FOLKLORİZM VE KÜLTÜR TURİZMİ ÇERÇEVESİNDE KARS İLİNDEKİ HOTEL KATERİNA SARAYI’NIN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 29, 28.04.2022

Elif Yurtsever

Öz

Gelenek veya halk ürünleri son yıllarda turizm, eğlence, medya ve kitle iletişim araçlarında pazarlanarak bir kâr getirmektedir. Özellikle son yıllarda turizm endüstrisinde “kültür turizmi” kavramının popüler olmasıyla birlikte turistler, yerel ve geleneksel ögelere, renklere, farklılıklara ilgi duymaya başlamış ve kültürü icra edildiği yerde görmeyi arzu etmiştir. Bu potansiyeli gören ve bunu değerlendirmek isteyen turizm endüstrisindeki girişimciler konaklama yapılarını kültürel ve geleneksel ögelerle donatma ve geleneği kendi mekânlarında icra etme yoluna gitmişlerdir. Bununla bağlantılı olarak doğal ortamlarından kopartılmış olan halk ürünlerinin icra edildiği ortamları, icracılarını, organizatörleri, girişimcileri, kullanıcıları ve bu ürünlerin yapısal ve işlevsel özelliklerini incelemek halk biliminin ve folklorizmin alanına girmektedir. Folklorizm, folklor ürününün doğal ortamı dışına çıkarılarak farklı endüstrilerde ticari amaçlar için kullanılması ve turistlerin ilgi ve beklentilerine yönelik gelenek icat etme, uydurma ya da var olan geleneğin revize edilmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Bu yüzden bu çalışmada halk ürünlerinin doğal ortamlarından kopartılıp icra edildiği bir ortam olan turistik oteller ve bu yerlerde icra edilen somut olmayan geleneksel halk ürünleri ve onların işlevleri incelenecektir. Bu amaçla, son yıllarda Doğu Ekspresi ile popüler bir turizm merkezi haline gelen Kars ilindeki tarihi bir otel olan Hotel Katerina Sarayı incelenecektir. Bu otelin bir konaklama merkezi olarak Kars’ın kültür turizmini ne ölçüde yansıttığı, kültür turizmi amacıyla hangi folklorik ürünlerin burada icra edildiği folklorizm çerçevesinde incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kars, Hotel Katerina Sarayı, kültür turizmi, gelenek, folklorizm

