Qiraāt Arguments about Merging “Rā” Letter into “Lām” Letter in Chapter al- Baqara 284

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 1, 267 - 288, 15.06.2016

Yakup Yüksel

https://doi.org/10.18505/cuid.238967

Öz

In  this article -as stated in the title- we will make an assessment in terms of taking over qıraât in surah al-Baqara about two hundred and eighty fourth verseplace, instead of debates around the qıraât cases. Special reason for choosing this verse is that recitation scholars who read letter of quiet râ by idgam letter to lâm, because of that it is the first sample according to the official ranking of the Qur’an surah. Although our study focused on a verse, we purpose to find the reasons  underlying in the debates of qıraât and we purpose to find the factors that predispose to the formation of qıraât to be able to make a contribution to what could be the case.

Anahtar Kelimeler

The surah of Baqara, Verse, Qıraāt, Commentary, Argument

Bakara Sûresi 284. Âyette Geçen Râ Harfinin Lâm Harfine İdgamı Konusundaki Kıraat Tartışmaları

Öz

Biz bu makalemizde genelde kıraat olgusu etrafında yapılan tartışmalardan ziyade başlıkta da belirttiğimiz gibi Bakara sûresi iki yüz seksen dördüncü âyeti ilgili tefsirlerde yer verilen tartışmaları kıraat açısından ele alıp bir değerlendirme yapacağız.  Bu âyeti seçmemizin özel nedeni sâkin râ harfini lâm harfine idgam yaparak okuyan kıraat âlimlerinin, Kur’an sûrelerinin resmi sıralamasına göre karşılaştıkları ilk örnek olmasından dolayıdır. Her ne kadar çalışmamız bir âyet üzerinde odaklanmış olsa da bununla kıraat tartışmalarının temelinde yatan nedenleri bulmak ve kıraatin oluşmasına zemin hazırlayan etkenin ne olabileceği olgusuna bir katkı sağlayabilmektir.

