Joint Liability in Social Security Law

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 55, 2119 - 2156, 01.01.2017

Gülsüm Tatar

Öz

Payments of Social Security Institution which made to the insured or rights holders of such in various places in the Law no. 5510 are responsible for the actual payment of the institution is responsible for jointly, is regulated. Joint liability in the sense of the law is against the Institution. The Institution may request all or part of the person who is jointly responsible for claiming, for example, the employer, the employer’sdelegate and the senior manager together and by applying to one of them. The issue of joint liability has not been examined in detail in terms of the provisions and results of the Law no. 5510, in which the joint liability organization will be dealt with in the dimension of social security taking into account the regulations in general provisions

Anahtar Kelimeler

Joint liability, Social Security Institution, right of recourse, the subcontractor, temporary work relationship, transfer of workplace, senior manager

Sosyal Güvenlik Hukukunda Müteselsil Sorumluluk

Öz

5510 sayılı Kanunda muhtelif yerlerde Sosyal Güvenlik Kurumunun sigortalı veya hak sahiplerine yaptığı ödemeler sebebiyle söz konusu ödemelerden asıl sorumlu olan kişilerin Kurum karşısında birlikte, müteselsilen sorumlu oldukları düzenlenmiştir. Kanun anlamında müteselsil sorumluluk Kuruma karşıdır. Kurum, alacağını talep edebilmek için müteselsilen sorumlu olan kimselere örneğin, işveren, işveren vekili, üst düzey yöneticiye birlikte veya içlerinden birine başvurmak suretiyle alacağının tamamını veya bir kısmını talep edebilir. Müteselsil sorumluluk konusu 5510 sayılı Kanunda hüküm ve sonuçları açısından detaylı bir şekilde incelenmemiş olup, bu çalışmada müteselsil sorumluluk kurumu genel hükümlerdeki düzenlemelerde dikkate alınarak sosyal güvenlik hukuku boyutu ile ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Müteselsil sorumluluk, Sosyal Güvenlik Kurumu, rücu hakkı, alt işveren, geçici iş ilişkisi, işyeri devri, üst düzey yönetici

