Türkiye’de Çalışan Olarak Vasıfsızlık; Meslek Hastalığı Bağlamında İş, İşyeri ve Toplumsal Yaşama Ait Kavrayışlar

Yıl 2023, , 183 - 210, 25.01.2023

Arif H. Çımrın Hande Bahadır İbrahim Kaya

https://doi.org/10.54752/ct.1241220

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada meslek hastalığı şüphesiyle Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Meslek Hastalıkları Kliniğine başvuran vasıfsız işlerde çalışanların sağlık durumları ve sevk hakkındaki düşüncelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 102 olgu ile tamamlanan kesitsel araştırmanın yapılabilmesi için bağımlı değişkenlerin olgunun kurumumuza sevki ve sağlık durumu ile ilgili görüşleri olan araştırmada veri SPSS 22.0 paket programı kullanılarak analiz edildi ve p <0,05 anlamlı kabul edildi. Çalışmamızda sendika üyeliğinin düşük olduğu, çalışma grubunun yarısından fazlasının orta öğretim veya daha az eğitim aldığı ve yine yarısının iş ve sağlık konusunda eğitim almadığı görüldü. Çalışma grubunun yaklaşık yüzde 65'inin meslek hastalığı teşhisi durumunda haklarını bilmiyordu. Eğitim düzeyi yüksek ve meslek hastalığı tanısı almamış olgularda sağlık algısı daha yüksek bulundu.
Bulgularımız, çalışanların düşüncelerinin şekillenmesinde içinde yaşadıkları sosyoekonomik koşulların yönlendirici etkisini vurguladı. Ayrıca sanayi devrimi sonrası dönemde genel olarak beklenen “bireyselleşme” düzeyinin araştırma grubumuzda düşük olduğu anlaşıldı. Meslek hastalığı tanısı almanın sosyal dışlanmayı ve kapatılmış olma halini güçlendirmesi nedeniyle “damgalanma” korkusu yarattığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Çalışan, Damgalanma, Kapanma, Meslek hastalığı, Modernlik, Sağlık algısı

Kaynakça

• Akay, A. (2014) “Büyük Ayrıştırma”, Teorik Bakış, 4, 4-9.
• Akkuş Güvendi, M. (2019) “Prekarya Tartışmaları: Kavram, Tanım ve Durum”, İnsan ve Toplum Dergisi, 9 (4), 133-50.
• Bauman, Z. (2020) Bireyselleşmiş Toplum, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Berman, M. (1983) ‘All That is Soil Melts into Air. The Experience of modernity’, Harvey, D. (2014) Postmodernliğin Durumu, İstanbul: Metis Yayınları.
• BirGün. (2022) Bir öğretmen daha intihar etti. https://www.birgun.net/haber/bir-ogretmen-daha-intihar-etti-415201 (27.12.2022)
• Bourdieu, P. (2015) Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi, Ankara: Heretik.
• Coşkun Beyan A, Demiral Y, Erdal S. (2020) Stigma toward Worker with Occupational Diseases: A Qualitative Study. Anatol J Family Med 3, 31-39.
• Castoriadis, C. (1987) The Imaginary Institution of Society, Cambridge: Polity Press.
• Coşkun, M.K. (2017) “İşçi Sınıfı Kültürü, Deneyim ve Gündelik Hayat”, Emek Araştırma Dergisi, 8(11), 41-54.
• Çetinkaya A, Ovat Cankurtaran D, Önat G. (2019) “Health perceptions and health promotion behaviors of workers working in an industrial field”, Journal of Health Science and Profession, 6(3), 564-74.
• DİSK-AR, (2022a) Asgari Ücret Gerçeği Raporu 2022 Yayımlandı. (https://disk.org.tr/2021/12/disk-ar-asgari-ucret-gercegi-raporu-2022-yayimlandi/) (27.12.2022)
• DİSK-AR, (2022b) Geniş tanımlı işsiz sayısı 7,6 milyon! (https://arastirma.disk.org.tr/?p=9557) (27.12.2022)
• Emniyet Genel Müdürlüğü, (2022) Basın Açıklaması. (https://www.egm.gov.tr/07102022-tarihli-basin-aciklamasi) (27.12.2022)
• EU, (2019) Annex to the proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on Corporate Sustainability Due Diligence and Amending Directive, Brussels. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52022PC0071 (05.07.2022)
• Fırat, D. (2014) “Kapatılma Mekanlarına Bakmanın Kavramsal Araçları”, Teorik Bakış, 4, 10-25.
• Habermas, J. (1989) ‘The New Conservatism’, Harvey, D. (2014) Postmodernliğin Durumu, İstanbul: Metis Yayınları.
• Kalkınma Bakanlığı. (2018) On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023): İşgücü Piyasası ve Genç İstihdamı Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Kolaç, N., Balcı, A.S., Şişman, F.N., Ataçer, B.E. ve Dinçer, S. (2018) “Health perception and healthy lifestyle behaviors in factory workers”, Bakırköy Tıp Dergisi, 14 (3), 267-74.
• Lucas, K. ve Buzzane, P. M. (2004) “Blue-collar Work, Career, and Success: Occupational Narratives of Sisu”, Journal of Applied Communication Research, 32 (4), 273-92.
• Merleau-Ponty, M. (2020) Algılanan Dünya, İstanbul: Metis.
• Standing, G. (2014) A Precariat Charter: From Denizens to Citizens, London: Bloomsbury Academic.
• Subaşat T, (2020) Türkiye’nin cari açık sorunu: nedenler ve çözümler. İktisat ve Toplum Dergisi, (1): 26-36.
• TCMB Tüketici Fiyatları (2022) (https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Enflasyon+Verileri/Tuketici+Fiyatlari) (18.01.2023)
• TÜİK Haber Bülteni, (2020) Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri. Sayı: 41129. (28 Ekim 2021)
• TÜİK Haber Bülteni, (2021a) Nüfus ve Konut Sayımı. Sayı: 45866 (19.12.2022)
• TÜİK Haber Bülteni. (2021b) İşgücü İstatistikleri. Sayı: 45645 (19.12.2022)
• TÜİK Haber Bülteni, (2021c) Bitkisel Üretim İstatistikleri. Sayı: 37249 (30.12.2021)
• Türk- İş, (2022) Açlık ve Yoksulluk Sınırı. (https://www.turkis.org.tr/kasim-2022-aclik-ve-yoksulluk-siniri/) (27.12.2022)
• Worldbank, (2021) Agriculture, forestry, and fishing, value added (% of GDP) – Turkiye. (https://data.worldbank.org/indicator/NV.AGR.TOTL.ZS?locations=TR) (27.12.2022)