Umre İbadetinin Hayatın Anlamı ve Umutsuzlukla İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 3, 1687 - 1710, 15.12.2018

Sema Yılmaz

https://doi.org/10.18505/cuid.480178

Cited By: 1

Öz

Din Psikolojisinin önemli çalışma alanlarından birisi de ibadet psikolojisi bağlamında ibadetlerin bireylerin ruhsal yaşantısındaki yansımalarını incelemektir. Bu alan araştırmasında umre ibadetini gerçekleştirmekte olan bireylerde Yaşam Anlamı ve Umutsuzluk düzeyi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Suudi Arabistan’da umre ziyaretinde bulunan 214 Türk katılımcı üzerinde geçekleştirilen araştırmada anket tekniği ile toplanan veriler analiz edilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Yaşam Anlamı Ölçeği” ve “Beck Umutsuzluk Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23.0 istatistik programında analiz edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde çalışmanın amacına uygun olarak Tek Örneklem t-Testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Bağımsız Örneklem t-Testi, Tek Yönlü ANOVA ve Tukey HSD testleri kullanılmıştır. Araştırma grubunun Yaşam Anlamı düzeyinin anlamlı olarak ortalamanın üstünde; Umutsuzluk düzeyinin ortalamanın altında olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yaşam Anlamı ile Umutsuzluk ve alt boyutlarından Gelecekle İlgili Duygu; Motivasyon Kaybı ve Gelecekle İlgili Beklenti arasında negatif yönde; Aranan Anlam ile Umutsuzluk ve Motivasyon Kaybı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Psychology of Worship/Religious Rituals, ʿUmra Worship, Meaning in Life, Hopelessness

An Empirical Research on the Relationship Between ʿUmra Worship and Meaning in Life and Hopelessness

Öz

One of the important areas of study of religious psychology is to examine the reflection of worship in the spiritual life of individuals in the context of worship psychology. In this field survey, the relations between the level of meaning in life and hopelessness of individuals who performed the ʿumraworship are examined. The study is conducted with 214 Turkish participants who performed ʿumrain Saudi Arabia. The collected data is analyzed by questionnaire technique. "Personal Information Form", "Meaning in Life Questionnaire (MLQ)" and "Beck Hopelessness Scale" are used as data collection tools. The obtained data is analyzed in the SPSS 23.0 statistical program. One Sample t-Test, Pearson Moments Multiplication Correlation Analysis, Independent Sampling t-Test, One Way ANOVA and Tukey HSD tests are used to analyze the data. It is found that the research group's level of meaning in life is above average; the level of hopelessness is below average significantly. There is a significant negative correlation between meaning in life and hopelessness, feelings about the future, loss of motivation, expectation about the future. There is a significant positive correlation between searched meaning and hopelessness and loss of motivation.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Psychology of Worship/Religious Rituals, ʿUmra Worship, Meaning in Life, Hopelessness

Kaynakça

• Abramson, Lyn Y. et al.. Hopelessness Depression: A Theory-Based Subtype of Depression. Psychological Review by the American Psychological Association 2 (1989): 358-372.
• Akın, Ahmet - Taş, İbrahim. “Yaşam Anlamı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 10/3 (Winter 2015): 27-36.
• Akıncı, Adem. “Hayata Anlam Vermede Dinî Değerlerin ve Din Öğretiminin Rolü”. Değerler Eğitimi Dergisi 3/9 (2005): 7-24.
• Altuntaş, Halil – Karagöz, İsmail - Keskin, Mehmet. Hac İlmihali. Istanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2010.
• Albayrak, Ahmet. Gençlerde Dua Psikolojisi-Üniversite Gençlerinin Dua Tutum ve Davranışları. Istanbul: Düşünce Kitabevi, 2013.
• Apaydın, Halil. Din Psikolojisi Terimler Sözlüğü. Istanbul: Bilimkent, 2016.
• Aydın, Ali Rıza. “İnanma İhtiyacı Ve Dinî Ritüellerin Psikolojik Değeri”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 9/3 (2009): 87-99.
• Aydın, Cüneyd et al., “ Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 38 (2015): 39-55.
• Ayten, Ali. Tanrı’ya Sığınmak- Dinî Başa Çıkma Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma. Istanbul: İz Yayıncılık, 2012.
• Bahadır, Abdülkerim. İnsanın Anlam Arayışı ve Din, Logoterapik Bir Araştırma. Istanbul: İnsan, 2011.
• Bayyiğit, Mehmet. Sosyo-Kültürel Yönleriyle Türkiye'de Hac Olayı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1998.
• Beck, Aaron T. et al.. “The Measurement of Pessımısm: The Hopelessness Scale”. Journal of Consulting and Clinical Psychology 42/6 (1974): 861-865.
• Beck, Aaron T. et al.,“Hopelessness and Eventual Suicide: A 10-Year Prospective Study of Patients Hospi-talized with Suicidal Ideation”. American Journal of Psychiatry Am J Psychiatry 142 (May 1985): 559-563.
• Blackburn, Ivy M. Depresyon ve Başaçıkma Yolları. trans. Nesrin H. Şahin, R. Neslihan Ruhancı. Istanbul: Remzi Kitabevi, 2008.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. “İstatitikler”. 25 May 18. http://www.diyanet.gov.tr/tr-TR/Kurumsal/Detay//6/diyanet-isleri-baskanligi-istatistikleri
• Doğan, Ertuğrul Bayram. Hacı Adaylarına Verilen Eğitim Seminerlerinin Yeterliliği. Master’s Thesis, Sakarya University, 2010.
• Durak Batıgün, Ayşegül. “İntihar Olasılığı: Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk Ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme”. Türk Psikiyatri Dergisi 16/1 (2005): 29-39.
• Düzgün, Uğur. Dünyayı Adil Algılama ve Geleceğe Dair Umut/Umutsuzluk: Depresyon Tanısı Alan ve Almayan Kişilerde Adil Dünya İnancı. Master’s Thesis, Mersin University, 2007.
• Frankl, Victor E. İnsanın Anlam Arayışı. trans. Selçuk Budak. Istanbul: Öteki Psikoloji, 2007.
• Fromm, Erich. Umut Devrimi. trans. Şemsa Yeğin. Istanbul: Payel Yayınevi, 2012.
• Geçioğlu, Ahmet Rifat. “Hac İbadetine Psikolojik Bir Yaklaşım”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/1 (October 2016): 219-243.
• Geçioğlu, Ahmet Rifat. “Hac İbadetinin Bireysel Yaşayıştaki Rolü”. Master’s Thesis, Çukurova University, 2010.
• Göka, Erol. Hayatın Anlamı Var Mı?. Istanbul: Timaş, 2014.
• Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Eskişehir: Anadolu University, 2012.
• Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1993.
• İmamoğlu, Abdulvahit - Yavuz, Adem. “Üniversite Gençliğinde Dini İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/23 (2011/1): 205-244.
• Karaca, Faruk. “Karaca Umrah Motıvatıons And Effetcts Scale”. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 11/7 (Spring 2016): 315-330.
• Karacoşkun, Mustafa Doğan. “Gelişim Kuramları ve Dönemlerine Genel Bir Bakış”. Din Psikolojisi El Kitabı. Editör Mustafa Doğan Karacoşkun. Ankara: Grafiker, 2015.
• Kartopu, Saffet. “Dini Yaşayışta Hayatı Sorgulama Ve Anlam Arayışı”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/3 ( February 2013): 67-90.
• Kayıklık, Hasan Din Psikolojisi Bireysel Dindarlık Üzerine. Adana: Karahan Kitabevi, 2011.
• Kımter, Nurten. “Namaz Ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme”. Ekev Akademi Dergisi 20/68 (2016): 299-332.
• Kımter, Nurten. “Ruh Sağlığı Bağlamında Namaz ve Benlik Saygısı İlişkisi”. Turan-Sam Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi 7/27: 36-65.
• Kımter, Nurten. Dinî İnanç, İbadet ve Dua’nın Umutsuzlukla İlişkisi - Üniversiteli Gençlerde Umutsuzluk Psikolojisi ve Din Üzerine Bir Araştırma. Istanbul: Kriter Yayınevi, 2012.
• Kıraç, Ferdi. “Üniversite Öğrencilerinde Dindarlık Eğilimi ve Anlam Duygusu”. Mukaddime 7 (2013): 165-177.
• Kıraç, Ferdi. Dindarlık Eğilimi, Varoluşsal Kaygı Ve Psikolojik Sağlık. Master’s Thesis, Ankara University, 2011.
• Kızılgeçit, Muhammed. Din Psikolojisinin 100’ü. Ankara: Otto, 2017.
• Kızılgeçit, Muhammed. Yalnızlık, Umutsuzluk ve Dindarlık İlişkisi. Doctoral Thesis, Atatürk University, 2011.
• Kierkegaard, Soren. Ölümcül Hastalık Umutsuzluk. trans. M. Mukadder Yakupoğlu. Ankara: Doğu Batı, 2017.
• Kiziroğlu, Merve. Sınıf Öğretmenlerinin Sosyodemografik Özelliklere Göre Umutsuzluk Düzeyleri. Master’s Thesis, Atatürk University, 2012.
• Koç, Mustafa. “Diasporada Dindarlık ve Umutsuzluk: Fransalı Müslüman-Türk Azınlık Grup Üzerine Ampirik Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 39 (2013): 415-444.
• Koç, Mustafa. “Din Psikolojisi Açısından Ergenlik Döneminde Dua Ve İbadet Psikolojisinin Gelişimi”. EKEV Akademi Dergisi 9/25 (2005): 75.
• Koç, Mustafa. “Hac Psikolojisi I: İngiltereli Türk Diaspora Hacıları Üzerine Nitel Bir Durum Çalışması”. Sa-karya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/27 (2013): 49-74. Koenig, Harold G. - McCullough, Michael E. - Larson, David B. Religion and Health: a Century of Research Reviewed. New York: Oxford University Press, 2001.
• Merter, Mustafa. Psikolojinin Üçüncü Boyutu Nefs Psikolojisi ve Rüyaların Dili. Istanbul: Kaknüs, 2014.
• Necati, Muhammed Osman. Hadis ve Psikoloji. trans. Mustafa Işık. Ankara: Fecr Yayınevi, 2000.
• Parsons, Sharon K. v. dğr., “Religious Beliefs, Practices and Treatment Adherence Among Individuals With Hıv in the Southern United States”. Aids Patıent Care And STDs 20/2 (2006) 97-111.
• Peker, Hüseyin. Din Psikolojisi. Istanbul: Çamlıca, 2003.
• Sayar, Kemal. Dinç, Mehmet. Psikolojiye Giriş. Istanbul: Dem, 2008.
• Seber, Gülten, et al., “Umutsuzluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirliği”. Kriz Dergisi 1/3 (1998): 139–142.
• Sky News Arabia. “ارتفاع-نسبة-دخول-عدد-المعمرين-باكثر-100-المئة”. 9 April 2018. https://www.skynewsarabia.com/middle-east/893321
• Steger, Michael F., et al., “The Meaning in Life Quetionnaire: Assesing The Presence Of And Search For Meaning in Life”. Journal Of Counseling Psychology 53/1 (2006): 80-93.
• Şahin, Adem. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Umutsuzluk Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk Üniver-sitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13 (2002) 154-156.
• Şahin, Hacer. Toplumsal İlişkiler Açısından Hac İbadetinin Analizi. Master’s Thesis, Gazi University, 2006.
• Şen, Nuran. Hac İbadetinin Psiko - Sosyal Yönden Değeri. Master’s Thesis, Sakarya University, 2003.
• Şentürk, Habil- Yakut, Selahattin. “Hayatın Anlamı ve Din”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33/2 (2014): 45-60.
• Tırabzon, Abdullah. “Hac İbadetinde Yasak Davranışlar”. Doctoral Thesis, Istanbul University, 2008.
• Toksöz Karasu, Bayram. Huzurlu Yaşama Sanatı. trans. Handan Balkara. Istanbul. Boyner, 2003.
• Tokur, Behlül. “Gaye- Anlam Bağlamında Kendini Gerçekleştirmek”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 40 (2013): 249-162.
• Uysal, Veysel - Ayten, Ali. “Ruhsallık Umutsuzluğu Azaltır mı? Ruhsallık- Umutsuzluk İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma”. 16. National Social Psychiatry Congress- Congress Book, Karabük (2009): 318-330.
• Yalçınkaya, Erenşah. “Hac Psikolojisi”. Master’s Thesis, Atatürk University, 2011.
• Yalom, Irvin. Varoluşçu Psikoterapi. trans. Zeliha İyidoğan Babayiğit. Istanbul: Kabalcı Yayıncılık, 2014.
• Yapıcı, Asım. Ruh Sağlığı ve Din, Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. Adana: Karahan Kitabevi, 2013.
• Yıldız, Murat. “Tutuklu ve Hükümlülerde Umutsuzluk, Ölüme İlişkin Depresyon ve Ölüm Kaygısı İlişkisi”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 35/1 (2011): 1-7.
• Yılmaz, Feride Taşkın. Sabancıoğulları, Selma. Karabey, Gülseren. “The Effect of Hajj Pilgrimage on Treatment Compliance in Individuals with Chronic Diseases”. J Relig Health (March 2018): 1-13.