Sigortalılık Süresi ve Prim Ödeme Gün Sayısını Tamamlama Suretiyle Kıdem Tazminatı Hakkı ve Bu Sebeple Yapılan Feshin Sözleşmesel Kayıtlara Etkisi

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 36, 149 - 190, 01.01.2013

Ercüment Özkaraca

Öz

İş sözleşmesinin yaşlılık aylığına hak kazanmak için öngörülen yaş dışındaki koşulları yani sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlama nedeniyle feshine bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanma koşulları incelenmektedir. Bu hakkı kullanan kişinin çalışma yaşamından çekilme amacıyla hareket etmesinin gerekip gerekmediği, bu hakkın sadece bir defaya mahsus olup olmadığı, iş sözleşmesinin bu sebeple feshinin sözleşmesel kayıtlara etkisi yasanın hazırlık çalışmaları öğreti görüşleri ve Yargıtay’ın benzer hukuki müesseselere ilişkin içtihadı çerçevesinde ele alınmaktadır

Anahtar Kelimeler

Kıdem Tazminatı, Yaş dışı emeklilik koşulları, Sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlama nedeniyle kıdem tazminatı

The Right Of Severance Pay In Case Of Fulfilling The Insurance Period And The Number Of The Premiums Earned Days, And The Effect Of The Termination Of Employment Agreement To Be Entitled To Such A Pay On The Contractual Clauses

Öz

In this article the qualification conditions for the severance pay depending upon the termination of the employment agreement by reason of fulfilling the insurance period and the number of premium earned days, which are the requirements to be entitled to the old-age pension except the attainment of the retirement eligibility age. In the light of the preparatory work of legislation, the doctrine and the judgments of the Court of Appeal regarding the similar legal institutions, it will be discussed whether it is required to exercise the termination right for the purpose of leaving from the working life or not, and such a right would be exercised one-time or more, while the effect of the termination of the employment agreement for this reason on the contractual clauses will be in detail analysed

Anahtar Kelimeler

Severance pay, the requirements to be retired excluding age attained, severance pay as a result of fulfilling the insurance period and the number of the days premiums earned

