Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin İrrasyonelliği ve Kamusal Alandaki Yansımaları

Yıl 2020, , 92 - 102, 30.11.2020

Aziz Şeker

https://doi.org/10.30613/curesosc.651457

Cited By: 3

Öz

Bir toplum içinde kadının sosyal durumu, o toplumun toplumsal yapısına ilişkin genel özellikleri hakkında bilgi verir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği kadınlar söz konusu olduğunda toplum tarihi içinde; politika, çalışma yaşamı, sanat, aile gibi alanlarda küresel bir insan hakları sorunu ve bir sosyal sorun olarak yaşanmaktadır. Bu nedenle toplumsal yapı çözümlenirken, kamusal alanın yanı sıra mahrem alanda kadınlarla ilgili eşitsizliklerden yola çıkılmaktadır. Bu anlamda kadına yönelik şiddet üzerine bir bakış açısı geliştirmeyi düşünüyorsak, toplumsal cinsiyet kavramını kendi tarihselliği ve dinamiği içinde işlemeyi önceliklerimiz arasına alırız. Çünkü kadın aleyhine olan bir toplumsal cinsiyet hiyerarşisini kabullenmek kadına ve kız çocuğuna yönelik tutumların gerekçeleri açısından bir tartışma alanı açmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet eşitsizliği açısından kadınlığın durumu küreselleşme, yoksulluk, medya, kadına yönelik şiddet, edebiyat vb. olgular üzerinden gidilerek değerlendirilirken, kadını dışlayan ve aşağılayan (mizojinik) koşullara ilişkin sosyolojik bir çözümleme yapılacaktır. Ayrıca toplumsal gelişme ve kadın olgusunu görmek açısından toplumsal cinsiyet eşitsizliğini besleyen koşullar kritik edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği, Kadına Yönelik Şiddet, Sosyal Sorun, Medya, Edebiyat

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

editör kuruluna çok teşekkürler

Irrationality of Gender Inequality and Reflections in the Public Sphere

Öz

The social status of women in a society gives information about the characteristics of the social structure of that society. Gender inequality is experienced as a global human rights problem and a social problem in the fields of politics, working life, art and family when it comes to women. Therefore, while the social structure is being analyzed, inequalities related to women in the private space as well as the public space are taken into consideration. In this context, if we intend to develop a perspective on violence against women, we prioritize the concept of gender within its historical background and dynamics. This is because accepting a gender hierarchy against women opens a field of discussion in terms of the causes behind the attitudes towards women and girls. In this study, the status of womanhood in terms of gender inequality will be evaluated through globalization, poverty, media, violence against women, literature etc., and a sociological analysis of the conditions that exclude and degrade women (misogynist attitudes) will be provided. Furthermore, in order to see the relations between social development and status of women, the conditions that nurture gender inequality will be criticized.

