İşyerinde Damgalama ve Ayrımcılık Faktörü Olarak HIV/AIDS

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 35, 165 - 188, 01.01.2012

Mihrican Zorlu Günok Selda İldan Çalım

Öz

Damgalama ve ayrımcılık HIV/AIDS’le yaşayan insanların hayat kalitelerini olumsuz yönde etkileyen iki önemli kavramdır. HIV/AIDS’le yaşayan insanların, sadece belirli alanlarda değil bir bütün olarak tüm yaşam alanlarında karşılaştıkları bir sorun olan damgalama ve ayrımcılığın en fazla hissedildiği yerlerden biri işyerleridir. Kişilerin biyolojik ve toplumsal anlamda kendilerini yeniden üretebilmeleri için ihtiyaç duydukları gelirin en önemli kaynaklarından biri olan ücretli çalışmanın, damgalama ve ayrımcılık yoluyla engellenmesi, HIV/AIDS gibi kronik bir sağlık sorunuyla yaşamlarını sürdüren insanların sağlıkları üzerinde de olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu çalışmada işyerinde HIV/AIDS’le yaşayan insanlara yönelik damgalama ve ayrımcılığın ne şekilde ortaya çıktığı ve bunun HIV/AIDS’le yaşayan insanlar üzerinde ne gibi etkileri olduğu ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

