Grief Process of Mothers of Children with Intellectual Disabilities

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 1, 225 - 244, 15.06.2016

Ayşe Gören

https://doi.org/10.18505/cuid.238980

Cited By: 4

Öz

Loss is an inevitable part of life and grief is a natural part of the healing process. In this sense, the grieving process is universal. People commonly associate certain losses with strong feelings of grief. Although the concept of grief is a direct reminder of death, grief and loss can happen in different ways – death, divorce, deployment or other situations of abandonment. Different effects can influence how people understand and approach the grief process such as importance and place of the loss in life, cultural background, belief systems, etc. Having mentally retarded child is also a shocking and unexpected situation for parents who are dreaming about a healthy baby. Parents can experience grief at this process. In 1969, psychiatrist Elisabeth Kübler-Ross introduced what became known as the “five stages of grief.” These stages of grief were based on her studies of the feelings of patients facing terminal illness, but many people have generalized them to other types of negative life changes and losses, such as the death of a loved one, losses of dreams or unexpected disability situations. In this article, grief reactions of mothers who learns that she has a mentally retarded child during birth was investigated. It was determined that the five stages of grief proposed by Elisabeth Kübler-Ross (denial, anger, bargaining, depression and acceptance) are experienced by mothers. Also it was observed that, mothers need grief counseling in this process.

Anahtar Kelimeler

Grief, Loss, Disability, Intellectual disability, Mother of disabled child

Engelli Çocuğa Sahip Annelerde Yas Süreci

Öz

Kayıp ve yas deneyimi, yaşamın doğal bir parçasıdır. Her insan hayatının farklı dönemlerinde çok çeşitli kayıplar yaşar ve bu kayıplar için yas tutar. Bu anlamda kayıp ve yas evrenseldir. Yas bir iyileşme sürecidir. Yas denildiğinde akla ilk gelen ölüm olmakla beraber, aslında kişi için anlamlı olan herşeyin kaybı yasa sebep olur. Yaşanan yas tepkilerinin şekli süresi ve boyutu, kaybın türüne, kaybın birey için anlamına ve yaşamındaki yerine, kültüre, inanca, kaybın gerçekleşme biçimine göre değişkenlik göstermektedir. Kayıp sonrasında yas sürecinin ertelenmeyerek yaşanması gerekir. Sağlıklı bir çocuk bekleyen anne-babalar için zihinsel engelli bir çocuğa sahip olduğunu öğrenmek de, aynı şekilde ebeveyni bir yas sürecine sokmaktadır. Bu makalede, doğumla beraber zihinsel engelli bir çocuğa sahip olduğunu öğrenen annelerin yas tepkileri ve geçirdikleri yas aşamaları Kübler-Ross'un aşama modeli bağlamında değerlendirilmiştir. Sonuç olarak annelerin bu süreçte tipik yas tepkileri vererek, yas aşamalarından geçtikleri belirlenmiştir. Ayrıca engelli çocuğa sahip annelerin yas sürecini sağlıklı atlatabilmek için yas danışmanlığı içeren psikolojik desteğe ihtiyaç duyabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yas, Kayıp, Engellilik, Zihinsel engellilik, Engelli Annesi

