An Examination of Peer Relationships And Exposure to Peer Violence Among Pre-School Children in Terms of Different Variables

Yıl 2014, Cilt: 43 Sayı: 2, 195 - 216, 12.06.2014

Güneş Salı

https://doi.org/10.14812/cufej.2014.020

Cited By: 2

Öz

Relational screening model was used in this study, which aimed to examine peer relationships and exposure to peer violence in preschool children with respect to several variables, and to determine the levels of correlation between peer relationships and peer violence. General Information Form, Ladd and Profilet Child Behavior Scale, and Exposure to Peer Violence Scale were used as data collection tools in the study, which was conducted with a total of 243 children aging 5-6 years, including 127 girls and 116 boys. In the data analysis as conducted via The SPSS 15 statistical software, Mann Whitney U Test, Bonferroni correction Kruskal Wallis H Test, and Spearman Rank Correlation Coefficient Test were used. As a result of the research, it was found that the sex, age, and way of education of children accounted for a statistically significant difference (p<0.05). Upon the correlation analysis, it was found that there was a statistically significant weak positive relation between the scores of exposure to peer violence and that of aggressiveness against their peers, showing asocial behaviors toward peers, being fearful-anxious toward peers, exclusion by peers, and hyperactivity (p<0.05) and a statistically significant weak negative relation between the scores of exposure to peer violence and that of helpful social behavior toward peers (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Pre-school period, Peer relationships, Peer violence

Okulöncesi Dönem Çocuklarında Akran İlişkilerinin ve Akran Şiddetine Maruz Kalmanın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Okulöncesi dönem çocuklarında akran ilişkilerinin ve akran şiddetine maruz kalmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, akran ilişkileri ve akranların şiddetine maruz kalma arasındaki ilişki düzeylerinin belirlenmesini amaçlayan bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. 5-6 yaşlarında, 127 kız 116 erkek olmak üzere toplam 243 çocuk üzerinde yürütülen araştırmada veriler Genel Bilgi Formu, Ladd ve Profilet Çocuk Davranış Ölçeği ve Akranların Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği ile toplanmıştır. SPSS 15 istatistik paket programı kullanılarak yapılan verilerin analizinde Mann Whitney U Testi, Bonferroni düzeltmeli Kruskal Wallis H Testi ve Spearman Korelasyon Katsayısı Önemlilik Testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; çocukların cinsiyetinin, yaşlarının ve eğitim alma şeklinin, istatistiksel olarak anlamlı derecede farklılık yarattığı belirlenmiştir (p<0.05). Yapılan korelasyon analizi sonucunda da; akranların şiddetine maruz kalma puanı ile akranlarına karşı saldırganlık, akranlarına karşı asosyal davranışlar gösterme, akranlarına karşı korkulu-kaygılı olma, akranları tarafından dışlanma, aşırı hareketlilik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede pozitif yönlü zayıf bir ilişki (p<0.05); akranların şiddetine maruz kalma puanı ile akranlarına karşı yardımı amaçlayan sosyal davranışları gösterme puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede negatif yönlü zayıf bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi dönem, Akran ilişkileri, Akran zorbalığı

