Giyilebilir Teknolojiler ve İş İlişkisine Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 71, 2599 - 2632, 01.01.2021

Mustafa Alp Sevil Doğan

Öz

İş süreçlerindeki dijitalleşmenin yeni görünümü giyilebilir cihazlar olarak da adlandırılabilen giyilebilir teknolojilerdir. Giyilebilir teknolojilerin işyerinde kullanımı ile işçilerin üretim süreci ve birbirleri ile en verimli ve uyumlu ilişkiyi kurması sağlanmakta, verimlilik, hız ve kalite arttırılmaktadır. Ancak bu gelişmenin kaçınılmaz sonucu, işçinin daha fazla ve daha yakından takibi, sosyal ve özel hayat alanına müdahale imkanlarının artması, kişisel verilerinin normalden daha fazla toplanması olmaktadır. İşçinin doğrudan üzerine giydiği cihazla takibi bu sorunlu alanlarda yepyeni bir boyut açmaktadır. Çalışmamızda ilk kısımda giyilebilir teknolojilerin ne olduğu tespit edilmeye çalışılmış, sonrasında ise işverenin işletmesinde işçilerinde giyilebilir teknolojileri kullanmasının iş hukukunun işçiyi koruyucu mekanizması karşısında olası etkileri değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Giyilebilir Teknolojiler, Giyilebilir cihazlar, Endüstri 4.0, İşçinin Kişisel Verileri, Sağlık Verileri, Nesnelerin İnterneti.

Wearables Technologies and its Impacts on Employment Relationships

Öz

The new look of digitalization in business processes is wearable technologies that can also be called wearable devices. With the use of wearable technologies in the workplace, it is ensured that the employees establish the most efficient and harmonious relationship with the production process and each other, increasing efficiency, speed and quality. However, the inevitable result of this development is that the employee is more and more closely monitored, the opportunities for intervention in the social and private life sphere increase, and the personal data are collected more than usual. Tracking the employee directly with the device he wears opens a whole new dimension in these problematic areas. In our study, in the first part, we tried to determine what wearable technologies are, and then the possible effects of using wearable technologies on the employees in the employer's business against the protective mechanism of the labor law were evaluated

Anahtar Kelimeler

Wearable Technologies, Wearable Devices, Industry 4.0, Personal Data of Employee, Health Data, Internet of Things

