Öz
Türkiye’de Arapça öğretimi ile ilgilenen ve Arap diline büyük ilgi gösteren kurumların başında üniversiteler gelir. Üniversiteler kendine has yöntem ve tecrübeleri ile bu işi yürütmektedirler. Çukurova Üniversitesi'nde anadili Arapça olmayanlara Arapça öğretiminin yapılacağı, Arapçanın baştaakademik, edebi, retorik, sentaktik, semantik ve morfolojik olmak üzere tüm alt dalları ve incelikleriyle öğretileceği tamamen Arapça bir programın açılması düşünülmektedir. Böyle bir oluşumda öğrenci, eğitmen ve uygulanacak metodun birlikte dikkate alınacağıbirtakım kriterler ve başvurulacak belirli paradigmalar bulunmalıdır. Bilindiği gibi ana dili Arapça olmayanlar için Arapça öğretiminde eğitim sürecini aksatan pek çok sorunla karşı karşıya kalınmaktadır.Bu sorunlar beklenmedik sonuçlarla üniversitede Arapça dil edinimine engel teşkil etmektedir. Bu sorunların ve zorlukların giderilmesinde ilk olarak üniversite bünyesindeki uzmanlar ve Arap dili eğitimcileri tarafından ciddi adımlar atılmalı ve bu süreci başarılı bir şekilde ileriye götürmek için faydalı düzenlemeler getirilmelidir. Ne var ki, eğitim sürecini aksatan sorunları tespit ederek Arapça eğitiminin mevcut durumunu ortaya koymadan ve gerekli değerlendirme analizleri yapılmadan Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça seviyelerini ilerletmek için pratik adımlar önermek sadece bir teori olarak kalacaktır. İşte bu noktadan hareketle, bu araştırma Arapça eğitiminde karşılaşılan sorunları ve kaynaklarını belirleyerek, Arapça öğretimini zorlaştıran engelleri kaynaklarına göre doğru bir şekilde tespit etmeyi ve nihayetinde çözüm önerileri sunmayı hedeflemektedir.
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bağlamında Arapçanın optimal öğretiminin önündeki tüm engelleri izlemenin zorluğu nedeniyle bu araştırma makalesi dayandığı üç ana başlık ile sınırlandırılmıştır: Bizzat dilin kendisinden kaynaklanan yapısal zorluklar, hem öğrenci hem de öğretmenle ilgili psikolojik ve kültürel zorluklar ve takip edilecek metot, içerik, öğretim yöntemleri ve mekanizmaları gibi metodolojik sorunlar. Bu sorunlar ele alınırken ilgili konuda mümkün olduğunca olası çözümler sunulmaya çalışılmıştır. Araştırma,üniversitelerde Arapça eğitiminin ağırlık noktasını oluşturduğu için çoğunlukla hazırlık sınıfı dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde Arapça öğretimi hem artan öğrenci talebi, hem büyüyen kadrosu ile hızlı ve övgüye değer bir gelişme göstermektedir.Ancakbu faaliyetlerin halen kendisine uygun, Üniversitedeki resmi kurumlar ve sorumlu makamlar tarafından desteğe ihtiyacı olduğu görülmektedir.
Bu özet araştırmamızda,eğitimci sıfatıyla, söz konusu fakültede Arapça eğitimi tecrübesi, analiz yöntemiyle olumlu yönleri ve kimi önerilerle aksayan yönleri serde dilerek, artıları ve eksileri ile değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- El-Kâsimî, M. A. (1979).İtticâhât hadîse fî ta‘lîmi’l-luğati’l-Arabiyye li’n-nâtikîne bi’l-luğâti’l-uhrâ.Riyad.
- Heyet (1992).Tavsiyyâtu’l-Mü’temir’d-devlî fî ta‘lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye li-ğayri’nnâtıkîne bihâ.Birûnây, Matbûât Câmiati Burûnây, Dâru’s-Selâm.
- Korukcu A. Ve Acuner H.Y.(2012).“İlahiyat Fakültesi Arapça Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Yabancı Dil Yetkinlik Beklentisi ve Yabancı Dil Öğrenmek Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”.Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17 (2).
- Mezkûr, A. A. (1985). Takvîmu berâmici‘dât mu‘allimî’l-luğati’l-Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ.İsisko.
- Şaban, İbrahim (2013).Ta‘lîmu’l-Luğati’l-Arabiyyefi’l-câmi‘âti’t-Turkiyye. El-İmârât.
- Tu‘ayme, R. A. (1989).Ta‘lîmu’l- Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ menâhicuhu ve esâlibuhu.er-Rabat.
