ENDÜSTRİ 4.0’DAN EKONOMİK BÜYÜMEYE: G7 ÜLKELERİ DURUM ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı: Endüstri 4.0 ve Dijitalleşmenin Sosyal Bilimlerde Yansımaları, 1901 - 1924, 30.09.2024

Tuğba Özsarı Şişman , Seda Bayrakdar

https://doi.org/10.35408/comuybd.1516749

Öz

Endüstri 4.0, teknolojik gelişmelerin ve dijitalleşmenin üretim süreçlerine hız kazandırmasıyla birlikte katma değerli üretimi artırarak verimliliği optimize etmektedir. Bu dönüşüm- yenilikler, ülkelerin ekonomik yapılarında da köklü değişikliklere yol açacaktır. Ancak, bu yeniliklerin ülkelerin ekonomik büyüme potansiyelleri üzerindeki etkisi teknolojik gelişmelerin alt unsurları itibariyle farklı sonuçlara yola açabilmektedir. Bu nedenle, Endüstri 4.0'ın getirdiği teknolojik dönüşümü yakından takip etmek, ülkelerin rekabet güçlerini ve büyüme potansiyellerini sürdürebilmeleri açısından hangi alanlarda yapısal dönüşümler sağlanması gerektiğini irdelemek önem kazanmaktadır.
Çalışmada 2000-2021 yılları arasında G7 ülkelerinin (Almanya, Amerika, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya, Kanada) Endüstri 4.0 ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel veri yöntemi ile analiz edilmektedir. Havuzlanmış Ortak Korelasyonlu Etkiler (CCEP) tahminci ve Westerlund eş bütünleşme testi kullanılan çalışmada Endüstri 4.0’ın belirleyicileri olarak seçilen Ar-Ge harcamaları, orta ve yüksek düzey teknoloji ürünleri ihracatı ve bilgi iletişim teknoloji ürünleri ihracatının ekonomik büyüme üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Endüstri 4.0, teknolojik dönüşüm, ekonomik büyüme, panel veri

Kaynakça

• Acatech, (2013). Acatech: Recommendations for Implementing the Strategic Initiative Industrie 4.0. Final Report of the Industry 4.0 Working Group. Erişim: 18.12.2023, https://en.acatech.de/wp-content/uploads/sites/6/2018/03/Final_report__Industrie_4.0_accessible.pdf
• Ahmad, M. ve Zheng, J. (2022). The Cyclical And Nonlinear Impact of R&D and Innovation Activities on Economic Growth in OECD Economies: A New Perspective. Journal of the Knowledge Economy. 544-593.
• Alçın, S. (2016). Üretim İçin Yeni Bir İzlek: Sanayi 4.0. Journal of Life Economics, 3(2), 19-30.
• Aldakhil, A.M., Zaheer, A., Younas, S., Nassani, A.A., Abro, M.M.Q. ve Zaman, K. (2019). Efficiently managing green information and communication technologies, high-technology exports, and research and development expenditures: A case study. Journal of Cleaner Production, 240, 1-14.
• Ardor, H.N. ve Varlık, S. (2009). David Ricardo ile Joseph Alois Schumpeter’in Teknolojik Gelişme Kuramlarının Karşılaştırılması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 15-40.
• Atik, H., ve Ünlü, F. (2019). Endüstri 4.0’a Dönüşüm Süreci: Avrupa Birliği Ülkelerinin Performansı Üzerine Ampirik Bir Analiz. Marmara Üniversitesi Avrupa Araştırmaları Enstitüsü Avrupa Araştırmaları Dergisi, 27(1), 145-168.
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2018). Sosyal, Bölgesel ve Yenilikçi Politikalar Başkanlığı, Sanayi 4.0 Bilgi Notu, Ocak. Erişim: 20.12.2023, https://www.ab.gov.tr/siteimages/resimler/Sanayi%204_0%20web.pdf.
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley & Sons Ltd, New York.
• Baesu, V., Albulescu, C. T., Farkas, Z.-B. ve Drăghici, A. (2015). Determinants of the high-tech sector innovation performance in the European Union: A review. Procedia Technology, 19, 371-378.
• Barreto, L., Amaral, A. ve Pereira, T. (2017). Industry 4.0 Implications in Logistics: An Overview. Procedia Manufacturing, 13, 1245–1252.
• Bresusch T. S., ve Pagan, A.R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification In Econometrics. The Review of Economic Studies, 47 (1), 239-253.
• Börü, M.K. ve Çelik, D. (2019). Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları, İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Research Studies Anatolia Journal, 2(5), 196-206.
• Bucak, Ç. ve Saygılı, R.F. (2022). Türkiye’de ve G7 Ülkelerinde Dışa Açıklık ve Ekolojik Ayak İzi İlişkisi: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 346-365.
