A Classification Proposal on Muteshabih al-Qur'an and Linguistic Discussions on Ambiguity

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 1, 5 - 35, 15.06.2014

Bilal Deliser

https://doi.org/10.18505/cuifd.254634

Öz

One of the dominant subjects of Quranic sciences, “Muteshabihu’l Quran” is presented in a different approach and classification in this study. The approach contains a classification which will help us to see unity. The data having no practical value and not hel-ping us understand Quran or use related information in terms of methodology will not take place in the classification while mutes-habihat (ambiguity) and some new information will be involved. On the other hand, this triple classification is a practical one which will help us put historical information and discussions into place. In the classification, “Muteshabihu’l Quran” will be analyzed under three main titles as follow: 1. Literal similarity, 2. Muteshabihat (ambiguity) discussed within the context of the verse 3/7 in Al-i İmran (Surah), and 3. Muteshabihat formed within the scope of the attributes of Allah. In the study, some overlooked approaches will be brought to the attention of readers, and some efforts will be made for linguistic, historical and socio-cultural understanding of the subject.

Anahtar Kelimeler

Muhkam, muteshabih, literal similarity, attribution, anthropomorphism

Müteşâbihü’l-Kur’an’la İlgili Bir Tasnif Önerisi ve Müteşâbihlik Üzerine Yapılan Dil Tartışmaları

Öz

Bu çalışmada Kur’an ilimlerinin başat konularından biri olan “Mü-teşâbihu’l-Kur’an”, farklı bir yaklaşım ve tasnifle sunulmuştur. Bu yaklaşım bütünü görmemizde bize yardımcı olacak bir tasnifi içermektedir. Bu tasnifte müteşâbihât ile yeni bazı bilgiler yer alır-ken, pratik değeri olmayan ve Kur’an’ı anlamamızda ve bu konu-daki bilgileri kullanmamızda usûl açısından bize yardımcı olmaya-cak veriler yer almayacaktır. Buna mukabil bu üçlü tasnif, tarihsel malumatları ve tartışmaları yerli yerine koymamıza yarayacak pratik bir tasniftir. Bu tasnifte, “Müteşâbihu’l- Kur’an”; 1. Lite-ral/lafzi benzerlik 2. Al-i İmran, 3/7 ayeti bağlamında tartışılan müteşâbihlik 3. Allah’ın sıfatları çerçevesinde oluşan müteşâbihlik, olmak üzere üç temel başlık altında incelenecektir. Çalışmada gözden kaçan bazı yaklaşımlar okurların dikkatine sunulurken, ko-nunun dilbilimsel, tarihsel ve sosyo-kültürel bir çerçevede anlaşıl-ması yönünde çaba sarf edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhkem, müteşâbih, literal benzerlik, sıfat, antropomorfizm

Kaynakça

• ALEVLER, Köksal, Edebiyat Sosyolojisi, Hece Yay., Ank., 2012.
• AYDIN, Muhammed Kur’an’da Benzer Ayetlerdeki Anlatım Farklılıkları, Değişim Yay., Adapazarı, 2001.
• BALJON, J. M. S., Kur’ân’ın İnsan-Biçimci Dili, Çeviri: Mevlüt, Erten, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt: VIII / 1, Haziran-2004.
• BAŞOĞLU, Tuncay, “Muhkem” TDİA, İstanbul, 2009.
• CEVHERİ, Ebu Nasr Muhammed b. Muhammed, Sıhah, Tah. Emil Bedi’-Muhammed Nebil Tarifi, Daru’l- Kütübü’l- İlmiyye, Beyrut, 1999.
• CÜRCÂNÎ, es-Seyyid Şerif Ali b. Muhammed, et-Ta’rîfât, Matbaatu Mus-tafa el-Bâbî el-Halebî, (Mısır) 1938.
• DÜZGÜN, Şaban Ali, Allah, Tabiat ve Tarih, Lotus Yay, Ankara, 2005.
• DEMİRCİ, Muhsin, Kur’an’ın Müteşâbihleri Üzerine, Birleşik Yay. İstan-bul, 1996.
• DUMAN, M. Zeki, Kur’an’da Müteşâbihât, Bilimname, IX, 2005/3
• ELMALILI, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Neşri-yat, İstanbul,1979.