The Relationship between Agricultural Production, Agricultural Exports and Economic Growth in Türkiye: Cointegration and Causality Analysis

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 54, 2144 - 2168, 15.10.2024

Murat Ergül , Ali Rauf Karataş

https://doi.org/10.35408/comuybd.1453376

Öz

This study aimed to assess the influence of agricultural production and agricultural product exports on economic growth within the Turkish economy. To achieve this, annual data spanning from 1980 to 2022 were utilized to construct a model, employing the ARDL Bounds Test to discern the long-term cointegration relationship among variables and the Fourier Toda-Yamamoto Causality Test to determine causality relationships. The empirical findings from the ARDL Bounds Test indicate that increases in both agricultural production and agricultural product exports positively impact economic growth. Moreover, results from the Fourier Toda-Yamamoto Causality Test unveil a two-way causal relationship between agricultural production and GDP, while a one-way causality relationship is observed between agricultural product exports and GDP. Despite the declining share of the agricultural sector in GDP over the years in Turkey, these findings underscore the enduring importance of agriculture in driving economic growth and creating value. As potential solutions to Turkey's balance of payments challenges, strategies such as boosting domestic demand, expanding the domestic market, and augmenting agricultural sector contributions to foreign exchange earnings through agricultural export subsidies are proposed. Furthermore, efforts to mitigate income disparities between the agricultural sector and other sectors could foster socio-economic development in rural areas, thus promoting a more equitable distribution of national income across society.

Anahtar Kelimeler

Agricultural Production, Agricultural Product Exports, Economic Growth

Türkiye'de Tarımsal Üretim, Tarımsal İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi

Öz

Bu çalışma, Türkiye ekonomisinde tarımsal üretim ve tarım ürünleri ihracatının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaca yönelik olarak 1980-2022 dönemi yıllık verileri kullanılarak kurulan modelde, değişkenler arasında uzun dönem eşbütünleşme ilişkisini tespit etmek amacıyla ARDL Sınır Testi, nedensellik ilişkisini tespit etmek amacıyla ise Fourier Toda-Yamamoto Nedensellik Testi analiz aracı olarak kullanılmıştır. ARDL Sınır Testi neticesinde elde edilen ampirik bulgulara göre tarımsal üretim ve tarım ürünleri ihracatındaki artışların ekonomik büyümeye pozitif yönde katkı sağladığı tespit edilmiştir. Fourier Toda-Yamamoto Nedensellik Testi sonuçlarına göre ise tarımsal üretim ile GSYH arasında çift yönlü, tarım ürünleri ihracatı ile GSYH arasında ise tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Elde edilen bulgular Türkiye ekonomisinde yıllar itibariyle tarım sektörünün GSYH içindeki payı önemli ölçüde azalmış olsa da tarımın ekonomik büyümede halen önemli bir belirleyici olduğunu ve katma değer yarattığını göstermiştir. Bu sebeple iç talebin artırılması ve iç pazarın genişletilmesine ek olarak tarımsal ihracat sübvansiyonları ile tarım sektörünün döviz gelirlerine katkısının artırılması Türkiye’nin ödemeler bilançosu sorunlarına da çözüm alternatifi olacaktır. Ayrıca tarım ve diğer sektörlerin toplam gelirden aldığı paylar arasındaki farkların azaltılması ile özellikle kırsal kesimin sosyoekonomik gelişmişliği yükselecek ve milli gelirin toplumsal tabana daha dengeli dağılmasına katkı sağlanabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Üretim, Tarımsal Ürün İhracatı, Ekonomik Büyüme.