• Bulut, A. E. (2021). Finansal İstikrar ve Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Uluslararası Sermaye Hareketleri: Panel Veri Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Castells, M. (2005). Ağ Toplumunun Yükselişi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• EBSO (Ege Bölgesi Sanayi Odası) (2015). Sanayi 4.0 Uyum Sağlayamayan Kaybedecek, Ege Bölgesi Sanayi Odası Dergisi, 2015.
• Czernich, N., Falck, O., Kretschmer, T., ve Woessmann, L. (2011). Broadband İnfrastructure and Economic Growth. The Economic Journal, 121(552), 505-532.
• Çakır, R., Solak, E., ve Tan, S.S. (2015). Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi ile İngilizce Kelime Öğretiminin Öğrenci Performansına Etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 45-58.
• Çebişli, N. (2021). Bilgi İletişim Teknolojilerinin Ekonomik Büyümeye Etkisi. Uşak Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 46-56.
• Çütçü, İ., ve Bozan, T. (2019). İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: G7 Ülkeleri Üzerine Panel Veri Analizi. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 3(2), 289-310.
• Eğilmez, M. (2018). Endüstri 4.0. Accounting and Financial History Research Journal. (15), 264-271.
• Dağlı, İ. ve Ezanoğlu, Z. (2021). Ar-Ge, Patent ve İleri Teknoloji İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkileri: OECD Ülkeleri İçin Dinamik Panel Veri Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1).
• Dünya Bankası (2024). ICT Goods Exports. https://data.worldbank.org/indicator/TX.VAL.ICTG.ZS.UN. Erişim Tarihi: 22.09.2024.
• Erkekoğlu, H.,ve Uslu, H. (2021). Endüstri 4.0 Teknolojik Dönüşüm Sürecinde Seçilmiş Ülkeler ve Türkiye’nin Durumu: Ampirik Bir Analiz. Verimlilik Dergisi, 4, 51-65.
• Erdinç, Z. ve Aydınbaş, G. (2020). Yüksek Teknoloji Ürünleri İhracı ve Belirleyicileri: Panel Veri Analizi. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(30), 496-507.
• Eşiyok, S., ve Demircioğlu, M. (2022). OECD Ülkelerinin Endüstri 4.0 Düzeylerinin Critic ve Codas Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 377-398.
• Gaberli, Ü. (2018). G7 Ülkelerinde Fikri Mülkiyet Haklarına Yapılan Ödemeler ve Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji İhracatına Etkisi: Bir Panel Veri Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 67-82.
• Gedik, Y. (2021). Endüstri 4.0 Teknolojilerinin ve Endüstri 4.0’ın Üretim ve Tedarik Zinciri Kapsamındaki Etkileri: Teorik Bir Çerçeve. Journal of Emerging Economies and Policy, 6(1), 248-264.
• Gemici, Z. ve Öztürk, F. (2020). Ar-Ge’yi Doğru Yorumlamak: Bütüncül Ar-Ge, İnovasyon ve Teknoloji Yönetimi. Makina Tasarım ve İmalat Dergisi, 18(2), 82-91.
• Genç, M.C. ve Atasoy, Y. (2010). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. The Journal of Knowledge Economy &Knowledge Management, 5(2), 27-34.
• Götz, M. ve Jankowska, B. (2017). Clusters and Industry 4.0 – do they fit together? European Planning Studies, 25(9), 1633-1653.
• Güngör, B. (2021). Post-Sosyalist Ülkelerde Pro-Demokratik Dönüşüm ve Ekonomik Kalkınma: Panel ARDL Yaklaşımı. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 188-206.
• Güzel, A.E. (2018). Kapitalist Kurumlar, Ekonomik Özgürlük ve Kalkınma. Yüksek Lisans Tezi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Hahn, J. ve Shi, R. (2021). Breusch and Pagans’s (1980) Test Revisited. University of California at Riverside, Department of Economics. 1-39.
• Hashem I. A. T., Yaqoob I., Anuar N. B., Mokhtar S., Gani A. ve Khan S. U. (2015). The Rise of “Big Data” on Cloud Computing: Review and Open Research Issues. Information Systems, 47, 98–115.
• Hoyos, R.E. ve Saradifis, V. (2006). Testing for Cross-Sectional Dependence in Panel-Data Models. The Stata Journal, 6(4), 482-496.
• İçli, G. (2001). Eğitim, İstihdam ve Teknoloji. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 65-71. İçten, T. ve Bal, G. (2017). Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi Üzerine Yapılan Akademik Çalışmaların İçerik Analizi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(4), 401-415.
