THE EFFECT OF GENERATION Z'S PERCEPTION OF TALENT MANAGEMENT ON JOB SATISFACTION AND INTENTION TO QUIT

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 55, 1 - 32, 25.01.2025

Ayşe Yalçın , Gülhan Kalmuk

https://doi.org/10.35408/comuybd.1434046

Öz

Generation Z has started to take an active role in today's business life. It is important to understand this generation, which has started to work together with other generations and has significant differences from them, to manage their talents, job performance, job satisfaction and intention to leave. The research was conducted to determine the effect of talent management perception on job satisfaction and turnover intention in Generation Z. 520 Generation Z hospital employees working in 28 Private Sector Group hospitals participated in the research. SPSS 22.0 and AMOS 24 statistical programs were used to analyze the data obtained in the study. Independent groups t test and Anova analysis were used to analyze the demographic characteristics of the employees participating in the research, Pearson correlation analysis was used to test the relationships between the dimensions that determine the scale levels of the employees, and regression analysis was used to test the hypotheses. As a result of the analysis of the demographic data of Generation Z employees, it has been determined that the job satisfaction levels of single employees are higher than those who live with a roommate, compared to married employees, and those who live alone with their parents have higher job satisfaction levels than those who live with their spouses, spouses and children. It has been observed that the intention to quit is higher in married people than in single people, and in those living with a spouse, spouse and child, compared to those living with a roommate, parents and alone. As a result of the hypothesis tests, it was determined that the perception of talent management positively affected job satisfaction by 24,2%, and negatively affected the intention to leave by 18,8%.

Anahtar Kelimeler

Healthcare worker, talent management, job satisfaction, intention to leave

Z KUŞAĞINDA YETENEK YÖNETİM ALGISININ İŞ TATMİNİ VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ

Öz

Günümüz iş hayatında Z kuşağı aktif olarak görev almaya başlamıştır. Diğer kuşaklarla beraber çalışmaya başlayan ve onlardan belirgin farklılıkları olan bu kuşağın anlaşılması, yeteneklerinin yönetilmesi çalışma hayatına yeni başlayan Z kuşağı bireylerin iş performansı, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti açısından önem taşımaktadır. Araştırma, özel sağlık sektöründe Z kuşağında yetenek yönetimi algısının iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisini belirlemek üzere yapılmıştır. Araştırmaya Özel Sektör Grup hastanelere yönelik 28 hastanede görev yapan Z kuşağı 338’i kadın, 182’si erkek olmak üzere 520 hastane çalışanı katılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 22.0 ve AMOS 24 istatistik programları kullanılmıştır. Araştırmaya katılan çalışanların demografik özelliklerinin analizinde bağımsız gruplar t testi ve Anova analizi, çalışanların ölçek düzeylerini belirleyen boyutlar arasındaki ilişkiler pearson korelasyon analizi ve hipotezleri test etmek için regresyon analizi kullanılmıştır. Z kuşağı çalışanlarının demografik verilerinin analizi sonucunda bekar çalışanların evlilere göre sırası ile ev arkadaşı, ebeveynleri ile ve yalnız yaşayanların eş, eş ve çocukları ile birlikte yaşayanlara göre iş tatmin düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. İşten ayrılma niyetinin işe evlilerin bekarlara göre daha yüksek olduğu, eş, eş ve çocuk ile yaşayanların, ev arkadaşı, ebeveynleri ile birlikte ve yalnız yaşayanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan hipotez testleri sonucunda yetenek yönetimi algısının iş tatminini olumlu etkileyerek %24.2 oranında açıkladığı, işten ayrılma niyetini ise negatif etkileyerek %18.8 oranında açıkladığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Çalışanı, Yetenek Yönetimi, İş Tatmini, İşten Ayrılma Niyeti

Etik Beyan

Çalışmanın gerçekleştirilmesi ve verilerin sağlanabilmesi için İstinye Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Etik kurulundan 08.12.2022 tarihli, 2022/11 toplantı sayılı ve 06 karar numarası ile izin alınmış daha sonra bu alınan izin yazısı ile çalışmanın yapılacağı hastanenin yetkili mercisine başvuru yapılmış ve gerekli izinler alınmıştır.

