İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TURİZM ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 251 - 272, 12.08.2022

Muhammed Demiralp

Öz

İklim değişikliği uluslararası gündemin en önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Yapılan bilimsel çalışmalar iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin önümüzdeki süreçte daha şiddetli, daha hızlı ve daha yaygın bir biçimde görüleceğini ve bu etkilerden muaf hiçbir bölge ya da sektörün bulunmadığını göstermektedir. Bu sektörler içinde doğal, tarihi ve kültürel özellikleri içinde barındıran turizm sektörü, iklim değişikliğinden etkilenebilirliği yüksek bir sektör olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca turizm faaliyetlerinin sonuçları da iklim değişikliğini artırma potansiyeli göstermektedir. Bu esaslar doğrultusunda çalışmanın amacı, turizm sektörü ve iklim değişikliği ile ilgili literatür taraması ve sonuçlarının değerlendirilmesidir. Çalışma ile turizm sektörünün sürdürülebilirliğinin ve iklim dirençliliğinin sağlanması amacıyla, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve olumsuz etkilerden turizm sektörünün en az şekilde etkilenmesi bağlamında iklim değişikliğine uyum eylemlerinin
ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada ayrıca iklim değişikliği ve turizm sektörü etkileşimi kapsamında alınacak söz konusu önlemlerin Türkiye’nin de tarafı olduğu Birleşmiş Milletler 2030 Gündemi ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının yanı sıra, Paris İklim Anlaşmasının hedeflerinin gerçekleştirilmesinde gerekli olduğu sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İklim Değişikliği, Turizm, Dirençlilik, Sera Gazı Azaltımı, Uyum

