Adana-Karaisalı Kayrak Taşlarının Dış Cephe ve Çatı Kaplamada Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 38 Sayı: 1, 105 - 114, 30.03.2023

Esma Kahraman Nil Yapıcı

https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.1273736

Öz

Kayrak taşı, belirgin anizotropisi nedeniyle diğer yapı taşlarından ayrılır Bir kayrak taşının genel karakterini hem mineralojisi hem de fiziko-mekanik özellikleri belirlemektedir. Bu çalışmanın amacı Karaisalı bölgesinde bulunan kayrak taşının yapı taşı olarak kullanılabilirliğini araştırmaktır. Bu amaçla bölgede jeolojik etütler yapılmış ve Tümenli ve Maraşlı bölgelerinden temsili numuneler toplanmıştır. Numuneler üzerinde TSE ve uluslararası standartlara göre petrografik, mineralojik (XRD), kimyasal (XRF) analizler ve fiziko-mekanik analizler (tek eksenli basınç dayanımı, Shore ve Mohs sertliği, ağırlıkça su emme, porozite) yapılmıştır. Elde edilen analiz sonuçları Karaisalı'da Tümenli ve Maraşlı yöresinde bulunan kayrak taşlarının, hem iç, hem dış, hem de çatı kaplamasında yapı taşı olarak kullanılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kayrak taşı, Karaisalı, Çatı kaplama, Dış cephe kaplama, Fiziko-mekanik özellikler

Evaluation of the Usability of Slate Stones from Adana-Karaisa in Exterior and Roofing Covarege

Öz

Slate stone is separated from other building stones due to its pronounced anisotropy. The general character of a slate stone is determined by both its mineralogy and physico-mechanical properties. The aim of this study is to investigate the usability of slate stone as building stone in the Karaisalı region. For this purpose, geological studies were carried out in the region and representative samples were collected from Tümenli and Maraşlı regions. On the samples, petrograpical, mineralogical (XRD), chemical (XRF) analysis and physico-mechanics analysis (uniaxial compressive strength, Shore and Mohs hardness, water absorption by weight, porosity) were applied according to TSE and international standards. The results of the analysis showed that the slate stones found in Tümenli and Maraşlı regions in Karaisalı can be used as building blocks in both interior, exterior and roof coverings.

Anahtar Kelimeler

Slate stone, Karaisalı, Roofing, Exterior cladding, Physico-mechanical properties

Kaynakça

• ⦁ Bates, R.L., Jackson, J.A., 1987. Glossary of Geology: American Geological Institute, Alexandria, Virginia, 788.
• ⦁ Garcia-Guinea, M., Lombardero, B., Roberts, J., 1997. Taboada Spanish Roofing Slate Deposits, Trans. Inst. Min. Metall. B: Appl. Earth Sci., 106, 205-214.
• ⦁ Aguirre, G.N., 1997. Natural Stones Directory. Roc Máquina, SA, Bilbao, Spain, 599-623.
• ⦁ Campos, M., Velasco, F., Martinez, M.A., Torralba, J.M., 2004. Recovered Slate Waste as Raw Material for Manufacturing Sintered Structural Tiles, J. Eur. Ceram., 24, 811-819.
• ⦁ Wichert, J., 2020. Slate as Dimension Stone: Origin, Standards, Properties. Mining and Deposits Freiberg, Germany.
• ⦁ Yağız, S., 2011. Yapı Malzemesi Olarak Denizli Civarında Çıkartılan Kayraktaşlarının Özellikleri, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(3), 157-163.
• ⦁ Barros, R.S., Oliveira, D.V., Varum, H., Alves, C.A., Camões, A., 2014. Experimental Characterization of Physical and Mechanical Properties of Schist from Portugal, Const. and Buil. Mat., 50, 617-630.
• ⦁ Xingcan, W., Shaoli, Q., Baowen, Y., Wenpo, W., Zhibin, Z., 2023. Study on the Strength Characteristics of Metamorphic Slate Based on Point Load Tests. In International Conference on Civil Engineering, 172-189, Springer, Singapore.
• ⦁ TS 2513, 1993. Doğal yapı taşları, Türk Standarları, TSE, Ankara.
• ⦁ Hadigez Gezi ve Seyahat Kaynakları Rehberi, https://hadigez.com/mostar-gezi-rehberi/, Erişim Tarihi: 25.09.2022
• ⦁ Bodrum Doğal Kayrak Taş Ev Uygulamaları, https://www.bodrumdogalkayraktasi.com/tas-ev, Erişim Tarihi: 25.09.2022
• ⦁ Yetiş, C., Demirkol, C., 1986. Adana Baseni Batı kesiminin detay etüdü. MTA Rapor No: 8037, 187. (yayımlanmamış).
• ⦁ Ünlügenç, U.C., 1993. Controls on Cenozoic Sedimentation, Adana Basin, Southern Turkey. Ph.D. Thesis, University of Keele, 228.
• ⦁ Ünlügenç, U.C., 1986. Kızıldağ Yayla (Adana) Dolayının Jeolojisi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, MSc. Thesis, Adana, 77.
• ⦁ TS 699/T1, 2016. Doğal Yapı Taşları-İnceleme ve Laboratuvar Deney Yöntemleri, TSE, Ankara.
• ⦁ TS EN 12407, 2013. Doğal Taşlar-Deney Yöntemleri-Petrografik İnceleme. TSE, Ankara.
• ⦁ TS EN 932-3, 2022. Agregaların Genel Özellikleri için Deneyler - Bölüm 3: Basitleştirilmiş Petrografik Tanımlama için İşlem ve Terminoloji, TSE, Ankara.
• ⦁ TS EN 1936, 2007. Doğal taşlar- Deney Metotları- Gerçek Yoğunluk, Görünür Yoğunluk, Toplam ve Açık Gözeneklilik Tayini, TSE, Ankara.
• ⦁ ISRM, 1978. Suggested Methods for Determining Hardness and Abrasiveness of Rocks. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences & Geomechanics Abstracts, 15(3), 89-97.
• ⦁ ISRM, 2007. International Society for Rock Mechanics. The Complete ISRM Suggested Methods for Rock Characterization, Testing and Monitoring: 1974-2006. Editors: Ulusay R and Hudson JA. Ankara, Turkey.
• ⦁ TS EN 1926, 2007. Doğal Taşlar- Deney Metotları- Basınç Dayanımı Tayini, TSE, Ankara.
• ⦁ TS EN 13161, 2003. Doğal Taşlar-Deney Metotları-Sabit Moment Altında Eğilme Dayanımı Tayini, TSE, Ankara.
• ⦁ TS EN 12371, 2011. Doğal Taşlar-Deney Metotları-Dona Dayanım Tayini, TSE, Ankara.