Mimariyi-Kenti Anlama ve Yorumlama Yaklaşımında Hermenötik Metin Okuma (Kafamda Bir Tuhaflık Romanının İrdelenmesi)

Yıl 2019, Cilt: 48 Sayı: 1, 397 - 418, 21.04.2019

Özlem Şenyiğit , Tuğba Tefek

Öz

Mimarlığın
diğer disiplinlerle güçlü ve önemli bağları olduğu gerçeğine dayanan çalışma;
mimarlık, edebiyat ve felsefe arasındaki etkileşimi, her üç disiplinin ortak
çalışma alanı olan kent ve mekan üzerinden irdelemiştir. Bu ilişki
doğrultusunda çalışmada mimarlık disiplininin hermenötik metin okuma ile
etkileşimine odaklanılmıştır. Çalışmanın amacı, mimarlık disiplininin
edebiyatla kurduğu bu ilişkideki potansiyelini kentsel dönüşüm bağlamında; ev,
gecekondu, apartman, kentsel hafıza ve nostalji kavramları üzerinden
irdelenmesi şeklindedir. Bu kapsamda, bireyin yaşama mekanı ile kentsel değişim
olgularına karşı kazandığı farklı bakış açıları tartışmanın asıl nesnelerini
oluşmaktadır. Çalışmada hermenötik okuma, Orhan Pamuk'un Kafamda Bir Tuhaflık kitabı üzerinden yapılmıştır. Mekanla, kentle
bütünleşme oluşması için kavramsal çerçevede ortaya konan boyutların
gerekliliği ile bu boyutların alt açılımlarının eksikliği halinde aidiyetin
oluşamaması durumu, benimseme sorunu ve özlem, kitap üzerinden hermenötik okuma
yapılarak irdelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hermenötik Okuma, Edebiyat, Kentsel Dönüşüm, Mekan, Kent

Hermeneutic Text Reading in Approach of Understanding and Interpreting Architecture-City (Analysis of the Novel A Strangeness in My Mind)

Öz

The
study which is based on the reality that architecture has strong and important
bonds with other disciplines analyzes the interaction between architecture,
literature and philosophy through city and space which are the common study
field of three disciplines. According to this relation, in the study it was
focused on the interaction of architecture discipline with hermeneutic text
reading. The aim of study is to analyze the potential of architecture
discipline with literature through house, shanty, apartment, urban memory and
nostalgia terms in the context of urban transformation. In this sense, the main
objects of discussion are different perspectives of individual towards living
place and urban transformation. The hermeneutic reading was done over A Strangeness in My Mind by Orhan Pamuk.
The necessity of size put forward in contextual frame in order to form
integrity with the space, the city; the absence of belonging in case of
sub-expansions of these sizes, problem of adoption and longing were analyzed
over the book through hermeneutic reading.

Anahtar Kelimeler

Hermeneutic Reading, Literature, Urban Transformation, Space

Kaynakça

• Botton, A. (2007). Mutluluğun Mimarisi. Sel Yayıncılık, İstanbul, 79.
• Çağan, K. (2007). Hermeneutik Açıdan Tarih ve Sosyoloji. Tarih Sosyolojisi, Haz. Ramazan Yelken, Vadi Yayınları, Ankara, 219.
• Dilthey, W. (2012). Hermeneutik ve Tin Bilimleri. Çeviren D. Özlem, Notos Kitap Yayınevi, İstanbul, 113.
• Gadamer, H. G. (2002). Hermeneutik Problemin Evrenselliği. Hermeneutik ve Hümaniter Disipliner, (çev.) Hüsamettin Arslan, Paradigma Yayınları, İstanbul, 61-72.
• Gadamer, H.G. (1995). Hermeneutik, Hermeneutik (Yorumbilgisi) Üzerine Yazılar. (ed.-çev.) D. Özlem, Ark Yayınevi, Ankara, 9-28.
• Gökmen, G. P. (2011). Türkiye'de Apartmanlaşma Süreci ve Konut Kültürü. Güney Mimarlık, 5, 12-17.
• Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. 2. Basım, Agora Kitaplığı, İstanbul, 108-119.
• Japp, U. (1995). Hermeneutik, Filoloji ve Edebiyat. Hermeneutik (Yorumbilgisi) Üzerine Yazılar, (ed.-çev.) D. Özlem, Ark Yayınevi, Ankara, 205-277.
• McCann, W. H. (1941). Nostalgia: A Review of the Literature. Psychological Bulletin, 165-182
• Özlem, D., (2003), Hermeneutik Üzerine Yazılar. İnkılap Kitabevi, İstanbul, 14.
• Pallasmaa, J. (1995). Indentity, Intimacy and Domicile, The Home: Words, Interpretations, Meanings, and Environments. ed: David N. Benjamin, 131-139.
• Palmer, R. E. (2002). Hermenötik. (çev.) İbrahim Görener, Anka Yayınları, İstanbul, 268,263.
• Palmer, R. E. (2003). Hermenötik, Schleiermacher, Dilthey ve Gadamer’de Yorum Teorisi. (çev.) İbrahim Görener, Anka Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 39-62, 79-102, 121-134, 161, 172-175.
• Pamuk, O. (2014). Kafamda Bir Tuhaflık. Yapı Kredi Yayınları, Ankara.
• Rybczynski, W. (1986). Home: A Short History of an Idea. Viking Press, NY.
• Schleiermacher, F.D.E. (1998). Hermeneutics and Criticism: and other writings. Ed., Andrew Bowie, Cambridge: Anglia Polytechnic University.
• Sönmez, F. U. (2007). Mekanın Yazınsallığı ve Bir Taşkışla Deneyimi. Arredamento Dergisi, 200, 53.
• Tunalı, İ. (2008). Estetik. Remzi Kitabevi, İstanbul, 114.