• Inekwe, J. N. (2015). The Contribution of R&D Expenditure to Economic Growth in Developing Economies. Social Indicators Research, 124(3), 727-745.
• Kagermann, H., Lukas, W. ve Wahlster, W., (2011). Industrie 4.0 –Mit dem Internet der Dinge auf dem Weg zur 4. Industriellen Revolution. VDI Nachrichten, 13(1), 2-3.
• Kabaklarlı, E., Duran, M.S. ve Üçler, Y.T. (2018). High-Technology Exports and Economic Growth: Panel Data Analysis For Selected OECD Countries. Forum Scientiae Oeconomia, 6(2), 47-60.
• Kacprzyk, A. ve Doryń, W. (2015). Innovation and Economic Growth in European Union Panel Data Analysis. Lodz Economics Working Papers ,3/2014, University of Lodz, Faculty of Economics and Sociology, June 2015.
• Kasa, H. (2020). Endüstri 4.0’ın Ekonomik Büyümeye Etkisi: Yenilikçi Ekonomilere Yönelik Ampirik bir Analiz. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (Özel Sayı), 305-312.
• Kesbiç, C. ve Şimşek, D. (2020). OECD Ülkelerinde İnovasyonun Ekonomik Büyüme Üzerinde Etkisi: Schumpeter Haklı Mı?. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 38, 273-296.
• Koç, Ş., ve Özcan, G. (2023). Endüstri 4.0’ın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: G7 Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-16.
• Lampropoulos, G., Siakas, K. ve Anastasiadis, T. (2019). Internet of Things in the Context of Industry 4.0: An Overview. International Journal of Entrepreneurial Knowledge, 7(1), 4-19.
• Li, J., Huang, Z. ve Wang, X. (2011). Notice of Retraction Countermeasure Research About Developing Internet of Things Economy: A Case of Hangzhou City. In 2011 International Conference on E-Business and E-Government (ICEE), Shanghai, China 2011, 1-5.
• Li, L. (2018). China's manufacturing locus in 2025: With a comparison of “Made-in-China 2025” and “Industry 4.0”, Technological Forecasting and Social Change, 135, 66-74.
• Lu, Y. (2017). Industry 4.0: A survey on technologies, applications and open research issues. Journal of Industrial Information Integration, 6, 1–10.
• Mashadisanli, T. ve Zülfikar, H. (2023). The Impact of Information and Communication Technologies on Economic Growth: The Case of Selected European Countries. Journal of Research in Economics, 7(2), 131-150.
• Mohammed, M.M.A., Liu, P.ve Nie, G. (2022). Causality between Technological Innovation and Economic Growth: Evidence from the Economies of Developing Countries. Sustainbility, 14(6), 1-39.
• Montes, J. O. (2016). Impacts of 3D Printing on the Development of New Business Models Technology and Service Complementarity in Industry 4.0. In 2016 IEEE European Technology and Engineering Management Summit (E-TEMS), 03-04 November 2016, Frankfurt am Main, Germany.
• Müller, J.M., Buliga, O. ve Voigt, K. (2018). Fortune Favors The Prepared: How SMEs Approach Business Model Innovations in Industry 4.0. Technological Forecasting and Social Change, 132, 2–17.
• NSF (2023). Cyber-Physical Systems. Erişim: 23.12.2023, https://www.nsf.gov/news/special_reports/cyber-physical/
• Nuroğlu, E. ve Nuroğlu, H.H. (2018). Endüstri 4.0’ı Türkiye’nin Dış Ticareti İçin Bir Fırsat Penceresine Dönüştürmek. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16, 329-346.
• Özcan, B. ve Arı, A. (2014), Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi, 166(1), 39-55.
• Özcan, G. ve Özmen, İ. (2018). Küreselleşme Yükselen Ekonomilerde Gelir Dağılımını Etkiler Mi?. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 35-52.
• Özcan, S. E. ve Özer, P. (2017). Ar-Ge Harcamaları ve Patent Başvuru Sayısının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 15-28.
• Özdoğan, O. (2017). Endüstri 4.0 Dördüncü Sanayi Devrimi ve Endüstriyel Dönüşümün Anahtarları, İstanbul: Pusula Yayıncılık.
• Özkan, G., ve Yılmaz, H. (2017). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 AB Ülkesi ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1-12.
• Öztunç, O. (2023). Ticari Bankalarda Kredilendirme Davranışının Belirleyicileri: Amprik Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Öztürk, S. ve Alaşahan, Y. (2019). Türkiye’de Endüstri 4.0 Uygulamalarının Değerlendirilmesi: Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 61, 1-18.
• Pesaran, M.H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Institute fort he Study of Labor, 1240.
• Pesaran, M. H. (2006). Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross-Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• Pesaran, M.H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Pesaran H. (2015). Time Series and Panel Data Econometrics. Oxford: Oxford University Press.
