Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri

Yıl 2014, Cilt: 14 Sayı: 1, 89 - 126, 03.03.2014

Yusuf Gökalp

Öz

Bu makalenin amacı, ilk dönem Şii düşüncede ortaya çıkan fırkalaşma süreci çerçevesinde Zeydi-İmami farklılaşması ve imamet nazariyesi bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye yönelttiği eleştirileri ortaya koymaktır. Zeydiyye’nin eleştirileri, Kasım b. İbrahim er-Ressi’nin “er-Red ale’r-Ravafız” isimli risalesi ve Mansur Billah Abdullah b. Hamza’nın el-Ikdu’s-Semin fi Ahkami’l-Eimmeti’l-Hadin isimli eserinden hareketle tespit edilmeye çalışılacaktır. Şii geleneğin iki önemli unsurunu oluşturan Zeydiyye ve İmamiyye arasındaki anlaşmazlık konularından en dikkat çekici olanı imamet konusudur. Zeydiler, özellikle, imamın açık bir nass ile tayini, imamların masumiyeti ve mucize sahibi olmaları, imamların gizli ve açık olan şeyler hakkında özel bir bilgiye sahip olmaları, takiyye, mehdi, bed’a ve ricat gibi belli başlı konularda İmamiyye’yi eleştirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Şia Zeydiyye İmamiyye imamet imam nass ve tayin gaybet takıyye

Kaynakça

  • Abdulaziz el-Makaleh, Kıraa fi Fikri’z-Zeydiyye ve’l-Mutezile, Beyrut 1982.
  • Atalan, Mehmet, Şiiliğin Farklılaşma Sürecinde Cafer es-Sadık’ın Yeri, Ankara 2005.
  • el-Bağdadi, Abdulkahir b. Tahir b. Muhammed, el-Fark beyne’l-Fırak, thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Kahire trz.
  • Bozan, Metin, “Şii Fırkaların Tasnifi, Nispet Edildikleri İmamlar Eksenli Bir Deneme”, DÜİFD., C.VI, sayı 1 (2004), ss. 21-37.
  • Bozan, Metin, “Şii İmamet Nazariyesi Tartışmaları Bağlamında Ahmed el-Katib’e Bir Red- diye: Nezir Haseni’nin Difa’un Ani’t-Teşeyyu Adlı Eseri”, FÜİFD., c. 15/1 (2010), ss. 17-34.
  • Bozan, Metin, İmamiyye Şiası’nın İmamet Tasavvuru, Ankara 2007.
  • Bozan, Metin, İmamiyye’nin İmamet Nazariyesinin Teşekkül Süreci, İstanbul 2009.
  • Cevad Meşkur, Mezhepler Tarihi Sözlüğü, çev. M.M. Söylemez-M. Ümit-C. Hakyemez, Ankara 2011.
  • Doğan, İsa, Zeydiyye’nin Doğuşu ve Görüşleri, Samsun 1996.
  • Ebu Hatim er-Razi, Ahmed b. Hamdan, Kitabu’z-Zine fi Kelimeti’l-İslamiyye el-Arabiyye, thk. Abdullah Sellam es-Semerrai (es-Semerrai, el-Guluv ve’l-Galiye içerisinde), Bağdad 1988.
  • Emir Hüseyin b. Bedruddin, Yenabiu’n-Nasiha fi Akaidi’s-Sahiha, thk. M.b. Zeyd el- Mahatvari, San’a 1999.
  • Emir Hüseyin Bedruddin, el-Ikdu’s-Semin fi Ma’rifeti Rabbi’l-Alemin, thk. Yahya Salim İzzan, Sa’da 1995.
  • el-Eşari, Ebu’l-Hüseyin Ali b. İsmail, Kitabu Makalati’l-İslamiyyin ve İhtilafu’l-Musallin, thk. Hellmut Ritter, Wiesbaden 1980.