Anahtar Kelimeler

Bakara Sûresi, Âyet, Kıraat, Tefsir, Tartışma

Kaynakça

• Aşıkkutlu, Emin. “Kıraât İlminin Temellendirilmesinde Ahruf’i Seb‘a Hadisleri (Tahriç, Tahlil ve Değerlendirme)”, Kur’an ve Tefsir Araştırmaları. İstanbul: Kıraat İlmi ve Problemleri-IV, 2002, 4: 11, s. 43-106.
• Bennâ, Ahmed b. Muhammed. İthâf-u fudalâi’l-beşer, thk. Şaban Muhammed İsmail. 4 cilt. Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1987.
• Beydâvî, Nâsıruddin Abdullah b. Ömer b. Muhammed. Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl. 5 cilt. Beyrut: Müessesetü Şa‘bân, ts.
• Bûğa, Mustafa Dîb. el-Vâdıh fi ulûmi’l-Kur’an. Dımaşk: Dâru’l-ulûmi’l-insâniyye, 1998.
• Buharî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî. el-Câmiu’s-sahih.7 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2002.
• Çollak, Fatih. “Kur’an’ın Nâzil Olduğu Yedi Harf Ruhsatı ve Kıraat İhtilaflarının Karakteristiği”, Kur’an ve Tefsir Araştırmaları 3 içinde, 211-248. İstanbul: Kitâbiyât Yayınları, 2002.
• Dağ, Mehmet. Geleneksel Kıraat Algısına Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: İSAM Yayınları, 2007.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen. 5 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2000.
• Ebû’l-Ferec, Seyyid Lâşin ve Hafız el-Âlemî. Takrîbu’l-meâni fi şerhi hırzi’l-emânî. Riyad: Dâru’z-zemân, 2003.
• Ebû Hayyân el Endülisî, Muhammed b. Yusuf. Tefsiru’l-bahri’l-muhît. thk. Âdil Ahmed Abdü’l-Mevcûd. 9 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1993.
• Dânî, Ebû Amr. el-Arufu’s-Seb’a Li’l-Kur’an. thk. Abdulmüheymin Tahhan. Cidde: Dâru’l-Menâre, 1997.
• Dıyâuddîn, Hasan Itr. el-Ahruf’s-seb’a ve menziletü’l-kıraati ninhâ. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1988.
• Hafacî, Şihâbuddîn Ahmed b. Muhammed b. Ömer. Hâşiyetü’ş-şihâb. 12 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1997.
• Esed, Muhammed. Kur’an Mesajı. çev. Cahit Koytak ve Ahmet Ertürk. İstanbul: İşaret Yayınları, 2002.
• İbn Ahmed, Halil. Kitâbu’l-‘ayn. thk. Abdulhamit Hendâvî, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 2003.
• İbn Atiyye, Ebû Muhammed Abdulhak b. Galib. el-Muharraru’l-vecîz. thk. Abdusselam Abduşşafi Muhammed. 5 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2001.
• İbn Abdulfettah, Abdulaziz. Hadisu’l-ahrufi’s-seb‘a. Beyrut: Dâru’l-‘ilm, 2002.
• İbn Galbun, Ebû’l-Hasan Tahir b. Abdul-Mun’îm. et-Tezkire fi’l-Kıraat. thk. Said Salih Zuaym. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 2001.
• İbn Hüseyin, İmam Ali b. Zeyd. el-Ahrufu’s-seb’a elleti nezele biha’l-Kur’anü’l-Kerîm. thk. Hasan Muhammed Takıyyulhakim. Beyrut: Dâr-u Envâri’l-Kur’an, 1989.
• İbnü’l-Cezerî, Ebû’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. en-Neşr fi’l-kıraati’l-‘aşr. 2 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, ts.
• İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mükrim. Lisânu’l-‘Arab. 10 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1994.
• İbn Mücâhid, Ebû Bekr Ahmed b. Mûsâ b. el-Abbâs. Kitab’us-seb’a fi’l-kıraat. thk. Dr. Şevki Dayf. Kahire: Dâru’l-meârif, ts.
• Kurtûbî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh. el-Câmi’ li ahkâmi’l-Kur’an. 10 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2007.
• Makdisî, Ebü’l-Kâsım Şihâbüddîn Abdurrahmân b. İsmâîl b. İbrâhîm. el-Mürşidü’l-vecîz. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1975.
• Mennâu’l-Kattân. Mebâhis fî ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r-risâle,1993.
• Nesâi, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî. es-Sünen, 5 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1988.
• Nesefi, Ebûlberekat Abdullah b. Ahmed b. Mahmud. Medârîku’t-tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl. 4 cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1984.
• Önen, Hacı, “Yedi Harf ve Kıraatin Kesiştiği ve Ayrıldığı Noktalar”, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4, sy. 11 (2014): 182-193.
• Râgıb el-Isfahânî. Müfredât-u elfâzi’l-Kur’an. thk. Safvân Adnân Dâvûdî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1997.
• Râzî, Muhammed b. Ömer b. Hüseyin Fahreddin, Mefâtîhu’l-
• gayb. 15 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1998.
• Sâbûnî, Muhammed. et-Tibyân fî ulûmi’l-Kur’an. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1985.
• Sîbeveyhî, Ebû Bişr Amr b. Osman b. Kanber. el-Kitâb. thk. Abdusselam Muhammed Hârûn. 5 cilt. Kahire: 1982.
• Suphî Sâlih, Mebâhis fî ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1981.
• Suyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî. el-İtkân fi ulûmi’l-Kur’an. thk. Mustafa Dîb el-Bûğa. 2 cilt. Beyrut: Dâru’l-feth, 1996.
• Şevkânî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ali b. Muhammed. Fethu’l-kadîr. 8 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2007.
• Şevkî Dayf. el-Medârisu’n-nahviyye. Kahire: Dâru’l-meârif, 2001.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân an te’vil’i âyi’l-Kur’an. 10 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1992.
• Tabersî, Ebû Ali Emînuddin Fazl b. Hasan b. Fazl. Mecmâu’l-Beyân li Ulûmi’l-Kur’an. 5 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 2006.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre. el-Câmiu’s-sahîh. 5 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1996.
• Ünal, Mehmet. Kıraat İlmi ve Tarihi. Bursa: Emin Yayınları, 2014.
• Vâhidî, Ebû’l-Hasan Ali b. Ahmed. Esbâbu’n-nüzûl. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1994.
• Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Cârullah Mahmud b. Ömer. el-Keşşâf an hakâikı’t-tenzîl ve uyûni’l-akâvîl fi vücûhi’t-te’vîl. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1977.
• Zerkeşî, İmam Bedrüddîn Muhammed b. Abdullah. el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’an. 4 cilt. Beyrut: Dâru’t-türâs, ts.
• Zürkânî, Muhammed Abdulazîm. Menâhilu’l-irfân fî ulûmi’l-Kur’an. 2 cilt. Mısır: Dâru’l-meârif, ts.