THE IGNORANCE (CEHL) IN ISLAMIC LAW AND ITS LEGAL EFFECTS

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 2, 273 - 305, 15.12.2010

Muharrem Önder

Öz

İslam erdered to have religious knowledge and compare it to light resource that brighten
the dark; and detract the ignorance (cehl) and compare it to darkness. To have the
knowledge is having priority to responsibility, word and action; and without the knowledge,
they do not have authenticity. The meaning of "to know" which is the basic requirement ofresponsibility,
does not always mean to have the knowledge, but to have possibilty for
knowledge or the ways to knowledge.
Because of the fact that knowledge is an important criteria to hold the people for
responsibility, the ignorance (cehl) which is antonymous of the knowledge must be known
clearly, for any situations it can be an exeuse and acceptable as excluding liability. For this
reason, in this article we tried to explain the parts and esence of ignorance (cehl), and
which directions of the ignorance are acceptable as exeuse or not. 

Anahtar Kelimeler

Qualification, the conditions narrows the qualification knowledge, ignorance (cehl), inform, responsibility, excuse

İSLAM HUKUKUNDA BİLGİİZLİK (CEHL) ve HUKUKİ ETKİLERİ

Öz

İslam dini biigi sahibi olmayı emretmiş ve bilgiyi, çevresini aydınlatan bir ışık kaynağına;
bilgisizliği de (cehli) kötüleyerek karanlıklara benzetmiştir. Bilgi sahibi olmak, yükümlülükten,
söz ve eylemden önce gerekli görülmüş ve o olmadan bunların sahih olmayacağı vurgulanmıştır.
Sorumluluğun temel şartı olan "bilme"den maksat, daima bilfiil bilgi sahibi olmak
değil bilgiye yahut bilgi edinme imkanına sahip bulunmaktır.
İnsanların sorumlu turulmalarında bilgi önemli bir kriter olduğundan onun zıddı olan bilgisizliğin
(cehlin) ne olduğu, hangi durumlarda mazeret kabul edilmeyeceği ve hangi hallerde
mazeret kabul edilip sorumluluğu ve cezayı düşürücü bir etken olacağı konusuna açıklık getirilmesi
gerekmektedir. Bu maksatla biz bu makalemizde cehlin mahiyetini, kısımlarını,
özür kabul edilen ve edilmeyen yönlerini ortaya koymaya çalıştık. 

Anahtar Kelimeler

Ehliyet, ehliyeti daraltan durumlar, bilgi, bilgisizlik (cehl), bilgilendirme, yükümlüiük, mazer

Kaynakça

• Tehanev1, Muhammed Ali, Keşştifü istilfihfiti'l-fiinıln, İstanbul 1984, I, 87; Heyet, elMu'cemü'l-vaslt,
• Daru'l-mearif, 1980, I, 32.
• Serahsi, Ebu Bekr Muhammed, Usill, thk. Ebu'l-Vefa el-Afgan!, Beyrut ts., II, 332;
• Buhm, Alauddin, Keşfii'l-esrar, IV, 237; İbn Nüceym, Zeynüddin, Fetlıu7-Gaffor şerlıu'lmeııfir,
• Kahire 1936, III, 80; Km, Ali b. Sultan, Tavdüıii7-mebfiııf ve teııkflıü'l-ıneiini (Şerlıu
• mulıtasari'l-meııiir), thk. İlyas Kaplan, Beyrut 2006, s. 441.
• Buhm, Keşfii'l-esrar, IV, 237-238; Km, Tavdilıü'l-ınebiinf, s. 441-442.
• Karl, Tavdilıii'l-ınebiini, s. 442; Bardakoğlu, Ali, "Elıliyet", DİA, X, 534.
• Hallaf, Abdülvehhab, "el-Eiıliyye fi'ş-Şeriati'l-İsliiıniyye", Mecelletü7-ezlıer, XXIII/lO