Applicable Law to Individual Employment Contracts Containing Foreign Elements According to Supreme Court Decisions

Yıl 2023, Sayı: 4, 135 - 160, 28.12.2023

Fatih Serbest

https://doi.org/10.59399/cuhad.1406159

Öz

Which country's law should be applied to disputes arising from individual employment contracts containing foreign elements is regulated in Article 27 of the Law No. 5718 on Private International Law and Procedural Law in Türkiye. However, in its decisions before 2020, the Supreme Court ruled that, taking into account the mandatory nature of labour law, Turkish Law should be applied in accordance with PILA 27/4 when the law chosen by the parties restricts the rights of the employee in Turkish Law. In its decisions after 2020, it has consistently stated that the law chosen in accordance with PILA 27/1 is valid and that this choice should be respected, provided that the mandatory provisions of the employee's habitual residence law are reserved. In the decisions, it is decided that if a choice of law has been made by the parties, no legal research is needed to establish which countries more closely related to the contract in accordance with PILA 27/4. However, some Regional Courts of Justice still, for various reasons, resist the decisions of the 9th Civil Chamber of the Supreme Court of Appeals that the parties' choice of law should be respected and decide that Turkish Law should be applied as the most closely related law. The General Assembly of the Supreme Court of Appeals evaluated this issue in detail in the decisions published on 10.05.2023. This paper will analyse the differences of opinions between the Supreme Court Decisions and Regional Courts Decisions by reviewing the decision of the General Assembly of Law which contains detailed analysis. This paper will also cite doctrinal discussion and academic studies carried out in this field in which the author will present its own opinions and suggestions.

Anahtar Kelimeler

Conflict of laws, Foreignness element, Law applicable to individual employment contracts, Choice of law, Employee, Closer relationship with the employment contract, Law No. 5718 on Private International Law and Procedural Law, Turkish PILA art. 27.

Yüksek Mahkeme Kararlarına Göre Yabancılık Unsuru İçeren Bireysel İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk

Öz

Yabancılık unsuru içeren bireysel iş sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklara hangi ülke hukukunun uygulanması gerektiği, Türkiye’de 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 27. maddesinde düzenlenmiştir. Ancak Yargıtay 2020 tarihinden önceki kararlarında iş hukukunun emredici niteliğini dikkate alarak, taraflarca seçilen hukukun, işçinin Türk hukukundaki haklarını kısıtlaması söz konusu olduğunda MÖHUK m. 27/4 uyarınca Türk hukukunun uygulanması gerektiğine hükmetmekteydi. 2020 yılından sonraki karalarında ise istikrarlı olarak MÖHUK m. 27/1 uyarınca seçilen hukukun geçerli olduğunu ve işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri saklı kalmak koşuluyla bu tercihe saygı duymak gerektiğini belirtmiştir. Anılan karalarda, taraflarca bir hukuk seçimi yapılmış ise, MÖHUK m. 27/4'te belirtilen akitle daha sıkı ilişkili hukuk araştırmasına yapılmayacağına karar vermektedir. Bununla birlikte bazı Bölge Adliye Mahkemeleri hala çeşitli gerekçelerle Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin tarafların hukuk seçimine uyulması gerektiği karalarına karşı direnerek Türk hukukunun en sıkı ilişkili hukuk olarak uygulanması gerektiğine karar vermektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 10.05.2023 tarihinde yayınladığı kararda bu konuyu enine boyuna değerlendirmiştir. Çalışmamızda, Yüksek Mahkeme Karaları arasında farklılıklara ve Hukuk Genel Kurulu’nun detaylı analizler içeren kararına yer verilecek olup, öğretide bu alanda yapılan çalışmalara atıf yapılarak kendi görüş ve önerilerimiz sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kanunlar ihtilafı, Yabancılık unsuru, Bireysel iş sözleşmelerine uygulanacak hukuk, Hukuk seçimi, İşçinin mutad işyeri, İş sözleşmesiyle daha sıkı ilişki, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, MÖHUK m. 27

