Kadın Dijital Göçmenlerin Facebook Kullanımı ve Mahremiyet İlişkisi

Yıl 2018, Sayı: 54, 1 - 36, 29.06.2018

Rahime Akikol

Öz

Günümüz postmodern olarak tanımlanan toplumsal yapısında bireyselleşme tüm gücüyle etkisini arttırırken dijital kültürü ortaya çıkaran elektronik cihazlar insanların artık ağlarla bir araya gelmelerine olanak sağlamıştır. Bugün insanoğlu için sosyal hayatı elektronik ortamda yaşamak artık bir tercih değil bir zorunluluk haline gelmiştir. Kişisel sunum kültürü ve ‘içsel benliği’ kamusal alanda sergileme dürtüsü bu sosyal ağ içinde yer almak ve popüler olmaya hevesli olmak yalnızca ergenlere ya da gençlere has bir istek değildir. Kamusal alanda kendini ifade etme ve olabildiğince sergileme kadın dijital göçmenlerin hayatında da önemli hale gelmiştir. Ancak yaşları itibariyle başka bir iklim ve bakış açısından gelmesi dijital göçmenlerin tutumlarını çeşitlendirmektedir. Kadın dijital göçmenlerin Facebook kullanımıyla mahremiyet algılarındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla öncelikle, amaçlı/kartopu örneklem yoluyla elde edilen 8 kişilik örneklemle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerden de yararlanarak 25 sorundan oluşan bir anket hazırlanmıştır. Bu anket formu amaçlı/kartopu örneklem yoluyla paylaşılmıştır. Anket formu Türkiye’nin farklı yerlerinde 367 kişi tarafından cevaplandırılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programında analiz edilmiştir. Araştırma bulguları kadın dijital göçmenlerin Facebook aracılığıyla yüz yüze iletişimde olduğundan çok fazla sayıda kişiyle kişisel bilgilerini paylaştıklarını böylece özel yaşamlarını kamusal alana taşıdıklarını ve özel alan algılarını daralttıklarını ortaya koymuştur. 

Anahtar Kelimeler

Facebook, dijital göçmen, mahremiyet

Relationship Between Privacy and Facebook Usage of Female Digital Immigrants

Öz

In today’s postmodern society, the social structure has really affected individualization, and electronic devices that bring about digital culture have enabled connections between people thorough social networks. Currently, it is seen as a necessity to belong to the electronic social environment. In the social network context, the culture of personal presentation and ‘inner self’ in public space is not only popular among adolescents and youths, but now includes female digital immigrants who tend to display as much as possible. However, the attitudes of digital immigrants are different because of differences in age as well as cultural and educational backgrounds. To reveal the relationship between Facebook usage and privacy, a semi-structured interview was conducted with eight people obtained through objective snowball sampling. A questionnaire containing 25 questions was prepared using the data from the interviews and distributed to 367 people in different regions of Turkey. The obtained data were analyzed in the SPSS package. The research findings indicate that female digital immigrants share their personal information with a large number of people because of their direct communications through Facebook and thus tend to show their private lives to the public. 

