Kamuda Asıl İşin Bir Bölümü Altişverene Verilirken Muafiyet Var mıdır?

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 45, 15 - 64, 01.01.2015

Ercan Akyiğit

Öz

Altişverenliğin asıl işin bir bölümünde gerçekleşmesi için yasaca aranan işin ve işyerinin gerekleri ile teknolojik uzmanlık gerekçesi özel kesim işverenlerinde hiç tartışmasız aranmakta ve bu koşul gerçekleşmeden yaşanan altişverenlikler geçersiz sayılarak ona göre işlem yapılmaktadır. Ancak bu durumun kamu işyerlerindeki asıl işin bir bölümünde yaşanan altişverenliklerde de aranıp aranmayacağı konusunda tartışma yaşanmaktadır. Yargıtay’da bu noktada anılan koşulun enerji, sağlık vs. sektöründeki kimi yasa hükümlerinden hareketle aranmayacağını benimsemektedir. Ancak sergilenen bir tutumun isabetli olmadığı düşünülmekte ve bunda dair düşünce ve gerekçeler ise aşağıda sunulmaktadır

Anahtar Kelimeler

Asıl iş-yardımcı iş, altişverenlik, asıl işin bir bölümü, altişverenlik koşulları, muvazaa, enerji piyasası yasası, kamu işyerlerinde serbestlik

İs There an Exemption While Assigning Certain Sections of The Main Activity to Subcontractor in Public Sector?

Öz

Reasons of operational requirements or technological expertise which are stipulated in the law in order to assign the certain sections of the main activity to the subcontractor are undoubtedly stipulated in the private sector and subcontractor assignments without this stipulation are considered invalid. The issue of whether this is also an obligation in subcontractor assignments in the certain sections of the main activity in public sector is contentious. The Supreme Court adopts the opinion that the given obligation is not stipulated because of certain provisions in sectors such as energy, health etc. Yet this approach is considered inappropriate and thoughts and reasons for this are presented as follows

Anahtar Kelimeler

Main activity-auxiliary tasks, subcontracting, certain sections of the main activity, conditions for subcontracting, simulation, law for energy market, freedom in public workplaces