Kaynakça

• Akgün, S. (2005). Akran zorbalığının anne-baba tutumları ve anne-baba ergen ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Unpublished master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Anlıak, Ş, & Dinçer, Ç. (2005). Farklı eğitim yaklaşımları uygulayan okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların kişiler arası problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 (1), 149-166.
• Batey, J. J. (2002). Development of peer competence in preschool: Preservice early childhood teachers’ beliefs abouti influence and importance. Unpublished doctorate dissertation, University of Florida, USA.
• Beyazkürk, D., Anlıak, Ş. & Dinçer, Ç. (2007). Çocuklukta akran ilişkileri ve arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 13-26.
• Bilgiç, E., & Yurtal, F. (2008). İlköğretimde zorbalığın sınıf atmosferine göre incelenmesi. In VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (pp. 270-274). Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bradley, K. D. (2001). Group entry strategies as socially excluded children as a function of sex, ethnicity, and sociometric status. Unpublished doctorate dissertation, The University of Texas, USA.
• Bush, E. S., Ladd, G. W. & Herald, S. L. (2006). Peer exclusion and victimization: Processes that mediate the relation between peer group rejection and children’s classroom engagement and achievement? Journal of Educational Psychology, 95 (1), 1-13.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, Araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Camodeca, M., & Goossens, F. A. (2005). Aggression, social cognitions, anger and sadness in bullies and victims. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46 (2), 186-197.
• Can, G., & Akdoğan, R. (2007). Öğretmen adaylarının empatik eğilim ve saldırganlık düzeyleri ile uyum düzeyleri arasındaki ilişkiler. In Erginer, (Ed.), XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, (pp.568-575). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Chen, X., Chang, L. , He, Y., & Liu, H. (2005). The peer group as a context: Moderating effects on relations between maternal parenting and social and school adjustment in chinese children. Child Development, 76 (2), 417-434.
• Crick, N. R., Casas, J. F., & Mosher, M. (1997). Relational and overt aggression in preschool. Developmental Psychology, 33 (4), 579-588.
• Cullerton-Sen, C., & Crick, N. R. (2005). Understanding the effects of physical and relational victimization: the utility of multiple perspectives in predicting social-emotional adjustment. School Psychology Review, 34 (2), 147-160.
• Çakır, M. A., & Yazıcıoğlu, A. (2007). Lise son sınıf öğrencilerinin aile içi ve okulda yaşanan şiddet ve saldırganlığa yönelik görüş ve düşünceleri. In Erginer, (Ed.), XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, (pp. 519-524). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Çetin, F., Bilbay, A. A., & Kaymak, D. A. (2002). Araştırmadan uygulamaya çocuklarda sosyal beceriler. İstanbul: Epsilon Yayıncılık Hizmetleri.
• Denham, S. A. (2007). Dealing with feelings: How children negotiate the worlds of emotions and social relationships. Cognition, Brain, Behavior, 11 (1), 1-48.
• Denham, S. A. & Holt, R. W. (1993). Preschoolers' likability as cause or consequence of their social behavior. Developmental Psychology, 29, 271-275.
• Diesendruck, G. & Ben- Eliyahu, A. (2006). The relationships among social cognition, peer acceptance and social behavior in Israeli kindergarteners. The International Society for the Study of Behavioral Development, 30 (2), 137-147.
• Dinç, B. (2002). Okul öncesi eğitimin 4–5 yaş çocuğunun sosyal gelişimine etkileri konusunda öğretmen görüşleri. Unpublished master’s thesis, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Doll, B., Murphy, P., & Song, S. Y. (2003). Their relationship between children’s self-reported recess problems and peer acceptance and friendships. Journal of School Psychology, 41, 113-130.
• Elicker, J. & Mathur, S. (1997). What do they do all day? Comprehensive evaluation of a full-day kindergarten. Early Childhood Research Quarterly, 12 (4), 459-480.
• Entwisle, D. & Alexander, K. (1998). Facilitating the transition to first grade: The nature of transition and research on factors affecting it. Elementary School Journal, 98 (4), 351-364.
• Ertokuş-Delikara, I. (2000). Ergenlerin akran ilişkileri ile suç kabul edilen davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erwin, P. (1993). Friendship and peer relations in children. New York: John Wiley & Sons Publishers.
• Fabes, R. A., Shepard, S. A., Guthrie, I. R., & Martin, C. L. (1997). Roles of temperamental arousal and gender-segregated play in young children’s social adjustment. Developmental Psychology, 33 (4), 693-702.
• Farmer, T. W. (2000). Misconceptions of peer rejection and problem behavior. Remedial and Special Education, 21 (4), 194-208.
• Gillies- Rezo, S., & Bosacki, S. (2003). Invisible bruises: Kindergartens’ perceptions of bullying. International Journal of Children’s Spirituality, 8 (2), 163-177.
• Gülay, H. (2008). 5-6 yaş çocuklarına yönelik akran ilişkileri ölçeklerinin geçerlik güvenirlik çalışmaları ve akran ilişkilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Unpublished doctorate dissertation, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gülay, H. (2009). 5-6 yaş çocuklarının sosyal konumlarını etkileyen çeşitli değişkenler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), 104-121.
