredileri, ikili krediler, tahvil ihracı ve varlıkların/alacakların menkul kıymetleştirilmesi yoluyla sağlanan seküritizasyon kredileridir. Bu çalışmada bankaların bu en önemli uluslararası fonlama kaynağı olan sendikasyon kredilerinin tanımı özellikleri ve gelişimi hakkında bilgi verilmiş, sendikasyon kredisi işleminin tarafları, süreci yönetimi açıklanmış ve Türk Bankacılık sektörünün 2003:Q1-2021:Q1 dönemini kapsayan veri seti ve ARDL Sınır testi yaklaşımı kullanılarak, bankacılık sektörünün geleneksel kredi yerine sendikasyon kredisi kullanma isteğini belirleyen faktörler incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda; Sendikasyon kredileri ile sermaye yeterlilik rasyosu, toplam kredi ve alacakların toplam varlıklara oranı ve faiz oranları arasında negatif yönlü, özkaynak kârlılığı, kredi mevduat oranı ve döviz kuru arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüş, sendikasyon kredileri ile riskli likit varlıklar arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, Sendikasyon Kredisi, Sendikasyon Süreci

Kaynakça

• Altunbaş, Y., Kara, A. ve Marqués-Ibáñez, D. (2009); “Large debt financing syndicated Loans versus corporate bonds”, European Central Bank, Working Paper Series, No:28, Mart 2009.
• Altunbas, Y. and B. Gadanecz, 2004, Developing Country Economic Structure and the Pricing of Syndicated Credits, Journal of Development Studies 40, 143-173.
• Armstrong, J. (2003). The Syndicated Loan Market: Development in the North American Context. Ottowa: Bank of Canada Working Paper, 15:1-34.
• Badanecz, B. (2004); “The syndicated loan market: structure, development and implications”, BIS Quarterly Review, Aralık 2004.
• BDDK, (2021); Aylık Bankacılık Sektörü Verileri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, http://www.bddk.org.tr/BultenAylik/, E.T: 03.07.2021.
• Bloomberg, (2021); “Bloomberg Global Syndicated Loans League Tables”, https://www.bloomberg.com/press-releases/2021-04-01/bloomberg-global-syndicated-loans-league-tables-q1-2021 E.T: 02.07.2021.
• Chu, Y., Zhang, D. Ve Zhao, Y. (2017); “Bank Capital and Lending: Evidence from Syndicated Loans”, https://ssrn.com/abstract=2462377.
• Chui, M., Domanski, D., Kugler, P. ve Shek, J. (2010); “The collapse of international bank finance during the crisis: evidence from syndicated loan markets” BIS Quarterly Review, Eylül 2010.
• Çapacıoğlu, T. (2018); “Bankacılık Sektöründe Dış Borç Yenileme Oranı”, Merkezin Güncesi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 24.12.2018.
• Çukur, S., Eryiğit, M. ve Duran, S. (2008); “Sendikasyon ve seküritizasyon kredileri anlaşmalarının borçlanan bankaların hisse fiyatlarına etkileri”, İktisat, İşletme ve Finans, 23 (264) 2008, 58-78.
• Dennis, S. A., and D. J.Mullineaux, 2000, “Syndicated Loans,” Journal of Financial Intermediation, 9, 404–426.
• Dickey, D. A and Fuller, W. A. (1981). “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Econometrica, 49(4): 1057-1072.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). "Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root", Journal of the American Statistical Association, 74(366): 427-431.
• Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (1987). "Co-Integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing", Applied Econometrics, 39(3): 107–135.
• Global Syndicated Loans Review, (2020). Managing Underwriters, Refinitiv file:///C:/Users/user/Downloads/fy2020_global_syndicated_loans_review%20(1).pdf, E.T. 10.07.2021
• Godlewski, C.J. ve Weill, L. (2007); “Syndicated Loans in Emerging Markets”, Laboratoire de Recherche en Gestion & Economie, http://ssrn.com/abstract=1126392.