Kaynakça

• Akyiğit, E.: İş Hukuku, 10. Bası, Ankara 2014.
• Akyiğit, E.: Kamudan İhaleyle İş Alan Yüklenicilerin Prim İndirimlerinin Kamu Makamınca Kesilmesi Yasal mıdır? ÇİD. Temmuz 2011, 4-23.
• Akyiğit, E.: İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşverenlik, 1. Bası, Ankara 2011 (Altişverenlik).
• Akyiğit, E.: İş Yasasındaki İdari Para Cezalarında Görevli Yargı Yeriyle İlgili Yargıtay Kararı Üzerine, ÇİD. Ocak 2011, 38-52.
• Akyiğit, E.: İlave Tediye ve Sosyal Sigorta Primi Kesilmesi, Tühis/Kasım 2010-Şubat 2011, 70-90.
• Akyiğit, E.: Alt İşverenlik İlişkisinde İdari Para Cezasından Sorumluluk, Sicil/Aralık 2010, 225-248.
• Akyiğit, E.: İş Hukuku Bakımından Alt İşveren (Kamu İşyerlerinde Alt İşveren Uygulamasının Doğurduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Semineri- Çalıştayı, Belek/Antalya) Ankara 2010, 43-56.
• Akyiğit, E.: Kamu Kuruluşlarında Alt İşverenlik ve Müteahhite İş Verme Özeldekinden Farklı mıdır?, Tühis/Mayıs 2011, 1-33 (20 vd).
• Akyiğit, E.: Kamu İşyerlerinde Muvazaalı Alt İşverenlik ve Sonuçları, Sicil/Mart 2010, 138-159
• Akyiğit, E.: Alt İşverenlik Kavramı ve Benzer İlişkilerden Farkı, Tühis/Kasım 2009-Şubat 2010, 1-35 (Altişveren).
• Akyiğit, E.: 4857 Sayılı İş Kanunu Şerhi, C. I, II, 3. Bası, Ankara 2008.
• Akyiğit, E.: Türk Hukukunda İş Güvencesi, Ankara 2007.
• Akyiğit, E.: Türk Hukukunda Grup/Takım İş İlişkisi, Yargı Dünyası - Haziran 2005.
• Akyiğit, E.: 1475 sy. İş K. Şerhi, Ankara, 2001.
• Akyiğit, E.: Yıllık Ücretli İzin, (Türk/Alman/İsviçre Hukuk Karşılaştırmalı) Ankara 2000.
• Akyiğit, E.: İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Başkasına İşçi Verme, İstanbul Barosu Çalışma Hukuku Komisyonu Bülteni, 1997/2, 45-88.
• Akyiğit, E.: İş Hukuku Açısından Ödünç İş İlişkisi, Ankara 1995.
• Akyiğit, E.: dünç İşçinin Sosyal Güvenliği, Tühis/Mayıs 1995, 12-33.
• Aktekin, Ş.: Alt İşveren Müessesesi Tarihe mi Karışıyor? MESS işveren Gazt. Ekim 2008, 7.
• Alp, M.: İş Sözleşmesinin Devri (İş Hukukunda Üçlü İlişkiler) İstanbul 2009, 301-327.
• Alpagut, G.: Alt İşverenlik Yönetmeliğinin Hukuka Aykırılığı Üzerine, İşvD. Kasım 2008, 58-62.
• Alpagut, G.: Alt İşveren-İş Sağlığı ve Güvenliği ile İdari Para Cezalarına İlişkin Düzenlemeler (TİSK/PERYÖN Ortak Semineri yay. ) İstanbul 2008, 32-44.
• Alpagut, G.: İşyerinin Devri ve İş Sözleşmesinin Feshi (İş Hukukunda Üçlü İlişkiler) İstanbul 2009, 226-300.
• Arıcı, K.: Yeni İş Kanunu ve Alt İşveren İlişkisinin Sınırlandırılması Sorunu (İÜHFM. T. Dereli’ye Arm. ) İstanbul 2006, 485-509.
• Arslanoğlu, M. A.: İş Kanununda Esneklik Temelli Üçlü Sözleşmesel İlişkiler, İstanbul 2005.
• Ayan, Ö.: Türk İş Hukukunda Alt İşverenlik İlişkisi, Legal İSGHD. 2006/10, 499-531.
• Aydemir, M.; İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda İdari Para Cezaları, Ankara 2002.
• Aydınlı, İ.: 6331 Sayılı Kanun’da Düzenlenen İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerinin Alt İşveren İlişkisinde Gösterdiği Özellikler ve Hukuki Sorumluluk, Sicil . 2013, 37-42.
• Aydınlı, İ.: İşverenin Sosyal Temas ve İş İlişkilerinden Doğan Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri ve Sonuçları, Ankara 2004.