  • Eymen Fuad Seyyid, Tarihu’l-Mezahibi’d-Diniyye fi Biladi’l-Yemen, Kahire 1988.
  • Fığlalı, Ethem Ruhi, Günümüz İslam Mezhepleri, İzmir 2011.
  • Gökalp, Yusuf, “Zeydiyye Mezhebinin Doğuşu, Teşekkül Süreci ve Tarihçesi”, ÇÜİFD., c. 7 sayı 2 (Temmuz-Aralık 2007).
  • Gökalp, Yusuf, “Zeydiyye Mezhebinin Görüşleri, Kültürel Mirası ve İslam Düşüncesine Katkıları”, ÇÜİFD., c. 7 sayı 2 (Temmuz-Aralık 2007).
  • Gökalp, Yusuf, Zeydilik ve Yemen’de Yayılışı, AÜSBE, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2006.
  • el-Hadi ile’l-Hak Yahya b. Hüseyin, Kitabu Fihi Marifetullah, (Mecmuu Resaili’l-İmam el- Hadi içerisinde), thk Abdullah b. Muhammed eş-Lazeli, Sa’da 2001.
  • el-Hadi ile’l-Hak Yahya b. Hüseyin, Kitabu’l-Ahkam fi Beyani’l-Helal ve’l-Haram, San’a 1228.
  • Hakyemez, Cemil, Şia’da Gaybet İnancı ve Gaib On İkinci İmam, İstanbul 2009.
  • el-Haruni, Yahya b. Hüseyin, el-İfade fi Tarihi Eimmeti’z-Zeydiyye, thk. Yahya Salim İzzan, Sa’de 1996.
  • İbn Hazm, el-Fasl fi’Milel ve’l-Ehvai ve’n-Nihal, thk. Muhammed İbrahim Nasr- Abdurrahman Umeyra, Beyrut 1996.
  • İbn Kıbe, Ebu Cafer er-Razi (319/931), Nakdu Kitabi’l-İşhad, (Crisis and Consolidation in the Formative Period of Shi’ite Islam içinde), Princeton (1993), 1171-244.
  • İbn Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l-Kübra, Beyrut 1994.
  • İbnu’l-Murtaza, Ahmed b. Yahya, el-Münye ve’l-Emel fi Şerhi’l-Milel ve’n-Nihal, thk. Cevad Meşkur, Beyrut 1990.
  • İbnu’l-Murtaza, Ahmed b. Yahya, Mukaddimetü Kitabi’l-Bahri’z-Zehhar el-Camiu’l-Mezahibi Ulemai’l-Emsar, thk. A. el-curafi, San’a 1988.
  • İbnu’l-Murtaza, Kitabu’l-Ezhar fi Fıkhi’l-Eimmeti’l-Ethar, San’a 1993.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “er-Red ale’r-Ravafız min Ehl-i’l-Guluv”, Mecmu’ Kütüb ve Resail’l-İmam el-Kasım b. İbrahim er-Ressi içeri- sinde, thk. Abdulkerim Ahmed Cedban, San’a 2001, ss. 533-580.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Usulü’l-Hamse”, thk. Mu- hammed Ammara, (Resailu’l-Adl ve’t-Tevhid içerisinde), Mısır 1971.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “el-İmame”, Mecmu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. II/169-216.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “er-Red ale’r-Rafıza”, Mec- mu’ Kütüb ve Resail’l-İmam el-Kasım b. İbrahim er-Ressi içerisinde, ss. 515-530.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Fusulu’n fi’-Tevhid”, Mec- mu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. I/647-654.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Tesbitü’l-İmame”, Mecmu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. II/133-166.
  • Kaşifu’l-Gıta, Muhammed Hüseyin, Aslu’ş-Şia ve Usuluha, Beyrut trz.
  • Keşşi, Muhammed b. Ömer, İhtiyaru Ma’rifeti’r-Rical, thk. Mehdi er-Recai, Kum 1404.