Kaynakça

• Altıntuğ, N. (2012). Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 204.
• Altuntuğ, N. (2009). Rekabet üstünlüğünün sürdürülmesinde yeteneklerin rolü: Yetenek yönetim yaklaşimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF. Dergisi, 14(3), 445-460.
• Alwin D., Mccammon R, 2007, Rethinking Generations, Research In Human Development, 4(3–4), s: 219–237, doi: 10.1080/15427600701663072.
• Avcı N., ve Küçükusta D., (2009). “Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44.
• Aydemir, C. ve Akdoğan, A.A. (2019). Psikolojik Performansın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (4) , 1625-1637.
• Baran, A. (2018). X ve Y kuşağı mensubu satış danışmanlarının motivasyon faktörleri arasındaki farklılıklar; otomotiv sektöründe bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstirüsü.
• Barhate, B., and Dirani, K. M. (2021). Career aspirations of generation Z: a systematic literature review. European Journal of Training and Development, doi: 10.1108/EJTD-07-2020-0124, 1-20.
• Bayhan, V. (2017). Gençlik ve Kuşaklar: Kuşaklara Göre Gençliğin Değer ve Davranışları, M.Zencirkıran, (Ed), DavranışBilimleri, (311-342). Bursa:Dora.
• Bennett, J., Pitt, M., Price, S., 2012, “Understanding The Impact of Generational Issues in The Workplace”, Facilities, 30, 278-288.
• Bilmez, F. (2020). Pozitif psikolojik sermayenin alt boyutlarının görev performansı, iş tatmini ve duygusal bağlılık üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İşletme Anabilimdalı.
• Buckingham, M., and Vosburgh, R. M. (2001). The 21st century human resources function, s. It's the talent, stupid!. Human Resource Planning, 24(4).Cappelli P. and JR Keller (2014). Talent Management: Conceptual Approaches and Practical Challenges. Annu. Rev. Organ. Psychol. Organ. Behav. 1:305–331.
• Chicca J, Shellenbarger T. (2018). Connecting with Generation Z: Approaches in Nursing Education. Teaching and Learning in Nursing, 13, 180–184
• Chillakuri, B., and Mahanandia, R. (2018). Generation Z entering the workforce: The need for sustainable strategies in maximizing their talent. Human Resource Management International Digest. 26(4), 34-38. https://doi.org/10.1108/HRMID-01-2018-0006
• Chillakuri, B. (2020). Understanding generation Z expectations for effective onboarding. J. Organ. Chang Manag. 33, 1277–1296. doi: 10.1108/JOCM-02-2020-0058
• Claus, L. (2019). HR disruption—Time already to reinvent talent management. BRQ Business Research Quarterly, 22(3): 207–215.
• Cresnar, R., and Nedelko, Z. (2020). Understanding future leaders: how are personal values of generations Y and Z tailored to leadership in industry 4.0? Sustainability. 12:4417. doi: 10.3390/su12114417, 1-19.
• Çay, O., Aydıntan, B., (2020). Yetenek Yönetiminin Çalışanların İş Tatminine Etkisinde Algılanan Örgütsel Desteğin Düzenleyici Rolü, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 4022-4042, doi.org/10.20491/isarder.2020.1087
• Derelioğlu, S. (2022). Z Kuşağının Kariyer Beklentileri ile Yaşam Doyumu İlişkisinin Farklı Değişkenler Açısından Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (53), 301-314.
• Duran, C., Boz, D., Behdioğlu, S., & Kutlu, S. (2019). Yetenek yönetimi uygulamaları Ölçeği Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2) 158-189.
• Durmaz, Ş., Okumuş, B., (2021). “İş Hayatında Kuşaklar Arası Farklılıklar ve Z Kuşağı”, Pearson Journal of Socıal Scıences & Humanıtıes, 16(6), 47-68. DOI Number: http://dx.doi.org/10.46872/pj.448
• Erden Ayhün, S., (2013). Kuşaklar Arasındaki Farklılıklar ve Örgütsel Yansımaları, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 93-112.
• Erel Ö.G. ve Yalçın, M. (2014). İletişimci Gözüyle İnsan Kaynakları Yönetimi, Mediacat Yayınları, İstanbul.
• Erserim, G. (2019). Kuşaklar arasında e-ticaret’e yönelik tutum farklılıklarının değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi.
• Ewerlin, D. (2013). The Influence of Global Talent Management on Employer Attractiveness: An experimental study. German Journal of Human Resource Management, 27(3), 279-304.
• Gaan, N. & Shin, Y. (2022). Generation Z software employees Turnover Intention. Current Psychology. 1-16. 10.1007/s12144-022-03847-9
• Gagne, F., (2013). Üstün Zekâyı Yeteneğe Dönüştürmek: Gelişimsel Bir Teori Olarak Ayrımsal Üstün Zekâ ve Yetenek Modeli. Çeviren: Rukiye Baltacı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi,14(1) 1-20.
• Galaş C. ve Kaygısız E. G. (2022). Yetenek Yönetiminde Yetenekli Çalışanların Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Araştırma Makalesi DOI: 10.46849/guiibd.1112712
• Göktaş, P. (2017). Kuşakların Kariyer Yaklaşımları ile İlişkilendirilmesine Yönelik Bir Çalışma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), 373-393
• Güler N, Acar P. (2018). Yenilikçi İnsan Kaynakları Uygulamalarının Z Kuşağının Mutluluğuna ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Bankacılık Sektöründe Karma Yöntem Araştırması. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 12(18), 563-584.
• Gündüzalp, S., Boydak Özan, M., (2018). “Yetenek savaşlarından yetenek yönetimine”, Journal of Anatolian Education Research, 2, 14-46.