LOI APPLICABLE AUX CONTRATS INDIVIDUELS DE TRAVAIL CONTENANT DES ÉLÉMENTS ÉTRANGERS SELON LES DÉCISIONS DE LA COUR SUPRÊME

Öz

La loi du pays qui doit être appliquée aux litiges découlant de contrats de travail individuels contenant des éléments étrangers est régie par l'article 27 de la loi sur le droit international privé et la loi procédurale n° 5718 en Turquie. Cependant, compte tenu du caractère impératif du droit du travail dans ses décisions antérieures à 2020, la Cour suprême d'appel a déclaré que lorsque la loi choisie par les parties restreint les droits du travailleur en droit turc, l'art. Elle a statué que la loi turque devait être appliquée conformément à l'article 27/4. Sur ses terres après 2020, MÖHUK m. Il a précisé que la loi choisie conformément à l'article 27/1 est valable et que ce choix doit être respecté, sans préjudice des dispositions impératives du droit coutumier du travail du salarié. Si un choix de loi a été fait par les parties dans les décisions susmentionnées, MÖHUK art. Il décide qu'aucune recherche juridique plus étroitement liée au contrat visé au 27/4 ne sera menée. Cependant, certains tribunaux régionaux de justice résistent encore, pour diverses raisons, aux décisions de la 9ème chambre civile de la Cour suprême d'appel selon lesquelles le choix de la loi des parties doit être respecté et décident que la loi turque doit être appliquée comme la loi la plus étroitement liée. loi. L'Assemblée générale de la Cour suprême d'appel a évalué cette question en détail dans son arrêt publié le 10.05.2023. Dans notre étude, les différences entre les décisions de la Cour Suprême et la décision de l'Assemblée Générale du Droit seront incluses avec une analyse détaillée, et nos propres opinions et suggestions seront présentées en faisant référence aux études réalisées dans ce domaine dans la doctrine.

Anahtar Kelimeler

Conflit de lois, Élément d, Loi applicable aux contrats individuels de travail, Choix de la loi, Lieu de travail habituel du travailleur, Relation plus étroite avec le contrat de travail, Loi n° 5718 sur le droit international privé et le droit procédural

ANWENDBARES RECHT AUF EINZELNE ARBEITSVERTRÄGE, DIE AUSLÄNDISCHE ELEMENTE ENTHALTEN, NACH OBERSTGERICHTLICHEN ENTSCHEIDUNGEN

Öz

Welches Landesrecht auf Streitigkeiten aus individuellen Arbeitsverträgen mit ausländischen Elementen anzuwenden ist, ist in Artikel 27 des Gesetzes über internationales Privatrecht und Verfahrensrecht Nr. 5718 in der Türkei geregelt. Unter Berücksichtigung des zwingenden Charakters des Arbeitsrechts in seinen Entscheidungen vor 2020 stellte der Oberste Berufungsgerichtshof jedoch fest, dass, wenn das von den Parteien gewählte Recht die Rechte des Arbeitnehmers im türkischen Recht einschränkt, MÖHUK-Art. Es entschied, dass türkisches Recht gemäß Artikel 27/4 anzuwenden sei. In seinen Ländern nach 2020, MÖHUK m. Er erklärte, dass das gemäß Artikel 27/1 gewählte Recht gültig sei und dass diese Wahl unbeschadet der zwingenden Bestimmungen des üblichen Arbeitsrechts des Arbeitnehmers respektiert werden sollte. Sofern die Parteien in den vorgenannten Entscheidungen eine Rechtswahl getroffen haben, gilt MÖHUK Art. Es beschließt, dass keine rechtlichen Untersuchungen durchgeführt werden, die einen engeren Zusammenhang mit dem in Artikel 27/4 genannten Vertrag haben. Einige regionale Gerichte widersetzen sich jedoch aus verschiedenen Gründen immer noch den Entscheidungen der 9. Zivilkammer des Obersten Berufungsgerichts, wonach die Rechtswahl der Parteien respektiert werden sollte, und entscheiden, dass türkisches Recht als das am engsten verwandte Recht anzuwenden sei Gesetz. Die Generalversammlung des Obersten Berufungsgerichts hat diese Frage in ihrer am 10.05.2023 veröffentlichten Entscheidung ausführlich geprüft. In unserer Studie werden die Unterschiede zwischen den Entscheidungen des Obersten Gerichtshofs und den Entscheidungen der Generalversammlung des Rechts mit detaillierter Analyse berücksichtigt und unsere eigenen Meinungen und Vorschläge unter Bezugnahme auf die in diesem Bereich in der Doktrin durchgeführten Studien dargelegt.