HIV/AIDS, damgalama, ayrımcılık, işyerinde damgalama ve ayrımcılık

Kaynakça

• Adak, N. (2010) “Çağın Vebası AIDS: HIV/AIDS’e İlişkin Damgalama ve Ayrımcılık” Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, Temmuz 2010, S.3(2).
• Adaman, F, Çağlar K. (2007) “Türkiye’nin Büyük Kentlerinin Gecekondu ve Çöküntü Mahallelerinde Yaşayan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma”, Tes-İş Dergisi, Haziran 2007, 83-89.
• Akşam Gazetesi, “Bu Hikayede Pozitif Olan Tek Şey HIV”, http://www.aksam.com.tr/bu- hikayede-pozitif-olan-tek-sey-hiv-- 35614h.html, (21.01.2012)
• Ataöv, T. (1996) Çatışmaların Kaynağı Olarak Ayrımcılık, Ankara: A.Ü.S.B.F. İnsan Hakları Merkezi Yayınları No:20.
• DFID, “Stigma, Discrimination and Human Rights”, http://www.dfid.gov.uk/r4d/PDF/Outputs/HSafeGoodstigma.pdf, (20.01.2012) Dray-Spira, R. and Others (2001) Socio-Economic Conditions, Healt Status and Employment AIDS CARE, V.15, S.6,
• Among Persons Living with HIV/AIDS in France in 2001”, 739-748.
• Duyan, V. “HIV/AIDS Hastalığının Sosyal Boyutu”, http://www.hatam.hacettepe.edu.tr/sosyal.shtml, 28.02.2012.
• Goffman, E. (1963) Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity, Simon&Shuster Inc, New York.
• Gül, İ. I., Ulaş K. (2011) Ayrımcılık Yasağı Eğitim Rehberi, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• HATAM (2011) “Türkiye’de HIV/AIDS Vakalarının Dağılımı”, http://www.hatam.hacettepe.edu.tr/verilerAralik2011_240212.pdf, (28.02.2012)
• Hong, Khuat Thu, Nguyen Thi Van Anh, Jessica Ogden (2004) “Understanding HIV and AIDS-Related Stigma and Discrimination in Vietnam”, ICRW.
• ILO, “Eşitliğe Giden Yolda Engeller Kalksın”, (Çevrimiçi), http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/areas/woman/brosurler /bro03.p df, (10.01.2012)
• ILO,http://www.ilocarib.org.tt/index.php?option=com_content&view=article&id=1111 &It emid= 990, (04.01.2012)
• ILO (2001) “HIV/AIDS ve Çalışma Yaşamıyla İlgili ILO Uygulama ve Davranış Kuralları”, Cenevre.
• ILO (2009) “Elimating Discirimination in the Workplace”, ILO Helpdesk No:5.
• ILO (2010) “Recommedation Concerning HIV and AIDS and the World of Work, 2010 (No.200)”, Geneva.
• Lau, J. T. F., W. S. Wong (2001) “AIDS-Related Discrimination in the Workplace-the results Hong-Kong”, AIDS CARE, V.13, S.4, 433-440.
• Lawson, E. and Others, “HIV/AIDS Stigma, Denial, Fear and Discrimination: Experiences and Responses of People From African and Caribbean Communities in Toronto”, p.31, www.accho.ca and www.actoronto.org, (13.02.2012)
• MacIntosh, J. M. (2007) “HIV/AIDS Stigma and Discrimination: A Canadian Perspective and Call to Action”, Interamerican Journal of Psychology, V.41, S.1, 93-102.
• Mazlumder (2011) “Türkiye’de Etnik Ayrımcılık Raporu”, http://www.mazlumder.org/fotograf/yayinresimleri/dokuman/etnik_ayrimcilik_rap oru_2011.pdf, 14.09.2012.
• Monjok, Emmanuel, Andrea Smesny, E. James Essien (2009) “HIV/AIDS-Related Stigma and Discrimination in Nigeria: Rewiev of Researc Studies and Future Directions for Preventing Strategies”, African Journal of Reproductive Health, V.13, S.3. Parker, R., Peter A. (2002) “HIV/AIDS Stigma and Discrimination: A Conceptual Framework and An Agenda for Action”, UNAIDS.
• Pozitif Yaşam Derneği (2007a) Pozitif Yazılar, İstanbul.
• Pozitif Yaşam Derneği (2007b) “Türkiye’de HIV ile Yaşayanların Yaşadıkları Hak İhlalleri Raporu”.
• Pozitif Yaşam Derneği (2009) “HIV İle Yaşayan Bireyler İçin Destek Hizmetlerinin Yaygınlaştırılması Projesi”.
• Population Council, “Addressing HIV/AIDS Stigma and Discrimination in a Workplace Program: Emerging Findings” http://www.popcouncil.org/pdfs/horizons/eskombslnsum.pdf, (13.02.2012)
• Sosyoloji Derneği (2007) “Türkiye’de HIV İle Yaşayan Kişilerin Hassasiyet/Savunmasızlık Araştırması/Değerlendirmesi”, 3. Taslak Rapor, Ankara.
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2008) “Aids, İnsan Hakları ve Yasalar: Türkiye’de AIDS Konusundaki Yasal Düzenlemeler ve Öneriler”, İstanbul.
• Tümer, A., Ünal S. (2001) “HIV/AIDS Epidemiyolojisi ve Korunma”, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, C.10, S.12.
• Tümer, A. (2011) “HIV/AIDS Epidemiyolojisi ve Korunma”, http://www.hatam.hacettepe.edu.tr/EpidwebAT2011.pdf, 28.02.2012.
• Ulasi, C., Peter O. Preko and Others, (2009), “HIV/AIDS-Related Stigma in Kumashi, Ghana”, Health&Place, S.15, 255-262.
• UNAIDS (2000a) “Hıv and Aids Related Stigmatizaton, Discrimination and Denial: Forms, Contexts and Determinants. Research Studies From Uganda and India”, Geneva.
• UNAIDS (2000b) “Protocol for the İdentification of Discrimination Against People Living with HIV”, UNAIDS Key Material, Geneva.
• UNAIDS (2003) “UNAIDS Fact Sheet on Stigma and Discrimination.
• UNAIDS (2007) “Reducing HIV Stigma and Discrimination: A Critical Part of National AIDS Programmes, A Resource for National Stakeholders in the HIV Response”, Geneva.
• UNAIDS (2011a) “Hıv and Aids Related Employment Discirimination in China”, (Çevrimiçi) http://www.unaids.org.cn/pics/20111201104036.pdf, 12.12.2011.
• UNAIDS (2011b) “People Living with HIV Stigma Index”, Asia Pacific Regional Analysis.
• UNIAIDS, UNICEF (2003) “HIV/AIDS Related Discrimination and Stigma in South Asia: A Violation of Human Rights”, Issues Paper 3.
• UNICEF, “Statistics Turkey 2009”, (Çevrimiçi), http://www.unicef.org/infobycountry/Turkey_statistics.html#0, 05.01.2012.
• USAID (2006) “A Closer Look: The Internalization of Stigma Related to HIV http://www.policyproject.com/pubs/generalreport/Internal_Stigma.pdf.
• Üçok, Alp (1999) “Damga, Mitler ve Gerçeklera”, Psikiyatri Dünyası, S.3, 67-71.
• WHO, “Global health sector strategy on HIV/AIDS 2011-2015” (Çevrimiçi), http://www.who.int/hiv/pub/hiv_strategy/en/index.html, 05.01.2012.
• Yıldırım, Maviş (2011) “Ayrımcılık”, Aysen Tokol ve Yufus Alper (ed.) Sosyal Politika içinde, Bursa: Dora Yayınları, 229-245.
• Zhou,Yanqiu Rachel (2007) “If You Get AIDS… You Have to Endure İt Alone: Understanding the Social Constructions of HIV/AIDS in China”, Social Sience and Medicine, V.65, S.2, 284-295.
• http://www.websters-online-dictionary.org/definitions/stigma, 21.01.2012.
• http://pozitifyasam.org/tr/basin-bildirilerimiz/iki-onemli-arastirma-sonucumuzu- acikladik-temmuz-2011.html, 15.01.2012.
• “HIV Pozitif Cerrahlara İşe Dönme İzni”, (Çevrimiçi) http://www.ntvmsnbc.com/id/25302336/, 26.01.2012.
• http://www.un.org/Pubs/CyberSchoolBus/discrim/dh_print.asp, (18.02.2012)
• http://cyberschoolbus.un.org/discrim/id_8_ud_race.asp, (18.02.2012)
• http://www.ituc-csi.org, (12.09.2012)
• http://www.ituc-csi.org/hiv-aids.html, (12.09.2012)
• http://www.ituc-csi.org/unaids-and-ituc-to-work-together.html, (12.09.2012)
• http://www.ituc-csi.org/unions-call-for-global.html, (12.09.2012)
• http://www.icem.org/tr/72-HIV-AIDS, (12.09.2012)
• http://www.itfglobal.org/HIV-Aids/wad.cfm, (12.09.2012)
• http://dictionary.cambridge.org/), (15.09.2012)