The Effect of Common Knowledge Construction Model Based Instruction on Pre-Service Science Teachers’ Lesson Planning

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 1, 1 - 41, 27.04.2022

Selcan Sungur Alhan

https://doi.org/10.14812/cuefd.886372

Öz

The objective of this study was to examine the changes which occur in the lesson planning processes of pre-service science teachers after Common Knowledge Construction Model-based (CKCM) education. This research was carried out within the scope of Science Methods Course-II, with applications that lasted for one semester. The research consisted of three stages: a) the theoretical stage in which the pre-service teachers received education within the framework of the CKCM, b) the application stage in which the applications of the model were carried out, and c) the achieved transition stage. 29 fourth-year pre-service science teachers participated in the study during the 2019-2020 academic year. Through one group post-test design, the study employed experimental research design. The Lesson Plan Evaluation Form was developed to collect data on the lesson planning processes of the pre-service science teachers and the obtained data were analyzed descriptively. According to the findings obtained, it was determined that the pre-service teachers made progress regarding the lesson planning process as a result of the education provided within the context of the CKCM. In line with the results obtained from the study it is recommended that practices based on CKCM should be included in the lessons conducted in teacher education programs.

Anahtar Kelimeler

Lesson Plan, Pre-service Science Teacher, Common Knowledge Construction Model

Ortak Bilgi Yapılandırma Modeline Dayalı Öğretimin Öğretmen Adaylarının Ders Planları Üzerine Etkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı, Ortak Bilgi Yapılandırma Modeli (OBYM) ile ilgili verilen öğretim sonrası fen bilimleri öğretmen adaylarının ders planlama süreçlerinde meydana gelen değişimi incelemektir. Bu araştırma Özel Öğretim Yöntemleri-II dersi kapsamında bir dönem boyunca süren uygulamalarla yürütülmüştür.Araştırma, öğretmen adaylarının OBYM’ye yönelik öğretim aldıkları teorik, bu modele ilişkin uygulamaların gerçekleştirildiği uygulama aşaması ve teorik ile uygulama aşaması arasında geçişin sağlandığı geçiş aşaması olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Araştırmaya 2019-2020 eğitim öğretim yılı, Fen Bilgisi Öğretmenliği Programı 4. sınıfta öğrenim gören 29 öğretmen adayı katılmıştır. Bu araştırmada zayıf deneysel araştırma tasarımlarından tek gruplu son test tasarımı kullanılmıştır. Fen bilimleri öğretmen adaylarının ders planlama süreçlerine yönelik veri toplamak amacıyla ders planı değerlendirme formu geliştirilmiş olup, elde edilen veriler betimsel olarak incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, ders planlama sürecine ilişkin öğretmen adaylarının verilen öğretimle OBYM’ye göre gelişim gösterdikleri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusundaöğretmen eğitimi programlarında yürütülen derslerde OBYM’ye dayalı uygulamalara yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ders Planı, Fen Bilimleri Öğretmen Adayı, Ortak Bilgi Yapılandırma Modeli

