Bosnalı Bir Şeyhülislam Mehmed Refik Efendi

Yıl 2008, Cilt: 12 Sayı: 1, 325 - 332, 15.06.2008

Talip Mert

Öz

Refik Efendi was born in 1814 (H. 1229) in Rogitica (Çelebipazarı),
Bosnia. His father is Ali and· his grandfather ... is Hacı Abdullah. Refik
Efendi w as attending elementary school when his father passed away.
Refik Efendi moved to Sarajevo (Saraybosna) after the iricidence,
where he continued his education and worked.as a clerk at the judicial
court.
Refik Efendi moved to Istanbul in 1833 (H.l249) and attended Amcazade
Hüseyin Pasa Medrese and Fatih Medrese.(!) He attended the ctures of Ahıskalı Ahmed Efendi and Gürcü Mehmet Efendi, and ac-
_it!Jlrll!d_ç_ert..!f!_caJesJLcazet) from both. . .. .
Refik !;fendi. traveled to Damascus (Şam) in 1837 (H. 1253) and
"':stayedtherE{ for~a-year.Durirıg-his stay, he conducted detailed studies
on· Ibn Arabi's wqr~s. .
Fallawing his trip tö Damascus, Refik Efendi first started working at
the the Directorate of Foundations (Evkaf) and then moved to the Directorate
of Religious Affairs (ME!şihat) where he served at various positions
until 1868.
Refik Efendi was the Chief Religious Officer (Şeyhülislam) from August
9,.1866 to April 30, 1868 and after that he served asa member of the
Assembly of Ministers (Meclis-i Mahsus-ı Vukela) until his death on
April 20, 1871. He is.buried .at the cemetery of the Fatih Mosque.
Refik Efendi, a harpworking and a very successful civil servant of his
times, was also a master of Islamic jurisprudence (Fıkıh). He acquired
highest scientific degrees and was awarded the most prominent state
decorations of the era.

Anahtar Kelimeler

Refik Efendi, Rogatica, Şeyhülislam, medrese, Hüseyin Efendi, Fatih Medresesi, Şam, Saraybosna, İbn-i Arabi, Akri.

Bosnalı Bir Şeyhülislam Mehmed Refik Efendi

Öz

Refik Efendi 1814 (1229)'te Bosna'nın Rogatica (Çelebipazarı) kasabasında
doğmuştur. Babasının adı Ali, dedesinin adı Hacı Abdullah Efendi'dir.
İlk tahsili sırasında babası vefat ettiğinden yetim kalmış, bunun üzerine
de Saraybosna'ya gitmiştir. Mehmed Refik Efendi, burada hem tahsiline
devam etmiş. hem de mahkemede katiplik yapmıştır.
Refik Efendi 1833 (1249)'de İstanbul'a gitti. Tahsil hayatına Amca-zade
Hüseyin Paşa ve Fatih Medresesi'nde devam etti. 1 Ahıskalı Ahmed Efendi
ve Gürcü Mehmed Sakıp Efendi'nin derslerine devam edip her ikisinden
de icazet aldı. ·
Refik Efendi 1253 (1837)'de Şam'a gitti. Burada bir sene kaldı. Bu süre
içerisinde Muhyiddin Arabi'nin eserleri üzerinde ciddi araştırmalar yaptı.
Refik Efendi, önce Vakıflarda memuriyete başlamıştır. Daha sonra ise
Meşihat'ta geçmiş 1868'e kadar Meşihat'in çeşitli dairelerinde çalışmıştır.
Bu arada Varna, Bosna ve Eyüp kadılığı görevlerinde de bulunmuştur.
Refik Efendi 9 Ağustos 1866'da Şeyhülislam olmuştur. Bu makamda 30
Nisan 1868'e kadar görev yapan Refik Efendi bu görevden sonra Meclis-i
Mahsus-ı Vükela'ya atanmış 20 Nisan 1871'de ise vefat etmiştir. Kabri
Fatih Camii haziresindedir.
Çok çalışkan ve büyük bir fıkıh alimi olan Refik Efendi'nin çok başarılı bir
memuriyet hayatı vardır. Şeyhülislam Hacr Refik Efendi memur olduğu
müddet içerisinde en yüksek ilmi rütbeleri aldığı gibi devletin en büyük
dereceli nişanları ile de taltif olunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Refik Efendi, Rogatica, Şeyhülislam, medrese, Hüseyin Efendi, Fatih Medresesi, Şam, Saraybosna, İbn-i Arabi, Akri

Kaynakça

• C. ü. İ/ah iyat
• Fakültesi Dergisi
• XII/1 - 2008, 325-33?
• Bosnalı Bir Şeyhülislam Mehmed Refik Efendi
• Talip MERT