• Aydınlı, İ.: Türk İş Hukukunda Alt İşveren İlişkisi ve Muvazaa Sorunu, Ankara 2008.
• Aykaç, H. B.; 94 Sayılı ILO Sözleşmesinin Türk İş Hukukuna Etkisi, (S. Süzek’e Arm. C. I) İstanbul 2011.
• Aykaç, H. B.; Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İş Hukukunun Uygulanmasına İlişkin Bazı Sorunlar, Legal İSGHD. 2010/25, 103-132.
• Başbuğ, A.: Alt İşveren İşçisi ile Asıl İşveren Arasındaki Borç İlişkisi ve Bu İlişkinin Doğurduğu Hukuki Sonuçlar (Kamu-iş D. Ocak 98) 61-78.
• Bayhan, T.: Alt İşverenlikte Muvazaalı Bildirim ve Yaptırımı Bakımından Sürekli-Süreksiz İş Ayırımı Biliniyor mu?THD. /Mayıs 2009, 65-69.
• Bayram, F.; İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı Taslağı’nın Değerlendirilmesi, Sicil/Eylül 2010, 48-63.
• Bozkurt Yüksel, A. E. ; Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Sorumluluk ve Sınırları, Sicil/Mart 2008, 47-55.
• Canbolat, T.; Borçlar Hukuku Bakımından Alt İşveren (Kamu İşyerlerinde Alt İşveren Uygulamasının Doğurduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Semineri- Çalıştayı, Belek/Antalya) Ankara 2010, 3-38.
• Canbolat, T.; Türk İş Hukukunda Asıl-Alt İşveren İlişkileri, İstanbul 1992.
• Canbolat, T.; Alt İşveren-Münhasıran İşçi Çalıştırma-Asıl İşverenin Sorumluluğu, İHD. Ocak/Mart 1993, 89-93; İşletme TİS-TİS Yetkisi-Alt İşveren, İHD. Nisan/Haziran 1993, 263-282.
• Canbolat, T.; İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşveren Kavramı, İHD. Nisan/Haziran 1992, 215 vd.
• Çankaya, O. G.: Rödovans Alt İşverenlik Sözleşmesi midir? Kamu-İşD.
• Çankaya, O. G.: Türk İş Hukukunda Alt İşveren Kavramı, Uygulamada Asıl-Alt İşveren İlişkilerinden Doğan Bazı Uygulama Sorunları, (A. Özkul’a Arm.) Ankara 2002.
• Çankaya, O. G. /Çil, Ş.: İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Ankara 2006.
• Centel, T.: TİD. Haziran 2004, 34-36)
• Centel, T.: Alt İşverenlere Ait İşkolu Tespitleri, TİSK Akademi 2006/2.
• A Centel, T.: lt İşverenlik Yönetmeliği, İşvD. Kasım 2008,
• Çelik, N.: İş Hukuku, Yenilenmiş 23. Bası. İstanbul, 2010.
• Çelik, N.: Yeni İş Yasası (Seminer Notları ve İş Kanunu) Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayii İşverenleri Sendikası yy. ) Çeşme 2003.
• Çelik, N.: Asıl İşveren Tarafından Alt İşverene İş Verilmesinin Koşulları, Sicil/Mart 2009, 83-91
• Çenberci, M.: İş Kanunu Şerhi, 6. Bası, Ankara 1986.
• Çil, Ş.: Uygulamaya Yansıyan Yönüyle Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi (İş Hukukunda Üçlü İlişkiler) İstanbul 2009, 5-60.
• Çubukçu, E.: Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi, Tühis/Mayıs-Ağustos 2010, 43-47.
• Çubukçu, E.: Asıl İşveren Alt İşveren İlişkisi, Tanım ve Kavramlar, Tühis/Kasım 2007-Şubat 2008,
• Çubukçu, E.: Türk İş Hukukunda Asıl İşveren Alt İşveren İlişkileri, Tühis, Mayıs/Ağustos 2002, 17 vd.
• Demir, F.: 4857 sayılı İş Kanunun Başlıca Yenilikleri ve Uygulamadaki Muhtemel Etkileri, Mercek, Temmuz 2003,
• Demir, F.: Alt İşverenler Arası Devre İlişkin Karar İncelemesi, Sicil/Aralık 2009,
• Demir, F.: İş Hukuku Uygulaması, 5. Bası, İzmir 2009.
• Demir, F.: Sorularla Bireysel İş Hukuku, C. I, Ankara 2006.
• Doğan Yenisey, K.: İşyerinin Devri Bakımından İşyeri Kavramı (İş Hukukunda Üçlü İlişkiler) İstanbul 2009, 127-168.