Kaynakça

• Açar, Yakup ve Caner Bektaş (2015). “Kars Müzik Kültüründe Kullanılan Çalgılar.” 1. Uluslararası Dans ve Müzik Kongresi, 06-08 Mayıs 2015, Diyarbakır. (ss. 460-467).
• Bayat, Gülşen (2020). “Kars’ın Yerel Yemekleri ve Yerel Ürünlerin Kars’taki Yiyecek İçecek İşletmelerinde Kullanımının Sürdürülebilir Gıda Kapsamında Değerlendirilmesi”. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4 (3): 2640-2654
• Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği ve Tarih Vakfı. (2014). “Alplerden Kafkaslara Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi”. Candan Badem (Ed.), Rus Yönetiminde Kars ve Kars’ta Peynir Üretimi (1878-1918) (ss.45-71) içinde. Ankara: Rehber Ofset Matbaacılık.
• Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği ve Tarih Vakfı. (2014). “Alplerden Kafkaslara Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi”. Sezai Yazıcı (Ed.), Dünden Bugüne Peynirin Kars Serüveni (ss.73-105) içinde. Ankara: Rehber Ofset Matbaacılık.
• Çerkez, Mehtap, Akif Emre Erden, Özgür Kızıldemir (2021). “Tarihi ve Kültürel Özellikleri ile Kars’taki Turizm Faaliyetlerinde Gastronomik Unsurların Önemi”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 50, (43-63).
• Çobanoğlu, Özkul (1998). “Halkbilimi Açısından Gelenek, Turizm ve İcat Edilmiş Gelenek Bağlamında Ayvalık Şeytan Sofrası Örneği.” Milli Folklor. (43), 7-12.
• Doğaner, Suna (2013). Türkiye Kültür Turizmi. İstanbul: Doğu Kitapevi
• Dundes, Alan (1989). Folklore Matters The Fabrication of Fakelore”, The University of Tennesse Press, Knoxville, s.40-56.
• Dundes, Alan (2006). “Fakelore Matters The Fabrication of Fakelore”, [Fakelore Fabrikasyonu]. Çev. Aslı Uçar ve Selcan Gürçayır, Miili Folkor. 18(70), 92-101.
• Gerry, Richard (2001). “Cultural Attraction European Tourism” CABI Publishing, NewYork.
• Erişen, Servet (2013). Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Kars Tarihi. İstanbul: Akademi Basın Yayın.
• Elyağutu, Aziz Ali (2017). “Kafkas Halk Dansları Gerçekleri Belirleme ve Tanımlama Araştırması & Türkiye Coğrafyası’nda Uygulanan Kafkas Halk Dansları.” III. Uluslararası Müzik ve Dans Kongresi. Avrasya Bilimler Akademisi Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (13), 1-45.
• Gündoğdu, Hamza (2007). “XIX. Yüzyıl Kars Yapılarında Baltık Mimari Üslubunun Yansıması.” (bildiri). XIII. Türk Sanatları Kongresi, 02-08 Eylül 2007, (ss.79-99), Heziyeva, Şergiyye (2010). “Kars Aşıklık Geleneği ve Badeli Aşık.” A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 44, 211-225.
• Hamidova, Ümbülbanu (2020). “Kars ve Azerbaycan’ın Gence-Kazah Grubu İçinde Yer Alan Karapapak Halıları”, ARIŞ (Halı Dokuma ve İşleme Sanatları Dergisi). (16), 90-111.
• Koçkar, M. Tekin ve Alan Abrek Koçkar (2016). “Kuzey-Batı Kafkasya Halklarının Geleneksel Müzik ve Çalgılarına Genel Bir Bakış.” Hacettepe Üniversitesi, Ankara Devlet Konservatuarı 1. Ulusal Müzik ve Sahne Sanatları Sempozyumu, 2-3 Mayıs 2016. (ss. 1-19).
• Newall, Venetia J. (2014) “Halk Bilimi ve Geleneğin Uyumu”, Uygulamalı Halk Bilimi (çev. Nejla Kayalı Orta), Ankara: Geleneksel Yayıncılık, s.80-107 Oğuz, M. Öcal (2013) “Terim Olarak Somut Olmayan Kültürel Miras”, Milli Folklor, (100),14-30.
• Oğuz, M. Öcal (2020). "Araştırmaların Tarihi".M. Öcal Oğuz (ed), Türk Halk Bilgisi El Kitabı (ss 1-64)içinde. Ankara:Grafiker Yayınları. Ölçer Özünel, Evrim (2011). “Kültür Turizminde “Yöresel” ve “Otantik” Olanı Sorgulamak ve Tüketilmiş Mekânları Yeniden Üretmek Üzerine.” Turkish Studies –International Periodical for the Language, Literature and History of Turkish or Turkic. 6(4). 255-262.
• Özay, Yeliz (2007). “Folklorun Sahtesi: Fakelore.” Milli Folklor. 19(75), 180-181 Subaşılar, Birgün (2007). Turizm Tanıtımında Kültür Turizminin Yeri İstanbul Üzerine Bir Uygulama (Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Şahin, İbrahim Halil (2009). “Dalyan ve Köyceğiz Çevresinde Gelenek, Turizm ve Folklorizm.” Milli Folklor. 21(82), 50-58.
• Özdemir, Nebi (2009). “Kültür Ekonomisi ve Endüstrileri ile Kültürel Miras Yönetimi İlişkisi.” Milli Folklor, 21(84), 73-86.
• Türkan, Sait (2017). Kars’ta Rus Döneminde (1878-1918) İnşa Edilen Yapıların Cephe Özelliklerinin Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• T.C Serhat Kalkınma Ajansı. (2019). TRA2 Bölgesi Yöresel Ürün Pazarlama Stratejileri. Kars: SERKA Kalkınma Ajansı.
• T.C. Kars Valiliği. (2009). Kars İli Kültür Envanteri. Ankara: Aydoğdu Ofset Matbaacılık. Wolf- Knuts, Ulrika (2007). “Folklorizm, Nostalji ve Kültürel Miras”, Folklorun Sahtesi: Fakelore, Ankara: Geleneksel Yayınları, 175-181.
• İnternet Kaynakları: URL 1: http://www.katerinasarayi.com.tr/sayfa/hakkimizda.html Erişim tarihi 11.04.2022 URL 2: http://www.kars.gov.tr/sehirkartlaribaltikmimarisi Erişim tarihi 11.04.2022 23
• Culture and Civilization
• (2020). “Araştırmaların Tarihi”. M. Öcal Oğuz (Ed.), Türk Halk Bilgisi El Kitabı (ss.1-64) içinde. Ankara: Grafiker Yayınları