  • Kuleyni, Ebu Cafer Muhammed b. Yakub b. İshak, Usul mine’l-Kafi, I-II, Tahran 1389.
  • Kuleys, Eşvak Ahmed Mehdi, et-Tecdid fi Fikri’l-İmame inde’z-Zeydiyye fi’l-Yemen, Kahire 1997.
  • Kummi, Ebu Cafer Muhammed b. Ali İbn Babeveyh, Risaletü’l-İtikadati’l-İmamiyye, çev. E. Ruhi Fığlalı, Ankara 1978.
  • Kummi-Nevbahti, Şii Fırkalar, çev. Hasan Onat vd., Ankara 2004.
  • Kutlu, Sönmez, Tarihsel Din Söylemleri Üzerine Zihniyet Çözümlemeleri, Ankara 2012.
  • Maher Jarrar, “Al-Mansur bi-Llah’s controversy with Twelver Sh’ites concerning the occul- tation of the Imam in his Kitab al-Iqd al-tamin”, Arabica 59 (2012), ss. 319-331.
  • Malati, Ebu’l-Hüseyin Muhammed b. Ahmed b. Abdirrahman eş-Şafi, et-Tenbih ve’r-Red ale Ehl-i’l-Ehva ve’l-Bid’a, thk. Muhammed Zahid el-Kevseri, Beyrut 1968.
  • el-Mansur Billah, Abdullah b. Hamza b. Süleyman, el-Ikdu’s-Semin fi Ahkami’l-Eimmeti’l- Hadin, thk. Abdusselam b. Abbas el-Vecih, Amman 2001.
  • el-Mansur Billah, Abdullah b. Hamza, Ebu Muhammed b. Süleyman, Kitabu’ş-Şafi, San’a 1986.
  • el-Mansur Billah, el-Kasım b. Muhammed b. Ali, Kitabu’l-Esas li Akaidi’l-Ekyas, thk. Mu- hammed Kasım Abdullah el-Haşimi, Sa’da 2000.
  • Mesudi, Ebu’l-Hasan b. Ali b. Hüseyin, Murucu’z-Zeheb ve Medainu’l-Cevher, thk. Said Muhammed el-Lehham, Beyrut 1997.
  • Momen, Moojan, An Introduction to Shi’i Islam The History and Doctrines of Twelver Shi’ism, United States 1985.
  • Muhalli, Ebu’l-Hasan Hüsameddin Humeyd b. Ahmed, Kitabu Hadaiki’l-Verdiyye fi Mena- kıbi Eimmeti’z-Zeydiyye, I-II, trz. yrz.
  • Musevi, Seyyid Abdu’r-Resul, Eş-Şia fi’t-Tarih, Tahran 2002.
  • el-Müeyyed Billah, İbrahim b. el-Kasım, Tabakatu’z-Zeyydiyyeti’l-Kübra (Bulugu’l-Murad ila Ma’rifeti’l-İsnad), thk. Abdusselam b. Abbas el-Vecih, Amman 2002.
  • Müfîd, Ebû Abdillah Muhammed b. Muhammed b. Nu’mân el-‘Ukberî, el-Fusûlu’l-Muhtâra, thk. Seyyid Ali Mir Şerifi, Beyrut 1993.
  • Müfid, Ebu Abdullah Muhammed b. Muhammed b. Numan el-Abkari, el-İrşad fi Ma’rifeti Hucecillahi ale’l-İbad, Beyrut 1993.
  • Müfid, Muhammed b. Numan, Evailu’l-Makalat fi Mezahibi’l-Muhtarat, tlk. Fadlullah ez- Zencani, Tebriz 1363.
  • Naşi el-Ekber, Ebu’l-Abbas Abdullah b. Şirşir el-Enbari, Mesailü’l-İmame-Kitabu’l-Evsat fi’Makalat, thk. Josef Van Ess, Beyrut 1971.
  • Neşvanu’l-Himyeri, Ebu Said, el-Huru’l-Iyn, thk. Kemal Mustafa, Kahire 1948.