• Gülay, H. (2010). Okul öncesi dönemde akran ilişkileri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Gülay, H. (2011). The peer relations of 5-6 year old children in relation to age and gender. Eurasian Journal of Educational Research, 43, 107-124.
• Gülay, H. & Erten, H. (2011). Okul öncesi dönem çocuklarının akran kabullerinin okula uyum değişkenliği üzerindeki yordayıcı etkisi. E-International Journal of Educational Research, 2 (1), 81-92.
• Gültekin, Z. (2003). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması. Unpublished master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hay, D. F., & Pawlby, S. (2003). Prosocial development in relation to children’s and mothers’ psychological problems. Child Development, 74 (5), 1314- 1327.
• Hay, D. F., Payne A., & Chadwick, A. (2004). Peer relations in childhood. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45 (1), 84-108.
• Hay, D. F. (2006). Yours and mine: Toddlers’ talk about possessions with familiar peers. British Journal of Developmental Psychology, 24, 39-52.
• Schwartz, D., Dodge, D. A., Petit, G. S., & Bates, J. E. (2000). Friendship as a moderating factor in the pathway between early harsh home environment and later victimization in the peer group. Developmental Psychology, 36 (5), 646- 662.
• Hodges, E. V. E., & Perry D. G. (1999). Personal and interpersonel ancedents and bconsequences of victimizitation by peers. Journal of Personality and Social Psychology, 76 (4), 677-685.
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kargı, E. (2009). Bilişsel yaklaşıma dayalı kişiler arası sorun çözme becerileri kazandırma (bilişsel sorun çözme) programının etkililiği. Okul öncesi dönem çocukları üzerinde bir araştırma. Unpublished doctorate dissertation, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kochenderfer- B. J., & Ladd, G. W. (1997). Victimized children’s responses to peers’ aggression: behaviors associated with reduced versus continued victimization. Development and Psychology, 9, 59-73.
• Koçak, N. & Tepeli, K. (2006). Dört-beş yaş çocuklarında sosyal ilişkiler ve işbirliği davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. In I. Uluslararası Okulöncesi Eğitim Kongresi/1st International Pre-School Education Conference Cilt II (s. 9-22), İstanbul: YA-PA Yayın Pazarlama A.Ş.
• Ladd, G. W., Kochenderfer, B. J., & Coleman, C. C. (1997). Classroom peer acceptance, friendship, and victimization: distinct relational systems that contribute uniquely to children’s school adjustment? Child Development, 68 (6), 1181-1197.
• Ladd, G. W. & Burgess, K. B. (2001). Do relational risks and protective factors moderate the linkages between childhood aggression and early psychological and school adjustment? Child Development, 72 (5), 1579-1601.
• Monks, C. P., Ruiz, R. O., & Val, E. T. (2002). Unjustified aggression in preschool. Aggressive Behavior, 28, 458-476.
• Önder, A., & Gülay Duman, H. (2006). Altı yaş çocuklarının depresif eğilim düzeyleri ile sosyometri puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi. In Aral and Tuğrul, (Eds.), Avrupa Birliği Sürecinde Okul Öncesi Eğitimin Bugünü ve Geleceği Sempozyumu (pp. 198-207). İstanbul: YA-PA Yayın Pazarlama A.Ş.
• Önder, A., & Gülay, H. (2008). İlköğretime devam eden öğrencilerin okula uyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. In VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (pp. 275-279). İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özgülük, G. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan tam ve yarım günlük eğitim programlarına göre 5–6 yaş grubu çocukların sosyal ve duygusal gelişiminin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Papalia, D. E., Olds, S. W., Feldman, R. D., & Gross, D. (2003). Human development. USA: McGraw Hill.
• Patterson Mallin, M. J. (2003). The impact of maternal expressiveness on child expressiveness and sociometric status. Unpublished master’s thesis, De Paul University, Chicago, Illinois. USA
• Pekel, N. (2004). Akran zorbalığı grupları arasında sosyometrik statü, yalnızlık ve akademik başarı durumlarının incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Polat Unutkan, Ö. (2003). Marmara ilköğretime hazır oluş ölçeğinin geliştirilmesi ve standardizasyonu. Unpublished master’s thesis, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Schrepferman, L. M., Eby, J., Snyder, J., & Stropes, J. (2006). Early affiliation and social engagement with peers: Prospective risk and protective factors for childhood depressive behaviors. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 14 (1), 50-61.
• Smith, P. K., Cowie, H., & Blades, M. (2005). Understanding children’s development. USA: Blackwell Publishing.
• Szewczyk- Sokolowski, M., Bost, K. K., & Wainwright, A. B. (2005). Attachment, temperament and preschool children’s peer acceptance. Social Development, 14 (3), 379-397.
• Tallandini, M. A. (2004). Aggressive behavior ın children’s doll’s house play. Aggressive Behavior, 30, 504-519.
• Uysal, H. (2011). Okul öncesi dönemde görülen akran zorbalığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Walker, S., Berthelsen, A., & Irving, K. (2001). Temperament and peer acceptance in early childhood: Sex and social status differences. Child Study Journal, 31 (3), 177-192.
• Walker, S. (2004). Teacher reports of social behavior and peer acceptance in early childhood: Sex and social status differences. Child Study Journal, 34 (1), 13-28.
• Walker, S. (2005). Gender differences in the relationship between young children’s peer-related social competence and individual differences in theory of mind. The Journal of Genetic Psychology, 166 (3), 297-312.