YASALLIK VE MEŞRUİYET İKİLEMİ AÇISINDAN RUSYA’NIN UKRAYNA MÜDAHALESİ

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 50, 1227 - 1245, 20.10.2023

Çağrı Emin Demirbaş , Burak Güneş

https://doi.org/10.35408/comuybd.1347215

Öz

24 Şubat 2022 tarihinde Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, henüz 21 Şubat günü resmi olarak tanıma kararı aldığı Donbas cumhuriyetlerinin çağrısı üzerine Ukrayna’ya yönelik “bir askeri operasyon” yürütüleceğini dünyaya ilan etmiştir. Akabinde başlayan askerî harekât, uluslararası politika açısından olduğu kadar uluslararası hukuk açısından da büyük tartışmalar yaratmıştır. Putin yapmış olduğu konuşmada, başta ABD olmak üzere Batı devletlerinin Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana çeşitli askeri operasyonlarda kullanageldiği yasallık ve meşruiyet söylemlerine referans vermekte ve bunları Rusya’nın operasyonu için de kullanmaktadır. Bu yazıda Putin’in söz konusu açıklamaları referans alınarak, Rusya’nın askeri operasyon için öne sürdüğü gerekçeler hukuk felsefesinin kadim meselelerinden olan yasallık ve meşruiyet arasındaki ilişki bağlamında analiz edilmeye çalışılmaktadır. Çalışmanın temel savı ise uluslararası hukukun nesnel olmayan yapısı gereği, her bir egemenin kendi çıkarına uygun olacak hukuksal argümanları, uluslararası hukukun kaynakları arasında bulabileceği ve yapıp ettiklerini bu hukuksal söylem içinde meşrulaştırabileceğidir. Sonuç ise eşit haklar arasında uluslararası hukukun, siyasal güç lehine döneceğidir.

Anahtar Kelimeler

Rusya, Ukrayna, saldırı, kuvvet kullanımı

RUSSIA'S INTERVENTION IN UKRAINE FROM THE PERSPECTIVE OF LEGALITY AND LEGITIMACY DILEMMA

Öz

On 24 February 2022, Vladimir Putin, the President of the Russian Federation, announced to the world that a "military operation" would be carried out against Ukraine upon the call of the Donbas republics, which he had decided to recognise on 21 February officially. The military operation that started afterwards has created great debates not only in terms of international politics but also in terms of international law. In his speech, Putin referred to the legality and legitimacy discourses that Western States, particularly the United States, have been using in various military operations since the end of the Cold War and used them for Russia's operations. In this Article, regarding Putin's statements, Russia's justifications for the military operation are analysed in the context of the relationship between legality and legitimacy, which is one of the ancient issues of legal philosophy. The main argument of the study is that due to the non-objective nature of international law, each sovereign can find the legal arguments that will suit its interests among the sources of international law and legitimise its actions within this legal discourse. The result is that international law will favour political power among equal rights.