Kaynakça

• Alp, M. (2011) “Tele Çalışma (Uzaktan Çalışma)”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, İstanbul: Beta Yayıncılık, 795-811.
• Allenspach, B. (2018) “Wearables am Arbeitsplatz Datenschutzrechtliche Fallstricke”, Jusletter, 1-16.
• Ajunwa, I. (2018) “Algorithms at Work: Productivity Monitoring Applications and Wearable Technology as the New Data-Centric Research Agenda for Employment and Labor Law”, Saint Louis University Law Journal, Vol.63, Number 1 Law, Technology, and the Article 4 Organization of Work (Fall 2018), 21-54.
• Ajunwa, I. Crawford, K. ve Ford, J. (2016) “Health and Big Data: An Ethical Framework for Health Information Collection by Corporate Wellness Programs”, The Journal of Law, Medicine &Ethics, 44, 474-480.
• Akgül, A. (2015) “Kı̇şı̇sel Verı̇lerı̇n Korunması Bağlamında Bı̇yometrı̇k Yöntemlerı̇n Kullanımı ve Danıştay Yaklaşımı”, TBB Dergisi, S. 118, 199-222.
• Alp, M. ve Gürsel, İ. (2020) “Covid-19 Pandemisinde İşçilere Ait Sağlık Verilerinin İşlenmesi”, SİCİL, S.44, 11-32. Alp, M. (2011) “
• Arslan Ertürk, A. (2010) Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Awolusi, I. Eric, M. ve Hallowell, M. (2018) “Wearable technology for personalized construction safety monitoring and trending: Review of applicable devices”, Automation in Construction, 85, January 2018, 96-106.
• Baycık, G. Doğan, S. Dulay Yangın, D. ve Yay, O. (2021) “Covid-19 Pandemisinde Uzaktan Çalışma: Tespit ve Öneriler”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2021/3, 1683-1728.
• Bruce, C. (2020) Wearables at work: the challenges and opportunities for business, https://www.itproportal.com/features/wearables-at-work-the-challenges- and-opportunities-for-business/ (23.01.2021).
• Cetrulo, A. ve Nuvolari, A. (2019) “Industry 4.0: revolution or hype? Reassessing recent technological trends and their impact on labour”, Journal of Industrial and Business Economics, Vol. 46, 391–402.
• Choi, B. Hwang, S. ve Lee, S. (2017) “What drives construction workers' acceptance of wearable technologies in the workplace?: Indoor localization and wearable health devices for occupational safety and health”, Automation and Construction, 84, 31-41.
• Çelik, N. Caniklioğlu, N. ve Canbolat, T. (2019) İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 32. Bası, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Çelik, Y. (2017) “Özel Hayatın Gizliliğinin Yansıması Olarak Kişisel Verilerin Korunması ve Bu Bağlamda Unutulma Hakkı”, TAAD, Y.8 S.32, 391-410.
• Deloitte, (2016) Did you wear your bank today? Wearable Banking, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/proces s-and-operations/us-cons-wearables-in-banking.pdf (27.01.2021)
• De Stefano, V. (2019) “Negotiating the Algorithm”: Automation, Artificial Intelligence and Labour Protection”, Comperative Labour Law &Policy Journal, No.1, 1-38.
• Deloitte, (2020) Yeni Nesil Teknolojilerin Covid-19 Mücadelesindeki Önemi-Ülke Örnekleri, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consult ing/yeni-nesil-teknolojilerin-covid-19-mucadelesindeki-onemi.pdf (01.09.2021)
• Dirik, D. ve Gürsel, İ. (2020) “İş Hukuku Boyutuyla Çalışma Yaşamında İşe Bağlı Stres ve Tükenmişlik”, Örgütsel Davranış ve İş Hukukuna Yansımaları, Sevinç Köse/Mustafa Alp (ed.) içinde, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 59-104.
• Doğan Yenisey, K. (2019) “Endüstri 4.0 Üretimin değişen Yapısı ve İş Hukuku”, Toprak İşveren Dergisi, S.120, 10-15.
• Dulay Yangın, D. (2020) "Endüstri 4.0, Dijitalleşme ve İş Hukukunun Geleceği- Dijital Platformların Ortaya Çıkardığı Hukuki İlişkiler Çerçevesinde Değerlendirilmesi", İstanbul Hukuk Mecmuası, S. 78/3, 1209-1237.
• Dülger, M.V. (2021) “Kişisel Verilerin Korunması Hakkı Bağlamında İşçilere Ait İletişimin İşveren https://www.researchgate.net/publication/349533050 (02.09.2021)
• Dülger, M.V. (2019) Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, 2. Baskı, İstanbul: Hukuk Akademisi.
• Dzida, B. (2016) “Wearables am Arbeitsplatz – Wie tragbare Computersysteme Einzug in die Betriebe halten”, Serie Arbeitsrechte 4.0, ArbRB, 5, 146- 149.
• Eurofound, (2020) Game-changing technologies: Transforming production and employment in Europe, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Eurofound, (2020) Employee Monitoring and Surveillance: The challenges and Digitalisiation, Luxembourg: Publications Office of the European Union. (2020a)
• Eurofound, (2019) Digital Age: Wearable devices: Implications of game- changing technologies in services in Europe, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• European Commission, (2019) Report of the High-Level Expert Group on the Impact of the Digital Transformation on EU Labour Markets, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• European Commission, (2017) Smart Wearables Reflection and Orientation Paper, Including Feedbacks from Stakeholders, Directorate-General for Communications Networks, Content and Technology.
• Gola, P. ve Klug, C. (2016) “Die Entwicklung des Datenschutzrechts im zweiten Halbjahr 2015”, NJW, 691-694.
• Gürsel, İ. (2016) İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması Hakkı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Haskins, K. (2019) “Implications for the Americans with Disabilities Act, Genetic Information Nondiscrimination Act, and Health Privacy”, ABA Journal of Labor&Employment Law, 69-77.
• Güzel, A. (1997) “Ekonomik ve Teknolojik Değişim Sürecinde İşçi Kavramı ve Yeni Bir Ölçüt Arayışı”, İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda İşçi ve İşveren Kavramları ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, GSÜ/İB, İstanbul 1997, 15-46.