• Göktaş, P., Pekmezci, A. ve Bozkurt, K. (2018). Ekonometrik Serilerde Uzun Dönem Eşbütünleşme ve Kısa Dönem Nedensellik İlişkileri (Eviews ve Stata Uygulamaları). Gazi Kitabevi: Ankara.
• Haselmann, R. ve Wachtel, P. (2009); “Syndicated loans, foreign banking and capital market development”,http://ssrn.com/abstract=1434502.
• Howcrofta, B., Kara, A. ve Marques, D. (2014); “Determinants of syndicated lending in European banks and the impact of the financial crisis”, 2014.
• İltaş, Y. ve Demirgüneş, K. (2020). “Döviz Kurunun Borsa İstanbul Sanayi̇ Endeksi Üzerindeki Etki̇si̇: Yapısal Kırılmaları Modellemede Farklı Yaklaşımlar Kullanan Eşbütünleşme Testlerinden Bulgular”, 3. Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi̇, 55(2): 972-988.
• Johansen, S. (1988). “Statistical Analysis of Cointegrating Vectors”. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3): 231-254.
• Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration-With Applications To the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2): 169-210.
• Jones, J., Lang, W., Nigro, P., 2005. Agent bank behavior in bank loan syndications. Journal of Financial Research 28, 385-402.
• Kutlu, H.A., Demirci, N.S ve Güner, M. (2012). “Risk Yönetimi Aracı ve Finansman Alternatifi olarak Sendikasyon Kredileri”, 2012 Uluslararası İstanbul Finans Kongresi, 13-14.06.2012, 628-635.
• LSTA, (2021); Loan Syndications and Trading Association, Syndicated Loan Market, https://www.cftc.gov/sites/default/files/idc/groups/public/@swaps/documents/dfsubmission/dfsubmission_021711_535_0.pdf. E.T; 25.06.2021.
• Panyagometh, K., Roberts, G.S., 2002. Private information, agency problems and determinants of loan syndications: Evidence from 1987-1999. Working Paper, York University, Canada
• Pişkin, F., (2016). “Türk Bankacılık Sektörü Tarafından Alınan Sendikasyon Kredilerinde Spreadi Belirleyen Faktörler”, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt 66, 2016/2, s.113-158.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. and Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches To The Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289-326.
• Phillips, P. C. B. ve Perron, P. (1988). “Testing For a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2): 335-346.
• Sarıgül, H. (2015). “Sendikasyon Kredisi Kullanım Duyurularının Bankaların Hisse Senedi Getirilerine Etkisi”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7 (12), 113-129. DOI: 10.14784/jfrs.82480
• Sevüktekin, M. ve Çınar, M. (2014). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi Eviews Uygulamalı. Dora Basın Yayın: Bursa.
• Strahan, P. E. “Bank structure and lending: What we do and do not know.” In Handbook of Financial Intermediation and Banking, A. V. Thakor and W. A. Boot eds. Elsevier (2008).
• Şit, A., & Miçooğulları, S. A. (2020). The Effect of Syndication and Securitization Loans on Financial Performance of State-Owned Banks: The Case of Turkey. Journal of Financial Economics and Banking, 1(1), 10–19.
• Sufi, A., (2007). Information asymmetry and financing arrangements: Evidence from syndicated loans. Journal of Finance 17, 629-668.
• TBB (2020), Türkiye Bankalar Birliği, Bankalarımız 2020 Kitabı. Yayın No: 339.
• TCMB (2008), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, www.tcmb.gov.tr.
• Tekin, B . (2020). Sendikasyon Kredileri ile Hisse Senedi Piyasası Hareketleri Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği” Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 3 (2), 148-162 . DOI: 10.32951/mufider.705199.
• Yılmaz, E. (2003), Sendikasyon Kredileri, Öneri Dergisi, 5 (19), 145-154. DOI:10.14783/maruoneri.682687