Kaynakça

• Acuner, Ş. A. (2006). Alternatif turizm türlerinin doğu karadeniz bölgesi turizm potansiyelinin gelişmesine etkisi. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, (689).
• Barutçugil, İ. S. (1984). Turizm İşletmeciliği, Bursa.
• Başoğlu, A. 2014. Küresel İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkileri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 175-196.
• Becken, S., & Clapcott, R. (2011). Developing public policy for climate change in the tourism sector. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 3(1), 1-17.
• Boz, Mustafa (2004), “Turizmin Gelişmesinde Alternatif Turizm Pazarlamasının Önemi”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, SBE, 2004).
• Cohen, E., & Avieli, N. (2004). Food in tourism: Attraction and impediment. Annals of tourism Research, 31(4), 755-778.
• Collins, J. H. (2008). Marine tourism in the Kimberley region of Western Australia. Geographical Research, 46(1), 111-123.
• Çakıcı, A. C. (2009). Toplantı Yönetimi, Kongre, Konferans, Seminer ve Fuar Organizasyonları, Ankara, Detay Yayıncılık.
• Demirtaş, N. (2011). Turizm ve Çevre. Ankara, Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, Yayın No: 91.
• Dereli, M., Boyacıoğlu, E. Z., & Terzioğlu, M. K. (2019). İklim değişikliği ve turizm sektörü arasındaki ilişkinin dinamik panel veri analizi ile incelenmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1228-1243.
• Elhacham, E., Ben-Uri, L., Grozovski, J., Bar-On, Y. M., & Milo, R. (2020). Global human-made mass exceeds all living biomass. Nature, 588(7838), 442-444.
• Eraydın, A., Gedikli, B., Salmaner, G., & Edizel, H. Ö. (2011). Kentsel Turizm ve İklim Değişikliği: Antalya Örneği. TÜBİTAK Proje, (108K612).
• Gössling, S., & Scott, D. (2018). The decarbonisation impasse: Global tourism leaders’ views on climate change mitigation. Journal of Sustainable Tourism, 26(12), 2071-2086.
• Gülbahar, O. (2008). Küresel Isinma, Turizme Olasi Etkileri ve Türkiye. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2008(2), 160-198.
• Hacıoğlu, N., Girgin, G. K., & Giritlioğlu, İ. (2009). Yiyecek–içecek işletmelerinin pazarlama faaliyetlerinde yöresel mutfakların kullanımı: Balıkesir örneği. 3. Ulusal Gastronomi Sempozyumu Bildirileri, 17-18.
• İnternet:https://www.unwto.org/global-and-regional-tourism-performance (Erişim tarihi: 22.04.2022).
• İnternet: https://www.unwto.org/sustainable-development/climate-action (Erişim tarihi: 23.04.2022).
• İnternet:https://www.mgm.gov.tr/iklim/iklim-degisikligi.aspx?s=eğişiklik, (Erişim tarihi: 22.04.2022).
• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, Climate Change (2007). Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, (Editors: Pachauri, R.K and Reisinger, A), Geneva, Switzerland 2007.
• IPCC, 2014. Climate Change 2014. Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part B: Regional Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Barros, V.R., C.B. Field, D.C. Dokken, M.D. Mastrandrea, K.J. Mach, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L. White (eds.)]. Cambridge Univesity Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 688.
• İTO, (1997). Karadeniz Bölgesinde Yayla Turizminin Geliştirilmesi, Bölgesel Gelişme ve Çevreye Uyumlu Yapılaşma, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 1997-27. Johns, N., & Clarke, V. (2001). Mythological analysis of boating tourism. Annals of Tourism Research, 28(2), 334-359.
• Johns, N., & Kivela, J. (2001). Perceptions of the first time restaurant customer. Food Service Technology, 1(1), 5-11.
• Karataş, M., & Babür, S. (2013). Gelişen Dünya'da turizm sektörünün yeri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2013(2), 15-24.
• Kivela, J., & Crotts, J. C. (2005). Gastronomy tourism: A meaningful travel market segment. Journal of Culinary Science & Technology, 4(2-3), 39-55.
• Kozak, N., Kozak, M. A. ve Kozak, M. (2001). Genel Turizm: İlkeler ve Kavramlar. Ankara, Detay Yayıncılık, 5. Baskı.
• Kozak, N. , Kozak, M. A. , Kozak, M. (2014). Genel Turizm: İlkeler Kavramlar, Ankara, Detay Yayıncılık, 12. Baskı.
• Köşker, H.,Unur, K.(2014). Türkiye‟nin Dağ Turizm Potansiyeli, Çeşitleri, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, 15. Ulusal Turizm Kongresi, Ankara, 766-781.
• KÜLEKÇİ, E. A., & SEZEN, İ. (2018). Bir Ekoturizm Aktivitesi Olarak Mağara Turizmi: Erzurum İli Elmalı Mağarası Örneği. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 3(1), 66-75.
• Lise, W., & Tol, R. S. (2002). Impact of climate on tourist demand. Climatic change, 55(4), 429-449.
• Mathieson, A., & Wall, G. (1982). Tourism, economic, physical and social impacts. Longman.
• Philander, S. G. (2008). Encyclopedia of global warming and climate change: AE (Vol. 1). Sage.
• Du Rand, G. E., & Heath, E. (2006). Towards a framework for food tourism as an element of destination marketing. Current issues in tourism, 9(3), 206-234.
• Readman, M. (2003). Golf Tourism. (Ed: S. Hudson). Sport and adventure Tourism, Bighamton, The Haworth Hospitality Press, 165-201.
• Richards, G. (2014). Tourism trends: The convergence of culture and tourism. The Netherlands: Academy for Leisure NHTV University of Applied Sciences.
• Swarbrooke, J., & Horner, S. (2012). Business travel and tourism. Routledge.
• Şahin, İ. F. (2007). Sağlık turizmi açısından Erzin içmeleri ve çevresel etkileri. Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-23.
• Tetik, N., & Acun, A. (2015). Turizm öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği algısı ve görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 41(8), 1459-1476.
• Toskay, T. (1983). Turizm: Turizm Olayına Genel Yaklaşım, İstanbul, Der Yayınları, 3. Basım.
• ULUSOY, H. (2015). Av turizminin kırsal turizm açısından kırsal kalkınma üzerindeki etkisinin irdelenmesi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 8(2), 74-80.
• UNWTO-UNEP, 2008. Climate Change and Tourism – Responding to Global Challenges. World Tourism Organization and United Nations Environment Programme. World Tourism Organization, Madrid, Spain.
• WMO, (2021). State of the Global Climate 2021, Erişim tarihi: 22.04.2022. (https://library.wmo.int/doc_num.php?explnum_id=10859.)
• Yıldız, S. 2018. Yok Oluştan Doğan Turizm: Kıyamet Turizmi (Doom Tourism). Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(5), 224-241.
• Yıldız, Z. 2009. Küresel Isınma ve Alternatif Turizme Yönelim Üzerine Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 1(1), 77-91.