Ideology of the Popular Crime Movies: Kabadayı Movie as An Exampler

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 143 - 160, 30.11.2019

Gökhan Gültekin

https://doi.org/10.30613/curesosc.535278

Cited By: 1

Öz

As one of the important phenomena concerning society, crime has become quite an instrumental theme especially for the post-1990 popular movies. Today, the theme of a great number of movies is crime and phenomena, events or persons that are related to crime like violence, punishment, criminal, victim, etc. It is not so different for Turkish cinema as well. Many producers who desired to achieve the box office of Eşkıya (Yavuz Turgul, 1996) considered crime as a great material to sell. Movies that came to theatres after 2000 and managed to hit the list of most successful box office titles blend crime with different genres like comedy as in Çakallarla Dans, Kolpacino, Maskeli Beşler, Organize İşler, Ali Baba ve 7 Cüceler, Sen Kimsin?, Yahşi Batı and Muro; like drama as in New York’ta Beş Minare or Av Mevsimi and with politics as in Kurtlar Vadisi. This can be considered as a great sign that the audience and producers are highly fond of the concept of crime. The movie Kabadayı from the same list has a story that was built up based on the perspectives of crime and criminals similarly to Eşkıya. But the most important thing we have to see in Kabadayı is that various realities of life like religion, family, government and society are being reproduced over crime and criminals. In parallel with this idea, the purpose of this study is to determine which ideologies are falling under this story and discourse framework, and how do they become effective. For that purpose, the movie Kabadayı has been chosen as a sample and analyzed in terms of ideological method. As a result, beyond crime and punishment, various ideologies on religion, family, government and society is being reproduced through the story and discourse elements in the movie.

Anahtar Kelimeler

Crime, Popular Turkish Crime Movies, Ideology, Kabadayı

Popüler Suç Filmlerinin İdeolojisi: Kabadayı Filmi Örneği

Öz

Toplumu ilgilendiren önemli olgulardan biri olarak suç, özellikle 1990 sonrası popüler filmler için oldukça kullanışlı bir temaya dönüşmüştür. Bugün pek çok popüler filmin konusu, suç ve ona bağlı şekilde ortaya çıkan şiddet, ceza, suçlu, kurban vb. olgu, olay ya da kişilerden oluşmaktadır. Türk sinemasında da durum farklı değildir. Suç ve suçludan yola çıkan Eşkıya’nın (1996) gişe hasılatına heveslenen pek çok yapımcı, suçu satılacak popüler bir malzeme olarak görmüştür. 2000 sonrasında vizyona giren ve en çok gişe yapan filmler listesinde yer alan Çakallarla Dans, Kolpaçino, Maskeli Beşler, Organize İşler, Ali Baba ve 7 Cüceler, Sen Kimsin?, Yahşi Batı ve Muro’nun komediyi; New York’ta Beş Minare ya da Av Mevsimi’nin macera ve dramı; Kurtlar Vadisi’nin ise politikayı suçla yoğurması, belki de seyircinin ve yapımcıların suç olgusuna ne kadar meraklı olduğunun en iyi kanıtıdır. Aynı listede bulunan Kabadayı’nın (2007) ise Eşkıya’ya benzer şekilde, suç ve suçludan hareketle öyküsünü yapılandırdığı görülmektedir. Asıl önemli olan ise, Kabadayı’da suç ve suçlular üzerinden din, aile, devlet ve toplum hakkında çeşitli gerçekliklerin yeniden üretildiğini görmeye çalışmaktır. Buna bağlı olarak, filmin öykü ve söylem çatısı altında hangi ideolojilerin, nasıl işlerlik kazandığını ortaya koymak çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaç kapsamında çalışmada örneklem olarak belirlenen Kabadayı filmi ideolojik yöntem çerçevesinde çözümlenmiştir. Sonuç olarak, suç ve cezanın ötesinde din, aile, devlet ve toplum üzerine çeşitli ideolojilerin, filmin öykü ve söylem elemanları aracılığıyla yeniden üretildiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Suç, Popüler Türk Suç Filmleri, İdeoloji, Kabadayı

