Arap Dilinde Telif Edilmiş “el-İfsâh” Adlı Eserin Aidiyet Problemi, Kaynakları, İçeriği ve Değerlendirilmesi

Yıl 2010, Cilt: 10 Sayı: 2, 87 - 110, 01.06.2010

Musa Alp

Öz

Arap Dilinde Telif Edilmiş “el-İfsâh” Adlı Eserin Aidiyet Problemi, Kaynakları, İçeriği ve Değerlendirilmesi

Öz

Arap dilbilimci İbnu’l-Hâcib’in kaleme aldığı el-Kâfiye adlı eser üzerine birçok şerh yazılmıştır. el-İfsâh da bu şerhlerden biridir. Onu diğerlerinden farklı kılan husus, çok sayıda yazma nüshasının bulunmasına rağmen nüshalarında müellif ismine dair bir kayıt bulunmamasıdır. Buna karşın bazı kaynaklarda ve özellikle bazı kataloglarda Ali Kuşçu’ya ait gösterilmesidir. Türkiye yazma kütüphanelerinde ulaşılabilen el-İfsâh yazmalarının incelenmesi sonucunda bu şerhin Ali Kuşçu’ya ait olmadığı ve anonim bir eser olduğu kanaatine varılmıştır. Faydalandığı belli başlı kaynakları bu çalışmada gösterilmiş olan el-İfsâh’ın, el-Kâfiye üzerine yazılmış şerhlerden önemli alıntılarla hazırlandığı görülmüştür. Ayrıca ansiklopedik özellik taşıdığından dolayı döneminde olduğu gibi günümüzde de alanında ders kitabı olarak okutulabilecek türden bir eserdir.

Anahtar Kelimeler

İfsâh, İ’rab, Kâfiye, İbnu’l Hâcib, Ali Kuşçu