Kaynakça

• Akkan, Nermin. Facebook Kişisel Sayfası, 2014, Erişim Tarihi: 26.05.2016
• https://www.facebook.com/nermin.akkan/posts/695254017228334:4
• Darıca, Nilüfer, Ülkü Abidinoğlu ve Şebnem Gümüşçü. Otizm ve
• Otistik Çocuklar. İstanbul: Özgür Yayınları, 2000.
• Genlik, Özge. ”Yas Süreci ve Yas Sürecindeki Kişilerin Depresyon ve Anksiyete Düzeylerinin Incelenmesi”. Yüksek
• Lisans Tezi, Arel Üniversitesi, 2012.
• Gizir, Cem Ali. “Bir Kayıp Sonrasında Zorluklar Yaşayan Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Yas Danışmanlığı Modeli”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2, 2 (2006).
• Goring, Mary Beth. “The Cycle of Love and Grief in Parents of Children with Special Needs” AG Bell’s Listening and Spoken Language Symposium, 2013.
• Göka, Erol. Hoşçakal. İstanbul: Timaş Yayınları, 2009.
• Gören, A. Burcu. “Down Sendromlu Bireylerin Manevi Bakım İhtiyacının Belirlenmesi Ve Bir Model Önerisi”. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2015.
• Humphrey, Karen M. Counseling Strategies For Loss And Grief. Alexandria, VA: American Counseling Association, 2009.
• Işıl, Özlem, Semra, Karaca. “Ölüm Yaklaşırken Yaşananlar ve Söylenebilecekler: Bir Gözden Geçirme”. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2009.
• İçmeli, Celalettin, Ahmet Ataoğlu, Fatih Canan ve Adnan Özçetin. “Zihinsel Özürlü Çocukları Olan Ebeveynler ile Sağlıklı Çocuklara Sahip Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarının Karşılaştırılması”. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, 3 (2008), 21-28.
• Kübler-Ross, Elisabeth. Ölüm ve Ölmek Üzerine. İstanbul: Boyner Holding Yayınları, 1997.
• Küçükkurutlu, Mustafa. Facebook Down Sendromu Sayfası, 2014. Facebook Anadolu Down Sendromu Derneği, 2014.
• Erişim Tarihi: 25.05.2016
• https://www.facebook.com/groups/adsdtr/permalink/10152813972259866/
• Mestçioğlu, Ayşe Özlem ve Ebru Sorgun. Travmatik Yas. İçinde Aker T. ve Önder M.E. (Edt), Psikolojik Travma ve Sonuçları. İstanbul: 5US Yayınları Epsilon Reklamcılık, 2003.
• Smith, Robert M. ve John T. Neisworth. The Exceptional Child: A Functional Approach. New York: McGraw-Hill, 1975.
• Moses, Ken. The Impact of Childhood Disability: The Parent’s Struggle. WAYS Magazine, Spring. Evanston, IL, 1987.
• Olsson, MB. “Parents of Children with Intellectual Disabilities”. Goteborgs Universitet, Unpublished Doctorate Thesis, Sweden, 2004.
• Perloff, Linda S. “Social Comparison and Illusions of Invulnerability to Negative Life Events. In C.R. Snyder and C.E. Ford (Eds.), Coping with Negative Life Events: Clinical and Social Psychological Perspectives” New York: Plenum, 1987.
• Perloff, Linda S. ve Barbara K. Fetzer. “Self-Other Judgements
• and Perceived Vulnerability to Victimization”. Journal of Personality and Social Psychology 50, 3 (1986).
• Rodoplu, Saniye. Facebook İzmir Down Sendromu Derneği Sayfası, 2015.
• https://www.facebook.com/IzmirDownSendromuDernegi/photos/a.1374693289521863.1073741828.1374675669523625/1479279275729930/?type=3&theater Erişim Tarihi: 26.05.2016
• Weinstein, Neil D. “Unrealistic Optimism About Susceptibility to Health Problems: Conclusions from a Community-Wide Sample”. Journal of Behavioural Medicine 10, 5 (1987).
• Uğuz, Şükrü, Fevziye Toros, Banu Yazgan İnanç ve Oğuzhan Çolakkadıoğlu. “Zihinsel ve/veya Bedensel Engelli Çocukların Annelerinin Anksiyete, Depresyon Ve Stres Düzeylerinin Belirlenmesi”. Klinik Psikiyatri 7, 2004.
• Varol, Nihal. Aile Eğitimi. Ankara: Kök Yayıncılık, 2005.
• Whiting, Mark. “What İt Means To Be The Parent Of a Child With a Disability Or Complex Health Need”. Nursing Children and Young People 26, 5 (2014).
• Worden, William. Grief Counseling and Grief Therapy: A Handbook For the Mental Health Practitioner Springer Publishing Company, 2001.
• Yalom, Irvin D. Aşkın Celladı ve Diğer Psikoterapi Öyküleri. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2000.
• Zara, Ayten. Kayıplar, Yas Tepkileri ve Yas Süreci, Yaşadıkça: Psikolojik Sorunlar ve Başa Çıkma Yolları (Edt). İstanbul: İmge Yayınları, 2011.