EVRİM-DİN ARASINDA ALGILANAN ÇATIŞMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 1, 53 - 64, 30.06.2023

Oğuzhan Avan , Hasan Kayıklık

https://doi.org/10.30627/cuilah.1282184

Öz

Türkiye’de evrim üzerine daha çok nitel yöntemlerle araştırmalar yapılmaktadır. Nicel yöntemlerle evrim konusunun çalışılmasının elde edilen bulgulara çeşitlilik sağlayacağı düşünülmektedir. Bu sebeple çalışmanın amacı, evrim-din arasında algılanan çatışma ölçeğinin Türkçe uyarlamasını yapmaktır. Evrim din arasında algılanan çatışma konusunda teorik alt yapının yeterli olduğu düşünüldüğü için zaman açısından ve maddi açıdan ölçek uyarlamanın daha uygun olduğu düşünülmüştür. Ölçeğin orijinal yapısı 20 madde 4 alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 20, en yüksek puan 100’dür. Ölçekten alınan puanların artması din-evrim arasında algılanan çatışmanın arttığı anlamına gelmektedir. Ölçek uyarlama sürecinde hem alan uzmanlarından hem de uzman çevirmenlerden ölçek için olumlu dönüt alınmıştır. Çalışmaya 316 genç yetişkin birey katılmıştır. Ölçeğin faktör yapısı doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. Ölçeğin hem bütün olarak hem de alt boyutlarında güvenirlik analizi sonucunda yüksek güvenilirkte olduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak din ve evrim arasında algılanan çatışma ölçeğinin Türkçe formu kullanıma sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Evrim, Evrim Teorisi, Din, Din-Evrim Çatışması, Din Psikolojisi

Turkish Adaptation of the Perceived Conflict Scale between Evolution and Religion

Öz

In Turkey, studies on evolution are mostly conducted with qualitative methods. It is thought that studying the subject of evolution with quantitative methods will provide diversity to the findings obtained. For this reason, the aim of this study is to adapt the scale of perceived conflict between evolution and religion into Turkish. Since it was thought that the theoretical infrastructure on the perceived conflict between evolution and religion was sufficient, it was thought that it was more appropriate to adapt the scale in terms of time and financial terms. The original structure of the scale consists of 20 items and 4 sub-dimensions. The lowest score that can be obtained from the scale is 20 and the highest score is 100. The increase in the scores obtained from the scale means that the perceived conflict between religion and evolution increases. During the scale adaptation process, positive feedback was received from both field experts and expert translators. 316 young adults participated in the study. The factor structure of the scale was analysed by confirmatory factor analysis. As a result of the reliability analysis, it was found that the scale was highly reliable both as a whole and in its sub-dimensions. As a result, the Turkish form of the perceived conflict between religion and evolution scale was presented for use.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Evolution, Theory of Evolution, Religion, Religion-Evolution Conflict

Kaynakça

• Avan, O. ve Kayıklık, H. (2022). Dindarlık ile Evrim Teorisini Kabul Etme Arasındaki İlişki: Nicel Bir Araştırma. Türk Din Psikolojisi Dergisi, (6), 77-100.
• Ayala, F. J. (2014). Evrim. (Çev. E. Kılıç), İstanbul: Aylak kitap.
• Aydın, M. S. (1999). Din Felsefesi. İzmir: Dokuz Eylül Üni. İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Bakırcı, Ç. M. (2018). Evrim kuramı ve mekanizmaları. İstanbul: Ginko Bilim.
• Barnes, M. E., Supriya, K., Zheng, Y., Roberts, J. A., & Brownell, S. E. (2021). A new measure of students’ perceived conflict between evolution and religion (PCoRE) is a stronger predictor of evolution acceptance than understanding or religiosity. CBE—Life Sciences Education, 20(3), ar42.
• Dawkins, R. (2004). Gen Bencildir, (Çev. A. Ü. Müftüoğlu), Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• Demirsoy, A. (2017). Evrim, Atom Altı Parçacıktan İnsana Türlerin Görkemli Yolculuğu, İstanbul: Asi Kitap.
• Doko, E. (2022). İslam ve evrim: Bir savunma. Din ve Bilim Açısından Yaratılış.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50. https://doi.org/10.1177/ 002224378101800104.
• Giraud, M. (2012). Darwin ve Evrim Teorisi, (Çev. Ö. Berksoy) , İstanbul: Alfa Bilim.
• Hair J.F., Black W.C., Babin B.J. ve Anderson R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective, Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• James, W. (1902; 1961). The varieties of religious experience. New York: The Modern Library.
• Kayıklık, H. (2006). Bireysel dindarlığın boyutları ve inanç-davranış etkileşimi. İslami Araştırmalar Dergisi, 19(3), 491-499.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı, Journal of Mood Disorders (MOOD), 2016; 6(1):47-8.
• Mayr, E. (2018). Evrim Nedir? (Çev, N. Soysal), (3. Baskı ), İstanbul: Say Yayınları.
• Miller, J. D., Scott, E. C., & Okamoto, S. (2006). Public acceptance of evolution. Science, 313(5788), 765-766.
• Niekerk, B. V. (2018). “Religion and spirituality: What are the fundamental differences?”. HTS Teologiese Studies/Theological Studies, 74(3), 2- 13.
• Sevinç, K. (2016). Psikososyal açıdan inançsızlığın oluşum ve gelişimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, D. (2011). 50 soruda yaşamın tarihi. Ankara: Bilim ve Gelecek.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics: Pearson new international edition. Pearson Higher Ed.
• Winslow, M. W., Staver, J. R., & Scharmann, L. C. (2011). Evolution and personal religious belief: Christian university biology‐related majors' search for reconciliation. Journal of Research in Science Teaching, 48(9), 1026-1049.
• YouTube, (2019), https://www.youtube.com/watch?v=x13t2EGKHEw. Erişim tarihi: 28.05.2023
• Zimmer, C. (2014). Evrim (Bir Fikrin Zaferi), (Çev. H. E. Eroğlu), İstanbul: Alfa Yayıncılık.