Çevrimiçi Mahremiyet Kaygısı ve Duygusal Zekâ Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2018, Sayı: 54, 191 - 218, 29.06.2018

Cemile Yabancı , Figen Akça , Emrah Ulutaş

Öz

Üniversite öğrencilerinin çevrimiçi mahremiyet kaygısı ve duygusal zekâ düzeylerinin çeşitli değişkenlerle anlamlı bir ilişkisinin olup olmadığını ortaya çıkarmak için yapılan bu çalışma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesinde eğitim görmekte olan 147’si kadın ve 295’i erkek olmak üzere toplam 442 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Çevrimiçi Mahremiyet Kaygısı Ölçeği, Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği- 33-Tr ve demografik bilgi formunu içeren anketten yararlanılmıştır. Analizler yapılırken; cinsiyet değişkenindeki farklılaşmaları incelemek için T-testi ile Mann-Whitney U testi, sayısı ikiden fazla olan gruplarda faklılaşma analizleri için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Korelasyon analizleri yapılırken de Spearman Sıra Fakları korelasyon analizi kullanılmıştır. Yapılan farklılaşma analizleri sonucunda; üniversite öğrencilerinin e-posta kullanma kaygısı düzeylerinin; sosyal medyada yapılan paylaşımlara yorum yazma ve sosyal hayatlarında meydana gelen değişim durumlarına göre, çevrimiçi güven kaygısı düzeylerinin ise sosyal medyada insanları doğru tanıma düşüncesi ve yaş değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin yaş ve akademik başarı algısı değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizleri sonucunda; üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile çevrimiçi mahremiyet kaygısı, e-posta kullanımı kaygısı, çevrimiçi güven kaygısı ve çevrimiçi ödeme kaygısı düzeyleri arasında anlamlı düzeyde ilişki olmadığı görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi mahremiyet, duygusal zekâ, medya kullanımı

Investigating the Relationship between Anxiety and Emotional Intelligence with Regard to Online Privacy

Öz

This study was conducted as a relational screening model to investigate whether university students’ anxiety and emotional intelligence levels with regard to online privacy are significantly related to various variables. The study group for this research consisted of 442 university students (147 females and 295 males) studying at Bursa Uludağ University Faculty of Education in the 2017-2018 academic year. The data collection tools used included the Online Privacy Anxiety Scale, the Schutte Emotional Intelligence Scale-33-Tr, and the demographic information questionnaire. In order to investigate the differences in gender variables in our analyses, we used the Mann-Whitney U test with T-test. To analyze the variances in groups with more than two numbers, we used the Kruskal-Wallis test with one way variance analysis (ANOVA). Correlation analysis was performed using the Spearman Sequential Differences correlation analysis. As a result of the analysis of differentiation, we found that the level of anxiety for university students with regard to using e-mail was significantly different according to the comments on social media sharing and the changes in social life. We also found that the level of online trust anxiety was significantly different depending on the social recognition of the right people and age. We determined that the levels of emotional intelligence of university students were significantly different according to the variables of age and academic achievement perception. As a result of the correlation analyses, we found no significant relationship between university students’ levels of emotional intelligence and anxiety with regard to online privacy. 

