Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin ve Duygusal Zekâ Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 49 Sayı: 1, 352 - 381, 28.04.2020

Hafife Bozdemir İlkay Aşkın Tekkol Melike Faiz

Öz

Bu araştırmada, sınıf öğretmeni adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama yöntemiyle desenlenen araştırmanın çalışma grubunu, Batı Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir üniversitenin sınıf eğitimi programında öğrenim gören birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Çalışma grubu 343 öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Tatar, Tok ve Saltukoğlu’nun Türkçeye uyarladığı Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği ve Diker Coşkun’un geliştirdiği Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ölçeğin tamamında ve alt boyutlarda ortalamanın üzerinde olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri, cinsiyet ve sınıf değişkenine göre farklılık göstermiştir. Sınıf öğretmeni adaylarının duygusal zekâ düzeyleri incelendiğinde, ölçeğin tamamında ve alt boyutlarda ortalamanın üzerinde bir düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Duygusal zekâ düzeyleri cinsiyete göre farklılık göstermezken, sınıf düzeyine göre bazı boyutlarda farklılaştığı görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasında pozitif yönlü, orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni adayı, Yaşam boyu öğrenme, Duygusal Zeka

Investigation of Primary School Teacher Candidates’ Lifelong Learning Tendencies And Emotional Intelligence Levels

Öz

It is aimed to investigate primary school teacher candidates’ lifelong learning tendencies and emotional intelligence levels and determine the relation between them. The study group consists of 343 teacher candidates of a university located in Western Black Sea Region in Turkey. Schutte Emotional Intelligence Scale adapted into Turkish by Tatar, Tok and Saltukoğlu and Lifelong Learning Tendencies Scale developed by Diker-Coşkun were used as data collection tools. In consequence, it was seen that the primary school teacher candidates’ lifelong learning tendencies were above the average in the scale. It was also realized that the primary school teacher candidates’ lifelong learning tendencies varied by gender and class. The primary school teacher candidates’ emotional intelligence levels were above the average in the scale. While emotional intelligence levels did not vary by gender, it varied by grade. Finally, it was detected that there was a positive, medium-level relation between lifelong learning tendencies and emotional intelligence level.

Anahtar Kelimeler

primary school teacher candidate, lifelong learning, emotional intelligence

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. (2008). Bilgi okuryazarlığı ve yaşam boyu öğrenme. 8th International Educational Technology Conference. [Çevrim-içi: http://ietc2008.home.anadolu.edu.tr/ietc2008/1b.doc], Erişim tarihi: 10.08.2018.
• Aspin, D.&Chapman, J. (2001). Towards a philosophy of lifelong learning. Aspin, D. ve Chapman, J., Hatton, M., Sawano Y. (Eds.). International handbook of lifelong learning, 3-33. Dordecht: Kluwer Academic Publishers.
• Candy, P. C., Crebert, G. & O’Leary, J. (1994). Developing lifelong learners through undergraduate education. National Board of Employment, Education and Training, Report no 28. Canberra: Australian Government Publishing Service.
• Certel, Z.,Çatıkkaş, F. & Yalçınkaya, M. (2011). Beden eğitimi öğretmen adaylarının duygusal zekâ ile eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13 (1), 74-81.
• Çetin, S.&Çetin, F. (2017). Lifelong learning tendencies of prospective teachers. Journal of Education and Practice, 8 (12), 1-8.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research. planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Pearson Education.
• Crano, W.D. & Brewer, M.B. (2002). Principles and methods of social research. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Demirel, M. & Akkoyunlu, B. (2017). Prospective teachers’ lifelong learning tendencies and information literacy self-efficacy. Educational Research and Reviews, 12(6), 329-337.
• Demirel, M. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve teknoloji. Proceedings of 9th. International Educational Technology Conference. Hacettepe Üniversitesi, 696-703.
• Diken, E. H., & Aydoğdu, M. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile fen başarıları (genetik konusunda) arasındaki ilişki. Online Fen Eğitimi Dergisi, 3(1): 1-13.
• Diker-Coşkun, Y. (2009). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Unpublished Phd thesis. Ankara: Hacettepe University, Institute of Social Science.
• Dutoğlu, G. & Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 11-32.
• Erdamar, G. (2011). Yaşam boyu öğrenme. Demirel, Ö. (Ed.). Eğitimde yeni yönelimler 219-237. Ankara: Pegem Akademi.
• Erdoğan, D. G. (2014). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerine etki eden faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Evin-Gencel, İ. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine yönelik algıları. Eğitim ve Bilim, 38 (170), 237-252.
• Goodwin, T. & Hallam, S. (2006). Lifelong learning: the role of emotional intelligence. Sutherland, P. & Crowther, J. (Eds.). Lifelong learning: concepts and contexts. Oxon: Routhledge.
• Gökyer, N. & Türkoğlu, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (2), 125-136.
• Güvenç, Z. (2012). Sınıf öğretmenlerinin duygusal zekâlari ile yansıtıcı düşünme becerileri arasındaki ilişki. Unpublished master's thesis. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• İnci, S. (2014). Aday öğretmenlerin duygusal zekâ ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Unpublished master's thesis. Çanakkale Onsekiz Mart University, Institute of Educational Sciences, Çanakkale.
• İzci, E. & Koç, S. (2012). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenmeye ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 101-114.
• Jenkins, A. (2004). Women, lifelong learning and employment. London: Centre for the Economics of Education.
• Karasar, N. (2005), Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Mayer, J. D., Caruso, D. R. & Salovey, P. (2000). Emotional Intelligence Meets Traditional Standards for an Intelligence. Intelligence, 27(4), 267-298
• McKie, J. (2000). Ageing with technology: adult viability in a technological world. Field, J & Leicester, M. (Eds.). Lifelong learning, education across the lifespan, 276-288. London: Routhledge-Falmer.
• Oskay, Ö, Ö. Erdem, E. & Yılmaz, A. (2008). Kimya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamaları ve duygusal zekâları üzerine bir çalışma. KKEFD, 17, 228-242.
• Özgür, H. (2016). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterlikleri ve bilgi okuryazarlığı öz-yeterlikleri üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 22-38.
• Saini, I. K. (2016). Strengthening life skills through emotional intelligence education. Educational Quest, 7 (1), 5-11.
• Salovey, P & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9 (3), 185-211.
• Şahin-Baltacı, H. & Demir, K. (2012). Pre-service classroom teachers’ emotional intelligence and anger expression styles. Educational Sciences: Theory & Practice, 12 (4), 2422-2428.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
• Tirivanhu, P. (2016). Facilitating transformative learning for community development: experiences from Zimbabwe. African Journal of Rural Development, 1 (3), 255-270.
• Tunca, N., Alkın-Şahin, S. & Aydın, Ö. (2015). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 432-446.
• Yalız, D. (2013). Anadolu üniversitesi beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri incelenmesi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4 (2), 94-111.
• Yalız-Solmaz, D. & Aydın, G. (2016). Evaluation of lifelong learning tendencies of pre-service teachers. Anthropologist, 24(1), 55-63.
• Yaman, F. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Unpublished master's thesis. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Institute of Social Science.
• Yaman, F. & Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4), 1553-1566.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 139-146.