• Ekin, N.: Ekonomik ve Hukuksal Boyutlarıyla Alt İşveren, İTO yy. İstanbul
• Ekmekçi, Ö.: Çalışma Hayatımızda Yeni Dönem Seminer Notları (yy. Türkiye Toprak–Seramik, Çimento ve Cam Sanayii İşverenleri Sendikası) Marmaris 2002.
• Ekmekçi, Ö.: Yeni İş Kanunu Karşısında Yargı, Dava Süreci ve Olası Uygulama Sorunları Üzerine, Mercek Tmz 2003, 134
• Ekonomi, M.: İş Hukuku, 3. Bası, İstanbul 1984.
• Ekonomi, M.: İşyerinin Bir Bölümünün Devri (Kısmi Devir) ve İş İlişkilerine Etkisi, Kamu – İş D. Nisan 2000,
• Elbir, H. K.: Asıl İşveren-Alt İşveren (Müteahhit-Taşeron) Kavramları Hakkında Bazı Düşünceler; İş Hukuku Dergisi, Cilt I, Sayı 1, Ocak-Mart 1991.
• Elbir, H. K.: İş Hukuku, 9. Bası, İstanbul 1987.
• Engin, M.; Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Birlikte Sorumluluğun Kapsamı (İB-GSÜ. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2008 yılı 12. toplantı notları) İstanbul 2009, 14-41.
• Engin, M.; Türk Hukukunda İşveren, İstanbul 1993.
• Esener, T.: Türk Hususi Hukukunda Muvazaalı Muameleler, İstanbul 1956
• İş Hukuku, 3. Bası, Ankara 1978.
• Evren, Ö. K. Birlikte İstihdam Kavramı, THD. Eylül 2010, 73-79.
• Eyrenci, Ö. /Taşkent, S. /Ulucan, D, Bireysel İş Hukuku, İstanbul 2004.
• Gerek, N.: Kamu Kuruluşlarında Hizmet Alım İhaleleri Kapsamında Çalıştırılan Alt İşveren İşçileri İle İlgili Sorunlar, Çlş. ve TopD. 2007/4, 81-90.
• Gerek, N./Oral, İ.: Belediyelerin Çöp Toplama İşlerini Alt İşverenlere Vermeleri ve Bunun Yarattığı Sorunlar, Sicil/Mart 2006, 29-35.
• Günel, M. S.: Asıl İşverenin Alt İşverenden Doğan Sorumluluğu, İBD. 1999/7-9
• Güzel, A.: Alt İşveren Uygulamasında Güvencesiz Bir Sisteme Doğru, ÇlşTopD. 2010/4, 15-28.
• Güzel, A.: İş Yasasına Göre Alt İşveren Kavramı ve Asıl İşveren–Alt İşveren İlişkisinin Sınırları, ÇlşTopD. 2004/1, 31-65.
• Güzel, A.: Alt İşveren (Taşeron) Uygulamasının Endüstri İlişkileri Sistemine Etkileri, ÇİD, Eylül 1993, 3-11.
• Güzel/Okur/Caniklioğlu: Sosyal Güvenlik Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2014.
• Kaplan, E. T. /Arıcı, K. /Aktay, N.: İş Hukuku, 3. Bası, Ankara 2009.
• Kaplan, E. T.: Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Muvazaalı İşlem Sorunu, (C. Tuncay’a Arm. ) İstanbul 2005.
• Kızıloğlu, H.: Alt İşverenlik Mevzuatında Son Durum, Sicil/Eylül 2009, 97
• Malkoç, Ö. ; İş Kanunu Şerhi, İstanbul 1957,
• Mollamahmutoğlu, H.: 4857 sayılı Yeni İş Kanununun Getirdiği Önemli Bazı Yenilikler, Kamu-İş D. 2004/4, 3 vd.
• Mollamahmutoğlu/Astarlı, M.: İş Hukuku, 4. Bası, Ankara 2011.
• Oğuzman, K.: Hukuki Yönden İşçi-İşveren İlişkileri, 4. Bası, İstanbul 1987.
• Okcan, N./Bakır, O.: İşletmenin ve İşin Gereği Taşeronlaştırma, ÇlşTopD.
• Özkaraca, E.: İşyerinin Devri Halinde İşverenlerin Hukuki Sorumluluğu (İş Hukukunda Üçlü İlişkiler) İstanbul 2009, 169-225.
• Özveri, M.: Alt İşveren Uygulaması ve Yeni İş Yasası, LegalİSGHD. 2004/2, 383-400.
• Röhsler, Arbeitsrechtliche Drittbeziehungen, ZfA 1982, 259 vd.
• Saymen, F. H. ; Türk İş Hukuku, İstanbul 1954.
• Soyer, P.: 4857 sy. İş Kanunu Açısından Asıl İşveren-Alt İşveren ilişkisinin Kurulması ve Sonuçları, Sicil/Mart 2006, 16-28.
• Söllner, A.: Münchener Kommentar zum Arbeitsrecht, MünK. § 611 Rn. 471-472.