• Gürbüz, S. (2008). İş Tatmini ve Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi. Amme İdaresi Dergisi, (41), 49-77.
• Hernaus, T., and Poloski Vokic, N. (2014). Work Design for Different Generational Cohorts: Determining Common and İdiosyncratic Job Characteristics. Journal of Organizational Change Management, 616-640.
• Howe, N. and Strauss, W. (2009). Millennials Rising: The Next Generations. Newyork, Knopf Doubleday Publishing Group.
• Iftode, D. (2019). Generation Z and learning styles. SEA–Practical Application of Science, 7(21), 255-262. DOI: 10.2139/ssrn.3518722
• İnce, F. (2018). Kuşaklar Arası Etkin İletişim ve Davranış. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Jerıcó, P. (2001): “La gestión del talento: enfoque conceptual y empírico”. Boletín de Estudios Económicos, (174), 423-441.
• Joshi, A., Dencker, J.C., and Franz, (2011). Generations In Organizations, Research in Organizational Behavior, (31), 177-205.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayınları,
• Keser, A., ve Bilir, K. B. Ö. (2019). İş Tatmini Ölçeğinin Türkçe Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 229-239.
• Klopotan, I., Aleksic, A., and Vinkovic, N. (2020). Do Business Ethics and Ethical Decision Making Still Matter: Perspective of Different Generational Cohorts. Business Systems Research Journal, (11), 31–43. doi: 10.2478/bsrj-2020-0003, 31-43.
• Leslie, B., Anderson, C., Bickham, C., Horman, J., Overly, A., Gentry, C., et al. (2021). Generation Z Perceptions of a Positive Workplace Environment. Empl. Responsib. Rights J. (33), 1–17. doi: 10.1007/s10672-021-09366-2, 33:171–187.
• Lewis, R.E., ve Heckman, R.J. (2006), “Talent management: A Critical Review”, Human Resource Management Review, (16), 139–154.
• Mahmoud, A. B., Fuxman, L., Mohr, I., Reisel, W. D., and Grigoriou, N. A. (2021). Motivational Standpoint of Job Insecurity Effects on Organizational Citizenship Behaviors: a Generational Study. Scand. J. Psychol. (62), 267–275. doi: 10.1111/sjop.12689
• Maloni, M., Hiatt, M. S., and Campbell, S. (2019). Understanding The Work Values of Gen Z Business Students. Int. J. Manag. Educ. 17:100320. doi: 10.1016/j.ijme.2019.100320, 1-13.
• Mccrindle, M., 2002, Understanding Generation Y, Researchgate Publication.
• Mert, İ.S., Bekmezci, M., (2016) “İki Kariyerli Aile Çalışanlarında İş ve Yaşam Tatmini”, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1,(1), 46-56.
• Özer Süral, P., Eriş, E. D., Nezcan, Ö., & Özmen, T. (2013). Kuşakların Farklılaşan İş Değerlerine İlişkin Emik Bir Değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, )38), 123-142.
• Özkalo E.ve Kirel Ç., (2015). Örgütsel Davranış, Genişletmiş ve Güncellenmiş 6. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Öztürk Çiftci, D. (2022). Aşırı İş Yükünün İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde İş Stresinin Aracılık Rolü. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 17 (65) , 15-38.
• Pandita, D. (2022), "Innovation İn Talent Management Practices: Creating an Innovative Employer Branding Strategy to Attract Generation Z", International Journal of Innovation Science, 14, 3/4, 556-569. doi.org/10.1108/IJIS-10-2020-0217
• Raslie, H., and Ting, S.-H. (2021). Gen Y and Gen Z communication style. Estud. Econ. Apl. 39:4268. doi: 10.25115/eea.v39i1.4268, 1-18.
• Saraswati, A. M., Purwana, D., and Eryanto, H. (2020). The Influence of Protean Career Attitude on Proactive Work Behavior with Passion for Work and Career Self Management as Mediator Milennial Employees Dki Jakarta Provincial Government. International Journal of Human Capital Management, 4(1), 74–81. https://doi.org/10.21009/ijhcm.04.0 1.06
• Seemiller, C., & Clayton, J. (2019). Developing the strengths of generation Zcollege students. Journal of College and Character, 20(3), 268-275 DOI: 10.1080/2194587X.2019.1631187
• Seemiller, C., & Grace, M. (2016). Generation Z goes to college. John Wiley & Sons. ISBN: 978-1-119-14345-1
• Scholz, C. (2019). Generations Z in Europe: Inputs, Insights and Implications (The Changing Context of Managing People), Bingley: Emerald Publishing Limited.
• Tabachnick, B., & Fidell, L. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
• Tufan, B. N. (2024). Yapay Zeka ve Transhümanizm Bağlamında Z Kuşağı Üzerine Nitel Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi) Bursa Teknik Üniversitesi LisansÜstü Eğitim Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı
• Tümen, E. (2014). İşletmelerde İnsan Kaynağının Değerlendirilmesi Açısından Yetenek Yönetimi Yaklaşımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul
• Wayne, S.J., Shore, L.M and Linden, R.C. (1997). Perceived Organizational Support and Leader Member Exchange: A Social Exchance Perspective, Academy of Management Journal, 40: 82-111.
• Yalçın, M. (2020). Yetenek yönetiminde kuşaklar ve iş tatmini. Ankara: İKSAD Publishing House.
• Yıldırım, M. H., Erul, E. E. ve Kelebek, P. (2014). “Tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki banka çalışanları üzerine bir araştırma”. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 34-44.