The Ostracod Assemblage of the Berdan and Kazanlı (Mersin-S Turkey) Drillings

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 2, 197 - 208, 30.06.2019

Ümit Şafak

https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.609136

Öz

The study was carried out on samples from 2 drillings in the vicinity of Berdan and Kazanli on Tarsus and Mersin road. Stratigraphic and environmental characteristics of the Late Neogene (Tortonian-early Pliocene) units of Adana Basin were studied in 2 drillings made in clay, marl, sandstone, siltstone and clayey limestone. As a result of the lithological and micropaleontological analysis of the sequence, it is seen that the environmental feature, which starts with epineritic conditions in the Kazanlı drilling at Kuzgun Formation, passes into the brackish towards the upper levels of the sequence. In the Berdan drilling, planktonic foraminiferal fauna was found in the lower level of Kuzgun Formation along with neritic species of ostracod. The formation shows shallowness at the middle level and shows a transition to brackish conditions. In the Handere Formation which was cut during this drilling, the neritic conditions were significant. Marine horizons of the Kuzgun Formation include ostracod planktonic foraminifera such as Globoquadrina dehiscens, Globigerinoides trilobus trilobus, G.trilobus sacculifer, G.obliquus obliquus, G.obliquus extremus, Orbulina universa, Globigerina venezuelana and ostracod species such as Cytheridea acuminata neapolitana, Cytheridea acuminata acuminata, Loxoconcha rhomboidea, Loxoconcha turbida, Neomonoceratina mouliana. The ostracod species of this formation indicating the brackish environment are Cyprideis seminulum, Cyprideis anatolica, Cyprideis torosa. In the Handere Formation, the ostracod species observed in the neritic environment such as Carinocythereis carinata, Urocythereis seminulum, Krithe monosteracensis have been determined. 

Anahtar Kelimeler

Kuzgun, Handere, Ostracod, Neritic environment, Brackish environment, Tarsus

Berdan ve Kazanlı (Mersin-Güney Türkiye) Sondajlarının Ostrakod Topluluğu

Öz

Araştırma, Tarsus ve Mersin yolu üzerindeki Berdan ve Kazanlı civarında yapılan 2 sondaj çalışması üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kil, marn, kumtaşı, silttaşı ve killi kireçtaşında yapılan 2 sondajda, Adana Baseni Neojen (Tortoniyen-Erken Pliyosen) birimlerinin stratigrafik ve ortamsal özellikleri çalışılmıştır. İstifin litolojisi ve mikropaleontolojik değerlendirme sonucunda Kuzgun formasyonunda Kazanlı sondajında epineritik koşullarla başlayan ortamsal özelliğin istifin üst seviyelerine doğru acısu özelliğine geçtiği görülmektedir. Berdan sondajında Kuzgun formasyonu alt seviyesinde neritik özellikli ostrakod cinsleri yanında planktonik foraminifer faunası bulunmuştur. Formasyon orta seviyesinde sığlaşma göstererek yer yer acısu koşullarına geçiş göstermektedir. Bu sondajda kesilen Handere formasyonunda ise neritik koşullar belirgindir. Çalışmadaki Kuzgun formasyonu denizel düzeyleri Globoquadrina dehiscens, Globigerinoides trilobus trilobus, G. trilobus sacculifer, G.obliquus obliquus, G.obliquus extremus, Orbulina universa, Dentoglobigerina venezuelana gibi planktonik foraminifer, Cytheridea acuminata neapolitana, C. acuminata acuminata, Loxoconcha rhomboidea, L. turbida, Neomonoceratina mouliana gibi ostrakod türlerini içermektedir. Bu formasyonun acısu özelliği gösteren ostrakod türleri ise Cyprideis seminulum, C. anatolica, C. torosa, C. pannonica’dır. Berdan sondajında kesilen Handere Formasyonu içerisinde ise Carinocythereis carinata, Urocythereis seminulum, Krithe monosteracensis gibi neritik ortamda gözlenen ostrakod türleri bulunmuştur. 

 