Kaynakça

• Akgün, A., Duruk, Ü., & Gülmez Güngörmez, H. (2016). Altıncı sınıf öğrencilerinin ortak bilgi yapılandırma modeline ilişkin görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim FakültesiDergisi, 5(1), 184-202.
• Atayeter, M. (2019). Fen bilimleri dersi maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinde ortak bilgi yapılandırma modelinin ortaokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve fene yönelik tutumlarına etkisi[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Bakırcı, H. (2014). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretim materyali tasarlama, uygulama ve modelin etkililiğini değerlendirme çalışması: Işık ve ses ünitesi örneği [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Bakırcı, H., Artun, H., Şahin, S., & Sağdıç, M. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretimi aracılığıyla yedinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 207-237.
• Bakırcı, H. & Çepni, S. (2016). Ortak bilgi yapılandırma modelinin ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi: Işık ve ses ünitesi örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,17(3), 185-202.
• Bakırcı, H., Çepni, S., & Ayvacı, H. Ş. (2015). Ortak bilgi yapılandırma modeli hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 97-127.
• Bakırcı, H., Çalık, M., &Cepni, S. (2017). Theeffect of thecommonknowledgeconstruction model-orientededucation on sixthgradestudents’ views on thenature of science. Journal of BalticScienceEducation, 16(1), 43-55. https://doi.org/10.33225/jbse/17.16.43
• Bakırcı, H.,& Ensari, Ö. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modelinin ısı ve sıcaklık konusunda lise öğrencilerinin akademik başarılarına ve kavramsal anlamalarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 43(196), 171-188. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7457
• Bakırcı, H. (2019). Ortak Bilgi Yapılandırma Modeli’nin fen öğretiminde kullanımı. H. Artun & S. Aydın-Günbatar (Ed.),Çağdaş yaklaşımlarla destekli fen öğretimi: Teoriden uygulamaya etkinlik örnekleri (1. bs.)içinde (ss. 65-86). Pegem Yayıncılık.
• Balaban, H.,& Özdemir, R. (2021). Ortak bilgi yapılandırma modelinin su kirliliği konusunda fen bilgisi öğretmen adaylarının kavramsal anlamaları üzerindeki etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(77), 844-856.
• Baviskar, S. N.,Hartle, R., &Whitney, T. (2009). Essentialcriteriatocharacterizeconstructivistteaching: Derivedfrom a review of theliteratureandappliedtofiveconstructivist-teachingmethodarticles. International Journal of ScienceEducation, 31(4), 541-550. https://doi.org/10.1080/09500690701731121.
• Benli Özdemir, E. (2014). Fen öğretiminde ortak bilgi yapılandırma modelinin ilköğretim öğrencilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenmeleri üzerine etkilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Biernacka, B. (2006). Developingscientificliteracy of gradefivestudents: A teacherresearchercollaborativeeffort[Unpublisheddoctoraldissertation].University of Manitoba.
• Bilican, K. (2014). Development of pre-service scıenceteachers’ nature of scienceviewsandnature of scienceinstructionalplanningwithin a contextualizedexpilicitreflectiveapproach[Yayımlanmamış doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Caymaz, B. (2018). Farklı sosyo-ekonomik düzeylerdeki okullarda 7. sınıf elektrik enerjisi ünitesinin öğretiminde ortak bilgi yapılandırma modelinin etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Caymaz, B.,& Aydın, A. (2019). Ortak bilgi yapılandırma modelinin yedinci sınıf öğrencilerinin elektrik enerjisi ünitesine ilişkin kavramsal anlamalarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi,27(5), 1955-1975. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3196
• Caymaz, B.,& Aydın, A. (2020). Farklı sosyo-ekonomik düzeydeki okullarda ortak bilgi yapılandırma modelinin fen öğretiminde kullanılmasının öğrencilerin kavramsal anlamalarına etkisi ve öğrenci görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 437-480.
• Çalık, M.,&Cobern, W. W. (2017). A cross-culturalstudy of CKCM efficacy in an undergraduatechemistryclassroom. ChemistryEducationResearchandPractice, 18(4), 691-709. https://doi.org/10.1039/C7RP00016B
• Çavuş Güngören, S. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının farklı öğretim yöntemleriyle bilimin doğasının öğrenimi ve öğretimi hakkındaki gelişimleri [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Çavuş Güngören, S.,& Hamzaoğlu, E. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ortak bilgi yapılandırma modeli hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi,28(1), 107-124. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3465