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794332
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/26944/283296
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/494545
- https://www.academia.edu/41306209/%C4%B0lahiyat_Fak%C3%BCltesi_%C3%96%C4%9Frencilerine_Verilen_Arap%C3%A7a_Haz%C4%B1rl%C4%B1k_E%C4%9Fitimine_Dair_Bir_%C4%B0nceleme
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbayarsos/issue/4080/53921Arapça
Öz
من المؤمّل عليه الآن في جامعة تشوقورأووا أن يكون فيها قسم مستقل خاص باللغة العربية لتعليمها لغير الناطقين بها قسم تدرس فيه العربية بكل فنونها وتفرّعاتها الأدبية واللغوية والبلاغية والنحوية والصرفية والدلالية والمعجمية. فالجامعة تُعَّد من المؤسسات المهتمّة بتعليم اللغة العربية وتوليه عناية واهتماما كبيرا. وتبقى تجربة لها بصمتها وطابعها الخاص. ولا بد من وقفات ومراجعات مع كل مفردات هذا الحقل وتلك المعادلة والتي يشترك فيها أطراف كثيرة منها الطالب والمعلّم والمنهج؛ فتعليم اللغة العربية لغير الناطقين بها يواجه العديد من التّحديات التي تعيق مسيرة العملية التعليمية، وتجعل الرهان على تبوّء اللغة العربية مكانة لائقة في تدريسها في الجامعة غير مضمون النتائج، وهو ما يفرض على المختصين في هذا المجال والقائمين على العملية التعليمية للغة العربية داخل الجامعة تقديم حلول مناسبة ومضمونة عاجلة لضمان نجاح هذه العملية، غير أن اقتراح خطوات عملية للرقي باللغة العربية لدى طلاب كلية الإلهات جامعة تشوقورأووا سيظل متعلقا بالجانب النظري، ما لم ننطلق من تشخيص حقيقي لواقع تعليم اللغة العربية في الجامعة وذلك من أجل رصد مواضع القصور التي تقف عائقا أمام نجاح العملية التعليمية. وهذا ما تسعى إليه هذه المقالة البحثية، من خلال تحديد طبيعة التّحديات التى تواجه عملية تعليم اللغة العربية في الكلية التي هي معنيّة بهذا الشّأن، بما يوصلنا إلى فهم حقيقي وموضوعي للعوائق التي تمنع الطلاب الناطقين بغير العربية من تعلمها وإتقانها، لنتمكن في نهاية المطاف من اقتراح حلول عملية لهاته العوائق. ولصعوبة رصد كافة العوائق التي تقف في وجه التعليم الأمثل للغة العربية داخل صفوف كلية الإلهيات بجامعة تشوقورأووا اقتصرت هذه المقالة على فصلين تضمنا عناوين رئيسة بنيت عليها هذه الورقة البحثية وهي: التحديات البنيوية المتعلقة باللغة العربية ذاتها، والتحديات النفسية والثقافية المتعلقة بالطالب وبالمدرس معا، والتحديات لمنهجية ذات الصلة ببناء المنهج ومحتوياته وطرائق التدريس وآلياتها، محاولا قدر الإمكان في أثناء ذلك أن أقدم الحلول الممكنة في هذا الصدد، حيث كان معظم الحديث منصبا عن السنة التحضيرية كونها خاصة بتدريس اللغة العربية بفروعها المختلفة والتي تعد إلزامية على الطالب الذي يود الالتحاق بكلية الإلهيات جامعة تشوقورأووا، تتوج بامتحان نهائي في اللغة العربية يحدد على ضوئه مدى أهلية الطالب في الالتحاق بالكلية من عدمه. وهذا يدل على أن واقع تدريس اللغة العربية في جامعة تشوقورأووا كلية الإلهيات يشهد نوعا من التطور المحمود والمتسارع سواء من حيث الإقبال الطلابي المتزايد أو من حيث الكادر التعليمي الذي يشهد بدوره تطورا نوعيا وعدديا كبيرا، غير أن هذا النشاط لا يزال بحاجة ماسة إلى الدعم الذي يليق به من قبل الهيئات الرسمية والجهات المسؤولة في الجامعة. ومن خلال هذه الورقة البحثيّة الموجزة أقف على هذه التجربة بمالها وما عليها من وجهة نظر خاصّة كوني أحد أعضاء هيئة التدريس فيها مستعينا بالمنهج التّحليلي، ومستعرضا الإيجابيّات، ومنبها عن السلبيّات إن وجدت مقترحا بعض الخطوات والحلول.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- El-Kâsimî, M. A. (1979).İtticâhât hadîse fî ta‘lîmi’l-luğati’l-Arabiyye li’n-nâtikîne bi’l-luğâti’l-uhrâ.Riyad.
- Heyet (1992).Tavsiyyâtu’l-Mü’temir’d-devlî fî ta‘lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye li-ğayri’nnâtıkîne bihâ.Birûnây, Matbûât Câmiati Burûnây, Dâru’s-Selâm.
- Korukcu A. Ve Acuner H.Y.(2012).“İlahiyat Fakültesi Arapça Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Yabancı Dil Yetkinlik Beklentisi ve Yabancı Dil Öğrenmek Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”.Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17 (2).