  • Onat, Hasan, “Şii İmamet Nazariyesi (Kuleyni, Kummi ve Tusi’nin Görüşleri Çerçevesin- de)”, AÜİFD., c. XXXII (1992).
  • Onat, Hasan, “Şiiliğin Doğuşu, İlk Şii Fikirler ve İlk Şii Hareketler”, İslam Mezhepleri Tarihi, ed. Hasan Onat-Sönmez Kutlu, Ankara 2012.
  • Onat, Hasan, Emeviler Devri Şii Hareketleri ve Günümüz Şiiliği, Ankara 1993.
  • Öz, Mustafa, “Şia” mad., DİA, c. 39.
  • Öztürk, Resul, Kasım er-Ressi ve Zeydiyye, Van 2008.
  • er-Rassas, Ahmed b. el-Hasan, Misbahu’l-Ulum fi Ma’rifeti Hayyi’l-Kayyum el-Ma’ruf bi Selasine Mesele, thk. M.A. Kafafi, Beyrut 1971.
  • er-Razi, Fahreddin, İ’tikadatu Fıraki’l-Müslimin ve’l-Müşrikin, thk. Ali Sami en-Neşşar, Beyrut 1982.
  • Rıza el-Muzaffer, Muhammed, Şia İnançları, çev. Abdulbaki Gölpınarlı, İstanbul 1978.
  • Saduk, Muhammed b. Ali b. Hüseyin, Uyunu Ahbar-ı Rıza, Meşhed 1413.
  • Sahib b. Abbad, Nusratu Mezahiibi’z-Zeydiyye, thk. Naci Hasan, Bağdat 1975.
  • eş-Şehristani, Ebu Feth Muhammed b. Abdilkerim, el-Milel ve’n-Nihal, thk. Abdülemir Ali Mehna-Ali Hasan Faur, Beyrut 1996.
  • Şerefuddin, Ali b. Abdilkerim el-Fudayl, ez-Zeydiyye Nazariyye ve Tatbik, Amman 1985.
  • Şeyh es-Saduk, Şii-İmamiyye’nin İnanç Esasları, çev.Ethem Ruhi Fığlalı, Ankara 1978.
  • Tusi, Ebu Cafer Muhammed b. Hasan, el-Fihrist, Beyrut 1983.
  • Tusi, Nasırudin, Muhammed b. Muhammed b. Hasan, Risale-i İmamet, Tahran 1335.
  • Ümit, Mehmet, Zeydiyye-Mutezile Etkileşimi, İstanbul 2010.
  • Üzüm, İlyas, “Rec’at” mad., DİA., c. 34 (2007) ss. 504-506.
  • Üzüm, İlyas, “Şia-Doktrin” mad., DİA., c. 39, el-Vecih, Abdüsselam b. Abbas, A’lamü’l-Müellifini’z-Zeydiyye, Amman 1999.
  • Yahya b. Hüseyin b. el-Kasım b. Muhammed b. Ali, Gayetü’l-Emani fi Ahbari’l-Katri’l- Yemani, thk. Said Abdulfettah Aşur, Kahire 1968.
  • el-Yakubi, Ahmed b. Ebi Yakub b. Cafer. Vehb, Tarihu’l-Ya’kubi, thk. Abdulemir Mehna, Beyrut 1993.
  • Yavuz, Yusuf Şevki, “Mehdi” mad., DİA., c. 28 (2003), ss. 371-374.
  • Yönem, Ahmet, Mehdilik Fikri ve Müslümanlar Arasındaki İlk Tezahürleri, AÜSBE., (Basıl- mamış Yiksek Lisans Tezi), Ankara 1998.
  • Yücel, Fatih, “Zeydiyye” mad. (Fıkıh), DİA., c. 44 (2013), ss. 333-335.
  • ez-Zirikli, Hayreddin, el-A’lam ve’l-Esma, Kahire 1954-1959.

İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri

Yıl 2014, Cilt: 14 Sayı: 1, 89 - 126, 03.03.2014

Yusuf Gökalp

Öz

Kaynakça

  • Abdulaziz el-Makaleh, Kıraa fi Fikri’z-Zeydiyye ve’l-Mutezile, Beyrut 1982.
  • Atalan, Mehmet, Şiiliğin Farklılaşma Sürecinde Cafer es-Sadık’ın Yeri, Ankara 2005.
  • el-Bağdadi, Abdulkahir b. Tahir b. Muhammed, el-Fark beyne’l-Fırak, thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Kahire trz.
  • Bozan, Metin, “Şii Fırkaların Tasnifi, Nispet Edildikleri İmamlar Eksenli Bir Deneme”, DÜİFD., C.VI, sayı 1 (2004), ss. 21-37.
  • Bozan, Metin, “Şii İmamet Nazariyesi Tartışmaları Bağlamında Ahmed el-Katib’e Bir Red- diye: Nezir Haseni’nin Difa’un Ani’t-Teşeyyu Adlı Eseri”, FÜİFD., c. 15/1 (2010), ss. 17-34.
  • Bozan, Metin, İmamiyye Şiası’nın İmamet Tasavvuru, Ankara 2007.
  • Bozan, Metin, İmamiyye’nin İmamet Nazariyesinin Teşekkül Süreci, İstanbul 2009.
  • Cevad Meşkur, Mezhepler Tarihi Sözlüğü, çev. M.M. Söylemez-M. Ümit-C. Hakyemez, Ankara 2011.
  • Doğan, İsa, Zeydiyye’nin Doğuşu ve Görüşleri, Samsun 1996.
  • Ebu Hatim er-Razi, Ahmed b. Hamdan, Kitabu’z-Zine fi Kelimeti’l-İslamiyye el-Arabiyye, thk. Abdullah Sellam es-Semerrai (es-Semerrai, el-Guluv ve’l-Galiye içerisinde), Bağdad 1988.
  • Emir Hüseyin b. Bedruddin, Yenabiu’n-Nasiha fi Akaidi’s-Sahiha, thk. M.b. Zeyd el- Mahatvari, San’a 1999.
  • Emir Hüseyin Bedruddin, el-Ikdu’s-Semin fi Ma’rifeti Rabbi’l-Alemin, thk. Yahya Salim İzzan, Sa’da 1995.
  • el-Eşari, Ebu’l-Hüseyin Ali b. İsmail, Kitabu Makalati’l-İslamiyyin ve İhtilafu’l-Musallin, thk. Hellmut Ritter, Wiesbaden 1980.
  • Eymen Fuad Seyyid, Tarihu’l-Mezahibi’d-Diniyye fi Biladi’l-Yemen, Kahire 1988.
  • Fığlalı, Ethem Ruhi, Günümüz İslam Mezhepleri, İzmir 2011.
  • Gökalp, Yusuf, “Zeydiyye Mezhebinin Doğuşu, Teşekkül Süreci ve Tarihçesi”, ÇÜİFD., c. 7 sayı 2 (Temmuz-Aralık 2007).
  • Gökalp, Yusuf, “Zeydiyye Mezhebinin Görüşleri, Kültürel Mirası ve İslam Düşüncesine Katkıları”, ÇÜİFD., c. 7 sayı 2 (Temmuz-Aralık 2007).
  • Gökalp, Yusuf, Zeydilik ve Yemen’de Yayılışı, AÜSBE, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2006.
  • el-Hadi ile’l-Hak Yahya b. Hüseyin, Kitabu Fihi Marifetullah, (Mecmuu Resaili’l-İmam el- Hadi içerisinde), thk Abdullah b. Muhammed eş-Lazeli, Sa’da 2001.
  • el-Hadi ile’l-Hak Yahya b. Hüseyin, Kitabu’l-Ahkam fi Beyani’l-Helal ve’l-Haram, San’a 1228.