Kaynakça

• Abomaye-Nimenibo, P. D., Samuel, W. A., Usanga, M., Udoffia, S., Ikpe, M., and David, M. (2019). An Empirical Analysis of Agricultural Production: The Sway of Economic Growth in Nigeria. RA Journal of Applied Research, 5(1), 2170-2199.
• Agboola, M. O., Bekun, F. V., Osundina, O. A., and Kirikkaleli, D. (2022). Revisiting the economic growth and agriculture nexus in Nigeria: evidence from asymmetric cointegration and frequency domain causality approaches. Journal of Public Affairs, 22(1), e2271.
• Ahmad, D., and Ahmad, J. (2018). An empirical analysis of agricultural export on economic growth: A case study of Pakistan. International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(2), 25-32.
• Awokuse, T. O., and Xie, R. (2015). Does agriculture really matter for economic growth in developing countries?. Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue canadienne d'agroeconomie, 63(1), 77-99.
• Dawson, P. J. (2005). Agricultural exports and economic growth in less developed countries. Agricultural economics, 33(2), 145-152.
• Dickey, D. A., and Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431. https://doi.org/10.1080/01621459.1979.10482531
• Dinç, Ö. G. (2022). Türkiye’de Tarım, Sanayi Ve Hizmet Sektörleri İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 226-233.
• Enders, W., and Jones, P. (2016). Grain prices, oil prices, and multiple smooth breaks in a VAR. Studies in Nonlinear Dynamics and Econometrics, 20(4). https://doi.org/10.1515/snde-2014-0101
• Enders, W., and Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey–Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.04.081
• FAO (2016). Increasing the resilience of agricultural livelihoods. 14.03.2024, https://www.fao.org/3/a-i5615e.pdf.
• Fine, B. (2000). Critical survey. Endogenous growth theory: A critical assessment. Cambridge Journal of Economics, 24(2), 245-265. https://doi.org/10.1093/cje/24.2.245
• Gardner, B. L. (2005). Causes of rural economic development. Agricultural Economics, 32, 21-41.
• Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: journal of the Econometric Society, 424-438.
• Hacker, R. S., and Hatemi-J, A. (2006). Tests for causality between integrated variables using asymptotic and bootstrap distributions: Theory and application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500. https://doi.org/10.1080/00036840500405763
• Herranz, E. (2017). Unit root tests. WIREs Computational Statistics, 9(3), e1396. https://doi.org/10.1002/wics.1396
• Humphries, H., and Knowles, S. (1998). Does agriculture contribute to economic growth? Some empirical evidence. Applied Economics, 30(6), 775-781.
• Johnston, B. F., and Mellor, J. W. (1961). The role of agriculture in economic development. The American Economic Review, 51(4), 566-593.
• Kapçak, S., Çetin, M., & Can, A. (2023). Türkiye Ekonomisinde Tarımsal Enerji Tüketimi-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Saklı Eşbütünleşme Analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3), 605-619.
• Kopuk, E., and Meçik, O. (2020). Türkiye’de imalat sanayi ve tarım sektörlerinin ekonomik büyüme üzerine etkisi: 1998-2020 dönemi analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 27(2), 263-274.
• Kulshrestha, D., and Agrawal, K. K. (2019). An econometric analysis of agricultural production and economic growth in India. Indian Journal of Marketing, 49(11), 56-65. https://doi.org/10.17010/ijom/2019/v49/i11/148276
• Mahmood, K., and Munir, S. (2018). Agricultural exports and economic growth in Pakistan: an econometric reassessment. Quality and Quantity, 52(4), 1561-1574.
• Mamba, E., and Ali, E. (2022). Do agricultural exports enhance agricultural (economic) growth? Lessons from ECOWAS countries. Structural Change and Economic Dynamics, 63, 257-267.
• Mehrara, M., and Baghbanpour, J. (2016). The contribution of industry and agriculture exports to economic growth: the case of developing countries. World Scientific News, (46), 100-111.
• Lucas JR, R. E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of monetary economics, 22(1), 3-42.
• Nazlioglu, S., Gormus, N. A., and Soytas, U. (2016). Oil prices and real estate investment trusts (REITs): Gradual-shift causality and volatility transmission analysis. Energy economics, 60, 168-175.
• Özçelik, O. (2023). Rusya-Ukrayna Savaşı Gölgesinde Dünyadaki Gıda Fiyatlarının Belirleyicileri: Fourier Bootstrap Ardl ve Fourier Bootstrap Toda-Yamamoto Yaklaşımlarından Kanıtlar. Tarım Ekonomisi Dergisi, 29(1), 29-47.
• Pesaran, M. H., Shin, Y., and Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. https://doi.org/10.1002/jae.616
• Romer, P. M. (1994). The Origins of Endogenous Growth. Journal of Economic Perspectiv, 8(1), 3-22.
• Runganga, R., and Mhaka, S. (2021). Impact of agricultural production on economic growth in Zimbabwe. Munich Personal RePEc Archive, 106988.
• Sandalcılar, A. R. (2012). Türkiye’de tarımsal ihracat, tarım dışı ihracat ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin nedensellik analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(570), 65-76.
• Sanjuán‐López, A. I., and Dawson, P. J. (2010). Agricultural exports and economic growth in developing countries: A panel cointegration approach. Journal of Agricultural Economics, 61(3), 565-583.
• Solow, R. M. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
• The World Bank (2024). World Bank Open Data. 13.03.2024, https: //data.worldbank.org/.
• Toda, H. Y., and Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics, 66(1-2), 225-250.
• Turan, Z. (2022). Türkiye’de Tarımsal Mal Ticaretinin Ve Hayvancılığın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi (1990-2014). International Journal of Disciplines in Economics & Administrative Sciences Studies, 4(8), 200-209.
• TURKSTAT (2024). Ulusal Hesaplar. 26.02.2024, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1.
• Urriola Canchari, N. N., Aquino Rodriguez, C. A., and Baral, P. (2018). The impact of traditional and non-traditional agricultural exports on the economic growth of Peru: a short-and long-run analysis. Studies in Agricultural Economics, 120(3), 157-165.
• Xuezhen, W., Shilei, W., and Feng, G. (2010, May). The relationship between economic growth and agricultural growth: The case of China. In 2010 International Conference on E-Business and E-Government (pp. 5315-5318). IEEE.