- Mezkûr, A. A. (1985). Takvîmu berâmici‘dât mu‘allimî’l-luğati’l-Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ.İsisko.
- Şaban, İbrahim (2013).Ta‘lîmu’l-Luğati’l-Arabiyyefi’l-câmi‘âti’t-Turkiyye. El-İmârât.
- Tu‘ayme, R. A. (1989).Ta‘lîmu’l- Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ menâhicuhu ve esâlibuhu.er-Rabat.
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794332
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/26944/283296
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/494545
- https://www.academia.edu/41306209/%C4%B0lahiyat_Fak%C3%BCltesi_%C3%96%C4%9Frencilerine_Verilen_Arap%C3%A7a_Haz%C4%B1rl%C4%B1k_E%C4%9Fitimine_Dair_Bir_%C4%B0nceleme
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbayarsos/issue/4080/53921Arapça
THE REALITY OF TEACHING ARABIC IN TURKEY -CHALLENGES, AMBITIONS AND SOLUTIONS- (THE CASE OF CUKUROVA UNIVERSITY)
Öz
Universities consider as the most interesting institutions show great importance of the Arabic language and its teaching. Universities carry out this task with their own methods and experiences' Çukurova University plans to open a complete Arabic program, in which Arabic will be taught with all sub-branches and subtleties: literary, rhetorical, syntactic, semantic and morphological branches to those whose native language is not Arabic. In such a formation, there should be a set of criteria and paradigms will consider student, instructor and the method to be applied together. There are many problems hinder the education process of Arabic teaching for those whose mother tongue is not Arabic. In order to overcome these problems and difficulties, first of all, serious steps should be taken by the experts and Arabic language educators in the university, and useful regulations should be introduced to take this process forward successfully. However, without determining the problems hinder the education process, revealing the current state of Arabic education and making the necessary evaluation analysis, only suggesting practical steps to improve the Arabic level of the students of Theology faculty in Çukurova University will remain only a theory. This research aims to identify the problems and sources encountered in Arabic education, to identify the obstacles that make Arabic teaching difficult, and offering solutions.
Due to the difficulty of tracing all the obstacles to the optimal teaching of Arabic in the context of the faculty of Theology in Çukurova University, this article discusses three main topics: methodological problems, such as structural difficulties arising from the language itself, psychological and cultural difficulties with both students and teachers, and the method, content, teaching methods and mechanisms to follow. While dealing with these problems, possible solutions were tried to be presented as much as possible focusing on preparatory classes. Arabic teaching at Faculty of Theology in Çukurova University shows a rapid and a commendable development with the increasing demand of students and growing staff. However, the activities still needing support from official institutions and responsible authorities at the University.
Briefly, as an educator, the experience of Arabic education in the aforementioned faculty will be evaluated with the pros and cons, with the analysis method, and the positive aspects and some disruptions with the suggestions.
This article uses the analytical method to evaluate the Arabic education at the faculty, and shows the positive and negative aspects, and offers some suggestions for more development for Arabic language education.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- El-Kâsimî, M. A. (1979).İtticâhât hadîse fî ta‘lîmi’l-luğati’l-Arabiyye li’n-nâtikîne bi’l-luğâti’l-uhrâ.Riyad.
- Heyet (1992).Tavsiyyâtu’l-Mü’temir’d-devlî fî ta‘lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye li-ğayri’nnâtıkîne bihâ.Birûnây, Matbûât Câmiati Burûnây, Dâru’s-Selâm.
- Korukcu A. Ve Acuner H.Y.(2012).“İlahiyat Fakültesi Arapça Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Yabancı Dil Yetkinlik Beklentisi ve Yabancı Dil Öğrenmek Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”.Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17 (2).
- Mezkûr, A. A. (1985). Takvîmu berâmici‘dât mu‘allimî’l-luğati’l-Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ.İsisko.
- Şaban, İbrahim (2013).Ta‘lîmu’l-Luğati’l-Arabiyyefi’l-câmi‘âti’t-Turkiyye. El-İmârât.
- Tu‘ayme, R. A. (1989).Ta‘lîmu’l- Arabiyye li-ğayri’n-nâtıkîne bihâ menâhicuhu ve esâlibuhu.er-Rabat.
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794332
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/26944/283296
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/494545
- https://www.academia.edu/41306209/%C4%B0lahiyat_Fak%C3%BCltesi_%C3%96%C4%9Frencilerine_Verilen_Arap%C3%A7a_Haz%C4%B1rl%C4%B1k_E%C4%9Fitimine_Dair_Bir_%C4%B0nceleme
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbayarsos/issue/4080/53921Arapça
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Arapça |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 20 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
Correspondence Address
Cukurova University, Faculty of Theology, Balcali Campus, 01330, Saricam/Adana.