  • Hakyemez, Cemil, Şia’da Gaybet İnancı ve Gaib On İkinci İmam, İstanbul 2009.
  • el-Haruni, Yahya b. Hüseyin, el-İfade fi Tarihi Eimmeti’z-Zeydiyye, thk. Yahya Salim İzzan, Sa’de 1996.
  • İbn Hazm, el-Fasl fi’Milel ve’l-Ehvai ve’n-Nihal, thk. Muhammed İbrahim Nasr- Abdurrahman Umeyra, Beyrut 1996.
  • İbn Kıbe, Ebu Cafer er-Razi (319/931), Nakdu Kitabi’l-İşhad, (Crisis and Consolidation in the Formative Period of Shi’ite Islam içinde), Princeton (1993), 1171-244.
  • İbn Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l-Kübra, Beyrut 1994.
  • İbnu’l-Murtaza, Ahmed b. Yahya, el-Münye ve’l-Emel fi Şerhi’l-Milel ve’n-Nihal, thk. Cevad Meşkur, Beyrut 1990.
  • İbnu’l-Murtaza, Ahmed b. Yahya, Mukaddimetü Kitabi’l-Bahri’z-Zehhar el-Camiu’l-Mezahibi Ulemai’l-Emsar, thk. A. el-curafi, San’a 1988.
  • İbnu’l-Murtaza, Kitabu’l-Ezhar fi Fıkhi’l-Eimmeti’l-Ethar, San’a 1993.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “er-Red ale’r-Ravafız min Ehl-i’l-Guluv”, Mecmu’ Kütüb ve Resail’l-İmam el-Kasım b. İbrahim er-Ressi içeri- sinde, thk. Abdulkerim Ahmed Cedban, San’a 2001, ss. 533-580.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Usulü’l-Hamse”, thk. Mu- hammed Ammara, (Resailu’l-Adl ve’t-Tevhid içerisinde), Mısır 1971.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “el-İmame”, Mecmu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. II/169-216.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “er-Red ale’r-Rafıza”, Mec- mu’ Kütüb ve Resail’l-İmam el-Kasım b. İbrahim er-Ressi içerisinde, ss. 515-530.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Fusulu’n fi’-Tevhid”, Mec- mu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. I/647-654.
  • Kasım b. İbrahim, Ebu Muhammed b. İsmail er-Ressi el-Alevi, “Tesbitü’l-İmame”, Mecmu’ Kütüb ve Resail içerisinde, ss. II/133-166.
  • Kaşifu’l-Gıta, Muhammed Hüseyin, Aslu’ş-Şia ve Usuluha, Beyrut trz.
  • Keşşi, Muhammed b. Ömer, İhtiyaru Ma’rifeti’r-Rical, thk. Mehdi er-Recai, Kum 1404.
  • Kuleyni, Ebu Cafer Muhammed b. Yakub b. İshak, Usul mine’l-Kafi, I-II, Tahran 1389.
  • Kuleys, Eşvak Ahmed Mehdi, et-Tecdid fi Fikri’l-İmame inde’z-Zeydiyye fi’l-Yemen, Kahire 1997.
  • Kummi, Ebu Cafer Muhammed b. Ali İbn Babeveyh, Risaletü’l-İtikadati’l-İmamiyye, çev. E. Ruhi Fığlalı, Ankara 1978.
  • Kummi-Nevbahti, Şii Fırkalar, çev. Hasan Onat vd., Ankara 2004.
  • Kutlu, Sönmez, Tarihsel Din Söylemleri Üzerine Zihniyet Çözümlemeleri, Ankara 2012.
  • Maher Jarrar, “Al-Mansur bi-Llah’s controversy with Twelver Sh’ites concerning the occul- tation of the Imam in his Kitab al-Iqd al-tamin”, Arabica 59 (2012), ss. 319-331.