Kaynakça

• ACAR, Faruk (2007); “Borçlar Kanunu ve Borçlar Kanunu Tasarısı Çerçevesinde Müteselsil Sorumluluğa Toplu Bakış”, e-akademi.
• AKIN, Levent (2013); “İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerine Aykırılık ve Kaçınılmazlık”, Çimento İşveren Dergisi, c. 27, S. 4, Temmuz, s. 48-56.
• AKINTÜRK, Turgut (1971); Müteselsil Borçluluk, Ankara: Sevinç Matbaası.
• AKYİĞİT, Ercan (2011); İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşverenlik (Taşeronluk İlişkisi), Ankara: Seçkin Kitabevi.
• ARICI, Kadir (2006); “Tüzel Kişi İşverenlerin Üst Düzey Yönetici veya Yetkililerinin Prim Ödemeden Doğan İşverenleri ile Birlikte Müştereken ve Müteselsilen Sorumluluğu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 1, S. 1, Mart, s. 113-121.
• ARICI, Kadir (2015); Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, Ankara: Gazi Kitabevi.
• ASLANKÖYLÜ, Resul (2002); “Kurumun 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 10. ve 26. Maddesinden Doğan Rücu Hakkının Hukuksal Temeli”, Kamu- İş, c. 6, S. 4, s. 1-46. http://www.kamu-is.org.tr/pdf/6410.pdf, ( 23.2.2016)
• ASLANKÖYLÜ, Resul (2004); Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu ve İlgili Kanunlar, 2. Baskı, c. 2, Ankara: Yetkin.
• ASLANKÖYLÜ, Resul (2005); “Sosyal Sigortalar Kurumunun İş Kazası Ve Meslek Hastalığı Sigortasından Kaynaklanan Rücu Hakkı ve İşverenin Sorumluluğu”, İşveren Dergisi, Özel Eki, Eylül, s. 23-39.
• AYAR, Ahmet/ENGİN, Hande (2010); “Teselsülde Rücu”, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan, İstanbul, 1293-1308.
• AYDINLI, İbrahim (2004); İşverenin Sosyal Temas ve İş İlişkisinden Doğan Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri ve Sonuçları, Ankara: Seçkin.
• AYDINLI, İbrahim (2015/a); Türk İş Hukukunda Alt işveren (Taşeron) İlişkisi ve Muvazaa Sorunu, 4. Baskı, Ankara: Seçkin.
• AYDINLI, İbrahim (2015/b); İş Sağlığı ve Güvenliğinden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk, Ankara: Seçkin.
• BAŞBUĞ, Aydın (1992); Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene ve Üçüncü Kişiye Rücuu, Ankara: Kamu-İş.
• BAŞBUĞ, Aydın (2005); “Sosyal Sigortalar Kurumunun Rücu Hakkı ve Buna Bağlı Bazı Temel Sorunlar”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul: Legal Yayıncılık, 815-858.
• BAŞBUĞ, Aydın (2013); İş ve Hukuk, 2. Baskı, Ankara: Binyıl Yayınevi.
• BAŞTERZİ, Süleyman (1993); “Sigortaya Bildirilmeyen İşçi-İş Kazasından Sorumluluk” (Karar İncelemesi), İHD, c. 3, S. 1, Ocak-Mart, s. 94-121.
• BAŞTERZİ, Süleyman/ YILDIZ, Gaye Burcu (2005); “Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene Rücu Hakkı”, İşveren Dergisi, Özel Eki, Eylül, s. 3-22.
• BUCHER, Eugen (1979); Schweizerisches Obligationenrecht, Zurich: Allgemeiner Teil ohne Deliktsrecht.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen (2008); “Geçici(Ödünç) İş İlişkisinin Tarafları Açısından Hukuki Sonuçları”, Türk İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Legal Vefa Toplantıları (II) Prof. Dr. Nuri Çelik’e Saygı, İstanbul: Legal Yayıncılık, 121-155.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen (2016); “Atipik İstihdam Biçimi ile Çalışanların- Özellikle Kısmi Süreli Çalışanların- Sosyal Güvenliği”, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan, c. 15, İKÜ HFD Özel Sayı 1-Ocak 2016, Ankara: Seçkin Yayınları, 43-78.
• CANYÜREK, Murat (2003); Müteselsil Borçlulukta İç ve Dış İlişkiler, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• CİVAN, Orhan Ersun (2015); “İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Rücu Davalarında Sosyal Güvenlik Kurumu Karşısında Sorumluluğun Kapsamı ve Müteselsil Sorumluluk”, AÜHFD, 64/4, s. 1015-1070.
• DALCI ÖZDOĞAN, Nurcihan (2015); Müteselsil Sorumluluk (Özellikle TBK md.61 ve md.162 vd. Hükümleri Bağlamında), Ankara: Seçkin.
• ERDOĞAN, Zafer (2004); “Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşveren Kavramı”, Kamu- İş, c. 7, S. 3, s. 1-10. http://www.kamu-is.org.tr/pdf/7320.pdf. (23.2.2106)
• EREN, Fikret (2015); Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 18. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
• ERGİN, Berin (2006); “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İşverene Rücuya Nasıl Bakıyor?”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 1, S. 4, Aralık, s. 129-140.