Anahtar Kelimeler

Kollisionsnormen, Ausländerelement, auf individuelle Arbeitsverträge anwendbares Recht, Rechtswahl, gewöhnlicher Arbeitsplatz des Arbeitnehmers, engere Beziehung zum Arbeitsvertrag, Gesetz Nr. 5718 über internationales Privatrecht und Verfahrensrecht

Kaynakça

• AKINCI, Z. (2021). Milletlerarası Tahkim (6. b.). İstanbul.
• AYGÜL, M., ÇOBAN, N. (2020). Birden Fazla Ülkede İfa Edilen İş Sözleşmelerinde Mutad İşyerinin Tespiti. Terazi Hukuk Dergisi, 15(169), 1815-1832.
• AYGÜL, M., ERDOĞAN, C. (2022). Türkiye İş Kurumu Tarafindan Hazirlanan Yurt Dişi Hizmet Akitlerindeki Hukuk Seçimine Dair Kayitlarin Geçerliliği. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, Prof. Dr. M. Fatih UŞAN’a Dekanlıkta 10. Yıl Anısına Teşekkür Armağanı (2022-2), 753-788.
• BAYCIK, G. (2023). Yurt Dışı Hizmet Akdine İlişkin İstinaf ve Yargıtay Kararları Arasındaki Farklılık. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 55-69 (Yurt Dışı).
• BAYCIK, G. (2017). Çalıştırılmak Üzere Yurt Dışına Götürülen Türk İşçilerin Açtıkları Davalarda Uygulanacak Hukuk. Yurt Dışı Hizmet Sözleşmelerinde Milletlerarası Özel Hukuk Uygulaması İş Hukuku Sorunları Sempozyumu, Ankara, s.104-124 (Çalıştırılmak).
• BOZKURT GEMİCİOĞLU, Y., GEMİCİ FİLİZ, B. (2016). Türk Hukukunda Yabancılık Unsuru Taşıyan İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk ve Tarafların Hukuk Seçimi. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan, 15 (1), s. 598.
• ÇELİK N., CANİKLİOĞU N., CANBOLAT T. (2020). İş Hukuku Dersleri (33. b.). İstanbul.
• ÇELİKEL, A., ERDEM, B. (2020). Milletlerarası Özel Hukuk (16. b.). İstanbul.
• ÇÖRTOĞLU KOCA, S. (2016) Zayıf Tarafın Korunduğu Sözleşmelerde Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi (1. b.). Ankara.
• DEMİRCİOĞLU, A. M., CENTEL, T., KAPLAN, H.A. (2021). İş Hukuku (21. b.). İstanbul.
• DEMİRCİOĞLU, A. M., KORKMAZ, D., KAPLAN, H.A. (2018). Sorularla 4857 Sayılı İş Yasası (4. b.). İstanbul.
• DOĞAN, V. (2016). Milletlerarası Özel Hukuk (4. b.). Ankara.
• DOĞAN YENİSEY, K. (2011). İş Hukukunun Kendine Özgü Emredici Doğası: Sosyal Kamu Düzeni Kurallarına Bir Bakış. Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan. İstanbul.
• EKŞİ N. (2004). Sözleşmeden Doğan Borçlara Uygulanacak Hukuk Hakkında Roma Konvansiyonu, İstanbul (Sözleşmeden).
• EKŞİ N. (1997). Yabancılık Unsuru Taşıyan İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk, Prof. Dr. Kenan Tunçomağ’a Armağan, İstanbul (Yabancılık).
• ELBİR, N. (2021). İş Hukukunun Emredici Niteliği Karşısında İşçinin Yasal Haklarından Vazgeçmesi Sonucu Doğuran Uygulamalar Hakkında Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, 68(1), 289-316.