Kaynakça

• Aktay, A. N. ve Arıcı, K. ve Senyen Kaplan, E. T. (2012) İş Hukuku, 5. Baskı, Ankara.
• Akyiğit, E. (2008) İş Kanunu Şerhi, C.I, 3. Baskı, Ankara.
• Alpagut, G. (1998) Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi, İstanbul.
• Alpagut, G. (2011) Türk Borçlar Kanununun Hizmet Sözleşmesinin Devri, Sona Ermesi, Rekabet Yasağı, Cezai Şart ve İbranameye İlişkin Hükümleri, Legal İHSGHD , S.31.
• Alpagut, G. (2012) Belirli Süreli, Asgari ve Azami Süreli İş Sözleşmelerinin Kurulması ve Hükümleri, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesince düzenlenen İş Hukukunda Güncel Sorunlar I Semineri 28 Mayıs 2011, İstanbul.
• Bakırcı, K. (Aralık 2008) Anayasa Mahkemesi’nin Evlilik Sonrası İşten Ayrılan Kadın İşçilerin Kıdem Tazminatı Haklarına İlişkin Kararı, Sicil, Y. 3, S. 12.
• Baumgartner, U. L./Wildhaber, I. S. (2008) Ausgewählte Arbeitsrechtliche Fragestellungen im Fusiongesetz, AJP.
• Bozkurt Gümrükçüoğlu, Y. (2012) Türk İş Hukuku’nda Belirli Süreli İş Sözleşmesi, İstanbul.
• Caniklioğlu, N. (2002) Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Sakatlara Emeklilik- Yaşlılık Aylığı Bağlanmasına Hak Kazanma Bakımından Bir Karşılaştırma, Yargıç Dr. Aydın Özkul’a Armağan, Kamu-İş, C. 6, S. 4
• Caniklioğlu, N. (Eylül 2006) 5510 Sayılı Kanuna Göre Malullük Aylığı, Sicil, S. 3.
• Caniklioğlu, N. (Haziran 2008) 5510 Sayılı Kanun ve İş Sözleşmesine Göre Çalışanların Sosyal Güvenlik Destek Primi Ödeyerek Çalışmaları, Sicil, S.10.
• Centel, T. (1994) İş Hukuku, C. I, Bireysel İş Hukuku, 2. Bası, İstanbul.
• Centel, T. (Eylül 2009) Kıdem Tazminatında Pozitif Ayrımcılık, Sicil, Y. 4, S. 15.
• Centel, T. (Eylül 2012) Kıdem Tazminatının İşçinin Bireysel Hesabına Yatırılması Hakkında Yasa Taslağı Üzerine Gözlemler, Sicil, S. 27.
• Çelik, N. (2012) İş Hukuku Dersleri, 25. Bası, İstanbul.
• Çil, Ş. (2007) İş Kanunu Şerhi, C.1, C.3, Ankara.
• Demir, F. (2009) İş Hukuku ve Uygulaması, 5. Baskı, İzmir.
• Demir, F. ve Demir, G. (Mart 2010) İş Sözleşmesinde Yer Alan Eğitim Karşılığında Çalışma Şartı, Karar İncelemesi, Sicil, S. 17.
• Ekonomi, M. (Ocak 1990) Kıdem Tazminatına Hak Kazanılan Hallerde Fesih Kavramı ve Türleri, Kamu-İş.
• Ertürk, Ş. (2006) 4857 Sayılı Yasadan Sonra Süreli Fesih, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30. Yıl Armağanı, Ankara.
• Eyrenci, Ö. ve Taşkent, S. ve Ulucan, D. (2010) Bireysel İş Hukuku, 4. Bası, İstanbul.
• Geiser, T. ve Müller, R. (2012) Arbeitsrecht in der Schweiz, Bern.
• Günay, C. İ. (2006) İş Kanunu Şerhi, C.2, Ankara.
• Güven, E. ve Aydın, U. (2010) Bireysel İş Hukuku, 3. Baskı, Eskişehir.
• Güzel, A. ve Okur, A. R. (1998) Sosyal Güvenlik Hukuku, 6. Bası, İstanbul.
• Güzel, A. ve Okur, A. R. ve Caniklioğlu, N. (2012) Sosyal Güvenlik Hukuku, 14. Bası, İstanbul.
• Güzel, A. (1995) Ferdi İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 1993, İstanbul.
• Güzel, A. (2012) İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı Açısından Yargıtay’ın 2010 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2010, Ankara.
• Keser, H. (Mart 2011) İş Sözleşmesinin Emekliliğe Hak Kazanma Sebebiyle Feshinde İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkı, Sicil, Y. 6, S. 21.
• Korkusuz, R. ve Uğur, S. (2009) Sosyal Güvenlik Hukukuna Giriş, Adana.
• Kradolfer, D. A. (2008) Der Betriebsübergang - Auswirkungen auf das Individualarbeitsverhältnis, Genêve-Zurich-Bâle.
• Mollamahmutoğlu, H. ve Astarlı, M. (2011) İş Hukuku, 4. Bası, Ankara.
• Narmanlıoğlu, Ü. (1973) Türk Hukukunda Kanundan Doğan Kıdem Tazminatı, İstanbul.
• Narmanlıoğlu, Ü. (1998) İşçinin Kıdem Tazminatına Hak Kazanabilmesi İçin Belirli Sebeplere (Muvazzaf Askerlik-Aylık ya da Toptan Ödeme Almak- Kadın İşçi İçin Evlenmek Sebeplerinden Birine) dayalı Olarak Yapacağı Feshin Özellikleri, Prof. Dr. Metin Kutal’a Armağan, Ankara.
• Narmanlıoğlu, Ü. (2012) İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri I, 4. Baskı, İstanbul.
• Okur, A. R. (2006) Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2004, Ankara.
• Özdemir, M. E. (2005) İş Hukukunda Eğitim Karşılığı Öngörülen Cezai Şart, Çalışma ve Toplum, S.4.
• Özkaraca, E. (2012) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Şirketlerin Birleşmesi, Bölünmesi ve Tür Değiştirmesinin İş Hukukuna Etkileri, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İş Hukukunda Güncel Sorunlar (2) Seminer – 25 Mayıs 2012, İstanbul.
• Portmann, W. (2011) in Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art. 1-529 OR, 5. Auflage, Basel.
• Soyer, M. P. (2000) Hizmet Akdinin İşçi Tarafından Feshi İçin Öngörülen Cezai Şartın Geçerliliği Sorunu, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan, Ankara.
• Streiff, U. ve von Kaenel, A. (2006) Arbeitsvertrag, Praxiskommentar zu Art. 319-362 OR, 6. Auflage, Zürich-Basel-Genf.
• Sümer, H. H. (Ekim-Aralık 1993) Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi - Evlenme Nedeniyle Kıdem Tazminatı – Feshi İhbar, Karar İncelemesi, İş Hukuku Dergisi.
• Sümer, H.H. (1999) Hizmet Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 1997, İstanbul.
• Süzek, S. (2012) İş Hukuku, 8. Baskı, İstanbul.
• Şahlanan, F. (2011) Yaş Koşulu Hariç Emekliliğin Diğer Koşullarını Tamamlayan İşçinin Kıdem Tazminatı, Karar İncelemesi, İş Hukuku İle İlgili Yargıtay Kararları: Karar İncelemeleri (Aralık 2004-Ocak 2011), İstanbul; Tekstil İşveren Dergisi, Şubat 2010, S. 359, Hukuk 44.
• Şakar, M. (1998) Sosyal Sigortalar Uygulaması, 4. Bası, İstanbul.
• Şakar, M. (2011a) Sosyal Sigortalar Uygulaması, 10. Baskı, İstanbul.
• Şakar, M. (2011b) İş Hukuku Uygulaması, 9. Baskı, İstanbul.
• Taşkent, S. ve Kabakcı, M. (Aralık 2009) Rekabet Yasağı Sözleşmesi, Sicil, S.16.
• Tuncay, A. C. (1996) Ferdi İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 1994, İstanbul.
• Tuncay, A. C. (1998) Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 8. Bası, İstanbul.
• Tuncay, A. C. (2010) 5510 sayılı Kanun Açısından Uzun Vadeli Sigorta Kolları, Kadir Has Üniversitesi ve İstanbul Barosu tarafından düzenlenen Yeni Sosyal Güvenlik Sistemi Semineri, İstanbul.
• Tuncay, A. C. ve Ekmekçi, Ö. (2012) Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 15. Bası, İstanbul.
• Tunçomağ, K. ve Centel, T. (2008) İş Hukukunun Esasları, 5. Bası, İstanbul.
• Uşan, F. (2009) Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, Ankara.
• Ünal, C. (2012) Özürlülerin Sosyal Güvenlik Hakları – Dünyadaki Yeni Yaklaşımlar Işığında Öneriler, İstanbul.