• Çelik, H., Pektaş, H. M., & Karamustafaoğlu, O. (2018). Scienceteachinglaboratoryapplications: Commonknowledgeconstruction, learningcyclemodelsand STEM approach. International Journal on New Trends in EducationandTheirImplications, 9(3), 11-29.
• Çolak, E. (2017). Öğretmenlerin mesleki öğrenme topluluğundaki yapılandırmacı ders planı hazırlama deneyimleri: İlkokul öğretmenleriyle yapılmış bir örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 42(190), 189-209. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.6911
• Çolak, E. &Yabaş, D. (2017). Öğretmen adaylarının ders planlarının yapılandırmacı yaklaşımı uygulamaya yönelik öz yeterlilik inanç düzeyleri açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 86-103. https://doi.org/10.17679/inuefd.323420
• Demircioglu, H.,& Vural, S. (2016). Ortak bilgi yapılandırma modelinin (OBYM), sekizinci sınıf düzeyindeki üstün yetenekli öğrencilerin kimya dersine yönelik tutumları üzerine etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 49-60.
• Duruk, Ü. (2020). Influence of a socially-mediatedcontextualprofessionaldevelopment program on prospectivescienceteachers’ understandings of nature of science, andintegrating it intotheirinstructionalplanning. International Online Journal of EducationandTeaching (IOJET),7(3). 912-943.
• Duruk, U., Akgün, A., & Gülmez Güngörmez, H. (2021). Exploringtheimpact of commonknowledgeconstruction model on students’ understandings of heat transfer. International Journal of CurriculumandInstruction, 13(1), 114-136.
• Ebenezer, J. V. &Connor, S. (1998). Learning toteachscience: A model forthe 21 century. Prentice-Hall, Inc.,SimonandSchuster/A. ViacomCompany.
• Ebenezer, J.,Chacko, S., Kaya, O.N., Koya, S. K. &Ebenezer, D. L. (2010). Theeffects of commonknowledgeconstruction model sequence of lessons on scienceachievementandrelationalconceptualchange. Journal of Research in ScienceTeaching, 47(1), 25–46. https://doi.org/10.1002/tea.20295
• Ertuğrul, N. (2015). Fen bilimleri öğretiminde ortak bilgi yapılandırma modelinin öğrenme ürünlerine etkisi[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
• Fishman, E. J.,Borko, H., Osborne, J., Gomez, F., Rafanelli, S., Reigh, E., Tseng, A., Million, S., &Berson, E. (2017). A practice-basedprofessionaldevelopment program tosupportscientificargumentationfromevidence in theelementaryclassroom. Journal of ScienceTeacherEducation, 28(3), 222-249. https://doi.org/10.1080/1046560X.2017.1302727
• Hanuscin, D. L. (2013). Critical incidents in thedevelopment of pedagogicalcontentknowledgeforteachingthenature of science: A prospectiveelementaryteacher’sjourney. Journal of ScienceTeacherEducation,24, 933–956.https://doi.org/10.1007/s10972-013-9341-4
• Harris, J.,&Hofer, M. (2009, March, 2).Instructionalplanningactivitytypes as vehiclesforcurriculum-based TPACK development. InSocietyfor Information Technology&TeacherEducation International Conference, Charleston, SC, USA.
• Harris, J.,Grandgenett, N., &Hofer, M. (2010, March 29). Testing a TPACK-basedtechnologyintegrationassessmentrubric.InSocietyfor Information Technology&TeacherEducation International Conference, San Diego, CA, USA.
• Haydari, V.,& Coştu, B. (2021). Ortak bilgi yapılandırma modeline uygun hazırlanan öğretimin öğrencilerin problem çözme becerilerine etkisi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 9(59),589-607. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-09-59-08
• Hiebert, J., Morris, A.K., Berk, D., &Jansen, A. (2007). Preparingteacherstolearnfromteaching. Journal of TeacherEducation, 58(1), 47-61.https://doi.org/10.1177/0022487106295726
• Grossman, P.L.,& McDonald, M. (2008). Backtothefuture: Directionsforresearch in teachingandteachereducation. AmericanEducationalResearchJournal, 45(1), 184-205. https://doi.org/10.3102/0002831207312906
• Gürpınar, C. (2017). Fen bilimleri öğretiminde eğitsel oyun destekli öğretim uygulamalarının öğrenme ürünlerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
• Johnson, B.,&Christensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları: Nitel, nicel ve karma yaklaşımlar (4. bs., S. B. Demir, Çev.). Eğiten Kitap. (EducationalResearch: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches, 2012).
• Karabal, M. (2018). Öğretmen adaylarının sosyobilimsel konuların öğretiminde ortak bilgi yapılandırma modelinin karar verme ve problem çözme eğilimlerine etkisi[Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Kaya, Z. (2014). Harmanlanmış öğrenmenin fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma konusundaki teknolojik pedagojik alan bilgisi ve sınıf içi öğretim becerilerinin geliştirilmesi üzerine etkisi[Yayımlanmamış doktora tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Kılıç, A., Aydemir, S., & Kazanç, S. (2019). Teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) temelli harmanlanmış öğrenme ortamının fen bilimleri öğretmen adaylarının TPAB ve sınıf içi uygulama becerilerine etkisi. İlköğretim Online, 18(3), 1208-1232. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.611493