  • Malati, Ebu’l-Hüseyin Muhammed b. Ahmed b. Abdirrahman eş-Şafi, et-Tenbih ve’r-Red ale Ehl-i’l-Ehva ve’l-Bid’a, thk. Muhammed Zahid el-Kevseri, Beyrut 1968.
  • el-Mansur Billah, Abdullah b. Hamza b. Süleyman, el-Ikdu’s-Semin fi Ahkami’l-Eimmeti’l- Hadin, thk. Abdusselam b. Abbas el-Vecih, Amman 2001.
  • el-Mansur Billah, Abdullah b. Hamza, Ebu Muhammed b. Süleyman, Kitabu’ş-Şafi, San’a 1986.
  • el-Mansur Billah, el-Kasım b. Muhammed b. Ali, Kitabu’l-Esas li Akaidi’l-Ekyas, thk. Mu- hammed Kasım Abdullah el-Haşimi, Sa’da 2000.
  • Mesudi, Ebu’l-Hasan b. Ali b. Hüseyin, Murucu’z-Zeheb ve Medainu’l-Cevher, thk. Said Muhammed el-Lehham, Beyrut 1997.
  • Momen, Moojan, An Introduction to Shi’i Islam The History and Doctrines of Twelver Shi’ism, United States 1985.
  • Muhalli, Ebu’l-Hasan Hüsameddin Humeyd b. Ahmed, Kitabu Hadaiki’l-Verdiyye fi Mena- kıbi Eimmeti’z-Zeydiyye, I-II, trz. yrz.
  • Musevi, Seyyid Abdu’r-Resul, Eş-Şia fi’t-Tarih, Tahran 2002.
  • el-Müeyyed Billah, İbrahim b. el-Kasım, Tabakatu’z-Zeyydiyyeti’l-Kübra (Bulugu’l-Murad ila Ma’rifeti’l-İsnad), thk. Abdusselam b. Abbas el-Vecih, Amman 2002.
  • Müfîd, Ebû Abdillah Muhammed b. Muhammed b. Nu’mân el-‘Ukberî, el-Fusûlu’l-Muhtâra, thk. Seyyid Ali Mir Şerifi, Beyrut 1993.
  • Müfid, Ebu Abdullah Muhammed b. Muhammed b. Numan el-Abkari, el-İrşad fi Ma’rifeti Hucecillahi ale’l-İbad, Beyrut 1993.
  • Müfid, Muhammed b. Numan, Evailu’l-Makalat fi Mezahibi’l-Muhtarat, tlk. Fadlullah ez- Zencani, Tebriz 1363.
  • Naşi el-Ekber, Ebu’l-Abbas Abdullah b. Şirşir el-Enbari, Mesailü’l-İmame-Kitabu’l-Evsat fi’Makalat, thk. Josef Van Ess, Beyrut 1971.
  • Neşvanu’l-Himyeri, Ebu Said, el-Huru’l-Iyn, thk. Kemal Mustafa, Kahire 1948.
  • Onat, Hasan, “Şii İmamet Nazariyesi (Kuleyni, Kummi ve Tusi’nin Görüşleri Çerçevesin- de)”, AÜİFD., c. XXXII (1992).
  • Onat, Hasan, “Şiiliğin Doğuşu, İlk Şii Fikirler ve İlk Şii Hareketler”, İslam Mezhepleri Tarihi, ed. Hasan Onat-Sönmez Kutlu, Ankara 2012.
  • Onat, Hasan, Emeviler Devri Şii Hareketleri ve Günümüz Şiiliği, Ankara 1993.
  • Öz, Mustafa, “Şia” mad., DİA, c. 39.
  • Öztürk, Resul, Kasım er-Ressi ve Zeydiyye, Van 2008.
  • er-Rassas, Ahmed b. el-Hasan, Misbahu’l-Ulum fi Ma’rifeti Hayyi’l-Kayyum el-Ma’ruf bi Selasine Mesele, thk. M.A. Kafafi, Beyrut 1971.