• GEREK, Nüvit (2010); “Alt İşverenlerin İdari Para Cezalarından Asıl İşverenlerin Sorumluluğu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 5, S. 19, Eylül, s. 179-183.
• GÜLEŞÇİ, Yusuf (2014); “İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Kayıt ve Bildirim Yükümlülüğü”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 32, s. 152-170.
• GÜNEREN, Ali (2007); “Üst Düzey Yönetici veya Yetkililerin İşverenin Prim Borcundan Müteselsil Sorumluluğu ve Primlerin Ödenmemesinin Yaptırımı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 2, S. 6, Haziran, s. 151-160.
• GÜZEL, Ali/OKUR, Ali Rıza/CANİKLİOĞLU, Nurşen (2014); Sosyal Güvenlik Hukuku, Yenilenmiş 15. Bası, İstanbul: Beta.
• İZVEREN, Adil (1968); Sosyal Politika ve Sosyal Sigortalar, Ankara.
• KAPLAN, Emine Tuncay (1992); İşverenin Hukuki Sorumluluğu, Ankara.
• KARAYALÇIN, Yaşar (2007); “İsviçre Hukukunda Müteselsil Sorumluluk Konusunda Tartışmalar ve Yasal Gelişmeler”, Ankara Barosu Dergisi, Y. 65, S. 4, s. 107-119.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M. (1979); Türk Borçlar Hukukunda Kanuni Halefiyet, Ankara: Sevinç Matbaası.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M. (2015); Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 19. Bası, Ankara: Turhan Kitabevi.
• KIRMAN, Ahmet (2010); “Şirketlerin Prim Borçlarından Dolayı Üst Düzey Yöneticilerinin Sorumlulukları”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 5, S. 17, Mart, s. 281-282.
• KIZILRAY, Ender (2011); “İş Kazası ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Rücu Hakkı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 6, S. 22, Haziran, s. 177-179.
• KORKMAZ, Metin (2014); Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Üçüncü Kişilerin Sorumluluğundan Doğan Rücu Hakkının İdari ve Yargısal Boyutlarıyla İncelenmesi, Yayımlanmamış Sosyal Güvenlik Uzmanlığı Tezi, Ankara.
• KURT, Leyla Müjde (2011); “Haksız Fiil Sonucu Oluşan Zarardan Birden Çok Kişinin Sorumlu Olduğu Hallerde Rücu Talebinin Tabi Olduğu Zamanaşımı”, TBB Dergisi, S. 95, s. 135-162.
• OĞUZMAN, Kemal/ ÖZ, Turgut (2014); Borçlar Hukuku Genel Hükümler, c. 2, 11. Bası, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• ÖNER, Gürcan (1988); Kurumun 506 sayılı Kanundan Doğan Rücu Hakkı, İzmir. (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
• ÖZTÜRK, Ercüment (2006); “İşyeri Devrinin Sosyal Sigortalar Kurumuna Bildirimi”, Tühis İş Hukuku ve İktisat Dergisi, S. 1-2, Şubat-Mayıs, s. 51-59.
• SCHWENZER, Ingeborg (2006); Schweizerisches Obligationenrecht, Bern: Allgemeiner Teil, Vierte überarbeitete Auflage.
• ŞEN, Murat/ NANECİ, Aslı (2009); “Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi ve Alt İşverenlik Sözleşmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 4, S. 15, s. 24-54.
• TUNCAY, Can (2006); “Kurumun İşverene Rücuu-Olayda Kaçınılmazlık Durumu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 1, S. 4, s. 183-188.
• TUNCAY, A. Can/EKMEKÇİ, Ömer (2015); Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 17. Bası, İstanbul: Beta.
• TUNCER, Ali Naci (1978); “Bir Zarara Birden Çok Kişinin Birlikte Neden Olmasında Zincirleme (Müteselsil) Sorumluluk ve Rücu İlişkileri (BK md. 50)”, Adalet Dergisi, c. 69, S. 5-6, s. 408-452.
• TUNÇOMAĞ, Kenan (1989); İş Kazasından Doğan Sorumluluk ve Yargıtay Kararları, Yargıtay Dergisi, c. 15, S. 1-4.
• TURAN, Emel (2010); Sosyal Güvenlik Hukuku’nda Rücu Davaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• TURAN, Ercan (2009); “5510 Sayılı Yasa Kapsamında Rücuan Tazminat Davaları”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 4, S. 15, s. 193-212.
• UŞAN, Fatih (2002); “Asıl İşverenin Alt İşverenin Sosyal Sigortalar Kanunundan Doğan Borçlarından Sorumluluğu (Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin Bir Kararı Üzerine Değerlendirme)”, Kamu-İş, c. 7, S. 1, s. 1-11.
• UŞAN, Fatih (2013); “Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri Açısından Yargıtay’ın 2011 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2011, Ankara: Kamu-İş.
• von TUHR, Andreas (1983); Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı (Çvr. Cevat Edege), c. 1-2, Yargıtay Yayınları No: 15, Ankara: Olgaç Matbaası.