Anahtar Kelimeler

Russia, Ukraine, aggression, use of force, United Nations

Kaynakça

• Accordance with International Law of the Unilateral Declaration of Independence in Respect of Kosovo, Advisory Opinion, ICJ Reports 2010.
• Acer, Y. (2004). Uluslarası Hukukta Saldırı Suçu. Ankara: Roma Yayınları.
• Ağaoğulları, M. A. (2015). Halk ya da Ulus Egemenliğinin Kurumsal Temelleri Üzerine Birkaç Düşünce. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 41(Commission), 131-152.
• Anghie, A. (2004). Imperialism, Sovereignty and the Making of International Law: Cambridge University Press.
• Bağbaşlıoğlu, A. (2018). NATO’nun Dönüşümü’nün Balkanlar’a Yansımaları: Müdahale, Genişleme, Ortaklıklar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bayıllıoğlu, U. (2016). İnsani Müdahale Çıkmazından Çıkış Arayışı: Koruma Sorumluluğu. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Brown, W. (2011). Yükselen Duvarlar, Zayıflayan Egemenlik (E. Ayhan, Trans.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Council, U. S. (2008). Press Release: Security Council Meets In Emergency Session Following Kosovo's Declaration Of Independence, With Members Sharply Divided On Issue [Press release]. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.un.org/press/en/2008/sc9252.doc.htm
• Litvinova, Dasha; Karmanau, Yuras; Heintz, Jim (2022). Rebels ask Russia for military help in eastern Ukraine. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.theweek.in/wire-updates/international/2022/02/24/fgn8-ukraine-rebels-russia-ld-help.html
• Denk, E. (2015). Uluslararası Örgütler Hukuku: Birleşmiş Milletler Sistemi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demirbaş, Ç. E. (2017). Haklı Savaş Öğretisinin Fikri Temelleri Üzerine Bir İnceleme. Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 31(4), 895-921.
• Derrida, J. (2005). Rogues: Two Essays on Reason. Stanford: Stanford University Press.
• Derrida, J., Ricciardi, A., & Yu, C. (2004). The Majesty of the Present. New German Critique(91), 17-40.
• Driscoll, S. (2022). Stanford's Allen Weiner on the Russian Invasion of Ukraine. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://law.stanford.edu/2022/02/24/stanfords-allen-weiner-on-the-russian-invasion-of-ukraine/
• Evans, G. (2008). Russia and the 'Responsibility to Protect'. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/caucasus/russianorth-caucasus/russia-and-responsibility-protect
• Güneş, B. (2021). Egemenlik ve İnsancıl Müdahale: Çelişkili Bir Kuram Olarak Uluslararası Hukuk. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 10(1), 31-58.
• Henkin, L. (1968). How Nations Behave: Law and Foreign Policy. London: Pall Mall Press.
• International Commission on Intervention and State Sovereignty Evans G. J. Sahnoun M. & International Development Research Centre (Canada). (2001). The responsibility to protect : report of the international commission on intervention and State sovereignty. International Development Research Centre.
• Jazeera, A. (2022). 'No other option': Excerpts of Putin's speech declaring war. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.aljazeera.com/news/2022/2/24/putins-speech-declaring-war-on-ukraine-translated-excerpts.
• Karaman, H. (2021). A Critique to Mirjan Damaška’ ‘International Criminal Court between Aspiration and Achievement’ Article: The Paradoxes of the International Criminal Court . Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16(2), 421-444 .
• Kaya, İ. (2015). Uluslararası Hukukta Temel Belgeler. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Koskenniemi, M. (2006). From Apology to Utopia: The Structure of International Legal Argument: Cambridge University Press.
• Köchler, H. (2005). Küresel Adalet mi? Küresel İntikam mı? (Erdem Denk ve Funda Keskin, Trans.). İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Marples, D. R. (2022). The war in Ukraine’s Donbas : origins, contexts, and the future. Budapest: Central European University Press.
• Marx, K. (2010). Kapital Cilt-1 (N. S. Mehmet Selik, Trans.). İstanbul: Yordam Kitabevi.
• Miller, H. (Ed.) (1934). Treaties and Other International Acts of the United States of America. Volume 4 Documents 80-121: 1836-1846. Washington: Government Printing Office, 1934.
• Mut, G. (2002). Rusya Ukrayna savaşındaki kritik ülke! Putin Belarus üzerinde nasıl hâkimiyet kurdu? Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.hurriyet.com.tr/dunya/rusya-ukrayna-savasindaki-kritik-ulke-putin-belarus-uzerinde-nasil-hakimiyet-kurdu-42011083.
• Myers, S. L. ve Barry, E. (2014). “Putin Reclaims Crimea for Russia and Bitterly Denounces the West” the New York Times, Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.nytimes.com/2014/03/19/world/europe/ukraine.html
• Neal, J. (2022). The war in Ukraine and international law, Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://today.law.harvard.edu/the-ukraine-conflict-and-international-law/
• News. (2022). Russia recognises independence of Ukraine separatist regions. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.dw.com/en/russia-recognizes-independence-of-ukraine-separatist-regions/a-60861963
• Polat, N. (1999). Ahlak, Siyaset, Şiddet: Bir Kuram Olarak Uluslararası Hukuk. İstanbul: Kızılelma.
• Putin, V. (2022). Putin's declaration of war on Ukraine. Accessed Date: 18 Ağustos 2023, https://www.spectator.co.uk/article/full-text-putin-s-declaration-of-war-on-ukraine
• Resolution 1970 (2011) Adopted by the Security Council at its 6491st meeting, on 26 February 2011, Accessed Date: 11.09.2023, https://www.un.org/securitycouncil/s/res/1970-%282011%29.
• Resolution 1973 (2011) Adopted by the Security Council at its 6498th meeting, on 17 March 2011, Accessed Date: 11.09.2023, https://www.un.org/securitycouncil/s/res/1973-%282011%29.
• Ruys, T. (2010). “Armed attack” and Article 51 of the UN Charter : customary law and practice. New York: Cambridge University Press.
• Shaw, M. N. (2017). International Law: Cambridge University Press.
• Treaty between the United States and other Powers providing for the renunciation of war as an instrument of national policy. Signed at Paris, August 27, 1928.
• United Nations, Charter of the United Nations, 24 October 1945, 1 UNTS XVI.
• UN General Assembly, Definition of Aggression, 14 December 1974, A/RES/3314.
• UN General Assembly, Eleventh Emergency Special Session, 28 February 2022, A/ES-11/1.
• World Summit Outcome (2005) Resolution adopted by the General Assembly, on 16 September 2005, Accessed Date: 14.10.2023, https://tinyurl.com/mr3ykdpn