Anahtar Kelimeler

Online privacy, emotional intelligence, media use

Kaynakça

• Acılar A., & Aydemir M. (2010). Students’ attitudes towards software piracy-the gender factor: A case of a public university in an emerging country. In The Eleventh ETHICOMPInternational Conference on the Social and Ethical Impacts of Information and Communication Technology (p. 2–8). Spain: Universitat Rovira i Virgili, Tarragona.
• Acılar, A., & Mersin, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin Facebook kullanımı ile mahremiyet kaygısı arasındaki ilişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 103–114.
• Acılar, A., Olgun, H., & Görür, A. (2015). Kamu çalışanlarının internette mahremiyet kaygısı: Bursa ilinde bir çalışma. Research Journal of Business and Management, 2(3), 334–347
• Alakurt, T. (2017). Çevrimiçi Mahremiyet Kaygısı Ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlanması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 7(4), 611–636.
• Altman, I. (1975). The environment and social behaviour. Monterey, CA: Brooks/Cole.
• Asi Karakaş, S., & Küçükoğlu, S. (2011). Bir eğitim hastanesinde çalışan hemşirelerin duygusal zekâ düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 8–13.
• Aslanyürek, M. (2016). İnternet ve sosyal medya kullanıcılarının internet güvenliği ve çevrimiçi gizlilik ile ilgili kanaatleri ve farkındalıkları. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(1), 80–106.
• Avcı, A. (2017). Her zaman çevrimiçi olmak. Epokhe Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1–24.
• Bergström, A. (2015). Online privacy concerns: A Broad approach to understanding the concerns of different groups for different uses. Computers in Human Behavior, 53, 419–426.
• Boyd, D., & Hargittai, E. (2010). Facebook privacy settings: Who cares? First Monday, 15(8). Retrieved from http://journals.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/3086/2589
• Buchanan, T., Paine, C., Joinson, A. N., & Reips, U. D. (2007). Development of measures of online privacy concern and protection for use on the Internet. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(2), 157–165.
• Caplan, S. E. (2003). Preference for online social interaction: A theory of problematic internet use and psychosocial well-being. Communication Research, 30, 625–648.
• Çetinkaya, Ö., & Alparslan, A. M. (2011). Duygusal zekânın iletişim becerileri üzerine etkisi: Üniversite öğrencileri üzerine bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 363–377.
• Deniz, M. E., Traş, Z., & Aydoğan, D. (2009). Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 607–632.
• Deniz, M. E., & Yılmaz, E. (2004, Temmuz). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yetenekleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Deniz, M. E., & Yılmaz, E. (2006). Üniversite öğrencilerinde duygusal zekâ ve stresle başa çıkma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 25, 17–26.
• Derin, G. D., & Yurtdaş, G. T. (2017). Facebook kullanmama tercihinin kendini açma biçimi ve etkileşim kaygısı bağlamında incelenmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 1(45), 25–44.
• Dicle, A. N. (2006). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zekâ ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi (Yüksek lisans tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun).
• Dutoğlu, G., & Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11–32.
• Goleman, D. (1995). Emotional intelligence. New York, NY: Bantam.
• Goleman, D. (1996). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. London, UK: Cox & Wyman Ltd.
• Goleman, D. (2000). İş başında duygusal zekâ. İstanbul, Turkey: Varlık yayınları.
• Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya).
• Gross, R., & Acquisti, A. (2005). Information revelation and privacy in online social networks. In Proceedings of the 2005 ACM Workshop on Privacy in the Electronic Society (pp. 71–80). Alexandria, VA: ACM.
• Güven, Z. Z. (2016). The relationship between universıty students’ attitudes towards ıct and media tools in learning English and their emotional intelligence. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9(3), 17–33.
• Hamissi, J., Babaie, M., Hosseini, M., & Babaie, F. (2013). The relationship between emotional intelligence and technology addiction among university students. International Journal of Collaborative Research on Internal Medicine & Public Health, 5(5), 310–319.
• Harrod, N. R., & Scheer S. D. (2005). An exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic characteristics. Adolescence, 40(159), 503–512.
• Hong, W., & Thong, J. Y. L. (2013). Internet privacy concerns: An integrated conceptualizatıon and four empirical studies. MIS Quarterly, 37(1), 275–298.
• Hsu, C. L., & Lin, J. C. C. (2016). An empirical examination of consumer adoption of internet of things services: Network externalities and concern for iınformation privacy perspectives. Computers in Human Behavior, 62, 516–527.
• İşmen, A. E. (2001). Duygusal zekâ ve problem çözme. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 111–124.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara, Turkey: Nobel Yayınları.
• Lopes, P. N., Salovey, P., & Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality, and the perceived quality of social relationships. Personality and Individual Differences, 35(3), 641–658.