• Kılınç, A., Demiral, Ü., & Kartal, T. (2017). Resistancetodialogicdiscourse in SSI teaching: Theeffects of an argumentation-basedworkshop, teachingpracticum, andinduction on a preservicescienceteacher. Journal of Research in ScienceTeaching, 54(6), 764-789. https://doi.org/10.1002/tea.21385
• Li, Y.,Chen, X., &Kulm, G. (2009). Mathematicsteachers’ practicesandthinking in lesson plan development: a case of teachingfractiondivision. ZDM MathematicsEducation 41, 717-731. https://doi.org/ 10.1007/s11858-009-0174-8
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.sınıflar). Ankara.
• Özden, B. (2019). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin bilişsel, duyuşsal ve devinişsel öğrenmelerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Panasuk, R. M.,&Todd, J. (2005). Effectiveness of lessonplanning: Factoranalysis. Journal of InstructionalPsychology, 32(3), 215-232.
• Saka, T. , Akcanca, N. , Kala Aydın, N. & Sungur Alhan, S. (2018). Araştırma sorgulamayla ilgili verilen eğitimin öğretmen adaylarının planlama ve uygulama süreçlerine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 180-204. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.437735
• Sönmez, V.,&Alacapınar, F. G. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (7. bs.). Anı Yayıncılık.
• Stein, M. K.,Engle, R. A., Smith, M. S., &Hughes, E. K. (2008). Orchestratingproductivemathematicaldiscussions: Fivepracticesforhelpingteachersmovebeyondshowandtell. Mathematical Thinkingand Learning, 10(4), 313-340. http://dx.doi.org/10.1080/10986060802229675
• Sungur Alhan, S. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının astronomi temelli konularda teknolojik pedagojik alan bilgilerinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi
• Sungur Alhan, S.,& Şimşek, Ü. (2020). Fen bilimleri öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgileri üzerine harmanlanmış öğrenme ortamının etkisi: Özel öğretim yöntemleri-II. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(6) , 2305-2318. https://doi.org/10.24106/kefdergi.833540
• Uzunkaya, M. (2019). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretimin ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi: Ses ünitesi örneği[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Ültay, E.,Ültay, N., & Dönmez Usta, N. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının “basit elektrik devreleri” konusunda5E modeli ve REACT stratejisine uygun hazırladıkları ders planlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 855-864. https://doi.org/10.24106/kefdergi.413382
• Wood, L. C., 2012. Conceptualchangeandscienceachievementrelatedto a lessonsequence on acidsandbasesamongAfricanAmericanalternativehighschoolstudents: A teacher’espracticalargumentsandthevoice of the “other”[Unpublisheddoctoraldissertation].WayneStateUniversity.
• Yiğit Koyunkaya, M.,& Tataroğlu Taşdan, B. (2019). Matematik öğretmen adaylarının ders planlarının teknoloji entegrasyonu açısından değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (özel sayı), 1137-1166. https://doi.org/10.17494/ogusbd.555139
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (9. bs.). Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, E.,& Yıldırım, Ö. (2020). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin ders planlama yeterliklerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(228), 7-37. https://doi.org/10.37669/milliegitim.824820
• Yıldırım, İ. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin sekizinci sınıf öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi: Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi örneği[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Yıldızbaş, H. (2017). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Yıldızbaş, H.,& Güzel, H. (2020). Ortak bilgi yapılandırma modeline göre yapılan öğretimin altıncı sınıf öğrencilerinin ışık konusuna ilişkin kavramsal anlamalarına etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 1718-1750.https://doi.org/10.26466/opus.751220
• Yurtbakan, E., Çalık, M., & Güler, T. (2021). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin organik ve organik olmayan besinler konusuna yönelik kavramsal gelişimlerinin incelenmesi: Ortak bilgi yapılandırma modeli örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 544-561. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020058881