  • er-Razi, Fahreddin, İ’tikadatu Fıraki’l-Müslimin ve’l-Müşrikin, thk. Ali Sami en-Neşşar, Beyrut 1982.
  • Rıza el-Muzaffer, Muhammed, Şia İnançları, çev. Abdulbaki Gölpınarlı, İstanbul 1978.
  • Saduk, Muhammed b. Ali b. Hüseyin, Uyunu Ahbar-ı Rıza, Meşhed 1413.
  • Sahib b. Abbad, Nusratu Mezahiibi’z-Zeydiyye, thk. Naci Hasan, Bağdat 1975.
  • eş-Şehristani, Ebu Feth Muhammed b. Abdilkerim, el-Milel ve’n-Nihal, thk. Abdülemir Ali Mehna-Ali Hasan Faur, Beyrut 1996.
  • Şerefuddin, Ali b. Abdilkerim el-Fudayl, ez-Zeydiyye Nazariyye ve Tatbik, Amman 1985.
  • Şeyh es-Saduk, Şii-İmamiyye’nin İnanç Esasları, çev.Ethem Ruhi Fığlalı, Ankara 1978.
  • Tusi, Ebu Cafer Muhammed b. Hasan, el-Fihrist, Beyrut 1983.
  • Tusi, Nasırudin, Muhammed b. Muhammed b. Hasan, Risale-i İmamet, Tahran 1335.
  • Ümit, Mehmet, Zeydiyye-Mutezile Etkileşimi, İstanbul 2010.
  • Üzüm, İlyas, “Rec’at” mad., DİA., c. 34 (2007) ss. 504-506.
  • Üzüm, İlyas, “Şia-Doktrin” mad., DİA., c. 39, el-Vecih, Abdüsselam b. Abbas, A’lamü’l-Müellifini’z-Zeydiyye, Amman 1999.
  • Yahya b. Hüseyin b. el-Kasım b. Muhammed b. Ali, Gayetü’l-Emani fi Ahbari’l-Katri’l- Yemani, thk. Said Abdulfettah Aşur, Kahire 1968.
  • el-Yakubi, Ahmed b. Ebi Yakub b. Cafer. Vehb, Tarihu’l-Ya’kubi, thk. Abdulemir Mehna, Beyrut 1993.
  • Yavuz, Yusuf Şevki, “Mehdi” mad., DİA., c. 28 (2003), ss. 371-374.
  • Yönem, Ahmet, Mehdilik Fikri ve Müslümanlar Arasındaki İlk Tezahürleri, AÜSBE., (Basıl- mamış Yiksek Lisans Tezi), Ankara 1998.
  • Yücel, Fatih, “Zeydiyye” mad. (Fıkıh), DİA., c. 44 (2013), ss. 333-335.
  • ez-Zirikli, Hayreddin, el-A’lam ve’l-Esma, Kahire 1954-1959.
Toplam 80 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Yusuf Gökalp Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 3 Mart 2014
Gönderilme Tarihi 28 Kasım 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 14 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Gökalp, Y. (2014). İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 14(1), 89-126.
AMA Gökalp Y. İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). Mart 2014;14(1):89-126.
Chicago Gökalp, Yusuf. “İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 14, sy. 1 (Mart 2014): 89-126.
EndNote Gökalp Y (01 Mart 2014) İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 14 1 89–126.
IEEE Y. Gökalp, “İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), c. 14, sy. 1, ss. 89–126, 2014.
ISNAD Gökalp, Yusuf. “İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 14/1 (Mart 2014), 89-126.
JAMA Gökalp Y. İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2014;14:89–126.
MLA Gökalp, Yusuf. “İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), c. 14, sy. 1, 2014, ss. 89-126.
Vancouver Gökalp Y. İmamet Nazariyesi Bağlamında Zeydiyye’nin İmamiyye’ye Yönelik Eleştirileri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2014;14(1):89-126.

Correspondence Address
Cukurova University, Faculty of Theology, Balcali Campus, 01330, Saricam/Adana.