• ELÇİN, D. (2012). Milletlerarası Unsurlu Bireysel ve Toplu İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk (1. b.). Ankara.
• ERDOĞAN, E. (2017). Yurt Dışı Hizmet Sözleşmelerinde Milletlerarası Özel Hukuk Uygulaması İş Hukuku Sorunları. Elli İkinci Çözüm Arama Konferansı. Ankara: İntes Yayınları.
• ERDOĞAN, E., ERDOĞAN, C. (2016). Türkiye’den Yurt Dışına Götürülen İşçiler Hakkındaki Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 50 (13), 955-988.
• ERTEN, R. (2022). Yurt Dışında Çalışan Türk Vatandaşı İşçilerin Türkiye’de Açtığı İşçi Alacaklarına Dair Davalarda Milletlerarası Yetki ve Uygulanacak Hukuk Meseleleri. Prof. Dr. Rıza Ayhan’a Armağan. Ankara, s. 213-262.
• EYRENCİ Ö., TAŞKENT, S., ULUCAN, D., BASKAN, E. (2020) İş Hukuku (10. b.). İstanbul.
• GEREK, H.N. (2011). İş Sözleşmesinin İkale Sözleşmesi ile Sona Ermesi. Çalışma ve Toplum, 31(4), 43-58.
• GÜNGÖR, G. (2021). Türk Milletlerarası Özel Hukuku (2. b.). Ankara.
• GÜRSEL, İ., (2021). Milletlerarası Özel Hukukta İş Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklara Uygulanacak Hukuk – Yargıtay Karar İncelemesi. Sicil İş Hukuku Dergisi, 46 (2), 155-187.
• KALPSÜZ, T. (2010) Türkiye'de Milletlerarası Tahkim (2. b.). Ankara.
• KORKMAZ, A. H. (2023). Yabancı Unsurlu İş Sözleşmelerinde Kamu Düzeni Müdahalesinin ve Doğrudan Uygulanan Kuralların Rolü. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18 (213), 545-590.
• NOMER, E. (2015). Devletler Hususi Hukuku (21. b.). İstanbul.
• NOMER, E., EKŞİ, N., ÖZTEKİN-GELGEL G., (2014). Milletlerarası Tahkime İlişkin Mevzuat ve Antlaşmalar (2. b.). İstanbul.
• ÖZDEMİR KOCASAKAL, H. (2018). Doğrudan Uygulanan Kurallar. 10. Yılında MÖHUK Sempozyumu (F.B. TANRIBILIR, G. GÜMÜŞLÜ TUNÇAĞIL, Editörler). Ankara.
• ÖZDEMİR KOCASAKAL, H. (2001). Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Sözleşmeler Üzerindeki Etkileri. İstanbul: Galatasaray Üniversitesi Yayınları, 128-137 (Sözleşmeler).
• ÖZEL, S., ERKAN, M., PÜRSELİM, H.S., KARACA, H.A. (2022). Milletleratası Özel Hukuk (1. b.). İstanbul.
• SARIÖZ BÜYÜKALP, İ. (2018). Mutad İşyeri Kavramı ve MÖHUK m. 27/f. 3’ün Uygulanması Sorunu. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(2), 195-248.
• ŞANLI, C., ESEN, E., ATAMAN-FİGANMEŞE, İ. (2021). Milletlerarası Özel Hukuk (9. b.). İstanbul.
• TARMAN, Z. D. (2010). Yabancılık Unsuru Taşıyan İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 60 (3), 521-550.
• TEKİNALP, G. (2004). Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları (8. b.). İstanbul.
• VURAL ÇELENK, B. (2017). Yabancı Unsurlu İş Sözleşmelerinde For Devletinin Doğrudan Uygulanan Kurallarının Tespiti ve Uygulaması. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2017/3, 277-296.