• Pradhan, R. P., Mallik, G., ve Bagchi, T. P. (2018). Information Communication Technology (ICT) İnfrastructure And Economic Growth: A Causality Evinced by Cross-Country Panel Data. IIMB Management Review, 30(1), 91-103.
• Prause, G. (2015). Sustainable business models and structures for industry 4.0. Journal of Security and Sustainability Issues, 5(2), 159-169.
• Principles of Economics (2016). University of Minnesota Libraries Publishing edition. Erişim: 03.01.2024, https://open.lib.umn.edu/principleseconomics/chapter/2-1-factors-of-production/
• Rosenberg, N. ve Frischtak, R.C. (1991). Technological Innovation and Long Waves. John Cunningham Wood, 4, 223-246.
• Rüßmann, M., Lorenz, M., Gerbert, P., Waldner, M., Engel, P., Harnisch, M., ve Justus, J. (2015). Industry 4.0: The future of productivity and growth in manufacturing industries. Boston Consulting Group, 1-14.
• Sandu, S. ve Ciocanel, B. (2014). Impact of R&d and Innovation on High-tech Export. Procedia Economics and Finance, 15(2014) 80 – 90.
• Samimi, A. J., ve Alerasoul, S. M. (2009), R&D and Economic Growth: New Evidence from Some Developing Countries. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(4), 3464-3469.
• Sarıdoğan, H. Ö. (2019). Yüksek Teknoloji İhracatı, Bilişim Hizmetleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye ve AB Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 19-30.
• Schmidt, R., Möhring, M., Härting, R. C, Reichstein, C., Neumaier, P. ve Jozinović P. (2015). Industry 4.0 potentials for creating smart products: Empirical research results. In W. Abramowitz (Ed.). Springer International Publishing, 16-27.
• Sevinç, A. (2020). Heterojen Birimler Arası Korelasyonlu Dinamik Panel Veri Modelleri: OECD Ülkelerinde Enerji Talebinin Modellenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Siemens (2016). Endüstri 4.0 Yolunda, İstanbul.
• Sojoodi, S., ve Baghbanpour, J. (2023). The Relationship Between High Tech Industries Exports and GDP Growth in the Selected Developing and Developed Countries. Journal of the Knowledge Economy, 15, 2073-2095.
• Soylu, A. (2018). Endüstri 4.0 ve Girişimcilikte Yeni Yaklaşımlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 43-57.
• Strange, R. ve Zucchella, A. (2017). Industry 4.0, Global Value Chains and International Business. Multinational Business Review. 25(3), 174-184.
• Şahin, G. ve Aydın, H.İ. (2017). Türkiye Düzey-1 Bölgeleri için Yoksulluk Üzerine Bir Çözümleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 163-180.
• Tanhan, E. ve Güvenek, B. (2022). Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye. 5. Uluslarası Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Öğrenci Kongresi, 22-23 Aralık, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Taş, H. Y. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi’nin (Endüstri 4.0) Çalışma Hayatına ve İstihdama Muhtemel Etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9 (16), 1817-1836.
• Türkyılmaz, S. (2024). Endüstri 4.0 ve Endüstriyel Nesnelerin İnterneti: Uygulama, Fırsat ve Zorluklar-Literatür Taraması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 25(2), 153-172.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2020). Panel Zaman Serileri Analizi Stata Uygulamalı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Tunalı, Ç. B. (2016). The Effect of Research and Development Spending on Economic Growth in OECD Countries. Journal of Administrative Sciences, 14(27), 59 – 79.
• Teyyare, E. (2013). Kriz, Kurumsal Kalite ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Doktora Tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• TÜSİAD Raporu (2016). Türkiye’nin Küresel Rekabetçiliği İçin Bir Gereklilik Olarak Endüstri 4.0 – Gelişmekte Olan Ekonomi Perspektifi. TÜSİAD, Yayın No: TÜSİAD-T/2016-03/576.
• Yaman, H. ve Sungur, O. (2019). İleri Teknoloji İhracatı ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine Yönelik Ekonometrik Analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 20(1), 63-80.
• Vaidya, S., Ambad, P. ve Bhosle, S. (2018). Industry 4.0-A Glimpse. Procedia Manufacturing, 20, 233-238.
• Witkowski, K. (2017). Internet of things, big data, industry 4.0 – Innovative Solutions in Logistics and Supply Chains Management. Procedia Engineering, 182, 763–769.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2020). Panel Zaman Serileri Analizi Stata Uygulamalı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Yıldırım, D. Ç. ve Kantarcı, T. (2018). Araştırma geliştirme harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi üzerine bir panel veri analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 661-670.