• Sümer, H. H.: İşçi Sendikasının Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Hukuka Aykırılığının Tespiti İçin Dava Açma Yetkisi, Sicil/Aralık 2008, 148-151. )
• Sümer, H. H.: Alt İşveren İşçisinin İşini Aynı İşyerinde Bir Başka İşverene Bağlı Olarak Sürdürmesi ve Sonuçları, Sicil/Eylül 2009, 104-111
• Süzek, S.; İş Hukuku, Yenilenmiş 8. Bası, İstanbul 2012.
• Süzek, S.; Seminer 2001, 11-16.
• Süzek, S.; Altişveren İlişkisinin Kurulması, Legal İSGHD. 2010/25, 11-30.
• Süzek, S.; Muvazaalı Altişveren İlişkisi, Legal SGHD. 2010/27, 933-946.
• Şafak, C.: 4857 sayılı İş Kanunu Çerçevesinde Taşeron (Alt İşveren) Meselesi, TBBD. Dergisi, 2004/51, 111-132. .
• Şahlanan, F.: Alt İşveren İşçisine Karşı Asıl İşverenin Müteselsil Sorumluluğunun Sınırları, TİD. Ocak 2011, 2-5.
• Şahlanan, F.: İş Kanunu Açısından Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar (Kamu İşyerlerinde Alt İşveren Uygulamasının Doğurduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Semineri-Çalıştayı, Belek/Antalya) Ankara 2010, 125-137.
• Şahlanan, F.: Alt İşverene Verilen Yardımcı İşte Muvazaa İddiası ve İşe İade Davasında Sorumluluk, TİD. Hukuk/Mart 2007.
• Şahlanan, F.: Alt İşveren İşçisinin İşe İade Davası, TİD/Aralık 2004.
• Şahlanan, F.: Asıl İşlerin Alt İşverene Verilmesinin Taşeronluk Sözleşmesini Geçersiz Kılması, TİD. Kasım 2005.
• Şahlanan, F.: 4857 sayılı İş Kanunu Değerlendirme Konferans Notları, Ankara 2003 (yy. Türk-İş).
• Şakar, M.: *Ölçüsüz Taşeronlaştırmaya Karşı Önlemlerde Geri Adım, ÇlşTopD. 2010/4, 29-33.
• Şen, S.: Alt İşverenlik ve Asıl İşin Bir Bölümünün Alt İşverene Verilmesi, Çalışma ve Toplum Dergisi 2006/3, 71-98)
• Şen, S.: Taşeronluk ve Endüstriyel İlişkilere Etkileri, 2. Bası, İstanbul 2002.
• Şen, S.: Taşeronluk (Alt İşverenlik) Açısından Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi, Tühis, Kasım 97/Şubat 98,
• Şen, S.: Yeni İş Yasasında Alt İşverenlik, (Sendikal Notlar) 95 vd.
• Şen, M. / Naneci, A.: Asıl İşveren –Alt İşveren İlişkisi ve Alt İşverenlik Sözleşmesi, Sicil/Eylül 2009, 24-53.
• Taşkent, S.: Alt İşveren, Legal İSGHD. 2004/2,
• Tarcan, N.: Yasalar Herkes İçin Eşit Değil mi? Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Kamu-Özel Ayrımcılığı, Sicil/Eylül 2006, 86-91.
• Tuncay, A. C.: Toplu İş Hukuku, 2. Bası, İstanbul 2010.
• Tuncel, F.: Alt İşverenlik Konusunda Neler Oluyor? ÇlşTopD. 2010/4, 51-54.
• Ulucan, D.: Karar İncelemesi, Çalışma ve Toplum D. 2004/3, 145-152.
• Usta, O.; Müteahhit Eliyle Yaptırılan işlerde işçi Hakları Bakımından Kamu Tüzel Kişilerinin Yetki ve Sorumlulukları, ÇİD. Ocak 98, 11-28.
• Uşan, F.: Asıl İşverenin Alt İşverenin Sosyal Sigortalar Kanunundan Doğan Borçlarından Sorumluluğu, Kamu-İş D. 2002/1, 81-91
• Uzun, B.: Yeni İş Yasası Semineri, İstanbul 2004 (yy. İTO)
• Ürcan, G.: Muvazaalı Alt İşverenlik İlişkisinin Tespiti ve Usul Hukuku Açısından Gösterdiği Bazı Özellikler, LegalİSGHD. 2008/19, 964 vd
• Yalçınduran, T.: Alt İstisna (Taşeronluk) Sözleşmeleri, Ankara 2000.
• Yılmaz, E.: Alt İşverenlik İlişkisinin Muvazaalı Olduğunu Tespit Eden İş Müfettişi Raporuna Karşı İtiraz Davası, ÇİD. Ocak 2009 Eki.
• Yücesan-Özdemir, G.: Despotik Emek Rejimi Olarak Taşeron Çalışma, ÇlşTopD. 2010/4, 35-49.