• Mayer, J. D., & Salowey, P. (1997). What is Emotional Intelligence? In P. Salovey & D. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence: Implications for educators (pp. 3–31). New York, NY: Basic Books.
• Norberg, P. A., Horne, D. R., & Horne, D. A. (2007). The privacy paradox: Personal information disclosure intentions versus behaviors. Journal of Consumer Affairs, 41(1), 100–126.
• Oktuğ Zengin, M., & Zengin, İ. (2015). Facebook’ ta güvenlik davranışı ve mahremiyet kaygısı: İstanbul’da yaşayan kullanıcılara ilişkin bir araştırma. Uluslararası Hakemli İletişim ve Araştırma Dergisi, 6, 1–33.
• Özer, E., & Deniz, M. E. (2014). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin duygusal zekâ açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 13(4), 1240–1248.
• Palmer, B., Donaldson, C., & Stough, C. (2002). Emotional intelligenceand life satisfaction. Personality and Individual Differences, 33, 1091–1100.
• Parker, J. D. A., Taylor, R. N., Eastabrook, J. M., Schell, S. L., Wood, L. M. (2008). Problem gambling in adolescence: Relationships with internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 45, 174–180.
• Reisoğlu, İ., Gedik, N., & Göktaş, Y. (2013). Öğretmen adaylarının özsaygı ve duygusal zekâ düzeylerinin problemli internet kullanımıyla ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 38(170), 150–164.
• Saeri, A. K., Ogilvie, C., La Macchia, S. T., Smith, J. R., & Louis, W. R. (2014). Predicting Facebook users’ online privacy protection: Risk, trust, norm focus theory, andthetheory of planned behavior. The Journal of Social Psychology, 154(4), 352–369.
• Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9, 185–211.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J., & Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional inteligence”, Personality And Individual Differences, 25, 167–177.
• Siyez, D. M. (2015). Üniversite öğrencilerinde onay bağımlılığı ve empatinin sosyal fayda aracılığıyla aşırı internet kullanımına etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16(1), 30–36.
• Shapiro, L. E. (2002). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek (Ü. Kartal, Trans.). İstanbul, Turkey: Varlık.
• Taddicken, M. (2013). The ‘Privacy paradox’ in the social web: The impact of privacy concerns, individual characteristics, and the perceived social relevance on differentforms of self-disclosure. Journal of Computer-Mediated Communication, 19, 248–273.
• Tambağ, H., Kaykunoğlu, M., Gündüz, Z., & Demir, Y. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ve etkileyen faktörler. Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(1), 41–46.
• Tanılır, M. N. (2002). İnternet suçları ve bireysel mahremiyet. Ankara, Turkey: Liberte Yayınları.
• Taşdelen, B., & Çataldaş, İ. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya ve mahremiyete yönelik görüşleri: Lefke Avrupa Üniversitesi örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 826–844.
• Tatar, A., Tok, S., Tekin Bender, M., & Saltukoğlu, G. (2017). Asıl form Schutte duygusal zekâ testinin Türkçeye çevirisi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(2), 139–146.
• Thon, M., & Jucks, R. (2014). Regulating privacy in interpersonal online communication: The role of self-disclosure. Studies in Communication Sciences, 14, 3–11.
• Titrek, O. (2004). Eğitim Fakültesi öğretim üyelerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma ve akademik başarı düzeylerine ilişkin karşılaştırmalı bir araştırma (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Turan, Y. (2015, Mart). İletişim araçlarının mahremiyet algısını şekillendirmedeki rolü. Din, Gelenek ve Ahlak Bağlamında Mahremiyet Algıları Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Samsun.
• Turan, Z., & Göktaş, Y. (2011, September). Online social networking sites: Why don’t students use Facebook? Retrieved from http://web.firat.edu.tr/icits2011/papers/27767.pdf
• Tüfekçi, Z. (2008). Can you see me now? Audience and disclosure regulation in online social network sites. Bulletin of Science, Technology & Society, 28, 20–36.
• Warren, S., & Brandies, L. B. (1890). The right to pivacy. Cambridge, MA: Harward Law Review.
• Weisinger, H. (1998). İş yaşamında duygusal zekâ. İstanbul, Turkey: MNS.
• Wing, F. J., Schutte, S. N., & Byrne, B. (2006). The effect of positive writing on emotional intelligence and life satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1291–1302.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 139–146.
• Yıldırım, F. E. (2016). İnternetten sonra mahremiyet ve bu konudaki çalışmalar üzerine bir inceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(33), 568–582.
• Yıldız, A. K. (2012). Sosyal paylaşım sitelerinin dijital yerlilerin bilgi edinme ve mahremiyet anlayışına etkisi. Bilgi Dünyası, 13(2), 529–542.
• Yılmaz Karabulutlu, E., Yılmaz, S., & Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75–79.
• Yüksel, M. (2003), Mahremiyet hakkı ve sosyo-tarihsel gelişimi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(1), 181–213.
• Wearesocial.com. (2017). İnternet ve sosyal medya kullanıcı istatistikleri-2017. Retrieved from https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview