Son Zamanlarda Gündeme Gelen İnanç Problemlerine Dair Din Eğitimi Açısından Bir Değerlendirme

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 3, 1091 - 1089, 15.12.2022

Yunus Emre Sayan , Mehmet Emin Günel

https://doi.org/10.18505/cuid.1151780

Cited By: 1

Öz

Allah’ın varlığını kabul veya ret insanın hayata bakışını tümden etkileyen bir olgudur. Toplumlar huzur ve düzenlerinin devamı için sahip oldukları inancın kendilerinden sonraki nesil tarafından da sürdürülmesini istemektedirler. Allah’a iman eden bir ebeveynin ateist olmuş çocuklarıyla iletişimi ve sağlıklı diyalogu güçtür. Bu noktada son dönemde artışa geçtiği iddia edilen ateizm, deizm gibi tanrının varlığına yönelik inanç sapmaları dini ve kültürel değerlerine bağlı bir toplumun fertlerini kaygılandırmaktadır. Günümüz Türkiye’sinde gündeme gelen Allah’ın varlığına yönelik inanç problemlerini tespit ederek eğitimcilerin bu problemlere yaklaşımını teorik çerçevede ele almayı amaçlayan, dokümantasyon yöntemiyle hazırlanan çalışmada, alanyazındaki araştırmalar taranarak, mevcut durumun fotoğrafını çekip tespit edilen soru ve sorunlara çözüm önerileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Son zamanlarda ortaya çıkan inanç problemlerinin birçok sebebi olsa da bunlar arasında ailenin, eğitimcilerin ve öğrenme ortamlarının rolü daha çok öne çıkmaktadır. Bu çalışmada özellikle problemin aile, eğitim ortamları ve eğitimcilerin yöntem ve üsluplarından kaynaklanan yönlerine dikkat çekilmesi amaçlandı. Her bir sorun alanına yönelik tespitler yapılarak bu sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Kelam, Yöntem, Ateizm, Deizm

An Assessment of the Faith Problems that Have Been Raised Recently in Terms of Religious Education

Öz

Acceptance or rejection of the existence of Allah is a phenomenon that completely affects a person's view of life. Societies want their faith to be maintained by the next generation in order to maintain their peace and order. It is difficult for a parent who believes in Allah to communicate and have a healthy dialogue with his children who have become atheists. At this point, the deviations of belief in the existence of god, such as atheism and deism, which have recently increased, worry the members of a religious society. In the study, prepared using the documentation method and aimed at considering the approach of educators to these problems in a theoretical framework by identifying the problems of belief in the existence of Allah that have become a current issue in today's Turkey, it was tried to take a picture of the current situation by scanning the studies in the literature and propose solutions to the identified questions and problems. Although there are many reasons for the recent belief problems, the role of family, educators and learning environments is more prominent among them. This study aims to draw attention to the aspects of the problem arising from the family, educational environments and the methods and styles of the educators. It has been tried to develop suggestions for the solution of these problems by making determinations for each problem area.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Kalâm, Method, Atheism, Deism

Kaynakça

• Adler, Alfred. İnsanı Tanıma Sanatı. çev. Şelale Başar. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1997.
• Akarsu, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1975.
• Akdemir, Ferhat. “Ateizmin Tarihi Üzerine Kısa Bir Deneme”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/18-19 (2005).
• Altıntaş, Ramazan. “Aile ve Okulda inanç Eğitimi”. Mehir Dergisi 3 (1999), 55-59.
• Arslan, Durmuş. Metodolojik Yönden Kur’ân’ın Tedriciliği. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1999.
• Baloğlu, Adnan Bülent. Son Hurafe Deizm. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2021.
• Berman, David. A History of Atheism in Britain. London: Routledge, 2013.
• Bi̇leci̇k, Sümeyra. “Anne Baba Tutumlarının Bireylerin Din Algısına Etkisi”. Değerler Eğitimi Dergisi 15/33 (2017), 7-38.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’s-sahîh. nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr. 9 Cilt. Beyrut: Dâru Tavki’n-Necât, 1422/2001.
• Cafer Sadık, Yaran. Din Felsefesine Giriş. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2017.
• Cevizci, Ahmet. Felsefeye Giriş. Bursa: Sentez Yayıncılık, 2007.
• Coşkun, İbrahim. “Günümüzde Deizm, Ateizm ve Nihilizmi Doğuran Sebepler”. Modern Çağın İnanç Sorunları. ed. Fatih Kurt. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2019.
• Çağlayan, Harun. “Ahlâkî Davranış Açısından İnanç ve Görev Ahlakı”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 8/1 (15) (2016), 93-107.
• Çetin, Erol. Deizm Eleştirisi ve Yapılması Gerekenler. İstanbul: Hiperyayın, 2019.
• Demirci, Muhsin. “Kur’ân’ın Nüzûl Sürecinde Tedrîcilik”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 175-198.
• Dodurgalı, Abdurrahman. Kur’an’ı Kerim’e Göre Çocuk Eğitimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1984.
• Dorman, Emre. “Modern Çağda Deizmin Popülerleşmesi ve Sebepleri”. Diyanet Aylık Dergi 320 (2017), 14-18.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. Sünenü Ebî Dâvûd. thk. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
• Erdem, Hüsamettin. “Deizm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 9/109-111. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
• Ernes Campbell, Mossner. “Deism”. The Encylopedia of Philosophy. London: Collier-Macmillan Ltd., 1967.
• Frolov, İvan. Felsefe Sözlüğü. çev. Aziz Çalışır. İstanbul: Cem Yayınevi, 1991.
• Fullan, Michael. Change theory A force for school improvement. Victoria: Centre for Strategic Education, 2006. http://michaelfullan.ca/wp-content/uploads/2016/06/13396072630.pdf
• Garaudy, Roger. Hâtıralar. çev. İbrahim Demirci-İshak Yetiş. Ankara: Hece Yayınları, 2004.
• Girardi, Julias. “Çağdaş Ateizmin Problemi”. çev. Murtaza Korlaelçi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41/1 (2000).
• Gürsoy, Kenan. “İlhâd”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 22/96-98. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Hick, John H. Philosophy of Religion. New Jersey: Prentice Hall, 1990.
• Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları, 2016.
• İKDAM Eğitim Derneği. “Gençlik ve İnanç Çalıştayı Sonuç Bildirisi”. Erişim 06 Temmuz 2022. https://www.ikdam.org/genclik-ve-inanc-calistayi-sonuc-bildirisi/
• İnce, Abdullah. “Gençliğin ‘İnanç Problemlerinin’ Gerçekliği: Eleştirel Bir Okuma”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2 (2021), 908-934.
• Kondi, Şaban. Kur’ân’da Tedrîcîlik. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
• Kutluer, İlhan. “Lâedriyye”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27/41-42. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
• Kuzu, Selman. Kur’an’a Göre Hikmet Kavramı. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
• Kütük, Selçuk. Deizm. İstanbul: Bir Yayıncılık, 2019.
• Mclntosh, Daniel N. - Spilka, Bernard. “Religion and the Family”. Handbook Of Family Religious Education. ed. Blake J. Neff and Donald Ratclif. 36-60. Alabama: Religious Education Press, 1995.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâu’t-Turâsi’l-Arabî, ts.
• Osmanoğlu, Cemil. “Din Eğitiminin Gelişimsel Temeli Olarak İnanç”. bilimname XXVII/2 (2014), 177-206.
• Ömerî, Muhammed Nebîl el-. “Hz. Peygamber’in Sahâbeye İnanç Esaslarını Öğretmede İzlediği Metot”. çev. Kılıç Aslan Mavil. Kelam Araştırmaları Dergisi 15/2 (31 Temmuz 2017), 452-492. https://doi.org/10.18317/kader.318462
• Özarslan, Seli̇m. “Ülkemizde Ateizme Yönelme Sebepleri”. Diyanet İlmî Dergi 55 (2019), 1011-1025.
• Özbek, Abdullah. Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed. Konya: Esra Yayınları, III., 1994.
• Öztürk, Mualla. “Din Eğitimi ve Çocuk Ruh Sağlığı”. program adı: Türkiye I. Din Eğitimi Semineri, Ankara, 1981.
• Peker, Hasan. “Tanrı ve Din Tasavvuru Bağlamıyla Deizm ve Yayılımı Üzerine”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/8 (2018), 13-42.
• Rouseau, J.J. Emile. çev. Hilmi Ziya Ülken, Ali Rıza Ülgener, Selahattin Güzey. İstanbul: Türkiye Yayınevi, 1961.
• Sağlam, İsmail. “Çocuklarda Davranışların Şekillenmesinde Etkili Olan Faktörlere Teorik Bir Yaklaşım”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10/2 (2001), 209-223.
• Selçuk, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler. Ankara: TDV Yayınları, 1990.
• Taştekin, Osman. “İnanç Öğretiminin Psiko-Pedagojik Temelleri”. Diyanet Aylık Dergi 1 (2003), 109-128.
• TDK (Türk Dil Kurumu). “temsil”. Erişim 28 Temmuz 2022. https://sozluk.gov.tr/?q=&aranan=
• Topaloğlu, Aydın. Ateizm Çıkmazı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2019.
• Topaloğlu, Aydın. Teizm ya da Ateizm. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2001.
• Türcan, Talip. “Tedrîc”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40/265-267. İstanbul: TDV Yayınları, 2011. https://islamansiklopedisi.org.tr/tedric
• Tzortzis, Hamza Andreas. Hakikatin İzinde. çev. Bilal Tonyalı. İstanbul: Ekin Yayınları, 2019.
• Ulutaş, Yasin. “Deizme Götüren Sebepler”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 23/2 (30 Haziran 2021), 501-513. https://doi.org/10.32709/akusosbil.843291
• Vergote, Antoine. “Çocuklukta Din”. çev. Erdoğan Fırat. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22/1 (1978), 315-329.
• Vergote, Antoine. Din İnanç ve İnançsızlık. çev. Veysel Uysal. İstanbul: İFAV Yayınları, 1999.
• Yaşar, Hasan. “Deizmin Mahiyeti ve Tarihçesi”. Modern Bir Akıl Sapması: Deizm. thk. tsh. Enes İnce. İstanbul: Dirayet Kitaplığı, 2019.
• Yeşilyurt, Temel. Çağdaş İnanç Problemleri. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2020.