Anahtar Kelimeler

Gender Inequality, Violence Against Women, Social Problem, Media, Literature

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Açıkalın, N. (2014). Yoksulluğun öteki yüzü: Fuhuş pazarında kadın olmak. A. Topçuoğlu, G. Aksan, D. Alptekin (Yay. Haz.), Yoksulluk ve kadın (ss. 290-311). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Aksoy, N. (2006). Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ve kadının statüsü genel müdürlüğünün rolü. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Alptekin, D. (2014). Toplumsal cinsiyet eşitsizliği örüntüsünde kadının yoksulluğu ve yoksunlukları. A. Topçuoğlu, G. Aksan, D. Alptekin (Yay. Haz.), Yoksulluk ve kadın (ss.15-33). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2014). Bu bir günlük değildir. (D. Kizen, çev.). İstanbul: Jaguar Yayınları.
• Bauman, Z. (2015). Sosyolojik düşünmek. (A. Yılmaz, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Butler, J. (2014). Cinsiyet belası/Feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. (B. Ertür, çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bütün, M. (2010). Toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden çocuk bakım hizmetleri: Farklı ülke uygulamaları. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Castells, M., ve İnce. M. (2006). Manuel Castells’le söyleşiler. (E. Kılıç, çev.). İstanbul: Bilgi Ü. Yayınları.
• Cloke, J. Kantor, P. & Jarvis, H. (2012). Kent ve toplumsal cinsiyet. (Y. Temurtürkan, çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Cornell, William R. (2016). Toplumsal cinsiyet ve iktidar. (C. Soydemir, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çakır, S., ve Alkan, A. (2014). Osmanlı İmparatorluğu’ndan modern Türkiye’ye cinsiyet rejimi: Süreklilik ve kırılmalar. F. Alpkaya, B. Duru (Drl.), 1920’den Günümüze Türkiye’de toplumsal yapı ve değişim (ss. 229-271). Ankara: Phoenix Yayınları.
• Demir, S. (2003). Kadın ve yoksulluk. G. Erdost, (Yay.Haz.), Türkiye insan hakları hareketi konferansı 2002 (ss. 277-285) Ankara: Türkiye İnsan Hakları Yayınları.
• Erdoğan, M. T. (2010). Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasında medya okuryazarlığının rolü. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Eriksen, H. T. (2019). Küçük yerler, büyük meseleler. Sosyal ve kültürel antropoloji. (A. Erkan Koca, çev.). (4.baskı). Ankara: Atıf Yayınları.
• Erjem, Y. (2018). Toplumsal cinsiyet, hukuk ve suç. D. Şenol & H.E. Kaya (Ed.), Toplumsal cinsiyet sosyolojisi (ss. 285-310) İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Fidan, Z. F. (2016). Yoksulluk kıskacında kadın. İstanbul: Opsiyon Kitap Yayınları.
• Giddens, A. (2008). Küreselleşme ve değişen dünya. H. Özel (Böl. çev.), C. Güzel, (Yay.Haz.) Sosyoloji (ss.101). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Giddens, A. (2011). Sosyolojinin savunusu. (İ. Kaya, çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Giddens, A. & Sutton, W. P. (2014). Sosyolojide temel kavramlar. (A. Esgin, çev.). Ankara: Phoenix Yayınları.
• Giddens, A. (2014). Mahremiyetin dönüşümü. (İ. Şahin, çev.). (3.baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Güvenç, B. (1991). İnsan ve kültür. (5.baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Hanks Wiesner, M. (2020). Tarihte toplumsal cinsiyet. (M. Çiyan Şenerdi, çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Heywood, A. (2013). Küresel siyaset. (N. Uslu ve H. Özdemir, çev.). Ankara: Adres Yayınları.
• Hobsbawm, E. (2007). Yeni yüzyılın eşiğinde, söyleşi Antonio Polito. (İ. Yıldız, çev.). İstanbul: Yordam Yayınları. http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/veriler/2889/kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-2019-raporu. (Erişim Tarihi: Temmuz 2020).
• İlkkaracan, İ. (2010). Giriş, İ. İlkkaracan (Drl.), İş ve aile yaşamını uzlaştırma politikaları (ss. 8-17). İstanbul: İTÜ BMTKAUM ve Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği Yayınları.
• Kaptanoğlu, Y. İ., ve Çavlin, A. (2015). Kadına yönelik şiddet yaygınlığı, İ. Y. Kaptanoğlu, A. Çavlin, A.B. Ergöçmen, vd. (Haz.), Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet araştırması 2015 (ss. 81-122). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yayınları.
• Korkut, F., ve Owen, W.D. (2008). Kadına yönelik aile içi şiddet. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Körükmez, L. (2008). Kent yoksulluğu ile mücadelede kadınların geliştirdiği stratejiler ve toplumsal cinsiyet rolleri. N. Oktik (Drl.), Türkiye’de yoksulluk çalışmaları (ss. 207-244). İzmir: Yakın Kitabevi.
• Laçiner, Ö. (2011). Bir süreç ve durum olarak yoksullaşmayı sorgulamak. N. Erdoğan (Ed.), Yoksulluk halleri (ss. 313-324). Ankara: İletişim Yayınları.
• Parla, J. (2014). Kadın eleştirisi neyi gerçekleştirdi? S. Irzık, J. Parla (Drl.). Kadınlar dile düşünce/Edebiyat ve toplumsal cinsiyet. (ss.15-33). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Parla, J., ve Irzık, S. (2014). “Önsöz”, S. Irzık, J. Parla (Drl.), Kadınlar dile düşünce/Edebiyat ve toplumsal cinsiyet (ss.7-13). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ritzer, G. (2011). Küresel dünya. (M. Pekdemir, çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Şeker, A. (2020). Edebiyat ve toplumsal cinsiyet. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Uluocak, Ş. Gökulu, G. Bilir, O. Karacık, E. N., ve Özbay, D. (2014). Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve kadına yönelik şiddet. Edirne: Paradigma Yayınları.
• UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı). (2014). İnsani Gelişme Raporu. https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/hdr-2014.html. (Erişim Tarihi: Eylül 2019).
• Üner, S. (2008). Toplumsal cinsiyet eşitsizliği. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Üstün, İ., ve Bora, A. (2005). Sıcak aile ortamı/Demokratikleşme sürecinde kadın ve erkekler. İstanbul: TESEV Yayınları.
• Zencirkıran, M. (2013). Küreselleşme, küresel sosyal sorunlar ve çözüm arayışları. M. Zencirkıran (Ed.). Türkiye’nin toplumsal yapısı (ss. 412-447). Bursa: Dora Yayınları.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Toplumsal cinsiyet bağlamında erkeklik olgusu. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
• Wallerstein, I. (2012). Tarihsel kapitalizm ve kapitalist uygarlık. (N. Alpay, çev.). İstanbul: Metis Yayınevi.