Kaynakça

• Abisel, N. (1995). Popüler Sinema ve Türler. İstanbul: Alan.
• Adorno, W. T. & Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. (N. Ülner & E. Ö. Karadoğan, çev.). İstanbul: Kabalcı.
• Baudrillard, J. (2011a). Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm. (O. Adanır, çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
• Baudrillard, J. (2011b). Simülakrlar ve Simülasyon. (O. Adanır, çev.). Ankara: Doğu Batı.
• Benyahia, C. S. (2014). Suç. (A. Birsen, çev.). İstanbul: Kolektif.
• Borde, R. & Chaumeton, E. (2006). Towards A Definition of Film Noir. A. Silver & J. Ursini (Ed.), Film Noir Reader. New Jesey: Limelight.
• Büyükdüvenci, S. & Öztürk, S. R. (2007). Yeni Türk Sinemasında Estetik Arayışı. Felsefe Dünyası Dergisi, (46), 45-49.
• Clarens, C. (1979). Crime Movies: An Illustrated History. New York: W. W. Norton.
• Comolli, Jean-Luc & Narboni, J. (2010). Sinema/İdeoloji/Eleştiri. (M. Temiztaş, çev.). S. Büker & Y. G. Topçu (Ed.), Sinema: Tarih, Kuram, Eleştiri. İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Corrigan, T. (2011). Film Eleştirisi. (A. Gürata, çev.). Ankara: Dipnot.
• Demirbaş, T. (2012). Kriminoloji. Ankara: Seçkin.
• Dixon, W. W. (2013). Precursors to Film Noir. A. Spicer & H. Hanson (Ed.), A Companion to Film Noir. Oxford: Blackwell.
• Dönmezer, S. (1994). Kriminoloji. İstanbul: Beta.
• Grant, K. B. (2011). Shadows of Doubt: Negotiations of Masculinity in American Genre Films. Detroit: Wayne State University.
• Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü. (I. Ergüden, çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Kakınç, D. T. (1993). 100 Filmde Başlangıçtan Günümüze Gangster Filmleri. Ankara: Bilgi.
• Klinger, B. (2010). Sinema/İdeoloji/Eleştiri Üzerine: İlerici Metin. (Y. G. Topçu, çev.). S. Büker & Y. G. Topçu (Ed.), Sinema: Tarih, Kuram, Eleştiri. İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Kırel, S. (2012). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Krutnik, F. (2001). In A Lonely Street: Film Noir, Genre, Masculanity. Taylor & Francis E-Library.
• Leitch, T. (2002). Crime Films: Genres in American Cinema. Cambridge: Cambridge University.
• Maltby, R. (2008). Sansür ve Kendi Kendini Düzenleme. (A. Fethi, çev.). G. N. Smith (Ed.), Dünya Sinema Tarihi. İstanbul: Kabalcı.
• Marks, K. (1998). Artı-Değer Teorileri: Birinci Kitap. (Y. Fincancı). Ankara: Sol.
• Marks, K. & Engels, F. (2003). Alman İdeolojisi. Eriş Yayınları: E-kitap.
• McLellan, D. (2012). İdeoloji. (Barış Yıldırım, çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Monaco, J. (2010). Bir Film Nasıl Okunur? (E. Yılmaz, çev.). İstanbul: Oğlak.
• Oskay, Ü. (1980). Popüler Kültür Açısından İdeoloji Kavramı İlişkin Yeni Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi Dergisi, 35(1), 197-253.
• Özden, Z. (2004). Film Eleştirisi. Ankara: İmge.
• Pearson, R. (2008). Sinemanın İlk Dönemi. (A. Fethi, çev.). G. N. Smith (Ed.), Dünya Sinema Tarihi. İstanbul: Kabalcı.
• Pezzella, M. (2006). Sinemada Estetik. (F. Demir). Ankara: Dost Kitabevi.
• Roloff, B. & Seeßlen, G. (1997). Cinayet Sineması. (S. Kaya & S. N. Kaya, çev.). İstanbul: Alan.
• Ryan, M. & Kellner, D. (2010). Politik Kamera. (E. Özsayar, çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Scognamillo, G. (1997). Dünya Sinema Sanayii. İstanbul: Timaş.
• Süalp, Z. T. A. (2009). Yabanıl, Dışarlıklı ve Lümpen “Hiçlik” Kutsamaları Seyrelmiş Toplumsallık ve Yükselen Faşizan Hallerin “Post”lar Zamanı. D. Derman (Der.), Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler 8: Sinema ve Politika. İstanbul: Bağlam.
• Therborn, G. (1989). İktidarın İdeolojisi ve İdeolojinin İktidarı. (İ. Cüre, çev.). İstanbul: İletişim.
• Williams, R. (2012). Anahtar Sözcükler. (Savaş Kılıç, çev.). İstanbul: İletişim.
• Yücel, V. (2014). Kahramanın Yolculuğu: Mitik Erkeklik ve Suç Draması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• https://boxofficeturkiye.com/tumzaman/?tm=1989tr, Erişim Tarihi: 01.02.2019
• http://www.tsa.org.tr/tr/sayfa/timeline, Erişim Tarihi: 11.12.2018