Anahtar Kelimeler

Facebook, digital immigrants, privacy

Kaynakça

• Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (1994). Popüler kültür ve iletişim. Ankara, Turkey: Ümit Yayıncılık.
• Arık, E. (2017). Sosyal medyada mahremiyet görünümleri. In A. M. Kırık & A. Büyükaslan (Eds.), “Sosyalleşen birey” sosyal medya araştırmaları (pp. 103–132). İstanbul, Turkey: Çizgi Kitapevi.
• Bozkurt, A. (2013). Siyasiler sosyal medya rüzgarının farkında. Bilişim Dergisi, 51, 127.
• Bozkurt, V. (2000). Gözetim ve internet özel yaşamın sonu mu? Birikim Dergisi, 136, 75–81.
• Castells, M. (2008). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür ağ toplumunun yükselişi. İstanbul, Turkey: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çetin, M., & Özgiden, H. (2013). Dijital kültür sürecinde dijital yerliler ve dijital göçmenlerin Twitter kullanım davranışları üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Elektronik Dergisi, 2, 172–189.
• Dijk, J. V. (2016). Ağ toplumu (Ö. Sakin, Trans.). İstanbul, Turkey: Kafka Yayınları.
• Göle, N. (2016). Modern mahrem medeniyet ve örtünme. İstanbul, Turkey: Metis Yayınları.
• Gönenli, G. & Hürmeriç H. (2012). Sosyal medya: Bir alan çalışması olarak Facebook’un kullanımı. In T. Kara & E. Özgen (Eds.), Sosyal medya akademi (pp. 213–243). İstanbul, Turkey: Beta Basım.
• Hall, S. (1998). “ Yerel ve Küresel: Küreselleşme ve Etniklik.” In A. King (Eds) Kültür, Küreselleşme ve Dünya-Sistemi. ( G. Seçkin & Ü. H. Yolsal Trans.) ( pp, 39-61). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
• İnternet ve Sosyal Medya Kullanıcı İstatistikleri. (2017, December, 16). Retrieved from Dijital Ajanslar http://www.dijitalajanslar.com/internet-ve-sosyal-medya-kullanici-istatistikleri-2017/
• Kaplan, İ. (2017). Üniversite öğrencisi sosyal medya kullanıcılarının mahremiyet algısı [Privacy perception of university students on social media] (Master’s thesis, Anadolu University, Eskişehir). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kaya, A. (2017). Sosyal paylaşım ağlarının kişilerarası iletişim sürecine etkisi bağlamında Facebook. In A. M. Kırık & A. Büyükaslan (Eds.), “Sosyalleşen birey” sosyal medya araştırmaları (pp. 155–206). İstanbul, Turkey: Çizgi Kitapevi.
• Kejanlıoğlu, D. B. (2004). Medya çalışmalarında kamusal alan kavramı. In M. Özbek (Ed.), Kamusal alan (pp. 688–713). İstanbul, Turkey: Hil Yayınları.
• Mahrem. (2017, December, 9). In Türk Dil Kurumu Genel Türkçe Sözlük. Retrieved from http://www.tdk.gov.tr
• Niedzviecki, H. (2010). Dikizleme Günlüğü (G. Gündüç, Trans.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Palfrey, J., & Gasser, U. (2008). Digital born. New York, NY: Basic Book.
• Pratt, A. (2011). Is Social Media Eroding Our Privacy? Retrieved from http://www.infosecisland.com/blogview/16235-Is-Social-Media-Eroding-Our-Privacy.html
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital ımmigrants. On the Horizon, 9(5), 1–6.
• Profile of Facebook Users. (2017, December, 16 ). Retrieved from Dijital Ajanslar http://www.dijitalajanslar.com/internet-ve-sosyal-medya-kullanici-istatistikleri-2017/
• Özbek, M. (2004). Kamusal alan. İstanbul, Turkey: Hil Yayıncılık.
• Sennett, R. (2016). Kamusal insanın çöküşü (A. Yılmaz & S. Durak, Trans.). İstanbul, Turkey: Ayrıntı Yayınları.
• Sepetçi, N. (2017). Sosyal medyada mahremiyet algısının çöküşü: İnstagram örneği (Master’s thesis, Marmara University, İstanbul). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Temel İstatikler, Bilim, Teknoloji ve Bilgi Toplumu, Bilgi Toplumu İstatistikleri. (2017, December, 2). Retrieved from TÜİK http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
• Toprak, A. Yıldırım, A. Aygül, E., Binark, M., Börekçi, S., & Çomu, T. (2014) Toplumsal paylaşım ağı Facebook “görülüyorum öyleyse varım”. İstanbul, Turkey: Kalkedon Yayınları.
• Yeniçıktı, N. T. (2017). Sosyal medya Facebook ve Twitter motivasyonları. Konya, Turkey: Litera Türk Academia
• Yüksel, M. (2003). Mahremiyet hakkı ve sosyo-tarihsel gelişimi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58(1), 181–213.
• Timisi, N. (2003). Yeni iletişim teknolojileri ve demokrasi. Ankara, Turkey: Dost Yayınları.
• Tiryaki, S. (2015) Sosyal medya ve Facebook bağımlılığı. Konya, Turkey: Litera Türk Academia.