Anahtar Kelimeler

Kuzgun, Handere, Ostrakod, Neritik ortam, Acısu ortamı, Tarsus

Kaynakça

• 1. Ternek, Z., 1957. Adana Havzasının Alt Miyosen (Burdigaliyen) Formasyonları; Bunların Diğer Formasyonlarla Olan Münasebetleri ve Petrol İmkanları. MTA Der., 49, 48-66.
• 2. Schmidt, G.C., 1961. Stratigraphic Nomenclature for the Adana Region Petroleum District., 7. Petroleum Administration Bull., 6, 47-63, Ankara.
• 3. Öztümer, E., Bizon, G., Bizon, J.J., Feinberg, H., 1974. Mut ve Adana Havzaları Tersiyer Biyostratigrafisi ve Mikropaleontoloji yenilikleri. Türkiye II-Petrol kong. Tebliğleri, 217–228.
• 4. İlker, S., 1975. Adana Baseni kuzeybatısının Jeoloji ve Petrol Olanakları, T. P. A. O. Arama arşiv No: 973, Ankara.
• 5. Tanar, Ü., 1985. Körlü (Tarsus-Mersin) Bölgesi ‘’Karaisalı, Kuzgun, Memişli’’ Formasyonlarının Molluska Faunası, Jeoloji Müh. Dergisi, 24, 17-31, Adana.
• 6. Yetiş, C., Demirkol, C., Kerey, E., 1986. Adana Havzasının Kuzgun Formasyonunun (Üst Miyosen) Fasiyes ve Ortamsal Nitelikleri. T. J. K. Bülteni, 29. 81–96.
• 7. Yetiş, C., Demirkol, C., 1986. Adana Baseni Batı Kesiminin Detay Jeolojik Etüdü, MTA Rapor No:8037, 187s., Ankara.
• 8. Yetiş, C., 1988. Yetiş, C., 1988. Reorganisation of the Tertiary Stratigraphy in the Adana Basin, Southern Turkey. Newsletter Stratigraphy, 20(1), 43-58.
• 9. Ünlügenç, U.C., Kelling, G., Williams, G.D., Demirkol, C., 1990. Aspects of Basin Evolution in the Neogene Adana Basin, SE Turkey, International Earth Sciens Congress on Aegean Regions (IESCA), 1-6 October, Edit: Savaşçın, M.Y. and Eronat, A.H., 353-369, İzmir.
• 10. Şafak, Ü., Nazik, A., 1994. Eshab-ı Kehf (Tarsus-Mersin) dolayı Neojen istifinin ortamsal yorumu, Ç.Ü. Yerbilimleri Dergisi, 15. Yıl Sempozyumu, 291-300, Adana.
• 11. Şafak, Ü., Ünlügenç, U.C., Şenol, M., 1996, İncirlik (Adana güneydoğusu) çevresinde yeralan Geç Miyosen resifinin stratigrafisi ve mikropaleontolojisi, T.J.K. Bülteni, 11, 138-153, Ankara.
• 12. Korkmaz, A., 2000. Huzurkent (Tarsus) Civarı Neojen İstifinin Mikropaleontolojik Özellikleri ve Ortamsal Yorumu, Ç.Ü. Fen Bilimleri Ens. Yüksek Lisans Tezi, 146, 8 lev., Adana.
• 13. Öğrünç, G., 2001. Messiniyen Tuzluluk Krizi Sırasındaki ve Sonrasındaki Çökellerin Stratigrafisi ve Paleoekolojisi. Bir Örnek: Adana Baseni, Ç.Ü. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi, 218, 9 lev., Adana.
• 14. Avşar, N., Nazik, A., Dinçer, F., Darbaş, G., 2006, Adana Havzası Kuzgun Formasyonunun Mikro Fosiller ile Ortamsal Yorumu, Hacettepe Yerbilimleri Dergisi, 27(1), 1-21.
• 15. Şafak, Ü., Heybeli, D., 2008, Huzurkent (Tarsus) Civarındaki Kuzgun Formasyonu’nun Ostrakod Toplulukları ve Ortamsal Özellikleri, Yerbilimleri (Geosound), Prof. Dr. Servet Yaman Özel Sayısı, Sayı 52, 225-247, Adana.
• 16. Morkhoven, F.P.T., 1962. Post Paleozoic Ostracoda, Elsevier edit., 1:1-244.
• 17. Morkhoven, F.P.T., 1963, Post Paleozoic Ostracoda, Elsevier edit., 2:1-478.
• 18. Sissingh, W., 1972, Late Cenozoic Ostracode of the South Aegean Island, Arc.Bull. Utrecht. Micropaleont., 6, 1-187.
• 19. Doruk, N., 1973. A Stereo-atlas of Ostracod Shells, Puplished by the Department of Geology in the University of Leicester, Volume 1, Part 1, England.
• 20. Bassiouni, M.A., 1979. Brackische und Marine Ostrocoden (Cytherideinae, Hemicytherinae, Trachyleberidinae) aus dem Oligozaen und Neogen der Turkei, Geol. Jb. Reihe B, Heft 31, Hannover, 1-200.
• 21. Yassini, I., 1979. The Littoral System Ostracodes from the Bay of Bou-İsmail, Algiers, Algeria., National Iranian Oil Company, Revista Espanoia de Micropaleontologia, XI(3), 353-416, Tehran, Iran.
• 22. Oertlı H.J., 1985. Atlas des Ostracodes de France. Bulletin Centres Rechearche Exploration Proceeding Elf-Aquitaine. Mémoire, 9, 257-335.
• 23. Bonaduce, G., Ruggieri, G., Russo, A., Bismuth, H., 1992. Late Miocene from the Ashtart 1 well (Gulf of Gabes, Tunisia), Bollettino della Societa Paleontologica İtaliana, 31 (1), 3-93, 26 pls, Modena.
• 24. Hartmann, G., Puri, H., 1974, Summary of Neontological and Paleontological Classification of Ostracod. Mitt. Hamburg Zool. Must. Inst., 20, 7-73.
• 25. Stambolidis, E.A., 1985, Zur Kenntnis der Ostracoden des Evros Delta (Nord-Agaisches Meer) Griechenland, Mitt. Hamb. Zool. Mus. Inst., Band 82, 155-254.
• 26. Athersuch, J., Horne, D.J., Whittaker, J.E., 1989. Marine and Brackish Ostracods, Synopsesof the British Fauna (N.S.), 43.
• 27. Remane, A., 1958. Die Biologie des Brackwassers. In: THIENEMANN, A: Die Binenge wasser, Einzeldarstellungen aus der Limnologie und ihren Nachbargebieten,
• 28. Öğrünç, G., Nazik, A., 1998. Yenice (Tarsus) kuzeyi (Adana Havzası) Üst Miyosen-Pliyosen istifinin ostrakod faunası. Türkiye Jeoloji Bülteni, 41 (l), 63-84.
• 29. Darbaş, G., Nazik, A., 2010. Micropaleontology and Paleoecology of the Neogene Sediments in the Adana Basin (South of Turkey). Journal of Asian Earth Sciences. 39(3), 136-147.
• 30. Öğrünç, G., 1996. Yenice (Tarsus) Kuzeyi Neojen İstifinin Mikropaleontolojik İncelenmesi ve Ortamsal Özellikleri, Ç.Ü. Fen Bilimleri Ens. Yüksek Lisans Tezi, 115s., 5 lev., Adana.