• ILO, (2019) Work for a Brighter Future, Global Commission on the future of Work, Geneva.
• Jülicher, T. ve Delisle, M. (2018) “Step into “The Circle” – A close look at wearables and quantified self”, Big data in context, Hoeren, T. and Kolany-Raiser, B. (eds.) içinde, Springer, 81-91.
• Kandemir, M. (2017) İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Boyutuyla Psikososyal Riskler, İstanbul: Legal Yayıncılık.
• Kandemir, M. (2011) İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Açısından Tele Çalışma, İstanbul:Legal Yayıncılık.
• Kaufmann, C. ve Schuerch, R. (2019) Digitalisierung und Privatsphäre im Arbeitsverhältnis – Rechtliche Grundlagen und Problemfelder, Swiss Centre of Expertise Human Rights.
• Knack, A. Hoorens, S. Deshpande, A. ve Gunashekar, S. (2020) Wearable devices: Implications of game-changing technologies in the services sector in Europe, Eurofound Working Paper.
• Kopp, R. ve Sokoll, K. (2015) “Wearables am Arbeitsplatz – Einfallstor für Alltagsüberwachung?”, NZA, 1352-1359.
• Kort, M. (2018) “Neuer Beschäftigtendatenschutz und Industrie 4.0, Grenzen einer “Rundumüberwachung” angesichts der Rechtsprechung, der DSGVO und des BDSG nF”, RdA, 24-33.
• Krause, R. (2017) Digitalisierung und Beschäftigtendatenschutz, Forschungsbericht 482.
• Krause, R. (2017) “Herausforderung Digitalisierung der Arbeitswelt und Arbeiten 4.0”, NZA-Beilage, 53- 59. (Digitalisierung)
• Küzeci, E. (2019) Kişisel Verilerin Korunması, Ankara: Oniki Levha Yayıncılık.
• KVKK. (2018), Kişisel Veri Güvenliği Rehberi (Teknik ve İdari Tedbirler), Ankara:KVKK Yayınları.
• Lambiotte, R. ve Kosinski, M. (2014) “Tracking the digital footprints of personality”, Proceedings of the IEEE, Vol. 102, 1934–1939.
• Maltseva, K. (2020) “Wearables in the workplace: The bravenew world of employee engagement”, Business Horizons, 63, 493-505.
• Manav, A. E. (2015) “İş İlişkisinde İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIX, Y.5 S.2, 95-136.
• Manokha, I. (2017) “Why the rise of wearable tech to monitor employees is worrying”, The Independent, tech/why-the-rise-of-wearable-tech-to-monitor-employees-is-worrying- a7508656.html (05.12.2020).
• Mateescu, A. ve Nguyen, A. (2019) Workplace Monitoring & Surveillance, Data & Society content/uploads/2019/02/DS_Workplace_Monitoring_Surveillance_Expla iner.pdf (15.02.2021). Institute,
• https://datasociety.net/wp
• Mills, A. J. Watson, R. T. Pitt, L. ve Kietzmann, J. (2016) “Wearing safe: Physical and informational security in the age of the wearable device”, Business Horizons, 59, 615- 622.
• Mollamahmutoğlu, H. Astarlı, M. ve Baysal, U. (2014) İş Hukuku, Genişletilmiş 6. Bası, Ankara: Turhan Kitabevi.
• OECD/Eurostat, (2018) Oslo Manual 2018: Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, 4th Edition, The Measurement of Scientific, Technological and Innovation Activities, OECD Publishing, Paris/Eurostat.
• Okur, Z. (2011) “Türk İş Hukukunda İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması”, Prof. Dr. Tankut Centel’e Armağan içinde, 368-408.
• Riso, S. (2020) Employee Monitoring and surveillance: The challenges of digitalisation, Eurofound, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Savaş, F.B. (2009), “İş Hukukunda Siber Gözetim”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2009/3, 97-131.
• Schatsky, D. ve Kumar N. (2018) “Workforce Superpowers, Wearables are augmenting employees’ https://www2.deloitte.com/content/dam/insights/us/articles/4599_Super human-workforce/DI_Workforce-superpowers.pdf (11.01.2021). abilities”,
• Schwemmle, M. ve Wedde, P. (2018) Alles Unter Kontrolle? Arbeitspolitik und Arbeitsrecht in Digitalen Zeiten, Friedrich-Ebert-Stiftung – Wirtschafts- und Sozialpolitik, Wiso Diskurs 02/2018.
• Sevimli, A. (2017) “İşçinin Kişisel Verilerinin İşlenmesinde Verdiği Rızanın Hukuki Değeri”, Toprak İşveren Dergisi, S. 116, 4-11.
• Sevimli, A. (2011) “Veri Koruma Hukuku İlkeleri Işığında Türk Borçlar Kanunu m. 419”, SİCİL S.24, 120-139.
• Süzek, S. (2019) İş Hukuku, Yenilenmiş 18. Bası, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Taşkent, S. (1981) İşverenin Yönetim Hakkı, İstanbul.
• Thiel, S. ve Boyle, N. (2016) Wearables at work: Data privacy and employment law implications, https://www.dlapiper.com/en/us/insights/publications/2016/04/wearable s-at-work/ (21.01.2021).
• Thierer, A. (2015) “The Internet of Things and Wearable Technology: Addressing Privacy and Security Concerns without Derailing Innovation”, Richmond Journal of Law & Technology, Vol. XX1, Issue 2, 1-118.
• Uffmann, K. (2016) “Digitalisierung der Arbeitswelt Wie gestalten wir die notwendigen Veränderungen?”, NZA, 977-983.
• Vatansever, Ç. (2014) “Risk Değerlendirmede Yeni Bir Boyut: Psikososyal Tehlike ve Riskler”, Çalışma Toplum, 2014 S.1, 117-138.
• Uncular, S. (2014), İş İlişkisinde İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Weichert, T. (2017) “Die Verarbeitung von Wearable-Sensordaten bei Beschäftigten”, NZA, 565-570.
• Yano, K. Akitomi, T. Ara, K. Watanabe, J. Tsuji, S. Sato, N. Hayakawa, M. ve Norihiko, M. (2015) “Measuring Happiness Using Wearables Technology, —Technology for Boosting Productivity in Knowledge Work and Service Businesses—“, Hitachi Review, Vol. 64, No. 8, 517-524.
• Yücedağ, N. (2019) “Kişisel verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Genel İlkeler”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 1(1), 47-63.